Καθήκοντα Ιερέων - Εφημέριων - Εκκλησία της Κύπρου

Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου περί των Καθηκόντων των Εφημερίων

Ἕκαστος ἐφημέριος ἔχει τά ἑξῆς βασικά καθήκοντα:

Ι. ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ

Τελεῖ τόν Ἑσπερινόν ὁσάκις προβλέπεται καί τήν θείαν Λειτουργίαν:
- Κατά πάσας τάς Κυριακάς τοῦ ἔτους, κατά τάς Δεσποτικάς καί Θεομητορικάς ἑορτάς, κατά τάς παραμονάς τῶν Χριστουγέννων καί τῶν Φώτων, κατά τό Σάββατον τοῦ Λαζάρου, τήν Μεγάλην Πέμπτην καί τό Μέγα Σάββατον, κατά τά Ψυχοσάββατα, κατά τήν Δευτέραν, Τρίτην καί Παρασκευήν τῆς Διακαινησίμου ἑβδομάδος, κατά τήν ἑορτήν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, κατά τήν Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί κατά τήν ἡμέραν καθ’ ἥν ἑορτάζει ὁ ἱερός ναός, εἰς τόν ὁποῖον εἶναι εφημέριος.
- Κατά τάς μνήμας τῶν κάτωθι Ἁγίων: Μεγάλου Βασιλείου, Ἁγίου Ἀντωνίου, Ἁγίων Ἀθανασίου καί Κυρίλλου, τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, Ἁγίου Χαραλάμπους, Ἁγίου Γεωργίου, Ἁγίας Εἰρήνης, Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, Ἀποστόλου Βαρνάβα, Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου, τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων, Ἁγίας Μαρίνης, Προφήτου Ἠλιοῦ, Ἁγίας Παρασκευῆς, Ἁγίου Παντελεήμονος, Ἁγίου Ἰωάννου Προδρόμου (Σύναξις, Γέννησις καί Ἀποκεφάλισις), Ἁγίου Λουκᾶ, Ἁγίου Δημητρίου, τῶν Ἀρχαγγέλων, Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἁγίου Στυλιανοῦ, Ἁγίας Αἰκατερίνης, Ἀποστόλου Ἀνδρέου, Ἁγίας Βαρβάρας, Ἁγίου Σάββα, Ἁγίου Νικολάου, Ἁγίας Ἄννης, Ἁγίου Σπυρίδωνος, Ἁγίου Ἐλευθερίου, Ἁγίου Στεφάνου, ὡς καί κατά τάς μνήμας τοπικῶν ἤ ἄλλων Ἁγίων, τάς ὁποίας οἱ ἐνορῖται αὐτοῦ τιμῶσι δι’ εἰδικῆς ἑορτῆς καί ὁπότε ἄλλοτε ἤθελεν ὁ ἴδιος κρίνει σκόπιμον πρός ἐξυπηρέτησιν μελῶν τῆς ἐνορίας αὐτοῦ.
- Τελεῖ τήν θείαν Λειτουργίαν τῶν Προηγιασμένων ἀπαραιτήτως μέν κατά τήν Τετάρτην καί τήν Παρασκευήν τῆς πρώτης ἑβδομάδος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, κατά τήν μνήμην τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων, κατά τήν Πέμπτην τοῦ Μεγάλου Κανόνος καί κατά τήν Μεγάλην Δευτέραν,Μεγάλην Τρίτην καίΜεγάλην Τετάρτην.Ὅπου δέ οἱ ἐφημέριοι εἶναι περισσότεροι τοῦ ἑνός ὀφείλουσι νά τελῶσι τήν θείαν Λειτουργίαν τῶν Προηγιασμένων καθ’ ὅλας τάς Τετάρτας καί Παρασκευάς τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.
Τελεῖ πάσας τάς ἐκκλησιαστικάς ἀκολουθίας τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, τάς ἀκολουθίας τῶν Χαιρετισμῶν, τῶν Ἀποδείπνων, τῶν Παρακλητικῶν Κανόνων τοῦ Δεκαπενταυγούστου καί τῶν Δοξολογιῶν διά τάς ἐθνικάς Ἑορτάς καί διά τήν πρώτην τοῦ ἔτους.
Τελεῖ τά ἅγιαΜυστήρια καί τάς ἱεροπραξίας διά τούς ἐνορίτας αὐτοῦ κατά τούς ὁρισμούς τῶν ἱερῶν κανόνων, τῶν ἐκκλησιαστικῶν νόμων καί τῶν διατάξεων τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀρχῶν.
Μεριμνᾷ καί εἶναι ὑπεύθυνος διά τήν καθαριότητα, τήν εὐπρέπειαν καί τήν εὐταξίαν ἐν τῷ ναῷ καί, ἐν συνεννοήσει μετά τῶν ἐνοριακῶν ἐπιτρόπων, διά τήν διαχείρισιν, προμήθειαν καί καλήν συντήρησιν τῶν ἐπίπλων, τῶν ἱερῶν ἀμφίων, τῶν ἐκκλησιαστικῶν σκευῶν καί τῶν λειτουργικῶν βιβλίων, διά τήν προμήθειαν καί καλήν διαφύλαξιν τοῦ ἐνδε δειγμένου οἴνου καί ἄρτου διά τήν τέλεσιν τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας καί διά τήν φύλαξιν τῶν ἐν τῷ ναῷ ἀρχαίων καί ἄλλων πολυτίμων σκευῶν ἤ ἀντικειμένων.
Ἐποπτεύει τήν ἐπιτέλεσιν ὑπό τῶν νεωκόρων καί τῶν ψαλτῶν τῶν καθηκόντων αὐτῶν καί καθοδηγεῖ αὐτούς, ὥστε μετ’ εὐλαβείας καί ὀρθῶς νά ἐπιτελῶσι ταῦτα, μή δέ συμμορφουμένους, ἀναφέρει εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν ἐπιτροπήν καί ἀκολούθως εἰς τόν οἰκεῖον Ἐπίσκοπον.
Γνωστοποιεῖ εἰς τόν λαόν καί προφορικῶς, κατά τήν θείαν Λειτουργίαν, καί γραπτῶς, δι’ ἀνακοινώσεως ἀναρτωμένης εἰς τάς θύρας τοῦ ναοῦ, τάς καθ’ ἑκάστην ἑβδομάδα ἀγομένας ἑορτάς καί τελεσθησομένας θείας Λειτουργίας καί ἱεράς ἀκολουθίας καί τήν ἀκριβῆ ὥραν ἐνάρξεως καί λήξεως ἑκάστης.
Εἰς περίπτωσιν ἐπισκέψεως Ἀρχιερέως εἰς τήν κοινότητα ἤ ἐνορίαν αὐτοῦ μεριμνᾷ διά τήν ὀργάνωσιν τῆς ὑποδοχῆς αὐτοῦ καί φροντίζει, ὥστε νά πληροφορηθῶσι τήν ἐπίσκεψιν τοῦ Ἀρχιερέως καί τόν σκοπόν τῆς ἐπισκέψεως κατά τό δυνατόν ἅπαντες οἱ κάτοικοι τῆς κοινότητος ἤ τῆς ἐνορίας αὐτοῦ. Ἐπίσης φροντίζει νά πληροφορηθῶσιν οἱ ἐνορῖται αὐτοῦ τήν ἐπίσκεψιν ἱεροκήρυκος.
Τηρεῖ ἐπακριβῶς καί τακτικῶς τά βιβλία βαπτίσεων, γάμων καί θανάτων, ὡς καί οἰαδήποτε ἄλλα ἐπίσημα βιβλία τοῦ ναοῦ καί διατηρεῖ ταῦτα εἰς καλήν κατάστασιν καί τάξιν, χορηγεῖ δέ τάς εἰς τήν ἁρμοδιότητα αὐτοῦ πιστοποιητικά τῇ αἰτήσει τῶν ἐνοριτῶν εἰς οὕς ἀναφέρονται.
Εἶναι ὑπεύθυνος διά τήν ἔγκαιρον ἐκτέλεσιν τῶν ἀποφάσεων καί τῶν ἐντολῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί τῆς προHσταμένης αὐτοῦ Ἐπισκοπῆς.

ΙΙ. ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΑ

Παρακολουθεῖ ἀγρύπνως τήν θρησκευτικήν καί ἠθικήν ζωήν καί ἐξέλιξιν τῶν ἐνοριτῶν αὐτοῦ, τούς ὁποίους ἐπισκέπτεται πρός ποιμαντικήν διδαχήν καί ἁγιασμόν καί μεριμνᾷ διά τήν θρησκευτικήν καί ἠθικήν διαπαιδαγώγησιν καί μόρφωσιν αὐτῶν καί δή καί τῆς νεολαίας. Πρός τοῦτο ἐάν μέν εἶναι ἀπόφοιτος κατωτέρου κύκλου τῆς Ἱερατικῆς Σχολῆς τοὐλάχιστον ὀργανώνει καί διδάσκει εἰς Κατηχητικόν διά τούς μαθητάς δημοτικοῦ σχολείου, ἐάν δέ εἶναι ἀπόφοιτος ἀνωτέρου κύκλου τῆς Ἱερατικῆ Σχολῆς διοργανώνει καί διδάσκει εἰς Κατηχητικόν Σχολεῖον ἤ εἰς χριστιανικάς ὁμάδας μαθητῶν μέσης παιδείας, ὅπως ἐπίσης, διοργανώνει καί συμμετέχει εἰς κύκλους μελέτης Ἁγίας Γραφῆς διά μαθητάς καί ἐνηλίκους, καί ἐάν εἶναι ἀπόφοιτος Πανεπιστημίου, πέραν τούτων, κηρύττει τακτικῶς τόν θεῖον λόγον, διοργανώνει συγκεντρώσεις τῶν κατοίκων τῆς ἐνορίας ἤ τῆς κοινότητος αὐτοῦ πρός μελέτην θεμάτων ἠθικοθρησκευτικοκοινωνικοῦ περιεχομένου, δίδει διαλέξεις ἐπί τῶν ἰδίων θεμάτων, ὀργανώνει ἀπό ἀπόψεως θρησκευτικῆς καί πνευματικῆς τήν ἐνορίαν αὐτοῦ καί κατευθύνει καί ἐποπτεύει τήν ὅλην χριστιανικήν κίνησιν ἐν αὐτῇ.
Φροντίζει διά τήν ἵδρυσιν δανειστικῆς ἤ ἄλλης βιβλιοθήκης ἐν τῇ Ἐνορίᾳ, ἐν ᾗ ἐφημερεύει, καί τήν διάδοσιν τῶν θρησκευτικοῦ καί ἠθικοπνευματικοῦ περιεχομένου βιβλίων μεταξύ τῶν ἐνοριτῶν αὐτοῦ, κωλύων μέ κάθε τρόπον τήν διάδοσιν βιβλίων αἱρετικοῦ περιεχομένου καί ἀντιθέτων πρός τήν διδασκαλίαν τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί ἠθικῆς, πληροφορῶν περί τούτων τόν οἰκεῖον Ἐπίσκοπον.
Καταβάλλει προσπάθειαν καλλιεργείας πνεύματος ἀγάπης, ἀδελφοσύνης καί ἀλληλεγγύης μεταξύ τῶν ἐνοριτῶν αὐτοῦ καί ἐνεργεῖ ὡς συμφιλιωτής εἰς πᾶσαν διάστασιν καί δή καί εἰς τάς μεταξύ συζύγων διαστάσεις.
Φροντίζει διά τήν ὀργάνωσιν καί ἄσκησιν τῆς φιλανθρωπίας καί τήν ἐνίσχυσιν τοῦ ἔργου θρησκευτικῶν καί φιλανθρωπικῶν Ὀργανώσεων.
Καλλιεργεῖ πνεῦμα ἐνδιαφέροντος καί ἀγάπης μεταξύ τῶν ἐνοριτῶν του πρός τήν Ἐκκλησίαν καί μεριμνᾷ διά τήν δημιουργίαν στελεχῶν τῆς Ἐκκλησίας διά τῆς ἀνευρέσεως καί καλλιεργείας, κυρίως μεταξύ τῶν νέων, τῶν προσώπων ἐκείνων, τά ὁποῖα ἔχουσι τάς δυνατότητας νά ὑπηρετήσωσι τήν Ἐκκλησίαν, εἴτε ὡς ἐκκλησιαστικοί ἐπίτροπο, εἴτε ὡς ψάλται, εἴτε ὡς συνεργάται εἰς τό ὅλον ἔργον τῆς Ἐκκλησίας, κατ’ ἐξοχήν δέ μεριμνᾷ, ἔχων πρός τοῦτο ἰδιαιτέραν εὐθύνην, διά τήν ἀνεύρεσιν καί προετοιμασίαν προσώπων καταλλήλων διά τό ὑψηλόν ὑπούργημα τῆς ἱερωσύνης.

