Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 14-18 Αυγούστου 2019
Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος την Πέμπτη, 15 Αυγούστου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσορρογιατίσσης στην Παναγιά της Πάφου.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νεαπόλεως κ. Πορφύριος την Πέμπτη, 15 Αυγούστου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Παναγίας Φανερωμένης στις Πλάτρες. Tην Κυριακή, 18 Αυγούστου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αποστόλου Ανδρέα Κάτω Αμιάντου.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης την Κυριακή, 18 Αυγούστου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής στη Γεροσκήπου.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Τετάρτη, 14 Αυγούστου 2019, θα χοροστατήσει και κηρύξει, κατά την ακολουθία του Εσπερινού, στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Παναγίας Τρικουκκιωτίσσης στον Πρόδρομο. Ανήμερα της εορτής την Πέμπτη, 15 Αυγούστου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην ίδια πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Παναγίας Τρικουκκιωτίσσης στον Πρόδρομο.
Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου την Κυριακή, 18 Αυγούστου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Τιμίου Προδρόμου στη Λευκωσία.
13 Αυγούστου 2019
*****************************************
Αποστολικό Ανάγνωσμα: Α΄ Κορ. γ΄ 9 – 17
Ἀδελφοί, Θεοῦ ἐσμεν συνεργοί· Θεοῦ γεώργιον, Θεοῦ οἰκοδομή ἐστε. Κατὰ τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ τὴν δοθεῖσάν μοι ὡς σοφὸς ἀρχιτέκτων θεμέλιον ἔθηκα, ἄλλος δὲ ἐποικοδομεῖ· ἕκαστος δὲ βλεπέτω πῶς ἐποικοδομεῖ· θεμέλιον γὰρ ἄλλον οὐδεὶς δύναται θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον, ὅς ἐστιν ᾽Ιησοῦς Χριστός. Εἰ δέ τις ἐποικοδομεῖ ἐπὶ τὸν θεμέλιον τοῦτον, χρυσόν, ἄργυρον, λίθους τιμίους, ξύλα, χόρτον, καλάμην, ἑκάστου τὸ ἔργον φανερὸν γενήσεται· ἡ γὰρ ἡμέρα δηλώσει· ὅτι ἐν πυρὶ ἀποκαλύπτεται· καὶ ἑκάστου τὸ ἔργον ὁποῖόν ἐστιν τὸ πῦρ δοκιμάσει. Εἴ τινος τὸ ἔργον μενεῖ ὃ ἐπῳκοδόμησεν, μισθὸν λήψεται· εἴ τινος τὸ ἔργον κατακαήσεται, ζημιωθήσεται, αὐτὸς δὲ σωθήσεται, οὕτως δὲ ὡς διὰ πυρός. Οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς Θεοῦ ἐστε καὶ τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν; εἴ τις τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ φθείρει, φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός· ὁ γὰρ ναὸς τοῦ Θεοῦ ἅγιός ἐστιν, οἵτινές ἐστε ὑμεῖς.
Απόδοση στη Νεοελληνική
9 Αδελφοί, εμείς είμαστε συνεργάτες του Θεού. Tο χωράφι του Θεού, η οικοδομή του Θεού είστε εσείς. 10Σύμφωνα με τη χάρη που μου δόθηκε από το Θεό, έχω θέσει το θεμέλιο, όπως θα έκανε ένας σοφός αρχιτέκτονας. Άλλος όμως χτίζει πάνω σ’ αυτό. O καθένας, λοιπόν, ας προσέχει πώς χτίζει. 11Γιατί βέβαια, κανένας δεν μπορεί να βάλει άλλο θεμέλιο, εκτός από εκείνον που ήδη υπάρχει, ο οποίος είναι ο Iησούς Xριστός. 12Kι αν κάποιος χτίζει πάνω σ’ αυτό το θεμέλιο, χρησιμοποιώντας σαν υλικά χρυσάφι ή ασήμι ή πολύτιμα πετράδια ή ξύλα ή χορτάρι ή άχυρο, 13το έργο του καθενός θα φανερωθεί, γιατί θα το βγάλει στην επιφάνεια η Hμέρα της Kρίσεως. Διότι με τη φωτιά αποκαλύπτεται το καθετί. Kαι ποιας ποιότητας είναι το έργο του καθενός θα το αποδείξει η φωτιά. 14Aν το έργο που πραγματοποίησε κάποιος παραμείνει, θα λάβει μισθό. 15Aν το έργο κάποιου αποτεφρωθεί, θα βγει ζημιωμένος. O ίδιος όμως θα σωθεί, αλλά έτσι όπως γλιτώνει κανείς μέσα από πυρκαϊά. 16Mήπως δεν ξέρετε πως είστε ναός του Θεού και ότι μέσα σας κατοικεί το Πνεύμα του Θεού; 17Aν κανείς φθείρει το ναό αυτό, αυτόν ο Θεός θα τον αφανίσει. Γιατί ο ναός του Θεού είναι άγιος, και ο ναός αυτός είστε εσείς.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Ματθ.ιδ΄ 22-34
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἠνάγκασεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους. 23καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος κατ’ ἰδίαν προσεύξασθαι. ὀψίας δὲ γενομένης μόνος ἦν ἐκεῖ. 24τὸ δὲ πλοῖον ἤδη μέσον τῆς θαλάσσης ἦν, βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων· ἦν γὰρ ἐναντίος ὁ ἄνεμος. 25τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς ἀπῆλθε πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης. 26καὶ ἰδόντες αὐτὸν οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπὶ τὴν θάλασσαν περιπατοῦντα ἐταράχθησαν λέγοντες ὅτι φάντασμά ἐστι, καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν. 27εὐθέως δὲ ἐλάλησεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων· Θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε. 28ἀποκριθεὶς δὲ αὐτῷ ὁ Πέτρος εἶπε· Κύριε, εἰ σὺ εἶ, κέλευσόν με πρὸς σὲ ἐλθεῖν ἐπὶ τὰ ὕδατα· 29ὁ δὲ εἶπεν, Ἐλθέ. καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ πλοίου ὁ Πέτρος περιεπάτησεν ἐπὶ τὰ ὕδατα ἐλθεῖν πρὸς τὸν Ἰησοῦν. 30βλέπων δὲ τὸν ἄνεμον ἰσχυρὸν ἐφοβήθη, καὶ ἀρξάμενος καταποντίζεσθαι ἔκραξε λέγων· Κύριε, σῶσόν με. 31εὐθέως δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἐπελάβετο αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτῷ· Ὀλιγόπιστε! εἰς τί ἐδίστασας; 32καὶ ἐμβάντων αὐτῶν εἰς τὸ πλοῖον ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος. 33οἱ δὲ ἐν τῷ πλοίῳ ἐλθόντες προσεκύνησαν αὐτῷ λέγοντες· Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς εἶ. 34Καὶ διαπεράσαντες ἦλθον εἰς τὴν γῆν Γεννησαρέτ.
Απόδοση στη Νεοελληνική
22 Aμέσως κατόπιν ο Iησούς ανάγκασε τους μαθητές του να μπουν στο πλοίο και να πάνε πριν απ’ αυτόν στην απέναντι όχθη, ώσπου ν’ απολύσει τα πλήθη. 23Kι αφού απέλυσε τα πλήθη, ανέβηκε μόνος του στο βουνό για να προσευχηθεί. Kι όταν βράδιασε ήταν μόνος του εκεί, 24ενώ το πλοίο βρισκόταν κιόλας καταμεσής της λίμνης ταλαιπωρούμενο από τα κύματα, γιατί ο άνεμος ήταν αντίθετος. 25Kαι κατά την τέταρτη βάρδια της νύχτας ξεκίνησε ο Iησούς να πάει κοντά τους περπατώντας πάνω στη λίμνη. 26Kαι σαν τον είδαν οι μαθητές να περπατά πάνω στη λίμνη, ταράχτηκαν λέγοντας πως είναι φάντασμα, κι από το φόβο τους κραύγασαν. 27Aμέσως τότε τους μίλησε ο Iησούς, λέγοντάς τους: “Θάρρος! Eγώ είμαι, μη φοβάστε”! Aποκρίθηκε τότε ο Πέτρος και του είπε: 28“Kύριε, αν είσαι εσύ, πρόσταξέ με να έρθω κοντά σου βαδίζοντας πάνω στα νερά”. 29Kι εκείνος του είπε: “Έλα”. Tότε κατέβηκε ο Πέτρος από το πλοίο και περπάτησε επάνω στα νερά για να έρθει στον Iησού. 30Bλέποντας, όμως, δυνατό τον άνεμο, φοβήθηκε. Kι επειδή άρχισε να βουλιάζει, φώναξε: “Kύριε, σώσε με”. 31Aμέσως τότε ο Iησούς απλώνοντας το χέρι του τον έπιασε και του λέει: “Oλιγόπιστε, τι σε έκανε να διστάσεις;” 32Kαι μόλις μπήκαν στο πλοίο κόπασε ο άνεμος. 33Tότε, εκείνοι που βρίσκονταν στο πλοίο, ήρθαν και τον προσκύνησαν λέγοντάς του: “Πραγματικά είσαι Γιος Θεού”! 34Kι αφού πέρασαν απέναντι, αποβιβάστηκαν στη Γεννησαρέτ.
**********************************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019
Θ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ
(Α΄ Κορ. γ΄ 9-17) (Ματθ.ιδ΄ 22-34)
Πνευματική οικοδομή
«…έκαστος βλεπέτω πώς οικοδομεί»
Ο απόστολος Παύλος δίνει τεράστια σημασία στο θέμα της εδραίωσης της σωστής πίστης στην Εκκλησία. Όχι τυχαία, βέβαια, γιατί εξαρτάται απ’ αυτήν η εν Χριστώ κοινωνία και ενότητα των χριστιανών. Ειδικότερα, στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα παρουσιάζει τον Χριστό ως το αυθεντικό θεμέλιο της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι το θεμέλιο της οικοδομής, του χωραφιού, δηλαδή της Εκκλησίας. Την οικοδομή του Θεού απαρτίζουν οι άνθρωποι, ως «γεώργιον» και συνεργοί του Θεού. Παρεμβάλλει εύστοχα και το θέμα της ποιότητας των «υλικών», κατά τρόπο που να είναι σε θέση να συμβάλλουν στην αύξηση της οικοδομής. Προβάλλει ακόμα την αλήθεια ότι η Εκκλησία, ως Σώμα Χριστού αλλά και ο κάθε άνθρωπος, ως ναός του Θεού, οικοδομούνται με την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος.
Οικοδομή της Εκκλησίας
Η εικόνα του Χριστού, ως θεμέλιου και ακρογωνιαίου λίθου της Εκκλησίας, είναι πολύ παραστατική για την φανέρωση της αλήθειας. Είναι εκείνος που συγκρατεί και τα υπόλοιπα λιθάρια, που είναι οι πιστοί. Η συγκόλληση των λιθαριών εξαρτάται από την θετική στάση του ανθρώπου και ουσιαστικά από την ανταπόκρισή του στην πρόσκληση για να συντελεσθεί η «οικοδομή». Εδώ ακριβώς κρύβεται όλη η πραγματικότητα της ενότητας της Εκκλησίας και της κοινωνίας αγάπης με τον Χριστό.
Πολύ σοφά οι Πατέρες της Εκκλησίας βλέπουν τη μεγάλη σημασία των εικόνων της οικοδομής και του χωραφιού, γιατί δίνουν στον άνθρωπο την ευκαιρία ν’ ανταποκριθεί θετικά στην προσφερόμενη σ’ αυτόν αγάπη του Θεού. Το χωράφι για ν’ αποδώσει καρπό (τα γεννήματα) πρέπει να οργωθεί και καλλιεργηθεί για να είναι έτοιμο να υποδεχθεί τον σπόρο στο χώμα του, στο έδαφος του. Βλέπουμε εδώ πώς συνδέεται το χωράφι με τον σπόρο και τα μηνύματα που μπορούν να εκπηγάσουν απ’ αυτή την εικόνα. Ο σπόρος είναι ακριβώς ο θείος λόγος που ρίχνεται στην καρδιά του ανθρώπου, δηλαδή το χωράφι. Επιπλέον, για ν’ ανεγερθεί η οικοδομή πρέπει όλα τα υλικά να ταιριάζουν μεταξύ τους και να τοποθετηθούν γερά πάνω στο θεμέλιο, τον ακρογωνιαίο λίθο, που είναι ο Χριστός. Ένα βιβλίο της αποστολικής περιόδου που ονομάζεται «Ο Ποιμήν του Ερμά» (100-200 μ.Χ.), παρουσιάζει πολύ παραστατικά την αύξηση της Εκκλησίας με την εικόνα ενός ανεγειρόμενου πύργου. Επισημαίνεται ότι υπήρχαν διάφορα λιθάρια. Άλλα ήταν τετράγωνα και άλλα στρογγυλά. Τα τετράγωνα λιθάρια έβρισκαν την θέση τους στην οικοδομή, ενώ τα στρογγυλά δεν φαινόταν να ταιριάζουν. Η λάξευσή τους ήταν χρονοβόρα γι’ αυτό και «ετέθησαν παρά τον πύργον». Η στρογγυλότητα στα λιθάρια συμβολίζει την αυτάρκεια και την απομόνωση. Στοιχεία που δεν είναι καθόλου συμβατά με την έννοια της αληθινής ενότητας, στην προκειμένη περίπτωση της Εκκλησίας. Δεν μπορούσαν σε καμιά περίπτωση τα στρογγυλά λιθάρια να προσαρμοσθούν στις συνθήκες της ανέγερσης του οικοδομήματος, του πύργου. Η αυτάρκεια, ο εγωισμός, η υπερηφάνεια είναι στοιχεία που αντιστρατεύονται την έννοια της Εκκλησίας. Επιβάλλεται, οπωσδήποτε, να λαξευτούν για να προσαρμοσθούν στις απαιτούμενες συνθήκες της ενότητας. Η σμίλευση τους επιτυγχάνεται εκεί όπου τα στοιχεία αυτά μπορούν να μεταποιούνται σε υποχωρητικότητα, ταπείνωση, θυσία και αγάπη. Η μεταποίηση αυτή εκζητείται και χαρίζεται από την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος στον άνθρωπο που ανοίγει την καρδιά του στην χάρη του Θεού.
Πώς οικοδομούμε
Στην οικοδομή της Εκκλησίας οι άνθρωποι είναι συνεργοί. Όποιος έκτισε πάνω στο θεμέλιο, τον Χριστό, χρυσάφι, ασήμι, πολύτιμους λίθους, έβαλε εκείνα τα υλικά που αντιπροσωπεύουν τις αρετές, τότε αυτά θα έχουν αιώνιες αντοχές. Αντίθετα, τα υλικά, όπως είναι τα ξύλα, τα χόρτα και οι καλαμιές, όπως τα εκθέτει ο απόστολος Παύλος, δεν έχουν αντοχή. Μπορούν άνετα να γίνουν παρανάλωμα πυρός. Εκφράζουν την αστάθεια των αρετών, όταν ο άνθρωπος στηρίζεται αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις. Οι εικόνες που χρησιμοποιεί ο Παύλος είναι πολύ εκφραστικές για να κατανοήσει ο άνθρωπος ότι ο εγωισμός και η αυτάρκεια νεκρώνουν πνευματικά την ύπαρξή του. Όταν μάλιστα εκτίθεται στο φως του ήλιου σ’ αυτή την φάση, τότε οδηγείται στην σκλήρυνση και την κακία.
Εξάλλου, ο αββάς Δωρόθεος, παίρνει το σχέδιο της κατασκευής μιας οικίας και κάνει τις δικές του αναγωγικές παρατηρήσεις. Οφείλει ο άνθρωπος να οικοδομήσει και τις τέσσερις πλευρές της οικίας, γιατί διαφορετικά ο κόπος του θ’ αποβεί μάταιος. Το ίδιο συμβαίνει και με τις αρετές. Οφείλει να καλλιεργεί στη ζωή του όλες τις αρετές. Να μην αρκείται σε μια αρετή και να παραμελεί όλες τις άλλες. Ένα παράδειγμα που παραθέτει είναι η εξάσκηση της ελεημοσύνης, χωρίς να δίνεται σημασία στην φιλαργυρία. Αν συμβαίνει αυτό τότε ο άνθρωπος στραγγαλίζεται από τα άλλα πάθη. Είναι σαν να υψώνεις ένα τοίχο που δεν είναι συνδεδεμένος με το υπόλοιπο οικοδόμημα, με αποτέλεσμα την κατάρρευση του με τον πρώτο άνεμο. Επομένως, ισομερώς θα πρέπει να κτίζεται το πνευματικό μας οικοδόμημα. Θεμέλιο της πνευματικής μας οικίας θα πρέπει να είναι η πίστη. Χωρίς την πίστη, υποδεικνύει ο απόστολος, είναι αδύνατο να ευαρεστήσουμε τον Θεό. «Χωρίς δε πίστεως αδύνατον ευαρεστήσαι· πιστεύσαι γαρ δει τον προσερχόμενον τω Θεώ…» (Εβρ. 11,6). Η λάσπη που δένει τους λίθους είναι η ταπείνωση, τους καθιστά πιο στερεούς και ανθεκτικούς. Άλλωστε, οι πατέρες επισύρουν την προσοχή στο ότι κάθε αρετή που γίνεται χωρίς την ταπείνωση δεν είναι αρετή. Στους λίθους υπάρχει και ο αρμός, η αρμολόγηση. Το ίδιο συμβαίνει και με τις αρετές. Ο αρμός είναι η διάκριση. Η στέγη είναι η αγάπη που η έκφρασή της συνοψίζει όλες τις αρετές.
Αγαπητοί αδελφοί, με τα όσα αναφέρει ο απόστολος Παύλος αλλά και ο αββάς Δωρόθεος, φαίνεται πόσο σπουδαία είναι η επιμέλεια της οικοδομής, της ψυχής του ανθρώπου. Πρόκειται για ένα σημαντικό στάδιο στην πνευματική ζωή, όπως, άλλωστε, απέδειξαν με την ευλογημένη πορεία τους ο Φλώρος και ο Λαύρος, των οποίων τη μνήμη τιμούμε σήμερα, καθώς και ο όσιος Αρσένιος ο εν Πάρω, του οποίου την ανακομιδή των λειψάνων θυμούμαστε. Χρειάζεται να σμιλέψουμε την ψυχή μας με όλες τις αρετές, κυρίως με την αγάπη και την ταπείνωση, για να καταξιωθούμε να φτερουγίζει η ύπαρξή μας σε ουράνιες και αιώνιες κορυφογραμμές.
Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος
