Βυζαντινή τέχνη και μουσεία

Η γυναικεία ενδυμασία της περιόδου της Φραγκοκρατίας

Η γυναικεία ενδυμασία της περιόδου της Φραγκοκρατίας* Ιωάννα Μπίθα «…η κόραις οπού είπαμεν, της Ρόδου η κουρτέσαις / μιαν είχασι την φορεσιάν, Φράγκισσαις και Ρωμέσαις …», έτσι χαρακτηρίζει ο Εμμανουήλ Γεωργιλλάς, ροδίτης στιχουργός του τέλους του 15ου αιώνα, μέσα στη λαίλαπα του μεγάλου λοιμού, τις συντοπίτισσές του. Στις ξενοκρατούμενες περιοχές του Βυζαντίου, οι κάτοικοι συναναστρέφονταν τους εποίκους που έφεραν μαζί τις συνήθειες των τόπων καταγωγής τους. Μακριά από την εξουσία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και του δικτύου διοίκησής της, η σύνθεση των νέων κοινωνιών, με βάση τη φεουδαρχική οργάνωση της άσκησης ελέγχου, [...]

8 Μαρτίου 2023 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Ιστορια - Πολιτισμος, Ιστορία της βυζαντινής τέχνης Read more...

Επαναπατρίστηκε η εικόνα του Τιμίου Προδρόμου: Αγιογραφήθηκε το 1807- Κλάπηκε από τον κατεχόμενο ιερό ναό Αγίας Ειρήνης στον Καραβά

Τον περασμένο Δεκέμβριο πραγματοποιήθηκε με επιτυχία μετά από προσπάθειες της Εκκλησίας της Κύπρου ο επαναπατρισμός κλεμμένης εικόνας του Τιμίου Προδρόμου (92 x 36 εκ.)  από τον κατεχόμενο ιερό ναό Αγίας  Ειρήνης στον Καραβά. Η εικόνα βρισκόταν τοποθετημένη στο εικονοστάσιο του ναού και ήταν δωρεά του καραβιώτη Λαυρεντίου Πρωτοσυγκέλλου, όπως αναφέρεται στην αφιερωματική επιγραφή: «Μνήσθητι άγιε του δούλου σου Λαυρεντίου Πρωτοσυγκέλλου μετά της συνοδείας αυτού». Η εικόνα αγιογραφήθηκε στο εργαστήριο εικόνων της Μονής του Αγίου Ηρακλειδίου και αφιερώθηκε στο ναό το 1807. Ο Λαυρέντιος Πρωτοσύγκελλος είναι ο δωρητής των περισσοτέρων εικόνων [...]

10 Ιανουαρίου 2023 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Επαναπατρισθέντα ιερά κειμήλια Read more...

Ασύμμετρο ή σύμμετρο; Ο Άγιος Νικόλαος της Στέγης στην Κακοπετριά

Χαράλαμπος Μπακιρτζής Ἔφορος τῶν Ἀρχαιοτήτων ἐ.τ., Διευθυντὴς Ἱδρύματος «Ἀναστάσιος Γ. Λεβέντης» Ὁ Ἅγιος Νικόλαος τῆς Στέγης, ἐγγεγραμμένος σταυροειδὴς μὲ τροῦλλο βυζαντινὸς ναὸς τοῦ 11ου αἰώνα, παρουσιάζει ἔντονες ἀλλὰ ἀδιόρατες ἐκ πρώτης ὄψεως κατασκευαστικὲς ἀσυμμετρίες, οἱ ὁποῖες δὲν προκαλοῦν στατικὰ προβλήματα καὶ ὅταν γίνουν ἀντιληπτὲς δὲν προκαλοῦν ταραχή. Ὁ συσχετισμὸς μὲ τὶς τοιχογραφίες καὶ τὸ εἰκονογραφικὸ πρόγραμμα δείχνει ὅτι δὲν πρόκειται γιὰ κατασκευαστικὲς κακοτεχνίες ἀλλὰ γιὰ ἠθελημένη πρόθεση καὶ διάθεση τοῦ κτήτορα γιὰ «ἀσύμμετρη συμμετρία». Π ερὶ τίνος πρόκειται; Διαβάστε όλο το κείμενο εδώ..

6 Δεκεμβρίου 2022 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Ιστορια - Πολιτισμος, Μνημεία Read more...

Η Μονή της Παναγίας Αμασγού στο Μονάγρι

Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου - Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΜΑΣΓΟΥ ΣΤΟ ΜΟΝΑΓΡΙ Tο Πολιτιστικό Ίδρυμα  Τραπέζης Κύπρου σχεδίασε πριν από μερικά χρόνια την έκδοση Οδηγών Βυζαντινών Μνημείων, με σκοπό, αρχικά, να καλύψει τα περισσότερα από τα δέκα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία του νησιού μας, που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο, και σε μεταγενέστερο στάδιο και άλλα, τα οποία παρουσιάζουν ειδικό ενδιαφέρον. Επρόκειτο για ένα αρκετά φιλόδοξο σχέδιο, αφού έπρεπε να αναζητηθεί ομάδα ειδικών, που να μπορεί να παρουσιάσει, κατά τρόπο έγκυρο και ευσύνοπτο, την [...]

27 Οκτωβρίου 2022 Βιβλία, Βιβλία / Βιβλιοθήκες, Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Ιστορια - Πολιτισμος, Μνημεία Read more...