ΙΙΙ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ

Φροντίζει διά τήν πρόοδον, τήν πολιτιστικήν ἐξέλιξιν καί ἀνάπτυξιν, τήν καθαριότητα καί τήν καλήν ἐμφάνισιν τῆς κοινότητος ἤ τῆς ἐνορίας αὐτοῦ. Πρός τοῦτο:

Συμμετέχει καί πρωτοστατεῖ εἰς τήν ὀργάνωσιν σχετικῶν ἐκδηλώσεων καί ἔργων, τά ὁποῖα ἀποβλέπουν εἰς τόν ὡς ἄνω σκοπόν.
Ἐπί κεφαλῆς τῶν μελῶν τῶν Χριστιανικῶν Κινήσεων φροντίζει διά τήν καθαριότητα καί δενδροφύτευσιν δρόμων, διά τήν διαμόρφωσιν δημοσίων χώρων καί διά τήν ἀνέγερσιν οἰκημάτων κοινῆς ὠφελείας.
Πρωτοστατεῖ εἰς τήν ὀργάνωσιν καί τέλεσιν ἐθνικῶν ἑορτῶν, πολιτιστικῶν ἐκδηλώσεων καί διαφωτιστικῶν διαλέξεων, χρησίμων διά τούς κατοίκους τῆς κοινότητος ἤ ἐνορίας του.

ΙV. ΓΕΝΙΚΑ

Ἕκαστος ἐφημέριος ὑποχρεοῦται ὅπως ἀνά ἑξαμηνίαν τουλάχιστον ὑποβάλλει ἔκθεσιν εἰς τόν οἰκεῖον Ἐπίσκοπον, εἰς τήν ὁποίαν νά ἀναφέρῃ λεπτομερῶς τήν ὅλην δραστηριότητα, τήν ὁποίαν ἀνέπτυξεν ἐν τῇ ἐνορίᾳ ἤ τῇ κοινότητι αὐτοῦ, συμφώνως πρός τά ἐκτεθέντα ὡς ἄνω καθήκοντα αὐτοῦ. Ὁ ἱερεύς παρέχει ἑαυτόν ὡς πρότυπον ἐν πᾶσι διά τῆς προσωπικῆς καί οἰκογενειακῆς αὐτοῦ ζωῆς, διά τῶν λόγων καί τῶν ἔργων αὐτοῦ. Πρῶτος εἰς τήν θρησκευτικήν ζωήν. Πρῶτος εἰς τήν ἁγιότητα βίου. Πρῶτος εἰς τήν ἀγάπην. Πρῶτος εἰς τήν φιλανθρωπίαν. Πρῶτος εἰς τήν κοινωνικήν δρᾶσιν καί προσφοράν «μηδεμίαν ἐν μηδενί διδούς προσκοπήν, ἵνα μή μωμηθῇ ἡ διακονία, ἀλλ’ ἐν πᾶσι συνιστῶν ἑαυτόν ὡς Θεοῦ διάκονον», «τύπος γιγνόμενος τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ».

Ἡ Ἱερά Σύνοδος εἶναι βεβαία, ὅτι οἱ εὐλαβεῖς ἐφημέριοι τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας Κύπρου, συνειδητοποιοῦντες τάς εὐθύνας αὐτῶν θά ἀνταποκριθῶσι πλήρως εἰς τήν ἐπιτέλεσιν τῶν βασικῶν ὡς ἄνω καθηκόντων, συμμορφούμενοι καί πρός τάς ἑκάστοτε ὑπό τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου ἀναθετομένας εἰς αὐτούς εὐθύνας καί παρεχομένας ὁδηγίας καί ἐντολάς. Ἐάν παρ’ ἐλπίδα ἐφημέριοι ἀποδειχθῶσιν, ὅτι παραμελοῦσιν ἤ ἐλλιπῶς ἐπιτελοῦσι τά καθήκοντα αὐτῶν, ὁ οἰκεῖος Ἐπίσκοπος ὀφείλει νά ὑποβιβάζῃ τούτους εἰς τήν ἀμέσως κατωτέραν τάξιν ἀπό ἐπόψεως προσόντων καί μισθοδοσίας καί νά ἐπιβάλλῃ σχετικήν μείωσιν τῶν ἀπολαβῶν.

ΟΔΗΓΙΑΙ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΥΠΡΟΥ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Πρός τούς Ἐφημερίους τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου. Ἐπειδή παρατηροῦνται σοβαραί ἀταξίαι, ἀλλά καί διαφοραί τινες, εἰς τόν τρόπον τελέσεως τῆς θείας Λειτουργίας, τῶν Μυστηρίων καί τῶν ἄλλων ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, ὡς καί ἀντιδικίαι μεταξύ Ἱεροψαλτῶν καίἘφημερίων, ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας Κύπρου, ἵνα πάντα εὐσχημόνως καί κατά τάξιν γίνωνται, εἰς ἐπανειλημμένας συνεδρίας Αὐτῆς ἐμελέτησε τήν ἐπίτευξιν ὁμοιομορφίας εἰς τήν τέλεσιν τῶν Ἀκολουθιῶν τοῦ Ἑσπερινοῦ, τοῦ Μεσονυκτικοῦ, τοῦ Ὄρθρου καί τῆς θείας Λειτουργίας.

Ἀσφαλῶς, τόν εὐλαβῆ λειτουργόν, οὔτε ἐντολαί, οὔτε κανονισμοί, οὔτε τυπικαί, οὔτε τελετουργικαί διατάξεις δύνανται νά διαμορφώσουν. Ταῦτα πάντα εἶναι ἐξωτερικά καί τυπικά καί οὐδέν ἀποτέλεσμα θά ἔχωσιν, ἐάν ὁ ἴδιος ὁ λειτουργός δέν συνειδητοποιῇ τήν ἱερότητα, ἀλλά καί τό αἰδέσιμον τοῦ ἔργου του ὡς λειτουργοῦ καί τελετουργοῦ τῶν Μυστηρίων τοῦ Θεοῦ.

Διό ἐκ πατρικῆς ἀγάπης κινούμενοι ἀναφέρομεν πρός ὑμᾶς μερικάς γενικάς καί βασικάς ἀρχάς, αἱ ὁποῖαι πρέπει νά διαμορφώνουν, νά κατευθύνουν καί νά διακατέχουν τό «εἶναι» τοῦ ἱερέως κατά τήν ἄσκησιν τῶν λειτουργικῶν καί τελετουργικῶν αὐτοῦ καθηκόντων.

Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι ὅλοι συνειδητοποιεῖτε τάς εὐθύνας, τήν σπουδαιότητα καί τήν φοβερότητα τοῦ νά εἶσθε λειτουργοί τῶν φρικτῶν τοῦ Χριστοῦ Μυστηρίων. Ἡ καθαρότητα τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος, ἡ πνευματική καί ψυχική ἑτοιμασία καί συγκέντρωσις, ἡ εὐσέβεια καί ἡ βαθεία εὐλάβεια καί ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ κατά τήν τέλεσιν τῆς θείας Εὐχαριστίας καί τῶν ἄλλων Μυστηρίων καί Ἀκολουθιῶν τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν ἀποτελοῦν τά τεκμήρια αὐτῆς τῆς συνειδητοποιήσεως, ἀλλά καί τάς προIποθέσεις τῆς καταξιώσεως τῆς ἀπό μέρους τοῦ ἱερέως τελέσεως τῶν λατρευτικῶν ἀκολουθιῶν. Τήν στιγμήν κατά τήν ὁποίαν ὁ ἱερεύς ἐνώπιον τοῦ ἱεροῦ Θυσιαστηρίου ἀναπέμπει δεήσεις καί τελετουργεῖ τά Ἄχραντα Μυστήρια, εὑρίσκεται ἐνώπιον τοῦ πυριμόρφου Θρόνου τῆς Θεότητος καί συνομλεῖ μετ’ αὐτοῦ τοῦ Ὑψίστου, Παντοδυνάμου ἀλλά καί Παναγάθου Θεοῦ. Ἀπό γήHνος μεταρσιοῦται καί καθίσταται οὐράνιος. ἘξαIλοῦται πνευματικῶς καί ἠθικῶς, καί προσφέρει τόν ἑαυτόν του ὡς σκεῦος ἐκλογῆς καί ὡς ἀγωγόν ἁγιασμοῦ καί θείας Χάριτος πρός τόν παριστάμενον καί συμπροσευχόμενον λαόν. Πᾶσα βιωτική μέριμνα δέον νά ἀποβάλληται. Οὐδεμία προσωπική ἐπιδίωξις ἤ ἄλλη σκέψις πρέπει νά τόν ἀπασχολῇ, καθ’ ἥν στιγμήν εὑρίσκεται ἐνώπιον τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου. Δέν πρέπει νά ἐπιτρέπῃ ποτέ εἰς τήν οἰκειότητα νά ἀφαιρῇ ἀπό μέσα του τό ἱερόν δέος, τό ὁποῖον πρέπει νά τόν διακατέχῃ, οὔτε νά ἀφήνη τήν συνήθειαν νά τόν μεταβάλλῃ εἰς τυπικόν ἀναγνώστην τῶν ἀναπεμπομένων προσευχῶν καί δεήσεων, ἄνευ ὁλοκληρωτικῆς συμμετοχῆς τοῦ «εἶναί» του. Ὀφείλει συγκεντρωμένος νά βιώνῃ ψυχικῶς καί πνευματικῶς κάθε λέξιν τῆς προσευχῆς. Οὔτε ἡ τάσις πρός ἐπίδειξιν εὐλαβείας, οὔτε ἡ ἐπιδίωξις τῶν ἐπαίνων καί τῆς εὐαρεσκείας τῶν ἀνθρώπων, πρέπει νά τόν κατευθύνουν, ἀλλά οὔτε καί ἡ νωχέλεια ἤ ἡ ἐπιπολαιότης ἤ καί ἡ ἀδιαφορία εἰς τήν ἀνάγνωσιν τῶν εὐχῶν καί εἰς τήν τέλεσιν τῆς θείας Λειτουργίας πρέπει νά τόν χαρακτηρίζουν.

Ὅλον τό «εἶναι» τοῦ λειτουργοῦ κατά τήν διάρκειαν τῆς θείας Λειτουργίας πρέπει νά ἐνεργῇ καί νά κινῆται ἀποκλειστικῶς μέσα εἰς τήν συνείδησιν τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ, ὥστε οὗτος νά διακατέχηται ὁλόκληρος ὑπό τῆς σκέψεως εἰς τό πῶς «εὐαρεστῆσαι τῷ Θεῷ» καί μόνον καί νά ἀποβλέπῃ εἰς τό πῶς νά ἐπιτύχῃ τήν σωτηρίαν ἑαυτοῦ καί ἐκείνων ὑπέρ ὧν προσεύχεται.