Συνέντευξη του Μακαριωτάτου στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων για την επίσκεψη του Πάπα

Το πλήρες κείμενο της αποκλειστικής συνέντευξης του Αρχιεπισκόπου Κύπρου είναι το ακόλουθο:

ΕΡ: Μακαριώτατε, ποια σημασία αποδίδετε στην επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ\’;

ΑΠ: Είναι υψίστης σημασίας, διότι θέλουμε τη συμπαράσταση του στις προσπάθειες για δίκαιη λύση του Κυπριακού και διότι ως Εκκλησία Κύπρου θέλουμε να έχουμε άριστες σχέσεις πρώτα με τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες και δεύτερο με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, με την οποία η Ορθόδοξη από ετών βρίσκεται σε θεολογικό διάλογο, αλλά και με τα άλλες ομολογίες και θρησκείες. Ο 21ος αιώνας είναι αιώνας του διαλόγου. Πρέπει να πρυτανεύσει η αγάπη, η οποία είναι εντολή του Θεού. Το θέλημα του Θεού είναι να αγαπάμε τους εχθρούς μας, πόσο μάλλον τους εν Χριστώ αδελφούς μας.

Εξάλλου, στην εποχή μας δεν νοείται να είμεθα εσωστρεφείς και απομονωμένοι. Η Εκκλησία της Κύπρου κινείται σε αυτό το πλαίσιο Πιστεύω ότι η επίσκεψη του Πάπα είναι και μια ευκαιρία να το αποδείξουμε έμπρακτα ότι η Εκκλησία της Κύπρου διαδραματίζει ρόλο αγάπης και συναντίληψης. Για το λόγο αυτό θα κάνουμε ότι μπορούμε για να είναι η επίσκεψη του Πάπα επιτυχής.

ΕΡ: Ο Πάπας έχει και ποίμνιο εδώ στην Κύπρο, τους Μαρωνίτες και Λατίνους, που είναι τμήμα του κυπριακού λαού, αλλά και χιλιάδες αλλοδαπών που ζουν στο νησί μας

ΑΠ: Είναι ορθή η παρατήρηση σας. Εμείς έχουμε ανοικτή την πόρτα μας με πολύ αγάπη προς όλους τους συμπατριώτες μας και τους ξένους.

ΕΡ: Ο Πάπας έρχεται με πρόσκληση του προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και εσείς δεν τον είχατε προσκαλέσει, όταν κάνατε το 2007 την πρώτη επίσκεψη προκαθημένου της Εκκλησίας της Κύπρου στο Βατικανό;

ΑΠ: Η δική μου πρόσκληση ήταν από τότε και ήταν ανοικτή. Της δικής μου πρόσκλησης είχε προηγηθεί πρόσκληση του αειμνήστου Προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου. Πέρσι τον Σεπτέμβριο, όταν ο Πάπας κατ\’ αρχάς αποφάσισε να ανταποκριθεί στην πρόσκληση του Προέδρου Χριστόφια, ήλθε και με είδε ο Αποστολικός Νούτσιος και μου ανέφερε ότι ο Πάπας, πριν δώσει την οριστική του απάντηση, θα ήθελε να έχει τη συγκατάθεση της Εκκλησίας της Κύπρου.

ΕΡ: Αυτό σας ελέχθη προφορικώς ή σας επιδόθηκε και επιστολή του Πάπα;

ΑΠ: Ο Νούτσιος ήταν κομιστής και σχετικής επιστολής του Πάπα. Εξέφρασα τη χαρά μου, γιατί ο Πάπας αποφάσισε να έλθει στην πατρίδα μας.

ΔΙΑΠΡΕΠΗΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ

ΕΡ: Ποια η εκτίμηση σας για την προσωπικότητα και το έργο του;

ΑΠ: Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ\’ αναγνωρίζεται ευρύτατα ως στοχαστής και διαπρεπής θεολόγος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, υπερασπιστής της ειρήνης και δικαιοσύνης και ως δημιουργικός εκκλησιαστικός ηγέτης. Παράλληλα, είναι ένθερμος υποστηρικτής της προσεγγίσεως μεταξύ των χριστιανών, αλλά και μεταξύ των άλλων θρησκειών. Επίσης, εργάζεται για να αρθούν τα προβλήματα και εμπόδια χιλιετιών, ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης κοινωνία μεταξύ Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών. Το εγχείρημα αυτό δεν είναι εύκολο, αλλά ο Πάπας Βενέδικτος έχει εκδηλώσει τη βούληση του να εργαστεί για να φθάσουμε κάποτε Ορθόδοξοι και Καθολικοί με τη χάρη του Αγίου Θεού, χωρίς αυτή τίποτε δεν μπορεί να επιτευχθεί, στην ενότητα και στην πίστη και στην μυστηριακή κοινωνία.

ΕΡ: Βέβαια, πρόσφατα δέχεται έντονες επικρίσεις για σκάνδαλα παιδεραστίας κληρικών

ΑΠ: Έχει καθήκον ως προκαθήμενος να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα και πιστεύω ότι το αντιμετωπίζει καταλλήλως.

ΕΡ: Στην πρόσφατη επίσημη επίσκεψή σας στο Φανάρι συζητήσατε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και για την επίσκεψη του Πάπα;

ΑΠ: Ανταλλάξαμε κάποιες απόψεις και για το θέμα αυτό

ΜΟΣΧΑ- ΒΑΤΙΚΑΝΟ

ΕΡ: Τελευταία φαίνεται να υπάρχει μια προσπάθεια για εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της Εκκλησίας της Ρωσίας και του Βατικανού. Πώς βλέπετε να προχωρά το θέμα αυτό;

ΑΠ: Πάντοτε πίστευα και πιστεύω ότι ο διάλογος απαλύνει και πολλές φορές κλείνει πληγές. Εκτιμώ ότι έφθασε ο καιρός να συναντηθούν ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος και ο Πάπας Βενέδικτος και να αρχίσουν διάλογο.

ΕΡ: Εσείς διαδραματίζετε κάποιο ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση;

ΑΠ: Τώρα όχι. Στο παρελθόν επί του μακαριστού Πατριάρχη Αλέξιου είχα κάνει κάποια προσπάθεια, αλλά δυστυχώς δεν έφερε αποτέλεσμα. Επαναλαμβάνω ότι η απομόνωση δεν βοηθά και δεν λύνει προβλήματα. Σήμερα αντιλαμβάνομαι ότι και οι δύο πλευρές έχουν αντιληφθεί ότι πρέπει να συνομιλήσουν.

ΟΙ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

ΕΡ: Ας έλθουμε στα δικά μας σε σχέση με την επίσκεψη του Πάπα. Οι Μητροπολίτες Λεμεσού Αθανάσιος, με συνέντευξη του, και Κυρηνείας Παύλος, με άρθρο του, δημοσιοποίησαν την έντονη διαφωνία τους με την επίσκεψη του Πάπα και με συμμετοχή σε εκδηλώσεις για τον Ποντίφικα. Εσείς πού αποδίδετε το γεγονός ότι, αφού συμφώνησαν για την εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου, στη συνέχεια εξέφρασαν δημόσια τη διαφωνία τους;

ΑΠ: Εκτιμώ ότι άλλοι είναι οι λόγοι για τον Μητροπολίτη Λεμεσού και άλλοι για τον Κυρηνείας. Κατά τη γνώμη μου, ο Μητροπολίτης Λεμεσού πιέστηκε πολύ από το περιβάλλον του και ίσως από το Άγιο Όρος. Εξάλλου σε ομιλίες και κηρύγματα του κατά καιρούς αποφαίνεται ότι όλοι οι άλλοι, εκτός από τους Ορθοδόξους, είναι αιρετικοί. Δικαίωμα του να πιστεύει έτσι και το σεβόμαστε. Εκεί που διαφωνώ είναι ότι ήταν αχρείαστη η δημόσια τοποθέτηση του, μετά την ομοφωνία στη Σύνοδο αναφορικά με το περιεχόμενο της εγκυκλίου, που αναγνώστηκε στους Ιερούς Ναούς.

