Ομιλία Μακαριωτάτου κατά το Τρισάγιο στη Μνήμη των Πεσόντων Πυροβολητών του 1974

ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΥΠΡΟΥ κ. κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟ ΤΡΙΣΑΓΙΟ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΠΥΡΟΒΟΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΕΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΥΡΕΣΗ ΤΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΤΟΥ 1974

Με αισθήματα βαθύτατης εθνικής συγκίνησης και ανάτασης βρισκόμαστε σήμερα, χρεωστικά στο Στρατόπεδο Πυροβολικού «Χρήστου Σαμάρα».  Η συγκίνηση μας γίνεται ακόμη πιο έντονη καθώς  ατενίζουμε το Μνημείο Πεσόντων και Αγνοουμένων Πυροβολητών,      οι οποίοι έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι υπέρ τής πίστεως και τής πατρίδος. Η θυσία τους και τα ιερά ονόματά τους υπομιμνήσκουν συνεχώς το χρέος όλων μας προς τη δύσμοιρη και μοιρασμένη Πατρίδα μας, να συνεχίσουμε τον αγώνα απτόητοι στις επάλξεις τού χρέους, μέχρις ότου επικρατήσουν και στον τόπο αυτό  οι υπερούσιες αξίες τής Δικαιοσύνης και τής Ελευθερίας.
Επί πλέον ένα βαθύτατο αίσθημα πόνου πλημμυρίζει τις ψυχές μας καθώς η ιστορική μας μνήμη αναπολεί εντονότατα τις ηρωικές μορφές των Αγνοουμένων παιδιών τής Κύπρου. Αναλογιζόμαστε τον  πόνο και την οδύνη των Γονέων και των Συγγενών τους και καταθέτουμε, ευλαβικά μαζί τους, τις μυρσίνες και τού δικού μας πόνου και χρέους, ως συμβολική έκφραση τής ηθικής μας συμπαράστασης και αλληλεγγύης.

Η Δέηση, που αναπέμψαμε προ ολίγου προς τον Κύριο των οικτιρμών και τού ελέους, ας αποτελεί για όλους μας και ιδιαίτερα για τους Γονείς των αγνοουμένων μας, πηγή  παρηγοριάς και ελπίδας για την ανεύρεση των οστών τους, και την απόδοση, στις τραγικές μορφές τους, των  εθνικών τιμών που τους αξίζουν.

Θέλω από τη θέση αυτή να εκφράσω για μια ακόμη φορά την ηθική συμπαράσταση τής Εκκλησίας τής Κύπρου προς όλους τους Γονείς και Συγγενείς των αγνοουμένων μας. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι όλα αυτά τα χρόνια, αγαπητοί μας Γονείς, σηκώνετε, με άφατη οδύνη, το σταυρό του μαρτυρίου και τής οδύνης και μέσα από μύριες θλίψεις αναμένετε την ανεύρεση των οστών των αγαπημένων Σας παιδιών.

Γι’ αυτό και συναισθανόμεθα βαθύτατα τον πόνο σας, προσευχόμαστε συνεχώς για σάς και συνειδητοποιούμε πλήρως ότι το πρόβλημα των αγνοουμένων μας, αποτελεί την τραγικότερη σελίδα στο δράμα τής Πατρίδας μας.

Επιθυμώ να τονίσω για μια ακόμη φορά ότι η Εκκλησία Κύπρου, ως η Μητέρα ολοκλήρου τού Κυπριακού λαού και ως η ταμειούχος τής αγάπης βρίσκεται πάντοτε στις επάλξεις τού χρέους για την Πατρίδα και τις διαχρονικές ιστορικές αξίες τής ζωής. Βρίσκεται πάντοτε υπεράνω από οιονδήποτε κόμμα και δεν ταυτίζεται με πρόσωπα ή οποιαδήποτε προσωρινά ρεύματα ή συνθήματα. Είναι ταυτισμένη μόνο με τις έννοιες της Σωτηρίας τής Πατρίδας μας, τής Ελευθερίας, τής Δικαιοσύνης, και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όπως αυτά έχουν διακηρυχθεί από τη Γενική Συνέλευση τού Ο.Η.Ε.

Η Εκκλησία τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο  δια μέσου των αιώνων υπήρξε η κιβωτός τής σωτηρίας τού Ελληνισμού. Κατά  τους σκοτεινούς αιώνες τής σκλαβιάς η  Εκκλησία υπήρξε το ιερό καταφύγιο τού κάθε σκλάβου και πονεμένου ανθρώπου. Από την Εκκλησία αντλούσε την ελπίδα, την παραμυθία και την αναψυχή. Μέσα στα σπλάχνα της διατηρήθηκε αλώβητη η ορθοδοξία και       η πίστη για την ανάσταση τού Γένους.

Με πρωτεργάτες Έλληνες Ιεράρχες ξεκίνησαν οι απελευθερωτικοί μας αγώνες τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα. Η Ελευθερία ζυμώθηκε με το άλικο αίμα των ιεραρχών της. Τέλος μία ατελεύτητη χορεία αγωνιστικών μορφών τού ιερού μας κλήρου κοσμεί σεμνοπρεπώς το πάνθεο τής Ελληνικής μας Ιστορίας!

Επιθυμώ να διαβεβαιώσω τον Κυπριακό λαό ότι και σήμερα η Εκκλησία Κύπρου ακολουθεί την ίδια αγωνιστική και πατριωτική γραμμή. Προμαχεί υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. Αυτό επιβάλλει            η μακραίωνα Ιστορία της, αυτό επιβάλλει το χρέος της απέναντι σ’ όλες αυτές τις ηρωικές μορφές που τώρα τιμούμε και γεραίρουμε.

Ο ίδιος προσωπικά δεν λησμονώ, ουδ’ επί στιγμή, ότι είμαι διάδοχος εθνομαρτύρων ιεραρχών, οι οποίοι ανέβησαν στο ικρίωμα τής αγχόνης για την ελευθερία αυτού τού δύσμοιρου λαού.

Δεν λησμονώ ποτέ την αγωνιστική φυσιογνωμία τού Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ο οποίος επρομάχησε τού ιερού μας αγώνα για την Ελευθερία τής Κύπρου και τού οποίου ολόκληρη η ζωή υπήρξε ένας αδιάκοπος αγώνας για την ελευθερία και την ευημερία τού Κυπριακού λαού! Δεν λησμονώ ποτέ τις ιερές και αγωνιστικές του υποθήκες οι οποίες φανερώνουν τη μεγάλη του αγάπη για την Κύπρο, το λαό της και την ελευθερία του. Πάνω σ’ αυτές τις ιερές υποθήκες βαδίζει σήμερα η Εκκλησία Κύπρου.

Οι αντιξοότητες που συναντούμε, οι συνεχείς απειλές τής Άγκυρας και οι πιέσεις των ξένων που θέλουν να λύσουν το Κυπριακό με βάση τα συμφέροντά τους, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει και δεν πρόκειται να κάμψουν το φρόνημα τής Εκκλησίας και συνεπώς ούτε και τού ποιμνίου της. Εδώ άλλωστε εδράζεται και ο εθνικός ρόλος τής Εκκλησίας. Να κρατήσει αναπεπταμένο το φρόνημα τού λαού μας.

Μία λύση συμβατική η οποία δεν θα στηρίζεται πάνω στις διαχρονικές και παραδεδεγμένες αξίες και αρχές τής ζωής θα είναι η απαρχή μειζόνων δεινών και θα επιφέρει την οριστική εξαφάνιση τού Ελληνισμού από την ηρωική μας μεγαλόνησο. Γι’ αυτό και επεσήμανα τόσο στον πρόεδρο όσο και στην πολιτική μας ηγεσία ότι προτού επαναρχίσουν οι συνομιλίες για τη λύση τού Κυπριακού, που όλοι ποθούμε, επιβάλλεται να θεμελιωθεί η βάση πάνω στην οποία θα εδρασθεί η πορεία των συνομιλιών. Άλλως θα καταρρεύσουν και αυτές όπως συνέβη και στο παρελθόν.

Αγαπητοί μου Γονείς των ηρωικώς πεσόντων πυροβολητών και αγνοουμένων ηρώων μας• πολλάκις διακηρύττουμε ότι Ιστορία μας είναι ο φωτεινός φάρος που πρέπει να φωτίζει με ελπίδα και πίστη τα βήματά μας για το μέλλον. Και συμφωνώ απολύτως με την αρχή αυτή. Γι’ αυτό  και αντλώ ένα απόσπασμα από τη διακήρυξη τής Γ΄ Εθνικής Συνελεύσεως τής Τροιζήνος, της  16ης  Απριλίου 1826, που εκφράζει αυτό το πνεύμα.

« Ελληνες! Όταν εμβήκαμεν εις το μέγα τούτο στάδιον, εκηρύξαμεν ενώπιον Θεού και ανθρώπων την σταθεράν απόφασίν μας για την Ελευθερίαν… Ας δείξωμεν και πάλιν ότι είμεθα Χριστιανοί, ότι είμεθα Έλληνες πιστοί… και ότι με τον Σταυρόν εμπρός προτιμώμεν να καταβώμεν εις τους τάφους Χριστιανοί κι Ελεύθεροι, παρά να ζήσωμεν χωρίς θρησκείαν, χωρίς πατρίδα, χωρίς τιμήν…».

Η διαχρονική και εξόχως αυτή διδακτική διακήρυξη, που διατυπώθηκε σε μέρες που ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας τού 1821 φαινόταν ότι απετύγχανε,  ας αποτελέσει και για μάς σήμερα πηγή εμπνεύσεως και συνεχίσεως τού αγώνας μας, ώστε να παραδώσουμε την Κύπρο μας στις επιγιγνόμενες γενεές, όπως την παραλάβαμε• και ελληνική και χριστιανική.

Η εκπλήρωση τού χρέους αυτού αποτελεί για τους πεσόντες μαχητές του πυροβολικού μας και για τους αγνοούμενούς μας το καλύτερο μνημόσυνο τιμής και σεβασμού.

Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
19 Ιουλίου 2013.