Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 17-18 Οκτωβρίου 2020
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος το Σάββατο, 17 Οκτωβρίου 2020 (ώρα: 6.00μ.μ.), θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Απ. Λουκά στις Κόκκινες, όπου θα εορτάσουν οι εκτοπισμένοι της Μουσουλίτας. Την Κυριακή, 18 Οκτωβρίου 2020, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Κασσιανού Λευκωσίας, όπου θα εορτάσουν οι εκτοπισμένοι της παλαιάς Λευκωσίας τον Άγιο Λουκά. Το Εσπέρας (ώρα: 6.00μ.μ.), ο Θεοφιλέστατος, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Παρακλητικού Κανόνα στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Απ. Λουκά στις Κόκκινες, στη Λευκωσία.
Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου, την Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2020 θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Πολυδώρου Καϊμακλίου. Στο τέλος τής Θείας Λειτουργίας θα προστεί του μνημοσύνου τού μακαριστού π. Γεωργίου Παπαϊωάννου.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου
15 Οκτωβρίου 2020
****************************
Αποστολικό Ανάγνωσμα: Κολ. δ΄ 5-11, 14-18
Πρωτότυπο κείμενο
5 Ἐν σοφίᾳ περιπατεῖτε πρὸς τοὺς ἔξω, τὸν καιρὸν ἐξαγοραζόμενοι. 6 ὁ λόγος ὑμῶν πάντοτε ἐν χάριτι, ἅλατι ἠρτυμένος, εἰδέναι πῶς δεῖ ὑμᾶς ἑνὶ ἑκάστῳ ἀποκρίνεσθαι. 7Τὰ κατ’ ἐμὲ πάντα γνωρίσει ὑμῖν Τυχικὸς ὁ ἀγαπητὸς ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος καὶ σύνδουλος ἐν Κυρίῳ, 8 ὃν ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς εἰς αὐτὸ τοῦτο, ἵνα γνῷ τὰ περὶ ἡμῶν καὶ παρακαλέσῃ τὰς καρδίας ὑμῶν, 9 σὺν Ὀνησίμῳ τῷ πιστῷ καὶ ἀγαπητῷ ἀδελφῷ, ὅς ἐστιν ἐξ ὑμῶν· πάντα ὑμῖν γνωριοῦσι τὰ ὧδε. 10 Ἀσπάζεται ὑμᾶς Ἀρίσταρχος ὁ συναιχμάλωτός μου, καὶ Μᾶρκος ὁ ἀνεψιὸς Βαρνάβα, – περὶ οὗ ἐλάβετε ἐντολάς· ἐὰν ἔλθῃ πρὸς ὑμᾶς δέξασθε αὐτόν, – 11 καὶ Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Ἰοῦστος, οἱ ὄντες ἐκ περιτομῆς, οὗτοι μόνοι συνεργοὶ εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, οἵτινες ἐγενήθησάν μοι παρηγορία.
14 ἀσπάζεται ὑμᾶς Λουκᾶς ὁ ἰατρὸς ὁ ἀγαπητὸς καὶ Δημᾶς. 15 ἀσπάσασθε τοὺς ἐν Λαοδικείᾳ ἀδελφοὺς καὶ Νυμφᾶν καὶ τὴν κατ’ οἶκον αὐτοῦ ἐκκλησίαν· 16 καὶ ὅταν ἀναγνωσθῇ παρ’ ὑμῖν ἡ ἐπιστολή, ποιήσατε ἵνα καὶ ἐν τῇ Λαοδικέων ἐκκλησίᾳ ἀναγνωσθῇ, καὶ τὴν ἐκ Λαοδικείας ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀναγνῶτε. 17 καὶ εἴπατε Ἀρχίππῳ· βλέπε τὴν διακονίαν ἣν παρέλαβες ἐν Κυρίῳ, ἵνα αὐτὴν πληροῖς. 18 Ὁ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλου. μνημονεύετέ μου τῶν δεσμῶν. Ἡ χάρις μεθ’ ὑμῶν· ἀμήν.
Νεοελληνική Απόδοση
5 Να συμπεριφέρεσθε με σύνεσιν και φρόνησιν προς τους ανθρώπους που ευρίσκονται έξω από την Εκκλησίαν του Χριστού, εκμεταλλευόμενοι κάθε ευκαιρίαν, δια να πράττετε το αγαθόν, κερδίζοντες έτσι τον καιρόν σας. 6 Τα λόγια σας ας είναι πάντοτε γεμάτα χάριν, αρτυμένα με το άλατι της καλωσύνης και της διακρίσεως, ώστε να είναι κατά Θεόν ευχάριστα στους ανθρώπους. Να ξέρετε δε πως πρέπει σεις να αποκρίνεσθε στον καθένα. 7 Τα κατ’ εμέ θα σας τα ανακοινώση και θα σας τα κάμη γνωστά ο Τυχικός, αγαπητός αδελφός και πιστός διάκονος και σύνδουλος στο έργον του Κυρίου. 8 Αυτόν άλλωστε έστειλα εις σας, προς αυτόν τον σκοπόν, δια να μάθη τα καθ’ υμάς, την πνευματικήν σας δηλαδή κατάστασιν και παρηγορήση τας καρδίας σας. 9 Τον έστειλα δε μαζή με τον Ονήσιμον, τον πιστόν και αγαπητόν αδελφόν, ο οποίος είναι συμπολίτης σας, από τας Κολοσσάς. Αυτοί θα κάμουν εις σας γνωστά όλα τα εδώ. 10 Σας χαιρετά ο Αρίσταρχος, που συμπαρίσταται εις την φυλακήν μου και έγινε έτσι συναιχμάλωτός μου, και Μάρκος ο ανεψιός του Βαρνάβα δια τον οποίον έχετε λάβει οδηγίας, εάν έλθη προς σας να τον δεχθήτε και να τον φιλοξενήσετε-. 11 Σας ασπάζεται ο Ιησούς, ο οποίος λέγεται και Ιούστος· και οι τρεις αυτοί είναι από τους περιτμημένους Χριστιανούς, και αυτοί μονοί από τους Ιουδαίους Χριστιανούς, είναι συνεργάται μου εδώ εις την Ρωμην, δια το κήρυγμα της Βασιλείας του Θεού. Αυτοί μου έγιναν παρηγορία εις την θλίψιν της φυλακίσεώς μου.
14 Σας ασπάζεται ο Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός, και ο Δημάς. 15 Χαιρετήσατε εκ μέρους μου τους αδελφούς Χριστιανούς, που είναι εις την Λαοδικείαν και τον Νυμφάν και τους πιστούς, που συγκεντρώνονται στο σπίτι του και που αποτελούν την κατ’ οίκον εκκλησίαν. 16 Και όταν αναγνωσθή μεταξύ σας αυτή η επιστολή μου, ενδιαφερθήτε να αναγνωσθή και εις την εκκλησίαν των Λαοδικέων. Και την επιστολήν, που θα λάβετε από την Λαοδικείαν, φροντίσατε να την αναγνώσετε και σεις. 17 Και πέστε στον Αρχιππον· Πρόσεχε την ιεράν υπηρεσίαν, την οποίαν παρέλαβες με το θέλημα του Κυρίου, να την εκπληρώνης πιστώς και ευσυνειδήτως. 18 Ο χαιρετισμός εγράφη με το δικό μου το χέρι, του Παύλου. Να ενθυμήσθε τα δεσμά μου, δια να παραδειγματίζεσθε από αυτά εις την Χριστιανικήν σας ζωήν και εργασίαν· η χάρις του Κυρίου μας να είναι μαζή σας· αμήν.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Λουκ. ι΄ 16-21
Πρωτότυπο κείμενο
16 Ὁ ἀκούων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει, καὶ ὁ ἀθετῶν ὑμᾶς ἐμὲ ἀθετεῖ· ὁ δὲ ἐμὲ ἀθετῶν ἀθετεῖ τὸν ἀποστείλαντά με. 17 Ὑπέστρεψαν δὲ οἱ ἑβδομήκοντα μετὰ χαρᾶς λέγοντες· Κύριε, καὶ τὰ δαιμόνια ὑποτάσσεται ἡμῖν ἐν τῷ ὀνόματί σου. 18 Εἶπε δὲ αὐτοῖς· Ἐθεώρουν τὸν σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα. 19 ἰδοὺ δίδωμι ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ ἀδικήσῃ. 20 πλὴν ἐν τούτῳ μὴ χαίρετε, ὅτι τὰ πνεύματα ὑμῖν ὑποτάσσεται· χαίρετε δὲ ὅτι τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐγράφη ἐν τοῖς οὐρανοῖς. 21 Ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἠγαλλιάσατο τῷ πνεύματι ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπεν· Ἐξομολογοῦμαί σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτι ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις· ναί, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως ἐγένετο εὐδοκία ἔμπροσθέν σου.
Νεοελληνική Απόδοση
16 Εκείνος που υπακούει εις σας, υπακούει εις εμέ και εκείνος που παρακούει σας, παρακούει εμέ· εκείνος δε που παρακούει εμέ, παρακούει τον Θεόν, που με έστειλε σωτήρα στον κόσμον”. 17 Εγύρισαν από την περιοδείαν των οι εβδομήκοντα με χαράν μεγάλην και έλεγαν· “Κυριε, και τα δαιμόνια υποτάσσονται εις ημάς, μόλις επικαλεσθούμε το όνομά σου”. 18 Είπε δε εις αυτούς· “από τότε που ήρχισα το έργον μου έβλαπα τον σατανάν να απογυμνώνεται από την τυραννικήν του εξουσίαν και να κρυμνίζεται συντετριμμένος με ταχύτητα αστραπής από τα ύψη της κυριαρχίας του. 19Ιδού εγώ τώρα σας δίδω την εξουσίαν να πατήτε επάνω εις φίδια και σκορπιούς, να ποδοπατήτε και να εξουθενώνετε όλην την δύναμιν του εχθρού, δηλαδή του διαβόλου, και τίποτε από όσα αυτός ενάντιον σας πανουργεύεται και εφευρίσκει δεν θα σας αδικήση η βλάψη. 20 Πλην, μη χαίρετε στούτο μόνον, στο ότι δηλαδή και τα πονηρά πνεύματα υποτάσσονται εις σας, κυρίως πρέπει να χαίρετε και να ευφραίνεσθε, διότι τα ονόματα σας έχουν γραφή στους ουρανούς, εις την βασιλείαν του Θεού”. 21 Αυτήν δε την ώραν ησθάνθη ο Ιησούς βαθυτάτην και ζωηροτάτην χαράν εις την ψυχήν και την καρδίαν του και είπε· “Σε ευχαριστώ και σε δοξολογώ, Πατερ, Κυριε του ουρανού και της γης, διότι με δικαιοσύνην και αγαθότητα ενεργών, έκρυψες τας υψηλάς αυτάς αληθείας της πίστεως από εκείνους που θεωρούνται σοφοί και συνετοί, και εφανέρωσες αυτάς εις απλοϊκούς και αφελείς ανθρώπους τους μαθητάς μου, που φαίνονται σαν νήπια εμπρός στους σοφούς του κόσμου. Ναι Πατερ, διότι αυτή ήτο η αγαθή και δικαίας θέλησίς σου”.
****************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020
ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗ ΛΟΥΚΑ
(Λουκ. ι΄ 16-21) (Κολ. δ΄ 5-11, 14-18)
Η μεγάλη μορφή του Λουκά
«Ο ακούων υμών εμέ ακούει»
Η Εκκλησία μας τιμά σήμερα την ιερή μνήμη μιας λαμπρής προσωπικότητας που περιλαμβάνεται στην εκλεκτή χορεία των θαυμαστών αγίων γιατρών. Πρόκειται για τον άγιο, ευαγγελιστή και απόστολο Λουκά. Η μεγάλη αυτή μορφή αξιώθηκε να γράψει στο ιερό ευαγγέλιο του για την ζωή, το Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού. Επίσης, στο μοναδικό από άποψης σπουδαιότητας συγγραφικό του έργο «Πράξεις των Αποστόλων», σκιαγράφησε μέσω της ιερής γραφίδας του την ίδρυση της πρώτης χριστιανικής Εκκλησίας στα Ιεροσόλυμα αλλά και την εξάπλωσή της από τα όρια της Παλαιστίνης μέχρι την Ρώμη. Αντλούμε από τα γραπτά του και όλα τα σχετικά με τη ζωή και δράση των δύο κορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Με το πολυδιάστατο συγγραφικό του έργο μπορεί να χαρακτηρισθεί «πατέρας της δημοσιογραφίας».
Το ανάστημά του
Ο απόστολος Λουκάς έλκει την καταγωγή του από την τότε ακτινοβολούσα πόλη της Αντιόχειας της Συρίας, έχοντας πάρει ελληνιστική παιδεία και μόρφωση. Από μικρός διακρινόταν για την ευφυϊα και την πολυμάθειά του. Εκτός από τα ελληνικά, γνώριζε άλλες δύο γλώσσες, τα εβραϊκά και τα συριακά. Φοίτησε μάλιστα στην περίφημη για την εποχή εκείνη σχολή της Ταρσού, η οποία είχε σαν άξονα της την ελληνική παιδεία και μόρφωση. Διακρινόταν επίσης για το μεγάλο ταλέντο του στη ζωγραφική. Μάλιστα δε στον χρωστήρα του αποδίδονται διάφορες εικόνες της Παναγίας, οι οποίες έχουν την φήμη της θαυματουργίας. Μια από τις εικόνες που αποδίδονται στον απόστολο είναι και αυτή της Παναγίας του Κύκκου. Σαν επιστέγασμα του όλου μορφωτικού επιπέδου του, σπούδασε και την ιατρική επιστήμη και αναδείχθηκε σπουδαίος γιατρός, με την ιδιότητα του οποίου ήλθε στην Ελλάδα επί Τίτου Κλαύδιου, το 42 μ.Χ. Επιδόθηκε εκεί στην άσκηση της ιατρικής και θεράπευε ασθενείς ιδιαίτερα με παθήσεις στους οφθαλμούς. Όπως ο ίδιος ο απόστολος Παύλος αναφέρει ήταν ιατρός κατά την τέχνη «άκρως επιστάμενος την επιστήμη της ζωγραφικής».
Ο καθοριστικός σταθμός
Μεγάλος και καθοριστικός σταθμός στη ζωή του Λουκά, απετέλεσε η συνάντησή του με τον απόστολο Παύλο, τον οποίο γνώρισε στην πρώτη αποστολική του περιοδεία. Το φλογερό κήρυγμα του Παύλου τον σαγήνεψε και τον αιχμαλώτισε. Είναι η φάση που εγκαταλείπει την θρησκεία των ειδώλων και ακολουθεί τα βήματα του αποστόλου των Εθνών. Η Πρόνοια του Θεού οικονόμησε ώστε να του παρέχει και ιατρική φροντίδα μιας και ήταν ευάλωτος σε διάφορες ασθένειες. Αναμφισβήτητα, ο Λουκάς υπήρξε όχι μόνο ο απλός συνοδός και προσωπικός γιατρός του Παύλου, αλλά συνέβαλε ενεργά στην καρποφορία του χριστιανικού κηρύγματος σε όλο τον εθνικό κόσμο, από τον χώρο της Παλαιστίνης έως τα πέρατα της οικουμένης. Με τα ιδιαίτερα χαρίσματα και ικανότητές του άνοιγε διόδους για το πέρασμα του χριστιανικού μηνύματος σ’ όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Συνόδευσε τον απόστολο των Εθνών Παύλο σε διάφορες ιεραποστολικές πορείες. Καταγράφεται πως μαζί μετέβησαν από την Τρωάδα στους Φιλίππους και απ’ εκεί μέσα από ενδιάμεσους σταθμούς στη Μυτιλήνη, Μίλητο, Κω, Ρόδο, Πάτρα, Τύρο, Καισάρεια για να καταλήξουν στα Ιεροσόλυμα. Στη συνέχεια έφθασαν μέχρι και τη Ρώμη, όπου με ζήλο κατέθεσαν τη χριστιανική μαρτυρία τους. Το πρώτο τους ταξίδι στη Ρώμη περιγράφει ο Λουκάς στα δύο τελευταία κεφάλαια του έργου του «Πράξεις των Αποστόλων». Όταν για δεύτερη φορά μετέβη ο Παύλος στη Ρώμη πάλι ο Λουκάς αποδείχθηκε πιστός συνοδός του μεγάλου και πρωτοκορυφαίου αποστόλου. Ήταν μαζί του στη φυλακή και έγινε αυτόπτης μάρτυρας του θανάτου του. Μετά τον θάνατο του αγαπημένου του δασκάλου, ο Λουκάς κήρυξε το ευαγγέλιο του Χριστού σε διάφορες χώρες, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα κ.α. Σε βαθύ γήρας μετέβη στην Αίγυπτο για να κηρύξει και εκεί το μήνυμα της σωτηρίας. Οι κακουχίες και δυσχέρειες της αποστολικής ζωής που βίωσε ο Παύλος σ’ όλη τη διάρκεια της δράσης του ως απόστολος του Χριστού τις συμμερίστηκε απόλυτα και ο Λουκάς ως πιστός συνοδός του. Έτσι ως συνεργάτης του Παύλου μνημονεύεται σε διάφορες επιστολές, όπως είναι η προς Κολοσσαείς, η προς Φιλήμονα και η δεύτερη προς Τιμόθεο. Από πληροφορίες που αντλούμε μέσα απ’ αυτές γίνεται φανερό ότι ο Λουκάς ασκούσε παράλληλα με τα ιεραποστολικά του καθήκοντα και το λειτούργημα του ιατρού. ‘Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, ασφαλώς με την ιδιότητα του αυτή, πολλά θα είχε να προσφέρει στον ταλαιπωρημένο από τις δυσχέρειες του καθημερινού βίου, φτερωτό απόστολο Παύλο.
Άξια ο Λουκάς αποκαλείται απόστολος για πολυποίκιλη συμβολή του στο κήρυγμα του Ευαγγελίου, τις διώξεις και τα μαρτύρια που υπέστη για χάρη της αγάπης του Χριστού. Αμέτρητη ήταν η χάρη του Θεού στο πρόσωπό του, αλλά και η θεία σοφία που τον κοσμούσε. Ο Λουκάς με την όλη παρουσία του και την αγιοπνευματική μορφοποίηση του είχε αποκτήσει νου Χριστού και η καρδιά μετετράπη σε ναό του Αγίου Πνεύματος.
Αγαπητοί αδελφοί, ο ευαγγελιστής Λουκάς μπορεί να μην υπήρξε ένας από τους δώδεκα αποστόλους, έδρασε όμως και ακτινοβόλησε με την παρουσία του ως απόστολος, όπως και οι δώδεκα. Διότι έλαμψε σαν άριστος συνεργάτης της διακονίας του αποστόλου Παύλου. Αναδείχθηκε μια από τις μεγαλύτερες μορφές του εκκλησιαστικού στερεώματος, με την όλη προσφορά και θυσία του, χάριν της αγάπης του Χριστού. Όλα τα χαρίσματα που τον κοσμούσαν τα διέθετε προς οικοδομή του Σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας. Έδειξε το δρόμο πώς μπορούν να δένουν αρμονικά ο αληθινός προορισμός του ανθρώπου με την επιστημονική κατάρτιση και τα άλλα ταλέντα που μπορεί να διαθέτει ως δωρεά της αγάπης του Θεού. Γι’ αυτό και η Εκκλησία τιμά και γεραίρει την αγία μνήμη του. Γιατί ακριβώς έθεσε όλο τον εαυτό του στην υπηρεσία του ευαγγελικού μηνύματος. Η προβολή της άγιας και αποστολικής αυτής μορφής, αποτελεί την πιο ισχυρή πρόκληση για μίμησή της. Τα μηνύματα που εκπέμπει είναι τόσο επίκαιρα και σύγχρονα. Το παράδειγμα του αποστόλου Λουκά θέτει τις πιο ασφαλείς βάσεις για μια αυθεντική πορεία στη ζωή μας, εμποτισμένη στην χάρη του Αγίου Πνεύματος και ολοκληρωτικά δοσμένη στην αγάπη του Κυρίου μας.
Χριστάκης Ευστάθιου, Θεολόγος
