Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 14-17 Οκτωβρίου 2018

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Κυριακή, 14 Οκτωβρίου 2018, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Παναγίας του Τράχωνα στο Στρόβολο. Ακολούθως, θα προστεί του Εθνικού Μνημοσύνου του Τράχωνα. Στη συνέχεια, θα προστεί της ιεράς Παρακλήσεως και θα τελέσει Δέηση στον ιερό Ναό Αγίου Θεράποντος και Αγίας Μαρίνας στις Αγγλισίδες, όπου οι εκτοπισμένοι της Αγκαστίνας θα εορτάσουν τον Άγιο Θεράποντα. Την Τετάρτη, 17 Οκτωβρίου 2018, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού, στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Ιωάννη, όπου οι εκτοπισμένοι της Κυθρέας θα εορτάσουν τον Άγιο Λουκά.

Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου την Κυριακή, 14 Οκτωβρίου 2018, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Λυκαβηττού.

Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,

10 Οκτωβρίου 2018

****************************************

Αποστολικό Ανάγνωσμα: Τιτ. γ΄ 8-15

Πρωτότυπο κείμενο

Πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις·μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιίστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος.Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.

Νεοελληνική Απόδοση

Αυτός δε ο λόγος, που σου γράφω, είναι κατά πάντα αληθινός και αξιόπιστος. Και περί αυτών των μεγάλων αληθειών θέλω να διαβεβαιώνης και να πείθης τους Χριστιανούς, δια να φροντίζουν, όσοι έχουν πιστεύσει στον Θεόν, να μη μένουν εις την απλήν πίστιν, αλλά να πρωτοστατούν με ζήλον εις τα καλά έργα. Αυτά δε που είπα παραπάνω είναι έργα τα καλά και τα ωφέλιμα στους ανθρώπους.Να αντιπαρέρχεσαι δε και να αποφεύγης τας ανοήτους συζητήσεις και τας γενεαλογίας περί ευγενούς καταγωγής και τας φιλονεικίας και τας μάχας γύρω από τα ζητήματα του Ιουδαϊκού νόμου· διότι όλα αυτά είναι ανωφελή και μάταια. Αιρετικόν άνθρωπον, ο οποίος ύστερα από πρώτην και δευτέραν συμβουλήν μένει με πείσμα εις την πλάνην του, παράτησέ τον και μη συζητής πλέον μαζή του. Γνωρίζων, ότι ο τοιούτος έχει πλέον παρεκκλίνει από την αλήθειαν και διαστροφή και αμαρτάνει, ελεγχόμενος και καταδικαζόμενος από τον ίδιον τον ευατόν του, από την συνείδησίν του. Οταν στείλω εις σε τον Αρτεμάν η τον Τυχικόν, φρόντισε με κάθε τρόπον να έλθης να με συναντήσης εις την Νικόπολιν, διότι εκεί έχω αποφασίσει να περάσω τον χειμώνα. Τον Ζηναν τον νομικόν και τον Απολλώ να τους κατευοδώσης και να τους εφοδιάσης με πολλήν επιμέλειαν, ώστε να μη τους λείπη τίποτε στο ταξίδι των. Ας φροντίζουν δε και όλοι οι ιδικοί μας να πρωτοστατούν εις τα καλά έργα και μάλιστα εις τας επειγούσας ανάγκας των αδελφών, δια να μη μένουν άκαρποι. Σε χαιρετούν όλοι όσοι είναι μαζή μου· χαιρέτησε όλους εκείνους, που μας αγαπούν δια της πίστεως του Χριστού. Η χάρις του Θεού, ας είναι με όλους σας. Αμήν.

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Λουκ. η΄ 5-15

Πρωτότυπο κείμενο

Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό. καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Τίς εἴη ἡ παραβολή αὕτη;. ὁ δὲ εἶπεν· Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. Ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.

Νεοελληνική Απόδοση

“Εβγήκε ο σπορεύς στο χωράφι, δια να σπείρη τον σπόρον του. Και καθώς αυτός έσπερνε, άλλο μεν μέρος του σπόρου έπεσε κοντά στον δρόμον, κατεπατήθη από τους διαβάτας και τα πτηνά του ουρανού το κατέφαγαν. Και άλλο έπεσε εις την πετρώδη γην και αφού εφύτρωσε, εξηράνθη, διότι δεν είχε υγρασίαν. Και άλλο έπεσε ανάμεσα εις αγκάθια και καθώς εβλάστησαν και εμεγάλωσαν τα αγκάθια, το έπνιξαν εντελώς. Και άλλο έπεσεν εις την εύφορον και καλήν γην και αφού εφύτρωσε, έκαμε καρπόν εκατονταπλάσιον”. Ενώ δε έλεγε αυτά, είπε με φωνήν μεγάλην· “Εκείνος που έχει αυτιά πνευματικά, δια να ακούη την αλήθειαν του Θεού, ας ακούη αυτά που εγώ διδάσκω”. Τον ερωτούσαν δε οι μαθηταί του λέγοντες· “ποιό είναι το νόημα αυτής της παραβολής;” Αυτός δε είπεν· “εις σας που έχετε αγαθήν διάθεσιν, εδόθη από τον Θεόν το προνόμιον και η χάρις να γνωρίζετε τας μυστηριώδεις αληθείας της βασιλείας του Θεού. Τους άλλους δε (επειδή δεν έχουν αγαθήν διάθεσιν και ενδιαφέρον να ακούσουν και δεχθούν την αλήθειαν και δια να τους προφυλάξω από την μεγάλη ευθύνην, που θα είχαν ενώπιον του Θεού, αν εκαταλάβαιναν και περιφρονούσαν τας θείας αληθείας) τους διδάσκω με παραβολάς, ώστε, ενώ βλέπουν να μη ημπορούν να εισχωρήσουν στο βαθύτερον νόημα, και ενώ ακούουν να μη ημπορούν να ενοήσουν την αλήθειαν. Το νόημα δε της παραβολής αυτής είναι το εξής· Ο σπόρος συμβολίζει τον λόγον του Θεού. Εκείνοι δε που ομοιάζουν προς το έδαφος κοντά στον δρόμον, είναι όσοι ήκουσαν και δεν επρόσεξαν τον λόγον του Θεού. Επειτα έρχεται ο διάβολος και παίρνει τον λόγον από την καρδία των, δια να μην πιστεύσουν και σωθούν. Εκείνοι δε που συμβολίζονται με την πετρώδη γην, είναι όσοι όταν ακούσουν δέχονται με χαράν τον λόγον του Θεού, δεν έχουν όμως βαθειές ρίζες εις την καρδία των και δι’ αυτό ολίγον καιρόν πιστεύουν και εις εποχήν πειρασμού απομακρύνονται από την πίστιν. Το δε μέρος του σπόρου, που έπεσε εις τα αγκάθια, συμβολίζει εκείνους οι οποίοι, όταν ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον εδέχθησαν και επροσπάθησαν να τον τηρήσουν με κάποιαν προθυμίαν, αλλά πνίγονται από αγωνιώδεις φροντίδας δια την απόκτησιν πλούτου και από τας υλιστικάς απολαύσεις της ζωής αυτής, και έτσι δεν προχωρούν μέχρι τέλους, ώστε να έχουν καλούς και μονίμους καρπούς. Το δε μέρος του σπόρου, που εσπάρθηκε εις την εύφορον γην, συμβολίζει τους καλοπροαιρέτους ανθρώπους, οι οποίοι με καλήν και αγαθήν καρδίαν, αφού ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον κρατούν με προσοχήν και ευλάβειαν μέσα των και έχουν ως καρπούς τα έργα της αρετής μαζή με την υπομονήν, την οποίαν θα δεικνύουν εις διαφόρους θλίψεις και περιπετείας.

*************************************

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018 – Δ΄ ΛΟΥΚΑ

(Λουκ. η΄ 5-15) (Τιτ. γ΄ 8-15)

Καρποφορία του πνεύματος

«Εξήλθεν ο σπείρων του σπείραι τον σπόρον αυτού»

Η διήγηση της παραβολής του Καλού Σπορέως είναι από τις πιο διδακτικές που πηγάζουν από το ιερό ευαγγέλιο. Ξεδιπλώνει ενώπιό μας ζωντανές εικόνες από την αγροτική ζωή και αναδεικνύει μέσα απ’ αυτές βαθιά μηνύματα και νοήματα. Αποκαλύπτονται από το περιεχόμενό της σπουδαίες πνευματικές αλήθειες, απόλυτα συμβατές με τις υπαρξιακές αναζητήσεις του ανθρώπου, που παραπέμπουν στην αιώνια αλήθεια του Κυρίου.

Στο επίκεντρο της θαυμάσιας αυτής παραβολικής διήγησης βρίσκεται το πρόσωπο του Χριστού. Κινείται δε στους πιο κάτω βασικούς άξονες:

α. Ο Θεός είναι ο γεωργός κι εμείς το χωράφι του.

β. Ο Χριστός είναι ο καλός σπορέας.

γ. Ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού.

δ. Η γη, το χωράφι, το χώμα που πέφτει ο σπόρος είναι η καρδιά μας.

ε. Η ανάπτυξη και η κυκλοφορία του Λόγου εξαρτώνται από το κατά πόσο η καρδιά μας είναι ανοικτή στην κοινωνία αγάπης που μάς προσφέρει ο Θεός.

Η εναλλαγή των εικόνων της διήγησης καθιστά πρόσφορο το έδαφος για την μετάγγιση των πιο σωστικών μηνυμάτων στην καρδιά του ανθρώπου. Διάφορα ζιζάνια που ξεφυτρώνουν στο έδαφος της ζωής δεν επιτρέπουν στην καρδιά να είναι μαλακή και το έδαφός της να είναι γόνιμο για καρποφορία των ζωηφόρων μηνυμάτων της Εκκλησίας. Η αμαρτία είναι αιτία που προκαλεί την ακαταστασία στην ψυχή του ανθρώπου και του προκαλεί πνευματικό «έμφραγμα» στην ύπαρξή του.

Η εμπλοκή

Το πατημένο σκληρό χώμα που δέχθηκε το λόγο του Θεού, συμβολίζει τις σκληρές και πλημμυρισμένες από αναλγησία καρδιές. Ο εγωισμός εισχωρεί στο βαθύτερο είναι του ανθρώπου και εμποτίζει την ύπαρξή του με την απανθρωπιά, νοθεύοντας το ήθος και το ύφος του. Τον σκληρό άνθρωπο τον αφήνει αδιάφορο η αλήθεια της Εκκλησίας. Ως φυσικό επακόλουθο, ο λόγος του Θεού αδυνατεί να ριζοβολήσει στην καρδιά του, η οποία με την σκληρότητα και την αναλγησία της γίνεται φοβερά ανεπίδεκτη σε τέτοια μηνύματα.

Στη διήγηση φαίνεται να υπάρχουν και οι πέτρινες καρδιές. Οι πέτρες που βρίσκονται κάτω από το χώμα, την καρδιά, είναι ουσιαστικά τα διάφορα πάθη που εμφωλεύουν σ’ αυτή, όπως είναι ο εγωισμός. Πρόκειται για την πιο φοβερή παθογένεια της ψυχής γιατί αποτελεί την πηγή κάθε κακίας που δεν επιτρέπει στο λόγο του Θεού να έχει καλή υποδοχή στην καρδιά του ανθρώπου. Σ’ αυτή την κατάντια η αποκοπή από τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας έρχεται σαν το άμεσο επακόλουθο. Ο λόγος του Θεού περιπίπτει σε κατάσταση ξηρασίας γιατί η καρδιά έχει συνθλιβεί από πετρώδεις καταστάσεις. Είναι βαθιά χωσμένες σ’ αυτή οι λογής κακίες που την καταπνίγουν και την στραγγαλίζουν.

Υπάρχουν βέβαια και οι ακανθωτές καρδιές. Ο εγωισμός εξωθεί τον άνθρωπο να βάζει στο κέντρο όλου του κόσμου τον εαυτό του και να επιδίδεται σ’ ένα ανελέητο κυνήγι εξασφάλισης υλικών αγαθών. Η ανασφάλεια του τον αφήνει να περιχαρακώνεται πίσω από αυτά. Αστοχεί και αποτυγχάνει παταγωδώς γιατί στηρίζεται πλέον μόνο στα υλικά αγαθά αντί στη δύναμη του Θεού. Η σημερινή οικονομική κρίση που έχει αναποδογυρίσει τα πάντα στη ζωή, δεν αποτελεί οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα παρά την ισχυρή απόδειξη της αστοχίας του ανθρώπου να φθάσει στον αληθινό προορισμό του.

Το εύφορο έδαφος

Ωστόσο, δεν λείπει το καλό χώμα που συμβολίζει την καρδιά που είναι δεκτική στην αγάπη του Θεού, αντιπροσφέροντάς την μάλιστα και στον συνάνθρωπο. Εδώ έχουμε τον άνθρωπο που αγωνίζεται στη ζωή του για να υποτάξει το θέλημά του στο θέλημα του Θεού. Όταν ο Χριστός βρει γόνιμο έδαφος στην καρδιά μας, τότε αυτή γνωρίζει πλούσια πνευματική καρποφορία που συνίσταται στην πραότητα, την καλοσύνη, την ταπεινοφροσύνη, την ειρήνη και κυρίως την αγάπη.

Αγαπητοί αδελφοί, προκειμένου να καταστήσουμε την καρδιά μας γόνιμο έδαφος και δεκτικό στη θεϊκή ευλογία δεν έχουμε τίποτε άλλο παρά ν’ αγωνιζόμαστε στη ζωή μας. Να φροντίζουμε επιμελώς και να καλλιεργούμε το έδαφος αυτό, ώστε ο σπόρος του θείου λόγου να πέφτει σε «γήν αγαθήν» και να «ποιεί καρπόν εκατονταπλασίονα». Αυτή την πορεία ακολούθησαν στη ζωή τους και οι άγιοι Πατέρες της εν Νικαία Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, αλλά και οι άγιες μορφές που τιμά σήμερα η Εκκλησία μας, όπως ο Ζαζάριος, ο Γερβάσιος, ο Προστάσιος, ο Κέλσιος, ο Κοσμάς επίσκοπος Μαϊουμά, ο Θεράποντας ο ιερομάρτυρας που διετέλεσε επίσκοπος στο νησί μας κ.α. Κατέστησαν οδοδείκτες και της δικής μας πορείας σε μια ανεπανάληπτη διάσταση πνευματικής καρποφορίας και ουράνιας ακτινοβολίας.

Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος