Συνέντευξη του Μακαριωτάτου στην Εφημερίδα “Πολίτης”

* Πήρατε την πρόσκληση Σταυράκη για να πάτε σε διάλογο για τα 169 εκατ. που υποστηρίζει το κράτος ότι του οφείλει η Εκκλησία; * Δεν έχουμε πάρει καμία πρόσκληση, αλλά είμαστε ανοικτοί και θα ανταποκριθούμε αν δουν το θέμα στη σωστή του βάση. Εμείς θέλουμε να πληρώνουμε και πληρώνουμε φόρους. Γι\’ αυτό ξεκινήσαμε αυτό το διάλογο. Αν θέλουν να τον συνεχίσουν, η πόρτα μας είναι ανοικτή. Αν θέλουν την αντιπαράθεση -που πηγάζει από πολιτικά κίνητρα- θα την έχουν γιατί η Εκκλησία καλύπτεται από το Σύνταγμα και αν θέλουμε δεν πληρώνουμε ούτε ένα ευρώ.

* Υπάρχουν όμως νόμοι που λένε ότι πρέπει να πληρώνετε και φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας και φόρο κεφαλαιουχικών κερδών… Αυτό που δεν μπορεί να κάνει το κράτος σύμφωνα με το Σύνταγμα είναι να κατασχέσει την περιουσία σας. Γιατί δεν τα πληρώνετε, να πάει πάσα κακό και να μπει σε νέα βάση η συμφωνία; * Εκείνα είναι συσσωρευμένα από τον καιρό που δημιουργήθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία. Κάποιοι ναοί, μονές και μητροπόλεις πλήρωναν, κάποιοι όχι, και συσσωρεύθηκε ένα ποσό, κατ\’ αποκοπή 80 εκατ. και με τους τόκους και τα πρόστιμα έχει ανέβει εκεί που ισχυρίζονται. Η Εκκλησία αρνείτο πάντοτε να το πληρώνει. Αυτό το ποσό δεν μπορούν να το εισπράξουν και το γνωρίζουν καλά.

* Δεν είναι απόλυτη και εριστική η συμπεριφορά που επιδεικνύετε; * Όχι δεν είναι. Ο νομοθέτης για να βάλει την πρόνοια στο Σύνταγμα γνώριζε πολύ καλά ότι η Εκκλησία εδώ και 2000 χρόνια υπηρετεί αυτό το λαό και το κράτος ουδέποτε πρόσφερε κάτι στην Εκκλησία. Δεν ξέρω κανέναν που υπηρετεί το λαό και δεν πληρώνεται…

* Είπατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας ότι σέβεστε τους θεσμούς. Με το να αρνείστε να πληρώσετε τους φόρους μέχρι να γίνει μια νέα συμφωνία, αλλά και να λέτε ότι “πουλάει μούρη” η γενική ελέγκτρια, δεν δείχνετε απαξίωση; * Δεν ήταν καθόλου ακραίο αυτό που είπα εάν βλέπατε κι εσείς τη σκηνή (σ.σ. το απόγευμα μετά τη συνεδρία της Βουλής όπου συζητήθηκε το θέμα των χρεών παρόντος του ιδίου και της κ. Γιωρκάτζη). Όταν ο Πρόεδρος πήγε να χαιρετήσει τον Αμερικανό πρέσβη στη γιορτή της χώρας του, πήγα κι εγώ και ήταν και η κ. Γιωρκάτζη. Και προσπαθούσε να τεντώσει το σώμα της να φτάσει στο αφτί του Προέδρου και αγάλλετο και χαιρόταν και είμαι σίγουρος ότι του έλεγε τα πρωινά νέα της Βουλής. Εγώ, λόγω ύψους έβλεπα από απόσταση τι γινόταν. Σκεφτόμουν να πάω εκεί για να ακούσω αλλά δεν μου περιποιούσε τιμή μέσα σε ξένο χώρο να πάω να της κάνω παρατήρηση. Αλλά είδα που αγάλλετο η ψυχή της. Κι επειδή είχα εκ των προτέρων την άποψη ότι δεν ήταν σωστές οι συμβουλές της προς την Κυβέρνηση και τον Πρόεδρο γιατί έβγαλε και τις δύο συμφωνίες ετεροβαρείς έκανα αυτές τις δηλώσεις.

