Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 30 Οκτωβρίου 2016. Κυριακή E΄ Λουκά

Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος την Κυριακή, 30 Οκτωβρίου 2016, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αποστόλου Φιλίππου στα Λατσιά.

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Κυριακή, 30 Οκτωβρίου 2016, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίων Πάντων στη Μακεδονίτισσα.

Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
27 Οκτωβρίου 2016.

**********************************

Αποστολικό Ανάγνωσμα: ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Β’ ΙΑ´ 31 – 33

Πρωτότυπο Κείμενο

Ο Θεός και πατήρ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, που είναι ευλογημένος και δοξασμένος στους αιώνας, γνωρίζει ότι δεν ψεύδομαι, αλλ’ ότι αυτά που θα σας πω είναι απολύτως αληθινά. Εις την Δαμασκόν ο διοικητής ο διωρισμένος από τον βασιλέα Αρέταν εφρουρούσε την πόλιν των Δαμασκηνών, επειδή ήθελε να με συλλαβή· και από κάποιο παράθυρο, μέσα εις ένα καλάθι πλεγμένο με σχοινί με κατέβασαν έξω από το τοίχος και εξέφυγα από τα χέρια του.

Αποστολικό Ανάγνωσμα: ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Β’ ΙΒ´ 1 – 9

Πρωτότυπο Κείμενο

Να καυχηθώ δια τόσα και τόσα άλλα, που υπέστην και έπραξα δια το Ευαγγέλιον, δεν με συμφέρει από πνευματικής απόψεως. Θα προχωρήσω όμως εις οράματα και αποκαλύψεις, που έλαβα εκ μέρους του Κυρίου. Γνωρίζω ένα άνθρωπον, που εζούσε εν Χριστώ, και ο οποίος προ δεκατεσσάρων ετών-είτε ευρίσκετο στο σώμα του κατά την ώραν εκείνην δεν γνωρίζω· είτε ήτο εκτός του σώματος, δεν γνωρίζω, ο Θεός το γνωρίζει-είχεν αρπαγή και αναληφθ έως τον τρίτον ουρανόν. Και γνωρίζω, ότι αυτός ο άνθρωπος-είτε με το σώμα του έξω από το σώμα του, δεν γνωρίζω, ο Θεός γνωρίζει- ότι ηρπάγη έως στον παράδεισον και ήκουσε λόγους, τους οποίους ανθρωπίνη γλώσσα δεν ημπορεί να διατυπώση και τους οποίους δεν είναι επιτετραμμένον στον άνθρωπον να τους είπη και τους αποκαλύψη. Δια τον άνθρωπον αυτόν θα καυχηθώ, που τον ετίμησε τόσον πολύ ο Θεός. Δια τον ευατόν μου όμως δεν θα καυχηθώ, παρά μόνον δια τας ασθενείας μου, όπως αυταί αφάνησαν εις τας περιόδους των διωγμών και των κινδύνων. Εάν όμως θελήσω να καυχηθώ δια τους αγώνας μου και δια τα έργα, τα οποία με την βοήθειαν του Θεού υπέρ του Ευαγγελίου έκαμα, δεν θα είμαι άφρων, διότι θα πω την αλήθειαν. Διστάζω όμως και αποφεύγω να το πράξω, μήπως τυχόν κανείς σχηματίση δι’ εμέ ιδέαν ανωτέραν, από ο,τι βλέπεις εις εμέ η απ’ ο,τι ακούει από εμέ. Και ένεκα του πολλού πλήθους των αποκαλύψεων, δια να μη υπερηφανεύωμαι, επέτρεψεν ο Θεός και μου εδόθη σκληρό αγκάθι στο σώμα, άγγελος δηλαδή του σατανά, δια να με γρονθοκοπή και να με ταλαιπωρή, ανίατος ασθένεια δια να μη το παρώ επάνω μου. Δια την θλίψιν και δοκιμασίαν αυτήν τρεις φορές παρεκάλεσα τον Κυριον να μου την απομακρύνη. Και ο Κυριος μου είπε· “σου αρκεί η χάρις μου· διότι η δύναμίς μου φαίνεται ολοένα και τελειοτέρα μέσα εις την ανθρωπίνην αδυναμίαν με τα μεγάλα και θαυμαστά έργα που κατορθώνει”. Με πολύ μεγάλην εσωτερικήν γλυκύτητα και ευχαρίστησιν θα καυχώμαι περισσότερον δια τας ασθενείας μου, ώστε να μένω έτσι εις την ταπεινοφροσύνην, δια να κατοικήση εις εμέ η δύναμις του Χριστού.

