Αποστολικό και Ευαγγελικό Ανάγνωσμα Κυριακής των Βαΐων (28 Απριλίου 2024)

Αποστολικό Ανάγνωσμα: Φιλ. δ’ 4-9

⁴ Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε. ⁵ τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. ὁ Κύριος ἐγγύς. ⁶ μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν, ⁷ καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. ⁸ Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· ⁹ ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ’ ὑμῶν.

Νεοελληνική Απόδοση

⁴ Χαίρετε πάντοτε με την αγίαν και πλουσίαν χαράν, που δίδει ο Κυριος· πάλιν θα πω· χαίρετε. ⁵ Η επιείκειά σας, η υποχωρητικότης και ανεξικακίας σας ας γίνη γνωστή και ας διδάξη όλους τους ανθρώπους, πιστούς και απίστους· ο Κυριος είναι κοντά, έρχεται δια να αποδώση στον καθένα κατά τα έργα του. ⁶ Μη αφίνετε καθόλου τον εαυτόν σας να καταληφθή από αγωνιώδεις μερίμνας και φροντίδας, αλλά δια κάθε τι που σας χρειάζεται η δια κάθε δυσκολίαν, που παρουσιάζεται εμπρός σας, κάμνετε γνωστά τα αιτήματά σας στον Θεόν δια της προσευχής και της δεήσεως, αι οποίαι πρέπει να συνοδεύωνται πάντοτε με έκφρασιν ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας δια τα υλικά και πνευματικά αγαθά, που μας δίδει ο Θεός. ⁷ Και η ειρήνη, που χαρίζει ο Θεός στους ανθρώπους του και η οποίαν, καθ’ ο τελεία και υπερφυσική, ξεπερνάει κάθε νουν ανθρώπων και αγγέλων, θα φρουρήση τας καρδίας σας, τα φρονήματα και τας σκέψεις σας δια του Ιησού Χριστού. ⁸ Λοιπόν αδελφοί, όσα είναι αληθινά, όσα είναι τίμια και σεβαστά, όσα είναι δίκαια ενώπιον του Θεού, όσα είναι αμόλυντα και καθαρά, όσα είναι αγαπητά και ευάρεστα στον Θεόν και τους ανθρώπους, όσα έχουν και δίδουν καλήν φήμην και υπόληψιν, κάθε αρετήν και κάθε τι το άξιον επαίνου, αυτά και μόνα να συλλογίζεσθε. ⁹ Αυτά που εμάθατε και παρελάβατε και έχετε ακούσει από την προφορικήν μου διδασκαλίαν, και αυτά που είδατε εις την όλην μου ζωήν και συμπεριφοράν, αυτά να πράττετε. Και ο Θεός, ο θησαυρός και ο χορηγός της ειρήνης, θα είναι μαζή σας.

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Ιωάν. ιβ΄ 1-18

¹ Ὁ οὖν Ἰησοῦς πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα ἦλθεν εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ² ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν ἐκ τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. ³ ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. ⁴ λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· ⁵ Διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; ⁶ εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ’ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. ⁷ εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· Ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. ⁸ τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ’ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. ⁹ Ἔγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλ’ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ¹⁰ ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ¹¹ ὅτι πολλοὶ δι’ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν. ¹² Τῇ ἐπαύριον ὁ ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα, ¹³ ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἐκραύγαζον· Ὡσαννά· εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. ¹⁴ εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ’ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· ¹⁵ Μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου. ¹⁶ Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ’ ὅτε ἐδοξάσθη ὁ Ἰησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ’ αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. ¹⁷ Ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ’ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. ¹⁸ διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.

