Παρουσίαση δίτομου έργου «Εκκλησιαστικά Μνημεία της Κύπρου»

Χαράλαμπου Μπακιρτζή και Γιώργου Φιλοθέου,

Εκκλησιαστικά Μνημεία της Κύπρου,

Λευκωσία 2022

Κυκλοφόρησε σε καλαίσθητη έκδοση, στη σειρά των εκδόσεων του Ιδρύματος Αναστάσιος Γ. Λεβέντης, το δίτομο και πολυσέλιδο έργο των  Χαράλαμπου Μπακιρτζή, διευθυντή του Ιδρύματος, και του Γιώργου Φιλοθέου, πρώην εφόρου Μνημείων του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Εκκλησιαστικά Μνημεία της Κύπρου, στο οποίο δίνονται πληροφορίες για εκκλησίες που συντηρήθηκαν από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και με χορηγία του Ιδρύματος Αναστάσιος Γ. Λεβέντης. Πρόκειται για δημοσίευση ιδιαίτερα επιμελημένη, επιστημονικά τεκμηριωμένη και σαφή, στην οποία δίνονται πληροφορίες για τη θέση και την ιστορία του οικισμού στον οποίο βρίσκεται η εκκλησία και η περιγραφή της (αρχιτεκτονικός ρυθμός, διαστάσεις, λεπτομερής περιγραφή του εκκλησιαστικού μνημείου, σχεδιαστική αποτύπωση, ιστορικά στοιχεία, κειμήλια, παραδόσεις, εργασίες συντήρησης, βιβλιογραφία κ.ά.). Για κάθε εκκλησία δημοσιεύονται φωτογραφίες πριν τη συντήρησή της, κατά τη διάρκειά της και μετά από αυτή.

Στο δίτομο έργο γίνεται αναφορά για το  Ίδρυμα Αναστάσιος Γ. Λεβέντης, από τις σημαντικότερες προσφορές του εθνικού μας ευεργέτη αείμνηστου Αναστάσιου Γ. Λεβέντη στον τόπο μας και όχι μόνο. Το Πρόγραμμα Χορηγιών του Ιδρύματος για την αναστήλωση και επισκευή εκκλησιών και άλλων εκκλησιαστικών μνημείων και συντήρηση τοιχογραφιών και εικόνων είναι καρπός της αγαστής συνεργασίας του Τμήματος Αρχαιοτήτων και του Ιδρύματος Αναστάσιος Γ. Λεβέντης και άρχισε το 1982 με πρωτοβουλία του τότε Προέδρου του Ιδρύματος Κωνσταντίνου Λεβέντη και του Διευθυντού Βάσου Καραγιώργη. Βάσει της συνεργασίας αυτής, το Τμήμα Αρχαιοτήτων ανέλαβε με το έμπειρο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό του τις απαραίτητες εργασίες αναστήλωσης και συντήρησης και το 50% της δαπάνης. Το υπόλοιπο 50% της δαπάνης ανελάμβανε η οικεία εκκλησιαστική αρχή, πράγμα συχνά αδύνατο ιδίως σε μικρές κοινότητες. Εδώ ερχόταν αρωγός το Ίδρυμα Αναστάσιος Γ. Λεβέντης, το οποίο κατέβαλλε το μισό από το ποσό της οικείας εκκλησιαστικής αρχής ή συχνά ολόκληρο, δηλαδή το 25-50% της συνολικής δαπάνης. Με τον τρόπο αυτόν, συντηρήθηκαν μέχρι το 2018 124 εκκλησίες με χορηγία του Ιδρύματος ή μελών της οικογένειας Λεβέντη.

Επίσης, στο δίτομο έργο γίνεται αναφορά στα τρία παρεκκλήσια που ανήγειραν μέλη της οικογένειας Λεβέντη με πρότυπα βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της Κύπρου.

Συγχαίρουμε τους συγγραφείς Χαράλαμπο Μπακιρτζή και Γιώργο Φιλοθέου και όλους όσους συνεργάστηκαν μαζί τους για την ετοιμασία του δίτομου έργου, καθώς και το προσωπικό του Τμήματος Αρχαιοτήτων για τις επιμελημένες αναστηλωτικές εργασίες συντήρησης στους ναούς και τα άλλα εκκλησιαστικά μνημεία. Τέλος, συγχαίρουμε τον κ. Αναστάσιο Π. Λεβέντη, Πρόεδρο του Ιδρύματος Αναστάσιος Γ. Λεβέντης και τους Επιτρόπους του Ιδρύματος για τη σημαντική προσφορά στον τόπο μας. Η Εκκλησία ευλογεί αυτούς που αγαπούν την ευπρέπεια των εκκλησιών της. Είναι πάντοτε επίκαιρος ο λόγος του αποστόλου Παύλου: «Μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι» (Τίτ. γ’ 14).

Ανδρέας Χ. Χριστοδούλου

Επιστημονικός Συνεργάτης Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας Κύπρου