Απόδοση στη Νεοελληνική

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ ΙϚ´ 19 – 31

Πρωτότυπο Κείμενο

Ἄνθρωπος δέ τις ἦν πλούσιος, καὶ ἐνεδιδύσκετο πορφύραν καὶ βύσσον εὐφραινόμενος καθ’ ἡμέραν λαμπρῶς. πτωχὸς δέ τις ἦν ὀνόματι Λάζαρος, ὃς ἐβέβλητο πρὸς τὸν πυλῶνα αὐτοῦ ἡλκωμένος καὶ ἐπιθυμῶν χορτασθῆναι ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τοῦ πλουσίου· ἀλλὰ καὶ οἱ κύνες ἐρχόμενοι ἐπέλειχον τὰ ἕλκη αὐτοῦ. ἐγένετο δὲ ἀποθανεῖν τὸν πτωχὸν καὶ ἀπενεχθῆναι αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀγγέλων εἰς τὸν κόλπον Ἀβραάμ· ἀπέθανε δὲ καὶ ὁ πλούσιος καὶ ἐτάφη. καὶ ἐν τῷ ᾅδῃ ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ, ὑπάρχων ἐν βασάνοις, ὁρᾷ Ἀβραὰμ ἀπὸ μακρόθεν καὶ Λάζαρον ἐν τοῖς κόλποις αὐτοῦ. καὶ αὐτὸς φωνήσας εἶπε· πάτερ Ἀβραάμ, ἐλέησόν με καὶ πέμψον Λάζαρον ἵνα βάψῃ τὸ ἄκρον τοῦ δακτύλου αὐτοῦ ὕδατος καὶ καταψύξῃ τὴν γλῶσσάν μου, ὅτι ὀδυνῶμαι ἐν τῇ φλογὶ ταύτῃ. εἶπε δὲ Ἀβραάμ· τέκνον, μνήσθητι ὅτι ἀπέλαβες σὺ τὰ ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου, καὶ Λάζαρος ὁμοίως τὰ κακά· νῦν δὲ ὧδε παρακαλεῖται, σὺ δὲ ὀδυνᾶσαι· καὶ ἐπὶ πᾶσι τούτοις μεταξὺ ἡμῶν καὶ ὑμῶν χάσμα μέγα ἐστήρικται, ὅπως οἱ θέλοντες διαβῆναι ἔνθεν πρὸς ὑμᾶς μὴ δύνωνται, μηδὲ οἱ ἐκεῖθεν πρὸς ἡμᾶς διαπερῶσιν. εἶπε δέ· ἐρωτῶ οὖν σε, πάτερ, ἵνα πέμψῃς αὐτὸν εἰς τὸν οἶκον τοῦ πατρός μου· ἔχω γὰρ πέντε ἀδελφούς· ὅπως διαμαρτύρηται αὐτοῖς, ἵνα μὴ καὶ αὐτοὶ ἔλθωσιν εἰς τὸν τόπον τοῦτον τῆς βασάνου. λέγει αὐτῷ Ἀβραάμ· ἔχουσι Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας· ἀκουσάτωσαν αὐτῶν. ὁ δὲ εἶπεν· οὐχί, πάτερ Ἀβραάμ, ἀλλ’ ἐάν τις ἀπὸ νεκρῶν πορευθῇ πρὸς αὐτοὺς, μετανοήσουσιν. εἶπε δὲ αὐτῷ· εἰ Μωϋσέως καὶ τῶν προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν, οὐδὲ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ πεισθήσονται.

