Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 4 Ιουνίου 2017. Κυριακή της Πεντηκοστής
Η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος την Κυριακή, 4 Ιουνίου 2017, θα προστεί Αρχιερατικού Συλλειτούργου, συλλειτουργούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Θεουπόλεως κ. Παντελεήμονος, στον Ιερό Ναό της του Χριστού Γεννήσεως στην Τάλα. Ακολούθως, ο Μακαριώτατος, θα τελέσει το Μνημοσύνο του αειμνήστου πατρός του. Μετά το τέλος της θείας Λειτουργίας, θα προστεί του Μεγάλου Εσπερινού του Αγίου Πνεύματος και θα αναγνώσει τις ευχές της Γονυκλισίας.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Κυριακή, 4 Ιουνίου 2017, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Ιωάννου στη Λευκωσία. Μετά το τέλος της θείας Λειτουργίας, ο Θεοφιλέστατος, θα προστεί του Μεγάλου Εσπερινού του Αγίου Πνεύματος και θα αναγνώσει τις ευχές της Γονυκλισίας.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
31 Μαΐου 2017
***************************
Αποστολικό Ανάγνωσμα: Πράξεων τῶν Ἀποστόλων β΄1-11
Ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες οἱ ἀπόστολοι ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό. Καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι· καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος ῾Αγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι. ῏Ησαν δὲ ἐν ῾Ιερουσαλὴμ κατοικοῦντες ᾿Ιουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθε τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. Ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες πρὸς ἀλλήλους· Οὐκ ἰδοὺ πάντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; Καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν, Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ ᾿Ελαμῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, ᾿Ιουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν ᾿Ασίαν, Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες ῾Ρωμαῖοι, ᾿Ιουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ ῎Αραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ;
Απόδοση στην Νεολληνική
Και καθώς συμπληρωνόταν η ημέρα της Πεντηκοστής, ήταν όλοι μαζί στο ίδιο μέρος. Και έγινε ξαφνικά από τον ουρανό ήχος όπως ακριβώς φυσά βίαιος άνεμος και γέμισε όλο τον οίκο όπου κάθονταν. Και φάνηκαν να διαμερίζονται σ’ αυτούς γλώσσες σαν φωτιάς και κάθισε καθεμιά πάνω σε καθέναν ξεχωριστά από αυτούς, και γέμισαν όλοι Πνεύμα Άγιο και άρχισαν να λαλούν άλλες γλώσσες καθώς το Πνεύμα τούς έδινε να εκφράζονται. Τότε στην Ιερουσαλήμ κατοικούσαν συνεχώς Ιουδαίοι, άντρες ευλαβείς από κάθε έθνος που είναι κάτω από τον ουρανό. Όταν έγινε λοιπόν η βοή αυτή, συγκεντρώθηκε το πλήθος και κυριεύτηκε από σύγχυση, γιατί άκουγαν καθένας ξεχωριστά στη δική του διάλεκτο να μιλούν αυτοί. Έμεναν λοιπόν εκστατικοί και θαύμαζαν, λέγοντας: «Ιδού, όλοι αυτοί που μιλούν δεν είναι Γαλιλαίοι; Και πώς εμείς τους ακούμε, καθένας στη δική μας διάλεκτο, στην οποία γεννηθήκαμε; Πάρθοι και Μήδοι και Ελαμίτες και όσοι κατοικούν στη Μεσοποταμία, στην Ιουδαία και στην Καππαδοκία, στον Πόντο και στην επαρχία της Ασίας, στη Φρυγία και στην Παμφυλία, στην Αίγυπτο και στα μέρη της Λιβύης που είναι κοντά στην Κυρήνη, και όσοι Ρωμαίοι παρεπιδημούν, Ιουδαίοι και προσήλυτοι, Κρητικοί και Άραβες, ακούμε να μιλούν αυτοί στις δικές μας γλώσσες τα μεγαλεία του Θεού».