ΕΡ: Για τον Μητροπολίτη Κυρηνείας ποίοι είναι οι λόγοι;

ΑΠ: Νομίζω ότι είναι διαφορετικοί, αλλά δεν θα ήθελα να επεκταθώ.

ΕΡ: Ο Μητροπολίτης Κυρηνείας στο άρθρο του υποστηρίζει ότι όλα ήταν τετελεσμένα και ότι στη Σύνοδο τους ενημερώσατε, ενώ θα έπρεπε πριν δοθεί η συγκατάθεση της Συνόδου για την επίσκεψη να ρωτηθούν οι Ιεράρχες κατά πόσον συμφωνούν. Ποιο είναι το σχόλιο σας;

ΑΠ: Ο Άγιος Κυρηνείας εξέφρασε τις έντονες διαφωνίες του, τις οποίες σεβόμεθα. Άλλωστε, για το λόγο αυτό είπαμε ότι όποιος δεν θέλει, είναι ελεύθερος να μην έρθει στις εκδηλώσεις για τον Πάπα.

ΕΡ: Την Πέμπτη, παραμονή της επίσκεψης του Πάπα, συνεδριάζει η Ιερά Σύνοδος με θέμα τον προϋπολογισμό της Εκκλησίας. Θα συζητηθεί εκ νέου και το θέμα της επίσκεψης;

ΑΠ: Η Σύνοδος για το θέμα της επίσκεψης αποφάσισε και εξέδωσε σχετική εγκύκλιο. Όμως προτίθεμαι να καλέσω όλους του αδελφούς να αφήσουν τις προσωπικές του απόψεις και να συμπεριφερθούν ορθά και θα ζητήσω εξηγήσεις από τους δύο Μητροπολίτες για τη στάση τους μετά την εγκύκλιο της Συνόδου.

ΕΡ: Σε δηλώσεις σας μιλήσατε ακόμα και για το ενδεχόμενο αποβολής Ιεραρχών από τη Σύνοδο. Είσαστε αποφασισμένος, αν χρειαστεί, να προχωρήσετε προς αυτή την κατεύθυνση;

ΑΠ: Μάλλον δεν έγινε αντιληπτό, τι ακριβώς είπα. Απαιτώ από όλα τα Μέλη της Συνόδου να σέβονται τις αποφάσεις της, ανεξαρτήτως των προσωπικών τους απόψεων, οι οποίες, επαναλαμβάνω, είναι απόλυτα σεβαστές. Όμως, όποιος δεν σέβεται τις αποφάσεις της Συνόδου, θα πρέπει ο ίδιος να επιλέξει κατά πόσο θα συνεχίζει να είναι μέλος της. Αν δεν σεβόμεθα τις αποφάσεις της Συνόδου, τότε γιατί να είμεθα μέλη της;

ΕΡ: Ο κόσμος ακούει τους δύο αυτούς Ιεράρχες, αλλά και άλλους θεολόγους, να λένε ότι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν είναι Εκκλησία, αλλά αίρεση και ότι ο Πάπας είναι αρχηγός αίρεσης. Αληθεύει αυτό;

ΑΠ: Ο Πάπας είναι προκαθήμενος Εκκλησίας και αυτό δεν είναι προσωπική μου άποψη, αλλά θέση του συνόλου της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η Ορθοδοξία δέχεται ότι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είναι αδελφή και κάνει μαζί της θεολογικό διάλογο, στον οποίο μετέχουμε και εμείς, με στόχο να φθάσουμε στην ενότητα της πρώτης μετά Χριστό χιλιετίας. Άρα, η Ορθόδοξη Εκκλησία αναγνωρίζει την Ρωμαιοκαθολική ως Εκκλησία και τον προκαθήμενο της ως κανονικό Επίσκοπο της Πρεσβυτέρας Ρώμης. Όταν ανταλλάσουμε εόρτιες επιστολές και άλλα γράμματα, αποκαλούμε τον Πάπα “Αγιότατο Πάπα της Πρεσβυτέρας Ρώμης και αγαπητό αδελφό”.

ΕΡ: Υπάρχει απόφαση Συνόδου της Ορθοδοξίας ότι ο Ρωμαιοκαθολικισμός είναι αίρεση;

ΑΠ: Εξ\’ όσον γνωρίζω δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αποσχίστηκε, ξέφυγε από το Ορθό Δόγμα.

ΤΙ ΘΑ ΣΥΖΗΤΗΣΩ ΜΕ ΠΑΠΑ

ΕΡ: Έχετε δηλώσει ότι στη συνάντηση σας με τον Πάπα θα του θέσετε το Κυπριακό και ιδιαίτερα το θέμα της σύλησης των Εκκλησιών και της παρεμπόδισης στην άσκηση των λατρευτικών δικαιωμάτων των Χριστιανών στα κατεχόμενα. Αυτά τα ζητήματα τα είχατε θέσει προ διετίας στο Βατικανό. Τι έκανε ο Πάπας αυτή τη διετία που πέρασε;

ΑΠ: Θα ρωτήσω να μάθω, αλλά πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η Άγκυρα δεν έχει ανταποκριθεί στις επίμονες εκκλήσεις και του σημερινού και του προηγούμενου αμερικανού Προέδρου να ανοίξει τη Θεολογική Σχολή της Χάγης. Αντιλαμβάνεστε ότι πολύ περισσότερο δεν είναι διατεθειμένη να ακούσει τον Πάπα. Στην Αρχιεπισκοπή θα έχω ιδιαίτερη συνομιλία με τον Πάπα, θα του παραθέσω γεύμα και θα επισκεφθεί το Βυζαντινό Μουσείο.

ΕΡ: Στο Βυζαντινό Μουσείο υπάρχει και η έκθεση για τη λεηλασία των ναών από τον Τούρκο αρχαιοκάπηλο Αϊντίν Ντικμέν. Πολλά από τα συληθέντα, αν και κατασχέθηκαν εδώ και αρκετά χρόνια από τη Γερμανία, βρίσκονται ακόμη στην αστυνομία του Μονάχου και η Εκκλησία της Κύπρου δίνει δικαστική μάχη για τον επαναπατρισμό τους. Δεδομένου ότι ο Πάπας είναι Γερμανός, θα τον παρακαλέσετε να αναλάβει κάποιο ιδιαίτερο ρόλο προς τη Γερμανία για να έχει αίσιο τέλος η υπόθεση αυτή;

ΑΠ: Για το θέμα αυτό είχα παρακαλέσει προσωπικά την κυρία Μέρκελ, θα παρακαλέσω τώρα και τον Πάπα.

ΕΡ: Να υποθέσω ότι θα θέσετε στον Πάπα και την ανάγκη συντήρησης της Μονής του Αποστόλου Ανδρέα και το αίτημα σας να δοθεί άδεια στον Ηγούμενο και την αδελφότητα του Αποστόλου Βαρνάβα να τους επιτραπεί να εγκατασταθούν στη Μονή τους;

ΑΠ: Το σκέφτομαι και αυτό.

ΕΡ: Εσείς θα προσφωνήσετε τον Πάπα στη Στήλη του Αποστόλου Παύλου στην Πάφο;

ΑΠ: Μάλιστα.

ΕΡ: Μετά τη συνάντηση σας στην Αρχιεπισκοπή θα εκδοθεί κοινή δήλωση;

ΑΠ: Όχι, αυτό δεν προβλέπεται.

Λευκωσία, Κύπρος 02/06/2010

ΑΠΕ-ΜΠΕ, του ανταποκριτή Α. Βικέτου