Συνένετυξη της Α. Μ. Αρχιεπισκόπου Κύπρου στο περιοδικό nomisma
Αρχιεπίσκοπος : Να κάτσουν στο σκαμνί όλοι οι ένοχοι
OΣΟΙ βρεθούν ένοχοι σε υποθέσεις σκανδάλων ή στο θέμα της καταστροφής της οικονομίας πρέπει να τιμωρηθούν παραδειγματικά και ταυτόχρονα να δημευθούν και οι περιουσίες τους. Τη ξεκάθαρη αυτή θέση, για όλα όσα παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό, τη διατυπώνει ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος, ο οποίος παράλληλα καλεί την κυβέρνηση «να βάλει το μαχαίρι στο κόκκαλο». Σε αποκλειστική συνέντευξη του στο nomisma, ο Αρχιεπίσκοπος δεν κρύβει τα λόγια του και μιλά με αυστηρότητα για όλα όσα συμβαίνουν στην οικονομία μας και αφορούν είτε το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για την οικονομία, είτε για άλλα διερευνώμενα σκάνδαλα.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του αναφερόμενος στην κυβέρνηση και στα όργανα της δικαιοσύνης ότι «οφείλουν να τους κάτσουν στο σκαμνί και να λογοδοτήσουν και αν είναι δυνατόν, όχι μόνο φυλακή, αλλά να επιστρέψουν και τα χρήματα που πήραν». Στη συνέντευξη του ο Αρχιεπίσκοπος μιλά επίσης για την ανάγκη να στηριχθεί η Τράπεζα Κύπρου, ενώ για την Ελληνική Τράπεζα αποκαλύπτει ότι στόχος της Εκκλησίας είναι να διατηρήσει ένα ποσοστό 20-25% από το σημερινό 29% που κατέχει. Μάλιστα, ο Αρχιεπίσκοπος δηλώνει ότι η Εκκλησία έχει λάβει πρόνοια και θα διατηρήσει αυτό το ποσοστό στην Ελληνική Τράπεζα. Ακόμα μας αποκάλυψε ότι η Εκκλησία ετοιμάζει επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ στους τομείς της ενέργειας, του τουρισμού και των ακινήτων και σύντομα θα γίνουν οι επίσημες εξαγγελίες για τις λεπτομέρειες.
Μακαριώτατε, παρά τις όποιες αρχικές σας απόψεις και θέσεις οι εξελίξεις στην Τράπεζα Κύπρου προχώρησαν κανονικά, εξελέγη νέο διοικητικό συμβούλιο και σήμερα είμαστε ενώπιον νέων δεδομένων. Υπό το φως αυτών των δεδομένων, ποια είναι η άποψή σας για το μέλλον της Τράπεζας Κύπρου; Πως βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα από εδώ και εμπρός για την Τράπεζα Κύπρου ;
Ανεξαρτήτως του τι προηγήθηκε για την Τράπεζα Κύπρου, θεωρώ ότι το μέλλον της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμπεριφορά του ίδιου του κυπριακού λαού. Όλα εξαρτώνται ως προς το πώς θα συμπεριφερθεί ο κόσμος. Θα συνεχίσει να πηγαίνει κάθε μέρα για να παίρνει τα 300 ευρώ και να τα βάζει κάτω από το μαξιλάρι του ή θα σταματήσει αυτή τη συμπεριφορά ; Εγώ πιστεύω ότι ο κόσμος πρέπει να εμπιστευθεί την Τράπεζα Κύπρου και να σταματήσει τις αποσύρσεις χρημάτων. Επίσης, ένα άλλο θέμα, που κατά τη γνώμη μου θα κρίνει το μέλλον της Τράπεζας Κύπρου είναι οι σχέσεις παλαιών και νέων μετόχων. Η δική μου, προσωπική παραίνεση προς το νέο ΔΣ είναι να αποφευχθούν οι όποιες συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις μεταξύ των νέων και παλαιών μετόχων. Αυτή ισορροπία πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού. Οι μεν παλαιοί μέτοχοι επένδυσαν αρκετά λεφτά για να αγοράσουν μετοχές και οι δε νέοι μέτοχοι που τους κούρεψαν τις καταθέσεις τους δικαιούνται να είναι μέτοχοι της Τράπεζας Κύπρου. Αν τυχόν, για οποιανδήποτε αιτία, υπάρξει αντιπαράθεση, τότε θα ζημιωθεί η ίδια η Τράπεζα και οι προοπτικές της. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μιλάμε για τη μεγαλύτερη Τράπεζα του τόπου, με πάνω 100.000 μετόχους, δηλαδή ολόκληρο τον κυπριακό λαό. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να υπάρξει σύμπνοια και αλληλοκατανόηση μεταξύ παλαιών και νέων μετόχων, αφού ο αγώνας είναι κοινός και η Τράπεζα Κύπρου πρέπει να σταθεί στα πόδια της. Αλλοίμονο, για το σύνολο της οικονομίας, αν καταρρεύσει η Τράπεζα Κύπρου. Το κράτος θα χρεοκοπήσει, και θα καταρρεύσει με όλα τα αρνητικά συνακόλουθα για όλους μας. Τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά και πρέπει να αντικρίσουμε τα προβλήματα με σύνεση, πρέπει να έχουμε σωστούς στόχους, έτσι ώστε η Τράπεζα να ανακάμψει και να προσφέρει στην οικονομία και στον τόπο.
Εσείς, ως Εκκλησία, χάσατε και από πλευράς μετοχών και από πλευράς καταθέσεων από ότι αντιλαμβάνομαι…
Από πλευράς καταθέσεων δεν χάσαμε, διότι όπως ξέρετε εμείς εισπράττουμε πέντε και προσφέρουμε δέκα. Οι λογαριασμοί μας ήταν χρεωστικοί και όχι πιστωτικοί. Χάσαμε το κεφάλαιο. Οι αξίες των μετοχών που χάθηκαν (σε τιμές αγοράς) υπολογίζονται περίπου στα 100.000.000 ευρώ, αλλά αυτό δεν μας πειράζει. Όπως έχασε όλος ο κόσμος τις μετοχές του, να τις χάσει και η Εκκλησία. Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι η Τράπεζα Κύπρου που πρέπει να ορθοποδήσει και να προσφέρει στον τόπο.
Όσον αφορά την Ελληνική τράπεζα, η οποία προχώρησε και στην έκδοση του ενημερωτικού της δελτίου καλώντας το κοινό να συμμετάσχει στο κεφάλαιο της, τι πιστεύετε; Εσείς, αντιλαμβάνομαι έχετε ένα ποσοστό 19-20% στην Ελληνική τράπεζα. Τι θα γίνει; Πώς θα το καλύψετε;
Ως Εκκλησία Κύπρου συνολικά έχουμε ένα ποσοστό γύρω στο 29%. Δεν επιθυμούμε να διατηρήσουμε το 29%. Στόχος είναι να διατηρήσουμε το 25% ή μεταξύ του 20% και του 25%. Αυτός είναι ο στόχος μας. Θέλουμε να στηριχθεί η Ελληνική Τράπεζα. Έχουμε λόγους, τουλάχιστον προσωπικά, όσο υπάρχει εθνικό πρόβλημα στην Κύπρο, οι κυπριακές τράπεζες πρέπει να διαφυλαχθούν και να προστατευθούν. Διαλύθηκε η μία, τουλάχιστον οι άλλες δύο (Τράπεζα Κύπρου και Ελληνική) να σταθούν στα πόδια τους. Δεν είναι το ποσοστό που μας ενδιαφέρει, είναι η Ελληνική Τράπεζα που μας ενδιαφέρει.
Πώς όμως θα το καταφέρετε να διατηρήσετε αυτό το 25% ; Με τι κεφάλαια, με τι λεφτά;
Έχουμε ενεργήσει, έχουμε αγοράσει αξιόγραφα και θα ανακεφαλαιοποιήσουμε το ποσοστό μας με αξιόγραφα. Ήδη, είμαστε πανέτοιμοι και θα το υλοποιήσουμε εντός των ημερών μέσω της ανακεφαλαιοποίησης. Η Εκκλησία φρόντισε να διατηρήσει αυτό το ποσοστό.
Δηλαδή, Μακαριώτατε, η Εκκλησία θα διατηρήσει το ποσοστό του 20-25% στην Ελληνική τράπεζα και μ’αυτό ελπίζετε ότι και οι ιδιώτες μέτοχοι θα στηρίξουν την Ελληνική Τράπεζα για να μην καταφύγει σε κρατική βοήθεια;
Ναι, πιστεύω ότι και οι άλλοι επενδυτές θα ανταποκριθούν θετικά, αλλά θέλω να σας αναφέρω ότι έχουμε και νέους ξένους επενδυτές (π.χ. Ρώσους) που θα ενδιαφερθούν να γίνουν μέτοχοι της Ελληνικής Τράπεζας. Πιστεύω ότι η Ελληνική Τράπεζα δεν θα χρειαστεί κρατική βοήθεια και θα μπορέσει μόνη της να καλύψει τις όποιες ανάγκες της.
Σε συχνές δηλώσεις σας επιρρίπτεται ευθύνες σε όσους δημιούργησαν τη σημερινή αρνητική κατάσταση για τον κόσμο και την οικονομία. Σήμερα που ξεκαθαρίζουν λίγο τα πράγματα, πιστεύετε ότι οι περισσότερες ευθύνες ανήκουν στο κράτος, δηλαδή στην προηγούμενη κυβέρνηση (που δεν έκανε ότι έπρεπε να κάνει) ή στις τράπεζες;
Το Μνημόνιο που εφαρμόζεται σήμερα, το έχει φέρει η απελθούσα κυβέρνηση με το Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Η νέα κυβέρνηση το βρήκε, δεν μπορούσε να κάνει αλλαγές. Ήταν αδύνατο να γίνουν σοβαρές αλλαγές, μόνο κάποιες «ελαφριές». Είπα και άλλοτε ότι και εγώ να ήμουν Αναστασιάδης, την ώρα της κρίσης, θα επέτρεπα το κούρεμα, γιατί διαφορετικά θα κατέρρεε εκείνη τη στιγμή όλη η οικονομία και το κράτος. Ήταν αδήριτη ανάγκη να γίνει κάτι τέτοιο. Δεν πρέπει να βλέπουμε τα παλιά, πρέπει κανείς να βλέπει μπροστά, να σχεδιάζει, να προγραμματίζει σωστά και να πέσει στη δουλειά, να δουλέψει.
Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση Αναστασιάδη διαχειρίζεται σωστά την οικονομία σε αυτό το στάδιο που βρισκόμαστε;
Νομίζω πως ναι, διότι δεν έχει άλλη επιλογή. Η κυβέρνηση Αναστασιάδη έχει αντιληφθεί ότι μόνο με οικονομική στήριξη που θα έρθει από το εξωτερικό μπορεί να γίνει ανάπτυξη. Δεν υπάρχουν χρήματα στο εσωτερικό που μπορούν να δημιουργήσουν την απαιτούμενη ανάπτυξη για να μπορέσει ο λαός να εργαστεί, ούτως ώστε η οικονομία και η αγορά να κινηθεί για να βγούμε από τα φοβερά αδιέξοδα.
Παλαιότερα δηλώσατε ότι η Εκκλησία μελετούσε διάφορους τρόπους για να δραστηριοποιηθεί είτε στον τομέα της ενέργειας, είτε σε άλλους τομείς για να λύσει τα δικά της οικονομικά προβλήματα, αλλά και για να συνεισφέρει στο σύνολο της ανάπτυξης. Ισχύουν αυτές οι σκέψεις σας ακόμα και τώρα;
Προχωρούμε ακάθεκτα προς αυτή την κατεύθυνση. Η Εκκλησία θα προχωρήσει σε μεγάλες επενδύσεις που θα φέρουν ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας. Οι επενδύσεις που προγραμματίζουμε θα είναι πολλών δεκάδων εκατ. ευρώ με την επιθυμία να κινηθεί η αγορά για το καλό του λαού μας.
Μπορείτε να μας πείτε κάτι περισσότερο;
Θα ανακοινώσω τις λεπτομέρειες των σχεδιασμών αυτών μετά την επιστροφή μου από τη Σερβία. Αλλά σε γενικές γραμμές μπορώ να σας πω ότι θα ασχοληθούμε με τον τουρισμό, τα ακίνητα, την ενέργεια κ.ά. Όπως σας είπα λεπτομέρειες θα μπορώ να σας πω σύντομα.
Είναι σε συνεργασία με ξένους ή μόνοι σας θα προχωρήσετε σ’αυτές τις επενδύσεις ;
Ασφαλώς και με ξένους…
Άρα η Εκκλησία έχει κάποιο συγκεκριμένο πλάνο επενδύσεων…
Ακριβώς, έχουμε ένα όραμα, το οποίο σιγά-σιγά υλοποιούμε και θα μπούμε στη δουλειά. Τα λεφτά έχουν εξευρεθεί ,αλλά χρειάζονται άδειες για να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε. Σύντομα ελπίζω να είναι όλα έτοιμα.
Με το θέμα του ΜΕΓΑ τι γίνεται γιατί ακούγονται πολλά και διάφορα;
Το ΜΕΓΑ θα ανασυνταχθεί και θα εκσυγχρονιστεί. Είναι θέμα ελαχίστου χρόνου να το στηρίξουμε οικονομικά, να επιδιορθωθεί κτηριακώς, αλλά και τα μηχανήματα να εκσυγχρονιστούν. ‘Οπως γνωρίζουν και οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί θα υπάρξει μια αναδημιουργία στο σταθμό και ήδη άρχισε να φυσά ένας αέρας ανασύνταξης στο ΜΕΓΑ. Ο σταθμός, όχι μόνο θα διατηρηθεί, αλλά και θα ενισχυθεί για να μεγαλώσει. Ο σταθμός ανήκει σε μας, αλλά υπάρχει μια πολύ φιλική συνεργασία και σχέση με το ΜΕΓΑ Ελλάδας. Αυτή η συνεργασία θέλουμε να ενισχυθεί για το καλό του σταθμού. Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον του ΜΕΓΑ. Παρά τα προβλήματα που έχει ο τομέας αυτός και παρά το μικρό μέγεθος της οικονομίας μας, με λίγη προσπάθεια και καλή διάθεση μπορούμε να καταστήσουμε το σταθμό κερδοφόρο και βιώσιμο.
Πώς αξιολογείτε όλα αυτά που ακούμε τελευταία για τα σκάνδαλα; Ο κόσμος έχει απογοητευτεί, έχει απαξιώσει τα πάντα. Εσείς ως Εκκλησία τι λέτε ;
Δυστυχώς, αυτές οι καταστάσεις έχουν φθάσει στο απροχώρητο και καλά κάνει η κυβέρνηση να βάλει βαθιά το μαχαίρι στο κόκαλο. Κατά τη γνώμη μου δεν πρέπει να κάνει πίσω με τίποτα. Ακόμη κι αν υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν την κυβέρνηση και έχουν εμπλακεί μέσα σε αυτή την αρνητική κατάσταση, θα πρέπει να προχωρήσει στη διερεύνηση όλων των υποθέσεων. Οφείλουν να τους κάτσουν στο σκαμνί και να λογοδοτήσουν και αν είναι δυνατόν όχι μόνο φυλακή, αλλά να επιστρέψουν και τα χρήματα που πήραν. Αν δεν γίνουμε αυστηροί δεν πρόκειται κανείς να φοβηθεί και θα συνεχίζει αυτή η απαράδεκτη κατάσταση.
Και τα ίδια ισχύουν φαντάζομαι και για το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής;
Ασφαλώς, συμφωνώ πλήρως και πρέπει η κυβέρνηση να προχωρήσει με αυστηρότητα.