Νεοελληνική Απόδοση

¹ Ο δε Ιησούς, εξ ημέρας προ του πάσχα ήλθεν εις την Βηθανίαν, όπου ήτο ο Λαζαρος, ο οποίος είχε πεθάνει και τον οποίον είχε αναστήσει εκ νεκρών. ² Παρέθεσαν, λοιπόν, εις αυτόν δείπνον εκεί και η Μαρθα υπηρετούσε. Ο Λαζαρος ήτο ένας από τους συνδαιτυμόνας. ³ Εν τω μεταξύ η Μαρία επήρε μίαν λίτραν μύρου γνησίου και πολυτίμου, καμωμένου από το αρωματικόν φυτόν που λέγεται νάρδος, και άλειψε τα πόδια του Ιησού, τα οποία και εσπόγγισε κατόπιν με τας τρίχας της κεφαλής της. (Τούτο δε έκαμε από βαθείαν πίστιν προς τον Σωτήρα και από θερμήν ευγνωμοσύνην προς αυτόν, που είχεν αναστήσει τον αδελφόν της). Ολο δε το σπίτι εγέμισε από την ευωδίαν του μύρου. ⁴ Λεγει τότε ένας από τους μαθητάς του Ιησού, ο Ιούδας, ο υιός του Σιμωνος ο Ισκαριώτης, ο οποίος μετ’ ολίγον έμελε να τον παραδώση στους σταυρωτάς· ⁵ “διατί το μύρον αυτό δεν επωλήθη αντί τριακοσίων δηναρίων, αντί εξήντα περίπου χρυσών λιρών και δεν εδόθη το αντίτιμόν του στους πτωχούς;” ⁶ Είπε αυτό, όχι διότι είχε κανένα ενδιαφέρον δια τους πτωχούς, αλλά διότι ήτο κλέπτης, και είχε το κουτί των εισφορών, και εκρατούσε δια τον ευατόν του τα χρήματα, που έρριπταν εις αυτό. ⁷ Είπε τότε ο Ιησούς· “αφήστε ήσυχην αυτήν την γυναίκα· εφύλαξε το μύρον αυτό σαν να προησθάνετο και το εχρησιμοποίησε δι’ εμέ τώρα, τας παραμονάς του ενταφιασμού μου. ⁸ Διότι τους πτωχούς τους έχετε πάντοτε μαζή σας, εμέ όμως δεν με έχετε πάντοτε. Μετ’ ολίγον θα παραδοθώ εις χείρας των σταυρωτών μου”. ⁹ Επληροφορήθηκε τότε πολύς λαός από τους Ιουδαίους ότι ο Ιησούς ευρίσκετο εις την Βηθανίαν και ήλθαν εκεί, όχι μόνον δια τον Ιησούν, αλλά δια να ίδουν και τον Λαζαρον, τον οποίον είχεν αναστήσει εκ νεκρών. ¹⁰ Οι αρχιερείς όταν επληροφορήθησαν αυτά, απεφάσισαν να φονεύσουν και τον Λαζαρον, ¹¹ διότι πολλοί από τους Ιουδαίους επήγαν δι’ αυτόν εις την Βηθανίαν και όταν τον έβλεπαν ζωντανόν και υγιή, αναστημένον εκ νεκρών, επίστευαν στον Ιησούν. ¹² Την άλλην ημέραν πολύς λαός, που είχε έλθει δια την εορτήν, όταν ήκουσαν ότι ο Ιησούς έρχεται εις τα Ιεροσόλυμα, ¹³ επήραν εις τα χέρια των κλάδους από φοίνικας και εβγήκαν να τον προϋπαντήσουν και εφώναζαν· “δόξα και τιμή εις αυτόν· ευλογημένος και δοξασμένος ας είναι αυτός που έρχεται εκ μέρους του Κυρίου, αυτός που είναι ο ένδοξος και αληθινός βασιλεύς του Ισραήλ. ¹⁴ Ευρήκε δε ο Ιησούς ένα πουλάρι και εκάθισεν επάνω εις αυτό, σύμφωνα με εκείνο που είναι γραμμένο εις τις προφητείες· ¹⁵ Μη φοβάσαι, Ιερουσαλήμ, κόρη της Σιών, ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται ταπεινός, γλυκύς, γεμάτος αγάπην δια σε, καθισμένος επάνω εις πουλάρι όνου. ¹⁶ Τι εσήμαιναν τα λόγια και τα γεγονότα αυτά δεν είχαν εννοήσει οι μαθηταί του προηγουμένως, αλλ’ όταν ο Ιησούς με την θριαμβευτικήν ανάστασιν του και την ένδοξον ανάληψίν του εδοξάσθη, τότε εθυμήθηκαν, ότι αυτά όλα είχαν γραφή από το Πνεύμα του Θεού δι’ αυτόν και εις την εκπλήρωσιν αυτών συνείργησαν αυτοί και ο λαός, χωρίς να το ενοούν. ¹⁷ Κατά τας ώρας της μεγάλης εκείνης υποδοχής ο λαός, που ήτο μαζή του όταν ο Ιησούς εφώναξε τον Λαζαρον από το μνημείον και και τον ανέστησε εκ νεκρών, εμαρτυρούσε και επεβεβαίωνε εις τα άλλα πλήθη το μεγάλο αυτό θαύμα. ¹⁸ Δι’ αυτό δε και τα πολλά πλήθη του λαού τον προϋπήντησαν, διότι είχαν πληροφορηθή από αυτόπτας μάρτυρας, ότι αυτός είχε κάμει το μεγάλο τούτο θαύμα.

***************************************************

ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 – ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

(Ιωάν. ιβ΄ 1-18)  (Φιλ. δ’ 4-9)

Σταυροαναστάσιμη πορεία

«Ευλογημένος ο ερχόμενος»

Κυριακή των Βαΐων σήμερα και θυμούμαστε το μεγάλο γεγονός της εισόδου του Κυρίου μας στα Ιεροσόλυμα. Πράγματι είχε λαμπρό και μεγαλοπρεπή χαρακτήρα.  Εξόχως, η υμνολογία της Εκκλησίας μας εμπεριέχει το βασιλικό και θριαμβευτικό στοιχείο, το οποίο αναδύεται τόσο εναργώς μέσα από το πλούσιο περιεχόμενό της.  Αλλά και το Ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας εμφανίζει τον Βασιλέα των βασιλέων να εισέρχεται στην αγία πόλη σε μια πορεία κατάργησης του θανάτου και ανάδειξης του λαμπροφόρου μηνύματος της Αναστάσεως.  Στην πορεία αυτή τα όπλα της νίκης και του θριάμβου είναι «τα Πάθη τα Σεπτά», ο  Σταυρός και η Ανάσταση.  

Ωσαννά…

Μεγάλο ήταν το πλήθος που σ’ ένα πρωτοφανή συνωστισμό υποδέχθηκε τον Κύριο κατά τη θριαμβευτική είσοδό του στα Ιεροσόλυμα.  Ξέσπασε σ’ ένα παραλήρημα ενθουσιασμού και κατέφυγε σε ζητωκραυγές, με τις οποίες σύμφωνα με την περιγραφή,  «εσείσθη πάσα η πόλις». Με τα κλαδιά των βαΐων στα χέρια δονούσε το «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο Βασιλεύς του Ισραήλ». Ωστόσο, ανάμεσα στο πλήθος βρίσκονταν και εκείνοι που καραδοκούσαν και μεθόδευαν  την καταδίκη του αληθινού Βασιλέα.  Γι’ αυτό και ο Χριστός δεν ενθουσιάζεται από τις επευφημίες του πλήθους.  Βλέπει πίσω από τη σημερινή δόξα την αυριανή εγκατάλειψη και είναι έτοιμος να εισπράξει μετά το «Ωσαννά» το «άρον άρον σταύρωσον αυτόν».  

Επί πώλον όνου

Ο Χριστός, βέβαια, δεν είναι οποιοσδήποτε κοσμικός βασιλέας, αλλά ο αληθινός Βασιλιάς.  Δεν εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα για να δρέψει δάφνες τιμών και δόξας, όπως τις αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι, αλλά «του παθείν αγαθότητι». Ακριβώς, το Πάθος και ο θάνατος του σαρκωθέντος Θεού είναι η φανέρωση της δόξας και της κυριότητας του. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος «δια τούτο αυτόν βασιλέα καλώ, επειδή βλέπω αυτόν σταυρούμενον.  Βασιλέως γαρ εστι το υπέρ των αρχομένων αποθνήσκειν».  Είναι όντος αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι ο Χριστός ως βασιλιάς δεν ενδύεται με διακριτικά εξουσίας αλλά έρχεται «καθήμενος επί πώλον όνου». Το πουλάρι είναι η εικόνα της ειρήνης σε αντίθεση με το άλογο που παραπέμπει στην έννοια του πολέμου.  Η ειρήνη που μας φέρνει ο Χριστός είναι η προσφορά του εαυτού του.  Και αυτό γιατί ειρήνευσε πραγματικά τον άνθρωπο όταν τον ένωσε με την κοινωνία της αγάπης και της ζωής του Θεού.  Ο Χριστός, βέβαια, δεν σταματά στις ζητωκραυγές και τις επευφημίες, αλλά προχωρεί για να θυσιάσει τον εαυτό του «υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας».  Είναι εδώ που βρίσκεται και το βαθύτερο νόημα των γεγονότων που η Εκκλησία μας προσκαλεί να βιώσουμε με την είσοδο της Μεγάλης Εβδομάδας.  Να ακολουθήσουμε δηλαδή τον Κύριο της δόξης και να ζήσουμε το Πάθος και την Ανάστασή του σε μια προοπτική που μας αναδεικνύει πραγματικά μέλη του Σώματός του, της Εκκλησίας Του, μέσα στην αγάπη της οποίας μπορούμε να ατενίζουμε τα πάντα στη φωτοχυσία της Ανάστασης.   

Αγαπητοί αδελφοί, εισερχόμαστε από σήμερα στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα. Η Εκκλησία ανοίγει και πάλιν τις αγκάλες της για να μας προσκαλέσει να συνοδοιπορήσουμε με τον Χριστό που βαδίζει προς το Πάθος και την Ανάσταση.  Αυτή η θεία πρόσκληση ξεδιπλώνεται μέσα από τις ιερές ακολουθίες, την κατανυκτική υμνολογία, αλλά και τα τόσο ψυχωφελή αναγνώσματα.  Μάς παρακινεί να υποδεχθούμε και εμείς τον ερχόμενο βασιλέα: «Εξέλθετε έθνη, εξέλθετε και λαοί και θεάσασθε σήμερον, τον Βασιλέα των ουρανών ως επί θρόνου υψηλού, επί πώλου ευτελούς, την Ιερουσαλήμ προσεπιβαίνοντα».

Χριστάκης Ευσταθίου,

Θεολόγος