Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 31 Δεκεμβρίου 2020-7 Ιανουαρίου 2021
O Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Παρασκευή, 1η Ιανουαρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη Λευκωσία. Ακολούθως, θα προστεί της καθιερωμένης δοξολογίας για το νέο έτος.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νεαπόλεως κ. Πορφύριος την Πέμπτη, 31 Δεκεμβρίου 2020, θα προστεί της ακολουθίας του Εσπερινού, του Όρθρου και της Θείας Λειτουργίας σε αγρυπνία στην Ιερά Μονή Αγίου Ηρακλειδίου στο Πολιτικό. Την Κυριακή, 3 Ιανουαρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Παναγίας Φανερωμένης στη Λευκωσία. Την Τετάρτη, 6 Ιανουαρίου 2021, θα προστεί της Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας και θα τελέσει τον Μέγα Αγιασμό των Θεοφανείων στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας στο Στρόβολο.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Κυριακή, 3 Ιανουαρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη Λευκωσία. Την Τετάρτη, 6 Ιανουαρίου 2021, θα προστεί της Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας και θα τελέσει τον Μέγα Αγιασμό των Θεοφανείων στον Ιερό Ναό Αποστόλου Ανδρέα στο Πλατύ Αγλαντζιάς.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης την Παρασκευή, 1η Ιανουαρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Μετοχίου Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία. Ακολούθως, θα προστεί της καθιερωμένης δοξολογίας για το νέο έτος. Την Κυριακή, 3 Ιανουαρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον ίδιο Ιερό Ναό. Την Τετάρτη, 6 Ιανουαρίου 2021, θα προστεί της Θείας Λειτουργίας και θα τελέσει τον Μέγα Αγιασμό των Θεοφανείων στον ίδιο Ιερό Ναό. Το εσπέρας της ιδίας, επ’ ευκαιρία της εορτής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον ίδιο Ιερό Ναό. Την Πέμπτη, 7 Ιανουαρίου 2021, ημέρα κατά την οποία ο Πανοσιολογιώτατος άγει τα ονομαστήριά του, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον ίδιο Ιερό Ναό.
Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου, την Παρασκευή, 1η Ιανουαρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό της του Χριστού Γεννήσεως στην Τάλα. Tην Τετάρτη, 6 Ιανουαρίου 2021, θα προστεί της Θείας Λειτουργίας και θα τελέσει τον Μέγα Αγιασμό των Θεοφανείων στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο νέο κοιμητήριο Λευκωσίας.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
31 Δεκεμβρίου 2020
**************************************
Αποστολικό Ανάγνωσμα: Β΄Τιμ. δ΄ 5-8
5 σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι, κακοπάθησον, ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ, τὴν διακονίαν σου πληροφόρησον. 6 ἐγὼ γὰρ ἤδη σπένδομαι, καὶ ὁ καιρὸς τῆς ἐμῆς ἀναλύσεως ἐφέστηκε. 7 τὸν καλὸν ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετήρηκα· 8 λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὃν ἀποδώσει μοι ὁ Κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, ὁ δίκαιος κριτής, οὐ μόνον δὲ ἐμοὶ, ἀλλὰ καὶ πᾶσι τοῖς ἠγαπηκόσι τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ.
Νεοελληνική Απόδοση
5 Συ όμως πρόσεχε άγρυπνος εις όλα όσα διδάσκει ο Θεός και επιβάλλει το καθήκόν σου. Κοπίασε και ταλαιπωρήσουν εις την διακονίαν σου, κάμε έργον κήρυκος του Ευαγγελίου, εκπλήρωσε εις τέλειον βαθμόν την υπηρεσίαν, που ανέλαβες εν τη Εκκλησίᾳ. 6 Δεν θα είμαι πλέον εν τη ζωή, δια να σε καθοδηγώ, διότι εγώ χύνω τώρα το αίμα μου θυσίαν προς τον Θεόν και ο καιρός της εκδημίας μου από τον κόσμον αυτόν έχει πλησιάσει. 7 Εχω αγωνισθή τον καλόν αγώνα δια το Ευαγγέλιον του Χριστού, έφθασα στο τέλος του δρόμου, που με έχει τάξει ο Κυριος, έχω τηρήσει κατά θεωρίαν και πράξιν την πίστιν. 8 Λοιπόν μου επιφυλάσσεται ο στέφανος, που βραβεύει την δικαιοσύνην και την αρετήν, και τον οποίον ο Κυριος, που είναι ο δίκαιος κριτής, θα μου δώση ως ανταμοιβήν κατά την μεγάλην εκείνην ημέραν της Δευτέρας Παρουσίας. Και θα τον δώση όχι μόνον εις εμέ, αλλά και εις όλους όσοι έχουν αγαπήσει και ποθήσει με καθαράν και αγίαν καρδίαν την ένδοξον εμφάνισίν του.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Μαρκ. α΄ 1-8
1 Ἀρχὴ τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. 2 Ὡς γέγραπται ἐν τοῖς προφήταις, ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου· 3 φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, Ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ, 4 ἐγένετο Ἰωάννης βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ καὶ κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. 5 καὶ ἐξεπορεύετο πρὸς αὐτὸν πᾶσα ἡ Ἰουδαία χώρα καὶ οἱ Ἱεροσολυμῖται, καὶ ἐβαπτίζοντο πάντες ἐν τῷ Ἰορδάνῃ ποταμῷ ὑπ’ αὐτοῦ ἐξομολογούμενοι τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. 6 ἦν δὲ ὁ Ἰωάννης ἐνδεδυμένος τρίχας καμήλου καὶ ζώνην δερματίνην περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ, καὶ ἐσθίων ἀκρίδας καὶ μέλι ἄγριον. 7 καὶ ἐκήρυσσε λέγων· Ἔρχεται ὁ ἰσχυρότερός μου ὀπίσω μου, οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς κύψας λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ. 8 ἐγὼ μὲν ἐβάπτισα ὑμᾶς ἐν ὕδατι, αὐτὸς δὲ βαπτίσει ὑμᾶς ἐν Πνεύματι ἁγίῳ.
Νεοελληνική Απόδοση
1 Αρχή του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού, του ενανθρωπήσαντος Υιού του Θεού έγινε ο Ιωάννης· 2 σύμφωνα με εκείνο που έχει γραφή στους προφήτας περί του Ιωάννου του Προδρόμου·“Ιδού εγώ, λέγει ο Θεός δια του προφήτου Μαλαχίου, αποστέλλω τον αγγελιοφόρον μου ολίγον ενωρίτερα από σε, ο οποίος και θα προπαρασκευάση την οδόν σου (δηλαδή τας ψυχάς και τας καρδίας των ανθρώπων) δια να σε υποδεχθούν”. 3 Και ο σταλμένος αυτός από τον Θεόν αγγελιοφόρος είναι εκείνος, δια τον οποίον ο προφήτης Ησαΐας είπε· “Φωνή ανθρώπου, ο οποίος βοά εις έρημον· ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου· κάμετε ευθείς τους δρόμους του (ευθύνατε τας καρδίας σας)”. 4 Εγινε δε ο Ιωάννης αρχή κατά την εποχήν εκείνην, βαπτίζων εις την έρημον και κηρύσσων βάπτισμα εις πιστοποίησιν της μετανοίας, δια να λάβουν οι βαπτιζόμενοι την άφεσιν των αμαρτιών, όταν θα εδέχοντο τον ερχόμενον μετ’ ολίγον Μεσσίαν. 5 Και επήγαιναν προς αυτόν οι κάτοικοι ολοκλήρου της Ιουδαίας και οι Ιεροσολυμίται και εβαπτίζοντο από αυτόν στον Ιορδάνην ποταμόν, εξομολογούμενοι συγχρόνως τας αμαρτίας των. 6 Εφορούσε δε ο Ιωάννης ένδυμα από τρίχας καμήλου και είχε δερματίνην ζώνην γύρω από την μέσην του και έτρωγε ακρίδες και μέλι άγριον. 7 Και εκήρυττε λέγων· “έρχεται ύστερα από εμέ εκείνος που είναι ισχυρότερός μου και του οποίου εγώ δεν είμαι άξιος να σκύψω και να λύσω το λουρί των υποδημάτων του. 8 Εγώ μεν σας εβάπτισα με νερό, αυτός όμως θα σας βαπτίση με Πνεύμα Αγιον”.
*******************************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2021
ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ
(Μαρκ. α΄ 1-8)) (Β΄Τιμ. δ΄ 5-8)
Προδρομική ακτινοβολία
«Εγένετο Ιωάννης…κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εις άφεσιν αμαρτιών»
Η μορφή του Ιωάννη του Προδρόμου, στο πρόσωπο του οποίου εκπληρώνονται δύο σημαντικές προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, δεσπόζει στο περιεχόμενο του σημερινού ευαγγελικού αναγνώσματος. Στην πρώτη προφητεία σημειώνεται ότι ο Θεός θ’ αποστείλει τον προάγγελό του για να προετοιμάσει το δρόμο για τον ερχομό του Μεσσία, ο οποίος θα φέρει τη σωτηρία στον κόσμο. Στη δεύτερη, ο προφήτης Ησαΐας εμφανίζει τον Πρόδρομο ως «φωνή βοώντος εν τη ερήμω», που συμβουλεύει τους ανθρώπους να ετοιμαστούν για τον ερχομό του Χριστού και ν’ ακολουθήσουν το δρόμο της μετάνοιας. «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου…». Ο άγιος Ιωάννης κηρύσσει προδρομικά μέσα στην έρημο και προβάλλει το μήνυμα του Ευαγγελίου. «Μετανοείτε ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών». Σ’ αυτήν ακριβώς την προδρομική μαρτυρία συμπυκνώνεται το μήνυμα σωτηρίας του Ευαγγελίου και η λύτρωση του ανθρώπου από την αμαρτία.
Όπως μάς πληροφορεί ο Μάρκος, από το ευαγγέλιο του οποίου αντλείται η σημερινή περικοπή, ο Ιωάννης στην έρημο πρόσφερε βάπτισμα μετανοίας «εις άφεσιν αμαρτιών». Όλοι έτρεχαν για να βαπτισθούν από αυτόν στον Ιορδάνη ποταμό, αφού πρώτα εξομολογούνταν τις αμαρτίες τους. Σύμφωνα με τις περιγραφές, ο Ιωάννης έφερε ένδυμα από τρίχες καμήλας και ζώνη δερμάτινη γύρω από τη μέση του, ενώ η τροφή του ήταν πολύ λιτή. Τρεφόταν με μέλι άγριο και ακρίδες. Ο Ιωάννης επειδή ήταν μεγάλη μορφή, σε σημείο μάλιστα που κάποιοι τον εκλάμβαναν ως τον αναμενόμενο Μεσσία, δεν παρέλειπε να διευκρινίζει ότι «έρχεται πίσω μου ο ισχυρότερός μου, που δεν είμαι άξιος ούτε τα υποδήματά του να λύσω. Εγώ σας βαπτίζω με νερό, εκείνο όμως θα σας βαπτίσει στο Άγιο Πνεύμα».
Φωνή βοώντος
Η έκφραση «φωνή βοώντος εν τη ερήμω», αποτυπώνει την όλη παρουσία του Ιωάννου του Προδρόμου. Στην πνευματική ερημία που αναδυόταν έντονα και στη δική του εποχή, μέσα στην τραγικότητα που προκαλεί η αμαρτία, μέσα στη γενικότερη απελπισία που κυριαρχούσε στους ανθρώπους, προετοίμασε το δρόμο για τον ερχομό του Χριστού, με την προτροπή «μετανοείτε». Η μετάνοια, δεν είναι βέβαια μια επιφανειακή κατάσταση, ούτε πολύ περισσότερο μια ηθικολογία, αλλά μια βαθιά υπαρκτική στάση, που αλλάζει ολόκληρο το είναι του ανθρώπου και τον καθιστά δεκτικό στην αγάπη του Θεού. Τον ετοιμάζει για να δεχθεί το σωτήριο μήνυμά του. Να εισέλθει στη Βασιλεία του, η οποία είναι τόσο κοντά.
Πολλοί ήταν εκείνοι που συνέρρεαν για ν’ ακούσουν το κήρυγμα του Ιωάννη και ακολούθως να βαπτισθούν στον Ιορδάνη ποταμό, εμπνεόμενοι από την όλη παρουσία του. Αυτό όμως δεν ήταν το τέρμα, αλλά μόνο η αρχή. Η αρχή μιας πορείας που οδηγούσε στο Σωτήρα Χριστό και παρέπεμπε κατευθείαν στο πρόσωπό του. Γι’ αυτό και ο Ιωάννης δεν αφήνει τους ανθρώπους να επαναπαυθούν μόνο στη δική του διδασκαλία, ούτε να περιοριστούν μόνο στο δικό του βάπτισμα ή ακόμα στο δικό του πρόσωπο. Δείχνει με το κήρυγμα και το βάπτισμά του τον Χριστό, ο οποίος δεν θα προσφέρει απλά την συγχώρεση στους ανθρώπους, αλλά την πνευματική ανακαίνιση και την πραγματική σωτηρία. Γι’ αυτό και γίνεται σαφής διάκριση ανάμεσα στο δικό του βάπτισμα, το οποίο επικεντρώνεται στο νερό, και στο βάπτισμα που θα εγκαινίαζε ο Χριστός εν Αγίω Πνεύματι.
Πνευματική αναγέννηση
Η μετοχή στη χάρη του Αγίου Πνεύματος, η πνευματική ανακαίνιση του ανθρώπου και η δυνατότητα να βιώνει τη χαρά της παλιγγενεσίας, προϋποθέτει το πέρασμα από το δρόμο της μετάνοιας, τον οποίο άνοιγε η παρουσία της μεγάλης μορφής του Ιωάννη του Προδρόμου. Χωρίς τη μετάνοια, η οποία μεταφράζεται σε στάση ζωής απέναντι στον Θεό και το συνάνθρωπο, αλλά και την κτίση ολόκληρη, ο άνθρωπος δεν μπορεί να γίνει δέκτης της Χάριτος του Θεού. Η μετάνοια, η εσωτερική δηλαδή κάθαρση από τα πάθη και τις συνέπειες της αμαρτίας και η συμμετοχή στην κοινωνία αγάπης που ξεδιπλώνει ο Θεός μέσα στην ευρυχωρία της Εκκλησίας, είναι οι σταθερές προϋποθέσεις για να εγκολπωθεί ο άνθρωπος το μήνυμα του Ευαγγελίου για τη σωτηρία του. Πραγματικά, το μεγαλείο της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο φανερώνεται από τις δωρεές και τα χαρίσματά του. Μια τέτοια δωρεά είναι και η μετάνοια, η οποία συνιστά μια ευλογημένη εκκίνηση για μια καινούργια εν Χριστώ ζωή.
Αγαπητοί αδελφοί, ίσως ο σημερινός άνθρωπος μέσα από τις συνθήκες που επικρατούν στην καθημερινή του ζωή και την τύρβη της καθημερινότητας να δυσκολεύεται να κατανοήσει το βαθύτερο νόημα της μετάνοιας, ως νέου τρόπου ύπαρξης και ζωής. Ίσως η προτροπή της Εκκλησίας για μια τέτοια ευλογημένη πορεία ν’ ακούγεται σαν «φωνή βοώντος εν τη ερήμω», δηλαδή σαν κάτι το άπιαστο. Ωστόσο, η αλήθεια, μέσα από την οποία μπορεί ν’ αναπηδήσει το χαροποιό μήνυμα της ζωής, βρίσκεται μόνο στον Χριστό και στην Εκκλησία του. Ο άνθρωπος βλέπουμε να βυθίζεται ολοένα και περισσότερο σε κρίσεις και αδιέξοδα, ενόσω αφήνει την ύπαρξή του αποσυνδεδεμένη από την παρουσία του Σωτήρα και Λυτρωτή Χριστού. Ζώντας μάλιστα τις πρώτες μέρες ενός καινούργιου χρόνου και με τα τραγικά αδιέξοδα να υψώνονται μπροστά μας από τις λογής κρίσεις που μάς κυκλώνουν, ας αφουγκραστούμε το εκκωφαντικό σε νόημα και βάθος μήνυμα της ερήμου. Μέσα στην «έρημο» του σημερινού κόσμου. Ας αφήσουμε κι εμείς τον εαυτό μας να εισέλθει στην «οδό του Κυρίου», για να εξανθήσει η έρημος που ζούμε. Όπως μας δείχνουν την πορεία και οι μεγάλες μορφές που τιμούμε σήμερα, ο Μαλαχίας ο Προφήτης και ο Γόρδιος ο Μάρτυρας, ας βιώσουμε το πολυδύναμο νόημα της μετάνοιας με το «απελθείν» όχι εις τόπο έρημο, έξω του κόσμου, αλλά «απελθείν εις ερημίαν των παθών μας». Γένοιτο.
Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος
