Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 20-25 Νοεμβρίου 2021
H A.M. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος την Πέμπτη, 25 Νοεμβρίου 2021, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίου Στυλιανού στο συνοικισμό Άσπρες Στροβόλου.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Κυριακή, 21 Νοεμβρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Θεοτόκου στα Καμπιά.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νεαπόλεως κ. Πορφύριος το Σάββατο, 20 Νοεμβρίου 2021, το εσπέρας, θα προστεί του Εσπερινού, του Όρθρου και της Θείας Λειτουργίας σε Αγρυπνία στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Παναγίας Μαχαιρά. Την Πέμπτη, 25 Νοεμβρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίας Αικατερίνης Μετοχίου Σινά στη Λευκωσία.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος το Σάββατο, 20 Νοεμβρίου 2021, το εσπέρας θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στο Παρεκκλήσιο των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Λύκειο Κύκκκος Α΄. Την Κυριακή, 21 Νοεμβρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στα Λατσιά, όπου οι εκτοπισμένοι του Παλαικύθρου θα εορτάσουν τα Εισόδια της Θεοτόκου και την Αγία Αικατερίνη. Την Τετάρτη, 24 Νοεμβρίου 2021, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίας Αικατερίνης Μετοχίου Σινά στη Λευκωσία. Την Πέμπτη, 25 Νοεμβρίου 2021, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Παναγίας Χρυσογεριωτίσσης στο Γέρι.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης το Σάββατο, 20 Νοεμβρίου 2021, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Παναγίας του Τράχωνα στο Στρόβολο. Την επομένη, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον ίδιο πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
18 Νοεμβρίου 2021
Αποστολικό Ανάγνωσμα: Προς Εβραίους 9, 1-7
1 Εἶχε μὲν οὖν καὶ ἡ πρώτη σκηνὴ δικαιώματα λατρείας τό τε ῞Αγιον κοσμικόν· 2 σκηνὴ γὰρ κατεσκευάσθη ἡ πρώτη, ἐν ᾗ ἥ τε λυχνία καὶ ἡ τράπεζα καὶ ἡ πρόθεσις τῶν ἄρτων, ἥτις λέγεται ῞Αγια. 3 μετὰ δὲ τὸ δεύτερον καταπέτασμα σκηνὴ ἡ λεγομένη ῞Αγια ῾Αγίων, 4 χρυσοῦν ἔχουσα θυμιατήριον καὶ τὴν κιβωτὸν τῆς διαθήκης περικεκαλυμμένην πάντοθεν χρυσίῳ, ἐν ᾗ στάμνος χρυσῆ ἔχουσα τὸ μάννα καὶ ἡ ράβδος ᾿Ααρὼν ἡ βλαστήσασα καὶ αἱ πλάκες τῆς διαθήκης, 5 ὑπεράνω δὲ αὐτῆς Χερουβὶμ δόξης κατασκιάζοντα τὸ ἱλαστήριον· περὶ ὧν οὐκ ἔστι νῦν λέγειν κατὰ μέρος. 6 Τούτων δὲ οὕτω κατεσκευασμένων εἰς μὲν τὴν πρώτην σκηνὴν διὰ παντὸς εἰσίασιν οἱ ἱερεῖς τὰς λατρείας ἐπιτελοῦντες, 7 εἰς δὲ τὴν δευτέραν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ μόνος ὁ ἀρχιερεύς, οὐ χωρὶς αἵματος, ὃ προσφέρει ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων.
Απόδοση στην Νεολληνική
1 Είχε πράγματι, λοιπόν, και η πρώτη διαθήκη διατάξεις λατρείας και το γήινο Άγιο. 2 Γιατί κατασκευάστηκε το πρώτο μέρος της Σκηνής, μέσα στο οποίο ήταν η λυχνία και η τράπεζα και η πρόθεση των άρτων, που λέγεται Άγια. 3 Και μετά το δεύτερο καταπέτασμα υπήρχε το μέρος της Σκηνής που λέγεται Άγια Αγίων, 4 που είχε ένα χρυσό θυμιατήρι και την Κιβωτό της Διαθήκης περικαλυμμένη από παντού με χρυσάφι, μέσα στην οποία ήταν μια στάμνα χρυσή που είχε το μάννα και η ράβδος του Ααρών που βλάστησε και οι πλάκες της διαθήκης. 5 Και πάνω από αυτήν υπήρχαν αστραφτερά Χερουβείμ που επισκίαζαν το ιλαστήριο. Γι’ αυτά δεν είναι δυνατό τώρα να μιλούμε λεπτομερειακά. 6 Ενώ λοιπόν αυτά είναι έτσι κατασκευασμένα, αφενός στο πρώτο μέρος της Σκηνής μπαίνουν διαπαντός οι ιερείς, επιτελώντας τις λατρείες, 7 αφετέρου στο δεύτερο μέρος μπαίνει μια φορά το έτος μόνος του ο αρχιερέας, όχι χωρίς αίμα, που το προσφέρει υπέρ του εαυτού του και υπέρ των αμαρτιών από άγνοια του λαού.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Λουκ. ι΄ 38-42, ια΄ 27-28
38 Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ πορεύεσθαι αὐτοὺς καὶ αὐτὸς εἰσῆλθεν εἰς κώμην τινά. γυνὴ δέ τις ὀνόματι Μάρθα ὑπεδέξατο αὐτὸν εἰς τὸν οἴκον αὐτῆς. 39 καὶ τῇδε ἦν ἀδελφὴ καλουμένη Μαρία, ἣ καὶ παρακαθίσασα παρὰ τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ ἤκουε τὸν λόγον αὐτοῦ. 40 ἡ δὲ Μάρθα περιεσπᾶτο περὶ πολλὴν διακονίαν· ἐπιστᾶσα δὲ εἶπε· Κύριε, οὐ μέλει σοι ὅτι ἡ ἀδελφή μου μόνην με κατέλιπε διακονεῖν; εἰπὲ οὖν αὐτῇ ἵνα μοι συναντιλάβηται. 41 ἀποκριθεὶς δὲ εἶπεν αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· 42 ἑνὸς δέ ἐστι χρεία· Μαρία δὲ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο, ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ’ αὐτῆς. (ια΄) 27 Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ λέγειν αὐτὸν ταῦτα ἐπάρασά τις γυνὴ φωνὴν ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπεν αὐτῷ· Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καὶ μαστοὶ οὓς ἐθήλασας. 28 αὐτὸς δὲ εἶπε· Μενοῦνγε μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσοντες αὐτόν.
Απόδοση στη Νεοελληνική
38 Ἐνῷ δὲ οἱ μαθηταὶ καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες τὸν Ἰησοῦν ἐπήγαιναν ἔχοντες κατεύθυνσιν τὴν Ἱερουσαλήμ, συνέβη νὰ ἔμβῃ ὁ Ἰησοῦς εἰς κάποιο χωρίον· καὶ μία γυναῖκα, ποὺ ὠνομάζετο Μάρθα, τὸν ὑπεδέχθη εἰς τὸ σπίτι της. 39 Καὶ εἶχεν αὐτὴ ἀδελφήν, ποὺ ἐλέγετο Μαρία, ἡ ὁποία ὄχι μόνον ὑπεδέχθη τὸν Ἰησοῦν ὡς ἡ Μάρθα, ἀλλὰ καὶ ἐκάθησε κοντὰ εἰς τοὺς πόδας του ὡς ταπεινὴ μαθήτρια καὶ ἤκουε μὲ προσοχὴν ἀπερίσπαστον τὴν διδασκαλίαν του. 40 Ἡ δὲ Μάρθα ἦταν ἀπασχολημένη καὶ πνιγμένη εἰς πολλὴν ἐργασίαν, φροντίζουσα νὰ ἑτοιμάσῃ τὸ φαγητὸν καὶ νὰ περιποιηθῇ τὸν Διδάσκαλον. Ἀφοῦ δὲ ἐστάθη πλησίον τοῦ Χριστοῦ, εἶπε· Κύριε, δὲν σὲ μέλει, ποὺ ἡ ἀδελφή μου μὲ ἀφῆκε μοναχὴν νὰ ὑπηρετῶ καὶ νὰ ἑτοιμάζω τὸ τραπέζι; Πές της λοιπὸν νὰ μὲ βοηθήσῃ. 41 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ τῆς εἶπε· Μάρθα, Μάρθα, ἀσχολεῖται ἡ διάνοιά σου ἀπὸ ἀνησύχους φροντίδας καὶ κουράζεται τὸ σῶμα σου διὰ νὰ προετοιμάσῃς πολλά. 