* Άρα δεν υπάρχει περιθώριο να τα βρείτε με την Κυβέρνηση… * Εκείνο στο οποίο συμφωνώ με την ελέγκτρια είναι ότι οι συμφωνίες είναι ετεροβαρείς, αλλά εναντίον της Εκκλησίας. Αν αξιοποιηθεί έστω το ένα τέταρτο της περιουσίας που δώσαμε επί Μακαρίου -15.500 σκάλες γης συνολικά εκ των οποίων τα τρία τέταρτα στα κατεχόμενα- έναντι του επιμισθίου των κληρικών της υπαίθρου, είναι πολλά που έχει πάρει η Κυβέρνηση. Εάν δεν ήταν στα κατεχόμενα θα έπαιρνα την περιουσία πίσω και θα επέστρεφα στο κράτος όσα έδωσε σε μισθούς μέχρι τώρα και με τους τόκους. Όμως και η περιουσία στις ελεύθερες περιοχές δεν είναι ασήμαντη. Έχω κοστολογήσει τη γη και είναι μεταξύ 80-85 εκ. ευρώ. Αν την πουλήσει η Κυβέρνηση και τα βάλει στις τράπεζες με 5,5% επιτόκιο -που για μένα είναι κακή επένδυση- θα έπαιρναν τα χρήματα και περισσότερα απ\’ όσα έχουν δώσει… Δεν φταίμε εμείς αν δεν αξιοποιείται. Συνεπώς δεν δικαιολογούνται, και κακώς θέτουν θέμα. Όσον αφορά στην άλλη συμφωνία δεν δικαιούνται να εισπράξουν αυτά που υποστηρίζουν ότι τους οφείλουμε. Αυτό το είπαμε. Τελείωσε.

* Θα περίμενε κάποιος από έναν Αρχιεπίσκοπο να μιλά σε χαμηλότερους τόνους. Οι φράσεις “πουλάει μούρη” ή “τους γράφουμε κι εμείς” θα λέγαμε πως ανήκουν στην αργκό…* Μα το “πουλά μούρη” δεν είναι επίθεση. Αν ανοίξεις το λεξικό δεν θα σοκαριστείς. Σημαίνει πουλά εξυπνάδα. Και ήταν εξυπνάδα αυτό που πήγαινε να πουλήσει η κυρία Γιωρκάτζη. Δεν το είπα γιατί μου έφυγε. Συνειδητά το έκανα. Ήξερα ότι συμβούλευε τον Πρόεδρο εσφαλμένα.

* Γιατί δεν αλλάζουν το Σύνταγμα να τελειώνει η υπόθεση; * Αυτή δεν είναι δική μας δουλειά. * Γιατί ζητούνται τώρα τα χρήματα; Λόγω της κρίσης; * Δεν νομίζω. Το θέμα δεν είναι οικονομικό. Είναι πολιτικό.

* Από τη μια θέλουν να σας φιμώσουν για τις πολιτικές σας θέσεις, από την άλλη φοβούνται να χάσουν εκείνα που τους δίνετε; * Δεν νομίζω ότι σε έναν ετήσιο κρατικό προϋπολογισμό 5 δις ευρώ θα παίξουν ρόλο οι ελάχιστοι φόροι που πληρώνουμε. Από εμάς δεν παίρνουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ το χρόνο. Γι\’ αυτό τους καλώ να μην χύνουν κροκοδείλια δάκρυα.

Ο λαός έχει αντιληφθεί τι γίνεται. Δεν επιτρέψουμε να τουρκέψει η Κύπρος.

* Είπατε προηγουμένως ότι η Εκκλησία προσφέρει υπηρεσίες. Ποιες υπηρεσίες είναι αυτές;* Η εκκλησία με τα μυστήριά της, με τις ακολουθίες της, με τα κατηχητικά της, με τις κατασκηνώσεις της, με τους κύκλους Γραφής της είναι μια υπηρεσία προς το λαό, γιατί θέλει να τον ενημερώνει, να τον διδάσκει στην πίστη, και είναι σκυμμένη πάνω στο λαό τώρα και 2000 χρόνια.

* Προσφορά προς το λαό είναι αυτό που έγινε στην Ελλάδα με την κατάργηση τελών για τις θρησκευτικές τελετές… Θα γίνει κάτι τέτοιο στην Κύπρο; * Νομίζω ότι οι πιστοί μας επιθυμούν να προσφέρουν. Είναι μια συμπαράσταση προς την Εκκλησία και γνωρίζει ο λαός μας πως έχει ένα έργο να επιτελέσει. Δεν νομίζω ότι είναι τέλη δυσβάστακτα. Μία φορά κανείς παντρεύεται, μία φορά κανείς βαφτίζεται…

* Μία φορά δεν παντρεύεται κανείς πλέον… * Ε καλά, μερικοί ανόητοι λύνουν το γάμο τους και κάνουν και δεύτερο και τρίτο. Αλλά τέτοιες συμβουλές εμείς δεν δίνουμε… Αυτό που θέλω να πω είναι πως η Εκκλησία δεν είναι μόνο θρησκευτικός οργανισμός. Είναι και φιλανθρωπικός, και κοινωνικός και πολιτιστικός και εθνικός. Τόσα χρόνια που δεν είχαμε κυβερνήσεις και ήμασταν κάτω από κατακτητές ποιος ενδιαφερόταν γι\’ αυτό το λαό; Με μία μονοκονδυλιά αμέσως διαγράφουν ό,τι προσφέρει η Εκκλησία; Η γη όπου κτίστηκαν τα περισσότερα σχολεία ήταν της Εκκλησίας. Το ίδιο και οι χώροι των γηπέδων, των κοιμητηρίων, των στρατοπέδων. Αυτά δεν τα βλέπουν;

* Όμως από το \’60 και μετά άλλαξαν τα πράγματα… Γιατί θέλετε προνομιακό χειρισμό; Γιατί δεν αρκείστε μόνο στο πνευματικό έργο; * Η Εκκλησία αναμένει την ώρα που θα της επιτραπεί να περιοριστεί μόνο στη θρησκευτική προσφορά της. Αλλά δυστυχώς έχουμε μια πατρίδα ημικατεχόμενη. Μας ενδιαφέρει το ποίμνιό μας να παραμείνει στη γη των πατέρων του. Βλέποντας τι προσφέρουν οι πολιτικοί οφείλουμε να παρεμβαίνουμε. Όσο ήταν επικεφαλής η Εκκλησία κράτησε αυτό τον τόπο και ελληνικό και χριστιανικό. Μισός αιώνας δεν πέρασε που έγινε η Κυπριακή Δημοκρατία και η μισή Κύπρος έγινε τουρκική και πολύ φοβούμαι ότι αν αδιαφορήσουμε θα γίνει ολόκληρη τουρκική.

* Να μην ξεχνάμε όμως ότι επικεφαλής της Δημοκρατίας στα πρώτα της βήματα και για 17 χρόνια ήταν ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου. * Αν ακούαν του Μακαρίου δεν θα τα είχαμε όλα αυτά. Δυστυχώς μια μικρή μειοψηφία, την οποία δεν άδραξε από το αφτί να κάτσει στο σκαμνί, έκαμε αυτό το κακό. Εδώ ήταν το λάθος του. Ήταν παραπάνω από το κανονικό δημοκράτης. Εμείς δεν κάνουμε πολιτική. Ούτε αντιπολιτευόμαστε. Μας ενδιαφέρει αυτός ο τόπος να ζήσει. Γι\’ αυτό φωνάζουμε. Δεν θέλουμε να γίνουμε ούτε υπουργοί, ούτε βουλευτές. Μας ενδιαφέρει αυτός ο λαός που θα υποχρεωθεί αύριο, αλλά θα είναι αργά δυστυχώς, να σηκωθεί να φύγει, να αναζητά πατρίδες αλλού.