Η Θέα της Απόλυτης Ωραιότητας

"Η σιωπηλή τοιχογραφία, λαλεί και ωφελεί τα μέγιστα" (Αγίου Γρηγορίου Νύσσης) "Στην Ορθόδοξη αγιογραφία οι εικόνες δεν είναι απλώς ένα θέαμα ή ένα μουσείο, αλλά η Θέα της Απόλυτης Ωραιότητας, της Βασιλείας του Θεού. Οι βυζαντινές εικόνες μας οδηγούν σε μια καρδιακή κοινωνία με το άρρητο μυστήριο του κάλλους και στην προσωπική μας μεταμόρφωση, στη συμμόρφωση με την Εικόνα του Υιού του Θεού. (περισσότερα…)

22 Οκτωβρίου 2022 Η τέχνη της Αγιογραφίας Read more...

H Παναγία η Οδηγήτρια της Λευκωσίας

Νάσα Παταπίου* Στην κατεχόμενη Λευκωσία, δίπλα στον επιβλητικό καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας, το καύχημα των Λατίνων επί Φραγκοκρατίας και Βενετοκρατίας, υφίσταται και o πάλαι ποτέ καθεδρικός ναός των Oρθοδόξων, ο αφιερωμένος στην Παναγία την Οδηγήτρια. Πρόκειται για τον φερόμενο ως ναό του Αγίου Νικολάου, γνωστό και ως Bedestan που σημαίνει αγορά στην τουρκική γλώσσα. Ο ναός αυτός είναι ένας ιδιόρρυθμος μονόχωρος τρουλαίος ναός με νάρθηκα και ανάμικτα γοτθικά μορφολογικά στοιχεία. Στα πολυγωνικά κιονόκρανα των δύο ανατολικών στύλων, οι οποίοι υποβαστάζουν τον τρούλο, παριστάνονται δύο χέρια, που ευλογούν κατά τον ορθόδοξο [...]

29 Αυγούστου 2022 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Εκκλησίες της κατεχόμενης Κύπρου, Η χριστιανική Τέχνη στα κατεχόμενα, Ιστορια - Πολιτισμος, Μνημεία Read more...

«Παναγίες της Κύπρου»: Φωτογραφική Έκθεση στο Νεοχώριον Κωνσταντινουπόλεως (4 Αυγούστου 2022)

ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΥΠΟΥ Πραγματοποιείται τον προσεχή Αύγουστο, μήνα κατά τον οποίο τιμάται ιδιαίτερα η Θεοτόκος, η φωτογραφική έκθεση με τίτλο «Παναγίες της Κύπρου», των Χριστόδουλου Χατζηχριστοδούλου, Βυζαντινολόγου, και Στέλιου Στυλιανού, Αγιογράφου-Φωτογράφου, στο Νεοχώριον Κωνσταντινουπόλεως. (περισσότερα…)

25 Ιουλίου 2022 Βυζαντινή τέχνη και μουσεία, Γεγονότα / Εκδηλώσεις, Ενδιαφέροντα θέματα, Θεολογικά και άλλα θέματα, Ιστορια - Πολιτισμος Read more...

Πρωτοχριστιανική Τέχνη της Κύπρου

Τα πρώτα αρχαιολογικά τεκμήρια χριστιανικής παρουσίας στην Κύπρο Περίγραμμα χρονικής περιόδου 33 - 324 Ο Χριστιανισμός φαίνεται να έφτασε στην Κύπρο πολύ γρήγορα γύρω στο 34-35 μ.Χ., αμέσως μετά τον λιθοβολισμό από τους Εβραίους, του πρωτομάρτυρα Στέφανου σύμφωνα με το χωρίο των Πράξεων 11, 19-20, που αναφέρει: «Οι χριστιανοί που είχαν διασκορπιστεί από τα Ιεροσόλυμα μετά το διωγμό που ακολούθησε το λιθοβολισμό του Στεφάνου έφτασαν ως τη Φοινίκη, την Κύπρο και την Αντιόχεια. Σε κανέναν δεν κήρυτταν για το Χριστό παρά μόνο στους Ιουδαίους». Σημειωτέον ότι στην Κύπρο υπήρχαν εγκατεστημένοι [...]

3 Ιουνίου 2022 Ιστορία της βυζαντινής τέχνης Read more...

Διεθνής Ημερα Μουσείων: «Η Δύναμη των Μουσείων» (18 Μαΐου 2022)

Το Τµήµα Αρχαιοτήτων, το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και η Κυπριακή Εθνική Επιτροπή του ∆ιεθνούς Συµβουλίου Μουσείων (ICOM) ανακοινώνουν ότι, στο πλαίσιο των εορτασµών για τη ∆ιεθνή Ηµέρα Μουσείων 2022 (18 Μαΐου), που φέτος έχει ως θέµα: "Η ∆ύναµη των Μουσείων", προγραµµατίζεται αριθµός εκδηλώσεων, οι περισσότερες µε ελεύθερη είσοδο. (περισσότερα…)

18 Μαΐου 2022 ενδιαφεροντα θεματα, Ιστορια - Πολιτισμος, Μουσεία Read more...

Παλαιοχριστιανική Αρχιτεκτονική της Κύπρου

Περίγραμμα χρονικής περιόδου 324-648 Στα χρόνια του ρωμαίου αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284-305) η Κύπρος είχε υπαχθεί στη Διοίκηση της Ανατολής με έδρα την Αντιόχεια της Συρίας, ενώ στην αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας που έγινε επί Ιουστινιανού (527-565) το 536 το νησί αποσπάστηκε από την πολιτική δικαιοδοσία της Αντιόχειας και απέκτησε τοπικό κυβερνήτη, ο οποίος ήταν υπόλογος στον αυτοκράτορα, ενισχύοντας έτσι περαιτέρω τους δεσμούς με την πρωτεύουσα. (περισσότερα…)

13 Μαΐου 2022 Ιστορία της βυζαντινής τέχνης Read more...