42 Ἕνα δὲ εἶναι χρήσιμον καὶ ἀναγκαῖον, ἡ ἀκρόασις τῆς διδασκαλίας μου, ποὺ εἶναι τροφὴ πνευματική, ἀναγκαία διὰ τὴν ψυχήν. Ἡ Μαρία δὲ ἐξέλεξε τὴν καλὴν καὶ ὠφέλιμον μερίδα, ἡ ὁποία δὲν θὰ τῆς ἀφαιρεθῇ ποτέ. Διότι αἱ ὠφέλειαι τῆς μερίδος αὐτῆς τοῦ πνευματικοῦ φαγητοῦ δὲν εἶναι προσωριναὶ καὶ φθαρταί, ἄλλα πνευματικαὶ καὶ αἰώνιοι. (ια΄) 27 Ἐνῷ δὲ ὁ Ἰησοῦς ἔλεγε ταῦτα, κάποια γυναῖκα ἀπὸ τὸ πλῆθος, ἐνθουσιασθεῖσα ἀπὸ τὴν διδασκαλίαν του, ἔβγαλε φωνὴν μεγάλην καὶ εἶπε· Μακαρία ἡ κοιλία, ποὺ σὲ ἐβάστασε, καὶ οἱ μαστοὶ τοὺς ὁποίους ἐθήλασες. Μακαρία δηλαδὴ ἡ μητέρα, ποὺ σὲ ἐγέννησε καὶ σὲ ἔθρεψεν. 28 Αὐτὸς δὲ εἶπεν· Ἀληθῶς, μακαρία εἶναι ἡ μητέρα μου· ἀλλὰ μὴ λησμονεῖτε, ὅτι μακάριοι κυρίως εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ ἀκούουν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσουν αὐτόν. Εἰς τρόπον ὥστε καὶ αὐτή, ποὺ μὲ ἐγέννησε καὶ μὲ ἐθήλασεν, ἠξιώθη τῆς τιμῆς αὐτῆς, διότι ἐφύλαξε πάντοτε τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ.
************************************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2021
ΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
(Λουκ. ι΄ 38-42, ια΄ 27-28) (Εβρ. θ΄ 1-7)
ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2021
Ο καθαρώτατος ναός
«Ο καθαρώτατος Ναός του Σωτήρος, η πολύτιμος παστάς και Παρθένος»
Πανηγυρίζει σήμερα η Εκκλησία ανοίγοντας μπροστά μας την εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Ναό για ν’ αντλήσουμε από το βάθος της σωτήρια μηνύματα. Είναι γεγονός ότι κάθε θεομητορική εορτή προσλαμβάνει στους κόλπους της Εκκλησίας μας πανηγυρικό χαρακτήρα γιατί συνδέεται πολύ στενά με την Χριστολογία και κατ’ επέκταση με τη σωτηριολογία.
Προτυπώσεις
Ειδικότερα, η σημερινή εορτή μάς παραπέμπει στο γεγονός της εισόδου της Θεοτόκου στο Ναό και μάλιστα στα Άγια των Αγίων. Μπορούμε όμως με τη σκέψη μας να οδηγηθούμε στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης και να θυμηθούμε ότι η Σκηνή του Μαρτυρίου στην αρχή και έπειτα ο Ναός διαιρούνταν σε δύο μέρη. Στα Άγια, όπου τοποθετείτο η λυχνία και η τράπεζα των άρτιων και στα Άγια των Αγίων, όπου υπήρχαν το χρυσούν θυμιατήριο, η Κιβωτός της Διαθήκης, που περιείχε τις πλάκες του Νόμου, η χρυσή στάμνα με το μάννα και η ράβδος του Ααρών.
Όπως γνωρίζουμε, στα Άγια των Αγίων εισερχόταν μόνο ο Αρχιερέας και μάλιστα μια φορά τον χρόνο, την ημέρα του εξιλασμού. Μέσα στα Άγια των Αγίων καταξιώθηκε να εισέλθει η Παναγία μας, μόλις τριών ετών, όταν την αφιέρωσαν οι γονείς της. Όπως επισημαίνει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αυτό έγινε κατά θεία παραχώρηση, γιατί τα Άγια των Αγίων αποτελούσαν προτύπωση της Εκκλησίας και ειδικότερα της Παναγίας.
Η Θεοτόκος ήταν η πραγματική στάμνα που έφερε το αυθεντικό μάννα, τον Χριστό, το αληθινό θυσιαστήριο, οι πραγματικές πλάκες της Καινής Διαθήκης και η πραγματική ράβδος του Ααρών, απ’ όπου εξήνθησε το ευώδες άνθος. Αυτή είναι «η μυστική τράπεζα της των αγγέλων τρυφής, η άρουρα του αειθαλούς φυτού, το κοινόν ιλαστήριον όλου τους γένους, επάνω εις το οποίον εκατέβη άπαξ των αιώνων ο μόνος αρχιερεύς Ιησούς Χριστός και ήνωσεν αμερίστως τον Θεόν και τον άνθρωπον». Διερωτάται ο μεγάλος πατέρας της Εκκλησίας Γρηγόριος Παλαμάς: «Πού αλλού ήτον αρμοδιώτερον να κατοικεί η όντως αγία των αγίων;».
Ο καθαρώτατος Ναός
Η Παναγία δεν εισήλθε απλώς στο Ναό, αλλά έγινε Ναός η ίδια, αφού δέχθηκε τον Κύριο του Ουρανού και της γης στα παρθενικά της σπλάχνα. Ο ιερός υμνογράφος παρακινείται να ψάλλει: «ο καθαρώτατος Ναός του Σωτήρος η πολύτιμος παστάς και Παρθένος, το ιερόν θησαύρισμα της δόξης του Θεού σήμερον εισάγεται εν τω οίκω Κυρίου…». Στα Άγια των Αγίων η Θεοτόκος υπηρετείτο από τους αγγέλους που της έφεραν τροφή, «η οποία δεν ηξεύρει να ειπή τινας τι πράγμα ήτον. Τόσον μόνον λέγεται ότι ήτον ανωτέρα και από το μάννα εκείνον το πολυθρύλητον και από την τροφήν οπού ετρέφετο ο Ηλιού».
Στα Άγια των Αγίων η Θεοτόκος έζησε το πλήρωμα της μυστικής κοινωνίας με τον Τριαδικό Θεό. Εκεί, σύμφωνα πάλι με το λόγο του Γρηγορίου του Παλαμά «έζη μίαν ζωήν, ωσάν εις τον παράδεισον∙ ή αληθέστερον ειπείν, ωσάν μέσα στους ουρανούς… έζη μίαν ζωήν αφρόντιστον, απερίσπαστον∙ λύπης αμέτοχον, ανωτέραν των παθών και υψηλοτέραν πάσης οδυνηράς ηδονής∙ έζη μόνω τω Θεώ∙ εβλέπετο από μόνον τον Θεόν∙ ετηρείτο διά μόνον τον Θεόν, όστις έμελλε διά λόγου της να ενωθή με ημάς. Και αυτή αντιστρόφως, προς τον Θεόν μόνον έβλεπε, τον Θεόν είχε μόνον τροφή της, εις τον Θεόν μόνον επρόσεχε και εις τον Θεόν μόνον ήτο αφιερωμένη».
Η Παναγία μας αξιώθηκε να χαριτωθεί από το Άγιο Πνεύμα και να συλλάβει, να κυοφορήσει και να γεννήσει τον Χριστό, που είναι ο αληθινός και πραγματικός Ναός. Δεν είναι άλλωστε τυχαία που ένας από τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας μας, ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, χαρακτηρίζει την Παναγία «Θεοπόθητον». Το επίθετο αυτό δείχνει ακριβώς τον πόθο της προς τον Θεό, αλλά και αντίστροφα τον πόθο του Θεού προς αυτήν. Έγινε έτσι η θύρα από την οποία πέρασε ο Χριστός και ήλθε κοντά μας. Έτσι, το πρόσωπο της Θεοτόκου συνδέεται τόσο στενά με τον Χριστό αλλά και μαζί μας, αφού δεν νοείται ανεξάρτητα από το ανθρώπινο γένος. Στο πρόσωπό της όλα εκκλησιοποιούνται. Γι’ αυτό και όταν αγιογραφείται η Πλατυτέρα στην κόγχη του Ιερού Βήματος, δεν εικονίζεται μόνο η Παναγία, αλλά εμφανίζεται όλη η Εκκλησία, με κέντρο τον Χριστό. Έτσι, η Παναγία έγινε Εκκλησία και γέννησε την Εκκλησία. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει ότι ο Κύριος «ενανθρωπήσας σάρκα Εκκλησίας προσέλαβε».
Αγαπητοί αδελφοί, η καταξίωσή μας ως ζωντανά μέλη της Εκκλησίας συνδέεται πολύ στενά με την «κεχαριτωμένη» γυναίκα που έγινε το μέσο για να ανυψωθεί ο άνθρωπος και να καταξιωθεί να ζει στην αγάπη του Κυρίου. Γι’ αυτό και ταπεινά δοξολογούμε την «ταμίαν και πρύτανιν του πλούτου και των χαρισμάτων της Θεότητος» και εκ βάθους καρδίας ζητούμε: «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς».
Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος