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Ιωάν. ζ’ 37-52, ή 12
Tῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς εἱστήκει ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔκραξε λέγων· Ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω. Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ῥεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. Τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύσαντες εἰς αὐτόν· οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη. Πολλοὶ οὖν ἐκ τοῦ ὄχλου ἀκούσαντες τὸν λόγον ἔλεγον· Οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης· ἄλλοι ἔλεγον· Οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός· οἱ δὲ ἔλεγον· Μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαίας ὁ Χριστὸς ἔρχεται; Οὐχὶ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ σπέρματος Δαυῒδ καὶ ἀπὸ Βηθλέεμ τῆς κώμης, ὅπου ἦν Δαυῒδ, ὁ Χριστὸς ἔρχεται; Σχίσμα οὖν ἐν τῷ ὄχλῳ ἐγένετο δι’ αὐτόν. Τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, ἀλλ’ οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ’ αὐτὸν τὰς χεῖρας. Ἦλθον οὖν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἐκεῖνοι· Διατί οὐκ ἠγάγετε αὐτόν; Ἀπεκρίθησαν οἱ ὑπηρέται· Οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος. Ἀπεκρίθησαν οὖν αὐτοῖς οἱ Φαρισαῖοι· Μὴ καὶ ὑμεῖς πεπλάνησθε; μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευσεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων; ἀλλ’ ὁ ὄχλος οὗτος ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον ἐπικατάρατοί εἰσι! Λέγει Νικόδημος πρὸς αὐτούς, ὁ ἐλθὼν νυκτὸς πρὸς αὐτὸν, εἷς ὢν ἐξ αὐτῶν· Μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον, ἐὰν μὴ ἀκούσῃ παρ’ αὐτοῦ πρότερον καὶ γνῷ τί ποιεῖ; Ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· Μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Γαλιλαίας εἶ; ἐρεύνησον καὶ ἴδε ὅτι προφήτης ἐκ τῆς Γαλιλαίας οὐκ ἐγήγερται. Πάλιν οὖν αυτοίς ο Ιησούς ελάλησε λέγων· Ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοί οὐ μή περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτία, ἀλλ΄ ἕξει τό φῶς τῆς ζωῆς.
Απόδοση στην Νεολληνική
Την τελευταία μέρα της γιορτής, την πιο λαμπρή, στάθηκε ο Ιησούς μπροστά στο πλήθος και φώναξε: «Όποιος διψάει, να ’ρθεί σ’ εμένα και να πιει. Μέσα από κείνον που πιστεύει σ’ εμένα, καθώς λέει η Γραφή, ποτάμια ζωντανό νερό θα τρέξουν». Αυτό το είπε ο Ιησούς εννοώντας το Πνεύμα που θα έπαιρναν όσοι πίστευαν σ’ αυτόν. Γιατί, τότε ακόμα δεν είχαν το Άγιο Πνεύμα, αφού ο Ιησούς δεν είχε δοξαστεί με την ανάσταση. Πολλοί άνθρωποι από το πλήθος, που άκουσαν αυτά τα λόγια, έλεγαν: «Αυτός είναι πραγματικά ο προφήτης που περιμένουμε». Άλλοι έλεγαν: «Αυτός είναι ο Μεσσίας». Ενώ άλλοι έλεγαν: «Ο Μεσσίας θα ’ρθεί από τη Γαλιλαία; Η Γραφή δεν είπε πως ο Μεσσίας θα προέρχεται από τους απογόνους του Δαβίδ και θα γεννηθεί στη Βηθλεέμ, το χωριό καταγωγής του Δαβίδ;» Διχάστηκε, λοιπόν, το πλήθος εξαιτίας του. Μερικοί απ’ αυτούς ήθελαν να τον πιάσουν, κανείς όμως δεν άπλωνε χέρι πάνω του. Γύρισαν, λοιπόν, πίσω οι φρουροί στους αρχιερείς και στους Φαρισαίους, κι αυτοί τους ρώτησαν: «Γιατί δεν τον φέρατε;» Οι φρουροί απάντησαν: «Ποτέ άνθρωπος δεν μίλησε όπως αυτός». Τους ξαναρώτησαν τότε οι Φαρισαίοι: «Μήπως παρασυρθήκατε κι εσείς; Πίστεψε σ’ αυτόν κανένα μέλος του συνεδρίου ή κανείς από τους Φαρισαίους; Μόνον αυτός ο όχλος πιστεύει, που δεν ξέρουν τον νόμο του Μωυσή και γι’ αυτό είναι καταραμένοι». Τους ρώτησε τότε ο Νικόδημος, που ήταν ένας απ’ αυτούς, εκείνος που είχε πάει στον Ιησού νύχτα λίγον καιρό πριν: «Μήπως μπορούμε σύμφωνα με τον νόμο μας να καταδικάσουμε έναν άνθρωπο, αν πρώτα δεν τον ακούσουμε και δεν μάθουμε τι έκανε;» Αυτοί του είπαν: «Μήπως κατάγεσαι κι εσύ από τη Γαλιλαία; Μελέτησε τις Γραφές και θα δεις πως κανένας προφήτης δεν πρόκειται να έρθει από τη Γαλιλαία». Τότε ο Ιησούς τους μίλησε πάλι και τους είπε: «Εγώ είμαι το φως του κόσμου∙ όποιος με ακολουθεί δεν θα πλανιέται στο σκοτάδι»., αλλά θα έχει το φως που οδηγεί στη ζωή».
***************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 – ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
(Ιω. ζ΄ 37-52, η΄ 12)) (Πραξ. β΄ 1-11)
Η παρουσία του Παρακλήτου
«ούπω γαρ ήν Πνεύμα Άγιον»
Η Κυριακή της Πεντηκοστής είναι η γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας. Πενήντα μέρες μετά από την Ανάσταση του Χριστού η Ορθόδοξη Εκκλησία μας εορτάζει την Αγία Πεντηκοστή. Έτσι καθιερώθηκε να ονομάζεται η τελευταία μεγάλη εορτή της πασχαλινής περιόδου.
Όπως γνωρίζουμε την ημέρα της Πεντηκοστής φανερώνεται το τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, το Άγιο Πνεύμα. Μέχρι τότε, όπως μας αναφέρει το Ιερό Ευαγγέλιο “ούπω γαρ ήν Πνεύμα Άγιον”. Δηλαδή δεν μας ήταν μέχρι τότε γνωστό το Άγιο Πνεύμα, το οποίο από την ημέρα της Πεντηκοστής είναι δίνει έντονα την παρουσία του μέσα στην πραγματικότητα της Εκκλησίας μας που την καθοδηγεί «εις πάσαν την αλήθειαν».
Οι αντιστοιχίες
Οι Εβραίοι γιόρταζαν και εκείνοι την πεντηκοστή ημέρα μετά από το δικό τους Πάσχα. Πενήντα μέρες μετά από τη διάβαση της Ερυθράς θάλασσας (Πάσχα) πήραν στην έρημο τον νόμο του Μωϋσή, δηλαδή τις δέκα εντολές. Έτσι και εμείς σήμερα εορτάζουμε το Πάσχα (διάβαση από τη σκλαβιά της αμαρτίας στην ελευθερία της χάριτος του Κυρίου) και πενήντα μέρες αργότερα σήμερα παίρνουμε το Άγιο Πνεύμα. Και όπως τότε ο νόμος καθοδηγούσε τους Ισραηλίτες έτσι και σήμερα το Άγιο Πνεύμα μας καθοδηγεί μέσα στην Εκκλησία. Αυτό μας νουθετεί, Αυτό μας οδηγεί σε κάθε αλήθεια, Αυτό μας διδάσκει πώς να ακολουθούμε το δρόμο του Χριστού.