Απόδοση στη Νεοελληνική

Ειδικώτερα δε δια τον πλούτον ακούσατε και αυτήν την παραβολήν· Ενας άνθρωπος ήτο πλούσιος και εφορούσε κόκκινον πανάκριβον ένδυμα και λευκόν, λινόν πολυτελή χιτώνα. Και κάθε ημέρα ηυφραίνετο με πολυδάπανα λαμπρά συμπόσια. Εζούσε δε τότε και κάποιος πτωχός ονάματι Λαζαρος, ο όποιος ήτο παραπεταμένος κοντά εις την μεγάλην εξώπορτα του πλουσίου, γεμάτος από πληγάς. Και αυτός επιθυμούσε να χορτάση την πείνα του από τα ψίχουλα, που έπιπταν από το τραπέζι του πλουσίου. Και σαν να μην έφθαναν αυτά, οι σκύλοι έγλειφαν τας πληγάς του γυμνού σχεδόν σώματός του. Συνέβη δε να πεθάνη ο πτωχός και να μεταφερθή από τους αγγέλους εις τας αγκάλας του Αβραάμ, στον παράδεισον δηλαδή όπου ο Αβραάμ μαζή με τους δικαίους αναπαύονται και ευφραίνονται. Επέθανε δε και ο πλούσιος και ετάφη με πολλήν μεγαλοπρέπειαν. Η ψυχή του όμως κατέβηκε στον Αδην. Και στον Αδην όπου εβασανίζετο, εσήκωσε τα μάτια του και βλέπει τον Αβραάμ από μακρυά και τον Λαζαρον εις τας αγκάλας του. Και αυτός, που τόσην αδιαφορίαν και σκληρότητα είχε δείξει, όταν ζούσε εις την γην, εφώναξε τώρα και είπε· Πατερ Αβραάμ, σπλαγχνίσου με και στείλε τον Λαζαρον να βρέξη την άκρη από το δάκτυλο του στο νερό και να δροσίση την γλώσσαν μου, διότι πονώ φοβερά μέσα εις την βασανιστικήν αυτήν φλόγα του Αδου. Είπε δε ο Αβραάμ· Τεκνον, θυμήσου, ότι συ απήλαυσες με το παραπάνω τα αγαθά σου εις την ζωήν σου και ο Λαζαρος ομοίως εδοκίμασε τα κακά της φτώχειας και της ασθενείας. Τωρα δε αυτός εδώ παρηγορείται και ευφραίνετε δια την υπομονήν, που έδειξε στον καιρόν της θλίψεώς του, συ δε κατά λόγον δικαιοσύνης βασανίζεσαι δια την φιλαυτίαν σου και την σκληρότητα της καρδίας σου. Και επί πλέον μεταξύ του τόπου, που είμεθα ημείς, και του τόπου που είσθε σεις, έχει στηριχθή μέγα και ανυπέρβλητον χάσμα, ώστε εκείνοι που θέλουν να περάσουν από εδώ εις σας να μη ημπορούν ούτε και αυτοί, που είναι στο μέρος σας να μην ημπορούν να περάσουν προς ημάς. Είπε δε ο πλούσιος· Τοτε σε παρακαλώ, πάτερ, να στείλης τον Λαζαρον στο πατρικό μου σπίτι, διότι έχω εκεί πέντε αδελφούς, στείλε τον να τους διαβεβαιώση δι’ αυτά που συμβαίνουν εδώ, ώστε να μη καταντήσουν και αυτοί στον τόπον τούτον των βασάνων. Λεγει εις αυτόν ο Αβραάμ· Εχουν τον Μωϋσέα και τους προφήτας· ας ακούσουν αυτών τας μαρτυρίας. Εκείνος δε είπε· όχι, πάτερ Αβραάμ, δεν θα προσέξουν την μαρτυρίαν του Μωϋσέως και των προφητών. Αλλά εάν κανείς από τους πεθαμένους υπάγη προς αυτούς, θα μετανοήσουν. Είπε δε εις αυτόν ο Αβραάμ· εάν δεν ακούσουν τον Μωϋσέα και τους προφήτας, δεν θα πεισθούν και αν ακόμη αναστηθή κάποιος εκ νεκρών”. (Οταν λείπη η καλή διάθεσις ούτε και το μεγαλύτερον θαύμα ημπορεί να οδηγήση εις πίστιν και μετάνοιαν).

**********************************

ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016 – Ε΄ ΛΟΥΚΑ
(Λουκ. ιστ΄ 19-31) (Β΄ Κορ. ια΄ 31-ιβ΄ 9)

Ο αυθεντικός πλούτος

«Και εν τω άδη επάρας τους οφθαλμούς αυτού, υπάρχων εν βασάνοις, ορά τον Αβραάμ από μακρόθεν και Λάζαρον εν τοις κόλποις αυτού»

Η φιλαργυρία των Γραμματέων και των Φαρισαίων στάθηκε αφορμή για να μας προσφέρει ο Χριστός την παραβολή του πλούσιου και του φτωχού Λαζάρου, η οποία βρίθει μηνυμάτων και νοημάτων ουράνιας εμβέλειας και ακτινοβολίας. Οι Φαρισαίοι έβλεπαν σαν εύνοια του θεού την εξασφάλιση υλικών αγαθών και χρημάτων και κατ’ επέκταση σαν αποδεικτικό στοιχείο και πιστοποίηση του «καλού εαυτού τους». Με αυτό τον τρόπο δικαίωναν τον εαυτό τους μπροστά στους ανθρώπους και αδιαφορούσαν βέβαια για την εσωτερική τους ακαταστασία και κυρίως την αξεπέραστη υποκρισία τους που αποτύπωναν τις πραγματικές προθέσεις και διαθέσεις τους.

