Εορτασμός 28ης Οκτωβρίου 1940 στην Έγκωμη
Ο Δήμος Έγκωμης, σε συνεργασία με τη Σχολική Εφορεία Έγκωμης, τίμησε την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 και τους ηρωικώς πεσόντες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με πανηγυρική δοξολογία που τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίων Πάντων Μακεδονίτισσας, με προεξάρχοντα το Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Μεσαορίας, κ.κ. Γρηγόριο. Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο πρόεδρος της Σχολικής Εφορείας, κ. Κωνσταντίνος Χίνης.
Μετά το πέρας της δοξολογίας, ακολούθησε πομπή, με επικεφαλής τον Επίσκοπο Μεσαορίας και τον Δήμαρχο Έγκωμης, προς το παρακείμενο πάρκο Πεσόντων και Αγνοουμένων Καταδρομέων – Ιωάννη Καλλή, όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση και έγινε κατάθεση στεφάνων από εκπροσώπους κομμάτων, σχολείων, οργανωμένων συνόλων και σωματείων της Έγκωμης. Εκ μέρους του Δήμου Έγκωμης στεφάνι κατέθεσε ο Δήμαρχος, κ. Ζαχαρίας Κυριάκου. Εξάλλου στις 26 Οκτωβρίου τιμήθηκε η εθνική επέτειος με εορτασμό στον Μορφωτικό Σύλλογο Έγκωμης. Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν ο Δήμαρχος Έγκωμης, Ζαχαρίας Κυριάκου και η πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου, δρ Ειρήνη Χατζηχαραλάμπους. Κύριος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο ιστορικός, δρ. Μάριος Σιαμμάς, ο οποίος εξήρε το νόημα της επετείου και αναφέρθηκε στη συμμετοχή των Κυπρίων εθελοντών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εκδήλωση πλαισιώθηκε με απαγγελίες και επετειακό μουσικό πρόγραμμα.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΕΓΚΩΜΗΣ
31 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2022
*************************
Ομιλία του προέδρου της Σχολικής Εφορείας Έγκωμης, κ. Κωνσταντίνου Χίνη
για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940
Θεοφιλέστατε, σεβαστό ιερατείο, Κύριε Δήμαρχε, εκπρόσωποι κομμάτων δημοτικοί σύμβουλοι, συνάδελφοι σχολικοί έφοροι, εκπρόσωποι σχολείων, εκπρόσωποι συνδέσμων γονέων, μαθητές, μαθήτριες κυρίες και κύριοι.
Οι απανταχού Έλληνες γιορτάζουμε σήμερα την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου του 1940, της ημέρας εκείνης που σήμανε την απαρχή ενός μεγάλου και άνισου αγώνα του Έθνους μας πάνω στα κακοτράχαλα βουνά της Ηπείρου και της Αλβανίας. Η μέρα αυτή αποτελεί όχι μόνο μια κρίσιμη καμπή στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, αλλά και σταθμό στην εξέλιξη της παγκόσμιας Ιστορίας, γιατί τότε δεν διακυβεύτηκε μονάχα η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας, αλλά – χωρίς υπερβολή – εκεί στα δύσβατα ηπειρωτικά βουνά – παίχτηκε η τύχη και το μέλλον ολόκληρης της ανθρωπότητας. Συνάμα όμως, ανοίχθηκε μια καινούρια σελίδα δόξας και μεγαλείου στην Ελληνική Ιστορία, με αποτέλεσμα το ηρωικό έπος του ’40 να είναι αδιαφιλονίκητα ο φάρος εκείνος, που φωτίζει τον δρόμο της ιστορικής μοίρας του Γένους των Ελλήνων.
Στις 28 Οκτωβρίου του 1940 η πανάρχαια μνήμη των αγώνων του Έθνους ξύπνησε ξανά και η Ελλάδα, ταγμένη από τη μοίρα της για τα μεγάλα, έδωσε έναν νέο τιτάνιο αγώνα, έναν αγώνα που ήθελε και πάλι τους Έλληνες «ολίγους»… Το πάθος για ελευθερία, χαρτογραφημένο στο γενετικό υλικό των Ελλήνων, αναπήδησε και πάλι μέσα από τα μύχια της ύπαρξής τους και απαίτησε επιτακτικά αυτό που δικαιωματικά τους ανήκε.
82 χρόνια πριν – και όχι στο σκοτεινό βάθος κάποιων παρωχημένων αιώνων – ήταν που έλαμψε στα χιονισμένα βουνά της Πίνδου το μεγαλείο της πολεμικής αρετής του ελληνικού στρατού και λαού, με αποτέλεσμα να αναθεωρηθεί από τις στρατιωτικές σχολές του κόσμου ολόκληρη η φιλοσοφία του πολέμου.
Για αυτό λοιπόν, είναι καθήκον μας να υπομιμνήσκουμε τα γεγονότα, που διαδραματίστηκαν κατά την ταραγμένη εκείνη εποχή στο πλαίσιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αφενός, για να τα γνωρίζουν και οι νεότερες γενιές, ώστε να παραδειγματίζονται και να είναι έτοιμες στη δεδομένη στιγμή να φθάσουν και – εάν οι συνθήκες είναι κατάλληλες – να ξεπεράσουν τους προγόνους τους, και αφετέρου, για να παίρνουμε -εμείς οι Έλληνες- από αυτά δύναμη και θάρρος, ώστε να αντιστεκόμαστε, όπως και στο παρελθόν, στους εχθρούς της φυλής και του Έθνους μας.
Παραμονές της κήρυξης του πολέμου της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδας ολόκληρη σχεδόν η ηπειρωτική Ευρώπη βρισκόταν κάτω από το χιτλερικό πέλμα. Μόνο η Αγγλία στον Βορρά και η Ελλάδα στον Νότο ήταν ακόμη ελεύθερες. Η κατάληψη της Αλβανίας το 1939 από τον Μουσολίνι και η βύθιση του αντιτορπιλικού «Έλλη» στις 15 Αυγούστου 1940 αποκάλυψαν τα ιταλικά σχέδια στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια.
Στις 03:00 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940 ο Ιταλός πρεσβευτής στην Αθήνα, κόμης Γκράτσι, επέδιδε στον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ιωάννη Μεταξά, τελεσίγραφο με το οποίο ζητούσε το δικαίωμα να καταλάβει ο ιταλικός στρατός στρατηγικά σημεία της ελληνικής επικράτειας, με την επισήμανση πως, αν τα ιταλικά στρατεύματα συναντήσουν αντίσταση, αυτή θα καμπτόταν με τα όπλα και η ελληνική κυβέρνηση θα έφερε ακεραία την ευθύνη για τις συνέπειες. «ΟΧΙ» ήταν η περήφανη απάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού, που εκείνη τη στιγμή ενσάρκωνε την ένδοξη και μακραίωνη ιστορία του ελληνικού Έθνους. «Ούτε λόγος μπορεί να γίνει για ελεύθερη διέλευση».
Όταν στις 05:30 το πρωί οι σειρήνες του πολέμου άρχισαν να ηχούν, ολόκληρος ο ελληνικός λαός ξέχασε μέσα σε μια στιγμή τις επιφυλάξεις του, τις διαφωνίες και τις αντιθέσεις του προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό και συσπειρώθηκε για την αντιμετώπιση του κινδύνου. Σαν μια γροθιά, με απαράμιλλο θάρρος κτυπούσε τον υπερόπτη και αλαζόνα Ιταλό εισβολέα.
Η αποκαλούμενη στα στρατιωτικά εγχειρίδια «Μάχη της Ελλάδος», που διήρκησε περισσότερο από 7 μήνες, προσγείωσε ανώμαλα τον Ιταλό δικτάτορα Μουσολίνι, ο οποίος, πριν από την επίθεση, κόμπαζε πως πρόκειται για έναν στρατιωτικό περίπατο ολίγων εικοσιτετραώρων. Ο ελληνικός στρατός της Αλβανίας με 14 μεραρχίες συνολικής δύναμης 240 χιλιάδων ανδρών κατόρθωσε να απωθήσει και να καθηλώσει βαθιά στην Αλβανία 28 ιταλικές μεραρχίες συνολικής δύναμης 563 χιλιάδων ανδρών. Η απόγνωση του Ιταλού δικτάτορα και οι συνεχείς εκκλήσεις του προς τον σύμμαχό του, Χίτλερ, για άμεση εμπλοκή του στον πόλεμο, έφεραν αποτέλεσμα. Στις 06 του Απρίλη του 1941 η Γερμανία, πριν ακόμη ξημερώσει, κτυπούσε με 1200 αεροπλάνα τον ελληνικό στρατό, που ήδη έδειχνε σημεία κόπωσης και που σε μερικές μέρες αναγκάστηκε σε υποχώρηση.
Η Ελλάδα έμελλε τώρα να πορευθεί έναν νέο Γολγοθά, αυτόν της Γερμανικής Κατοχής. Όλοι οι πόροι ήταν στη διάθεση του κατακτητή και η πείνα εκμηδένιζε τον ελληνικό λαό, ο οποίος αναγκαζόταν να καταβάλλει στις κατοχικές δυνάμεις μεγάλα χρηματικά ποσά για τη συντήρησή τους. Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων της πείνας υπολογίζεται στις 300 περίπου χιλιάδες, ενώ άλλες 50 περίπου χιλιάδες – νέοι ως επί το πλείστον – άνθρωποι εκτελέσθηκαν από τους κατακτητές. Ωστόσο, και πάλι αντιστάθηκε σθεναρά ανατρέποντας τα σχέδια των κατακτητών.
Οι συνέπειες της λαμπρής αυτής νίκης του ελληνικού στρατού υπήρξαν καταστροφικές για τα σχέδια του Χίτλερ, που τότε ετοίμαζε πυρετωδώς την εκστρατεία του εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Ο ίδιος ο Χίτλερ παραδέχεται πως η απροσδόκητη ήττα της συμμάχου του Ιταλίας ανάγκασε τη Γερμανία να επέμβει στην Ελλάδα καθυστερώντας κατά τρόπο καταστροφικό για τον γερμανικό στρατό την επίθεση κατά της Ρωσίας.
Αποδείχθηκε λοιπόν, για ακόμα μια φορά πως η Ελλάδα, σαν τον μυθικό Φοίνικα, ξεπερνώντας και αυτόν τον ίδιο τον εαυτό της, δεν έσβησε, δεν τρόμαξε, δεν λύγισε, δεν υπέκυψε στη βία και στη βαρβαρότητα, αλλά τόλμησε εκεί που οι άλλοι δεν τολμούσαν, δίνοντας μαθήματα ηρωισμού και διδάσκοντας την ανθρωπότητα πως, ελευθερία και Έλληνες ζυμώθηκαν μαζί. Για τον λόγο αυτόν λοιπόν, η σημερινή επέτειος ανήκει στα μεγάλα εκείνα γεγονότα, που νικούν τον χρόνο και που γίνονται φωτεινοί οδοδείκτες στον δρόμο των λαών. Η Ελλάδα με το παράδειγμα της δίδαξε ότι ένας λαός κερδίζει την ελευθερία του με όπλο του την αδάμαστη θέλησή του, καθώς και πως οι ψυχροί υπολογισμοί και συσχετισμοί των δυνάμεων δεν φέρνουν πάντα τη νίκη.
Σήμερα, δυστυχώς, τα διλήμματα για τον Ελληνισμό της Κύπρου μας είναι και πάλι τα ίδια. Ο Τούρκος εισβολέας καταπατεί με τη δύναμη των όπλων το 37% του εδάφους μας. Τα κατεχόμενα χωριά και οι πόλεις μας, οι εκκλησίες και οι τάφοι των προγόνων μας, τα βουνά και οι κάμποι μας περιμένουν την ημέρα εκείνη, που θα αποτινάξουμε τον κατακτητή, άξιοι συνεχιστές της ελληνικής ιστορίας και της ελληνικής λεβεντιάς. Επιτακτική συνεπώς προβάλλει η ανάγκη για ομοφωνία, ενότητα και κοινό αγώνα μέχρι να έλθει η ευλογημένη εκείνη ώρα, που θα κτυπήσουν χαρμόσυνα οι καμπάνες των εκκλησιών σε όλα τα σκλαβωμένα χωριά μας μέχρι και το μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα στην εσχατιά της Χερσονήσου της Καρπασίας.
Είμαστε χρεωμένοι από την Ιστορία να παραδώσουμε στα παιδιά μας μια ενωμένη, ελεύθερη και ευημερούσα Κύπρο. Μια πατρίδα στην οποία να σχεδιάζουμε το μέλλον μας σε συνθήκες ειρήνης, αξιοπρέπειας και ασφάλειας. Αυτό το χρέος το οφείλουμε προς την πατρίδα και προς τους ήρωες μας, την μνήμη των οποίων τιμούμε σήμερα. Αυτός θα είναι και οφειλόμενος φόρος τιμής σε αυτούς που έγραψαν την ένδοξη ιστορία της 28ης Οκτωβρίου, του 1940. Η ιστορία γράφεται όταν λες ΟΧΙ εκεί που όλοι περιμένουν να πεις ΝΑΙ. Κατά τον εθνικό βάρδο Κωστή Παλαμά η ελευθερία στα έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα, με της καρδίας το πύρωμα μετριέται και με το αίμα.