Την Πεντηκοστή τη γιόρταζαν οι Εβραίοι σε ανάμνηση της κακοπάθειάς τους μέσα στην έρημο, για να θυμούνται ότι μπήκαν στη γη της επαγγελίας, μετά από πολλές θλίψεις και έντονες ταλαιπωρίες και δοκιμασίες. Τότε, όταν μπήκαν στην γη της επαγγελίας, απόλαυσαν τους καρπούς των δένδρων, το κρασί και το ψωμί, το οποίο γίνεται από το σιτάρι. Όλα αυτά ήταν μια προτύπωση για τη δική μας πορεία: Και εμείς μετά από τις θλίψεις και την κακοπάθεια της αμαρτίας, μπαίνουμε στην Εκκλησία και μέσα σε αυτή χορταίνουμε πνευματικά το Σώμα και το Αίμα του Δεσπότη Χριστού. Αυτό συμβαίνει στο Ευχαριστιακό Δείπνο, στο οποίο είμαστε πάντα προσκεκλημένοι.
Άλλη μεγάλη εορτή των Εβραίων ήταν η σκηνοπηγία. Αυτήν την γιόρταζαν μετά την συγκομιδή των καρπών, το Φθινόπωρο, δηλαδή πέντε μήνες μετά την εορτή του Πάσχα. Τη σκηνοπηγία την είχαν σε ανάμνηση της ημέρας εκείνης κατά την οποία ο Μωυσής έστησε τη σκηνή που είδε μέσα στη νεφέλη στο όρος Σινά. Τότε όλη μέρα ζούσαν στα χωράφια τους ευχαριστώντας το Θεό και συγκέντρωναν τους καρπούς των κόπων τους. Η εορτή αυτή είναι προτύπωση της αναστάσεώς μας στη Βασιλεία των Ουρανών. Τότε, θα διαλυθούν οι σάρκινες σκηνές, τα σώματά μας και θα ξαναγίνουν πάλιν άφθαρτα. Τότε οι πιστοί θα απολαύσουν τους καρπούς του πνευματικού τους αγώνα στις αιώνιες σκηνές της Βασιλείας του Θεού.
Αγαπητοί αδελφοί, η παρουσία και ενεργοποίηση του Αγίου Πνεύματος μέσα στην Εκκλησία γίνεται αισθητή από την ημέρα της Πεντηκοστής. Το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, τελειοί τα μυστήρια, φωτίζει και καθοδηγεί τους πιστούς, τους παρέχει σοφία και σύνεση, τους καθαίρει από την αμαρτία, τους αγιάζει και τους θεοποιεί. Αυτό παρέχει στον άνθρωπο κάθε αγαθό, διότι όπως ομολογούμε είναι ο θησαυρός των αγαθών και η πηγή της αγαθότητας. Αυτό φώτισε τους Προφήτες, Αυτό καθοδήγησε τους Αποστόλους, Αυτό ενίσχυσε τους Μάρτυρες και παρέχει σε κάθε άνθρωπο όλα τα πνευματικά εφόδια για να πορευθεί και να διεξαγάγει τον αγώνα τον καλό. Θα πρέπει επομένως και εμείς να απευθυνόμαστε στο τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος και να το παρακαλούμε: “Ελθέ και σκήνωσον εν ημίν”. Αυτό άλλωστε έπραξαν και όλες οι αγιασμένες μορφές που τιμά σήμερα η Εκκλησία. Η Μάρθα και η Μαρία, αδελφές του Λαζάρου, ο Μητροφάνης Κωνσταντινουπόλεως, ο Ιωάννης ο οσιομάρτυρας, ηγούμενος της μονής Μοναγρίου της Κύπρου και όλοι οι άγιοι που λάμπουν στο Ορθόδοξο χριστιανικό στερέωμα δίνουν ακριβώς την πιο ισχυρή μαρτυρία για την παρουσία του Αγίου Πνεύματος, του Παράκλητου, της κατ’ εξοχήν ζωής μέσα στην ανθρώπινη ιστορία.
Χριαστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.