Αυτή ακριβώς η αντίληψη δυστυχώς διαπερνά στο χρόνο και φθάνει μέχρι και τις δικές μας μέρες με διάφορες μορφές και εφαρμογές. Γι’ αυτό και επιβάλλεται μεγάλη προσοχή για να μην πέσουμε στην παγίδα που τόσο αδίστακτα στήνει η φαρισαϊκή υποκρισία. Η εγωιστική καλοπέραση σ’ αυτό τον κόσμο, μπορεί να μας οδηγήσει στην απώλεια της κοινωνίας της αγάπης του Θεού, δηλαδή της Ουράνιας Βασιλείας. Αντίθετα, οι δοκιμασίες της ζωής μπορεί να λειτουργήσουν ως δείκτες που παραπέμπουν στον Παράδεισο, αρκεί να τις αποδεχόμαστε με πίστη, υπομονή και ελπίδα. Ζωτικής σημασίας επομένως μηνύματα που μας προφυλάσσουν από επικίνδυνες παγίδες, δίνονται μέσα από την παραβολή του πλούσιου και του πτωχού Λαζάρου. Αξίζει τον κόπο να εξετάσουμε την περίπτωσή τους.

Ο πλούσιος

Ο πλούσιος της παραβολής κατακρατούσε όλα τα αγαθά μόνο για τον εαυτό του. Ο εγωισμός του, προκαλούσε τόση εσωτερική ακαταστασία μέσα του ώστε κλεινόταν ερμητικά στον εαυτό του και περιφρονούσε όλους τους άλλους ανθρώπους. Αυτό είχε συνέπειες και για τον ίδιο που παρέμενε χωρίς πρόσωπο, δηλαδή χωρίς όνομα, όπως άλλωστε φαίνεται μέσα από τη συγκεκριμένη περικοπή. Η παραβολή κάνει λόγο αόριστα και γενικά για κάποιο πλούσιο, ενώ από την άλλη προβάλλει την προσωπικότητα του πτωχού Λαζάρου.

Αυτή την αλήθεια πρέπει να την προσέξουμε ιδιαίτερα σήμερα. Ο πολιτισμός μας ευνοεί την υπερτροφική ανάπτυξη του εγωισμού και του ατομισμού του ανθρώπου. Γι’ αυτό και υπερισχύει η εκτροφή κοινωνιών που δομούνται στην αλαζονεία και την έπαρση. Ο άνθρωπος σήμερα στερείται προσωπικής ταυτότητας και έτσι χάνει την αξία του με την υποταγή του σε θεσμούς και συστήματα που σε αρκετές περιπτώσεις λειτουργούν στραγγαλιστικά και εξουθενωτικά. Πολτοποιείται η προσωπικότητά του σε μια ανώνυμη μάζα και καταντά ένα απλό νούμερο και αριθμός.

Ο πλούσιος της παραβολής ήθελε όλοι οι άλλοι να τον υπηρετούν και να τον φροντίζουν, ενώ αυτός δεν πρόσφερε τίποτε. Ούτε ακόμα από τα περισσεύματα των αγαθών του. Η συμπεριφορά του αυτή αποτυπώνεται στη στάση που τηρούσε απέναντι στον πτωχό Λάζαρο.

Μέσα από τις αντιθέσεις που εναλλάσσονται στη διήγηση, προβάλλει από τη μια η καλοπέραση του πλουσίου και από την άλλη η εξαθλίωση του Λαζάρου. Ακριβώς, το Ευαγγέλιο μας βοηθά ν’ ανακαλύπτουμε μέσα σ’ αυτές τις αντιθέσεις την αληθινή και αιώνια αξία του ανθρώπου. «Παράγει το σχήμα του κόσμου τούτου». Αυτός ο κόσμος περνάει. Εκείνος που «μένει εις τον αιώνα» είναι η αλήθεια του Θεού, την οποία καλείται ο άνθρωπος να εγκολπωθεί στη ζωή του όσο τίποτε άλλο στον κόσμο.

Ο Λάζαρος

Αξίζει όμως να εγκύψουμε και στην περίπτωση του πτωχού Λαζάρου. Το όνομα Λάζαρος σημαίνει «ο Θεός βοηθός μου». Αυτό μετουσίωνε σε πράξη καθημερινής ζωής μέσα από την φτώχεια και τη βαριά αρρώστια του. Προσπαθούσε να χορτάσει με ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι του πλουσίου. Τόσο αδύνατος ήταν ο Λάζαρος, ώστε δεν μπορούσε ούτε τα σκυλιά ν’ απομακρύνει που έρχονταν και έγλυφαν τις πληγές του και με αυτό τον τρόπο του προξενούσαν φοβερούς πόνους.

Παρά τη δυστυχία και τον πόνο του, ο Λάζαρος ποτέ δεν παραπονέθηκε, δεν μεμψιμοιρούσε. Και αυτό, σ’ αντίθεση με τη νοοτροπία τη δική μας σήμερα που με το παραμικρό που μας βρίσκει δεν έχουμε αναστολές να τα βάλουμε ακόμα και με τον Θεό. Θέλουμε όλα να μας έρχονται βολικά και όπως τα επιθυμούμε.

Μετά το θάνατο

Εκείνο που πολλές φορές λησμονούμε είναι ότι το πιο βέβαιο στη ζωή είναι ο θάνατος. Ο θάνατος, λοιπόν, επισκέφθηκε πρώτα το Λάζαρο και μετά τον πλούσιο της παραβολής. Η ζωή του πλουσίου, σύμφωνα πάντα με τη διήγηση, μετά το θάνατο είναι γεμάτη βάσανα και πόνους. Πονούσε μάλιστα περισσότερο όταν έβλεπε το Λάζαρο να είναι ευτυχισμένος στην αγκαλιά του Πατριάρχη Αβραάμ. Στερεώνεται περισσότερο στην αμετανοησία του όταν φέρεται να ζητεί από το Θεό ν’ αναστηθεί ο Λάζαρος ώστε με αυτό τον τρόπο να εξαναγκασθούν τα πέντε αδέλφια του να πιστέψουν. Πίσω όμως από το επιφανειακό ενδιαφέρον του για τη σωτηρία τους, μπορεί να διακρίνει κάποιος τον εγωισμό του με το να ρίχνει τις ευθύνες για την κατάστασή του στον Θεό. Αφού ο Θεός δεν κάνει «θαύματα» για να μας εξαναγκάσει να ζούμε στην αγάπη του, τότε δεν φταίμε εμείς που βιώνουμε την κόλαση της απουσίας του.

Αγαπητοί αδελφοί, η πρόκληση που υψώνει μπροστά μας η σημερινή ευαγγελική περικοπή είναι να αρνηθούμε την εξάρτηση που προσφέρουν τα υλικά αγαθά και σε όποια κατάσταση κι αν βρισκόμαστε να εμπιστευθούμε τον εαυτό μας στο Θεό. Μόνο κοντά Του θα μπορέσουμε να αναπαυθούμε στην μόνιμη χαρά που προσφέρει η παρουσία Του και να πάρουμε γεύσεις του αληθινού πλούτου της ζωής. Ένα μεγαλειώδες παράδειγμα που προβάλλει η Εκκλησία είναι τα πρόσωπα των Αγίων Ζηνοβίου και Ζηνοβίας, Κλεόπα και Αρτεμά, Μαρκιανού Συρακούσης και Θεράποντος του εν Λυθροδόντα, των οποίων τη μνήμη τιμά σήμερα. Ήταν άνθρωποι της αγάπης. Με την ηθοπλαστική τους κατάρτιση και την εν γένει πνευματική τους ακτινοβολία, κάθε πονεμένο συνάνθρωπό τους. Γνώριζαν πολύ καλά ότι ο αληθινός πλούτος τελικά βρίσκεται στις συχνότητες της προσφοράς και της θυσίας. Η στάση των αγιασμένων αυτών μορφών και όχι εκείνη του πλουσίου της παραβολής, ας γίνει οδηγός και πυξίδα και στη δική μας ζωή.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.

Archbishopric of Good Hope, Patriarchate of Alexandria and all Africa: Evangelion 30 October 2016