* Θα έλεγε κανείς ότι με τον τρόπο που παρεμβαίνετε στα πολιτικά δρώμενα, σας ενδιαφέρει η Εθναρχία. * Σκεφτόμαστε εθνικά. Όχι πολιτικά. Μας καίει το τι θα γίνει αυτός ο λαός αν γίνει μια συμφωνία η οποία δεν θα σταθεί και θα είναι πλέον αργά. * Από πού πηγάζει αυτός ο φόβος σας; Από τη στιγμή μάλιστα που είμαστε στην ΕΕ και εσείς θέλετε μια ευρωπαϊκή λύση; * Μα το ελληνικό έθνος έχει συρρικνωθεί πολλές φορές με τις απερισκεψίες και τις φαγωμάρες του λαού μας. Και δυστυχώς η ιστορία δεν μας διδάσκει. Δεν συμπληρώθηκε αιώνας ακόμα που υπέστη τη μεγάλη καταστροφή το έθνος με την απώλεια της Μικράς Ασίας. Και βρισκόμαστε ενώπιον μιας άλλης καταστροφής, της κυπριακής. Το Λεκανοπέδιο της Αττικής όμως δεν έχει χώρο για Νέα Κύπρο.

* Πού διαφωνείτε με την πολιτική Χριστόφια; Αφού κι εσείς για ομοσπονδία μιλάτε. * Για να μην ερχόμαστε όμως σε αντιπαράθεση με τους πολιτικούς, δεχτήκαμε μια λειτουργική ομοσπονδία που να είναι και βιώσιμη. Στο σημείο που έχουμε φτάσει στις συνομιλίες μέχρι σήμερα, παρότι δεν γνωρίζουμε επακριβώς, πιστεύω ότι η ομοσπονδία δεν μπορεί να σταθεί. Θα το δούμε στην πράξη, αλλά θα είναι αργά. * Είναι μομφή το ότι δεν γνωρίζετε επακριβώς το πού έχουν φτάσει οι συνομιλίες; Θα θέλατε να συμμετάσχετε στο Εθνικό Συμβούλιο; * Εάν μας προσκαλούσαν θα πηγαίναμε. Δεν ζητούμε να πάμε. Την άποψή μας τη λέμε, ούτως ή άλλως. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να επιστρέψουμε στο ενιαίο κράτος. Μπήκαμε στην Ευρώπη, μπορούμε να έχουμε μία Δημοκρατία σωστή, ο κάθε πολίτης να έχει την ψήφο τη δική του και να κυβερνά η πλειοψηφία κατοχυρώνοντας τη μειοψηφία. Εξάλλου στην Κύπρο δεν υπήρχαν ποτέ θρησκευτικές συγκρούσεις.

* Πώς μπορούμε να συνυπάρξουμε εδώ που φτάσαμε; Δεν είναι ουτοπία σήμερα να μιλάμε για ενιαίο κράτος; * Μπορούμε θαυμάσια να συνυπάρξουμε απλώς δεν γίνονται σωστές ενέργειες. Μπήκαμε στην Ευρώπη αλλά δεν την αξιοποιήσαμε, αυτό είναι το λάθος μας. Δεν αντιληφθήκαμε ότι το μεγαλύτερό μας όπλο είναι η κρατική οντότητα που έχουμε και το δεύτερο, η μεγάλη δύναμη, είναι ο λαός.Έπρεπε όλες οι κυβερνήσεις το λαό να τον κρατούν σε μια εθνική εγρήγορση. Γιατί όταν είναι μονοιασμένος κι έχει σωστή κατεύθυνση δεν μπορεί κανείς ούτε να τον πιέσει και να τον εξουδετερώσει. Κι έχουμε απόδειξη προς τούτο. Μετά από 30 χρόνια άνοιξαν τα οδοφράγματα. Δεν είδα να σπάσει καμιά μύτη. Μπορούμε και να συνεργαστούμε και να ζήσουμε μαζί με τους Τ/Κ όπως κάναμε για αιώνες. Λάθη έγιναν πολλά κι από πλευράς μας κι από δικής τους, αλλά νομίζω ότι είδαμε τα λάθη μας και οι μεν και οι δε κι έχουμε προσγειωθεί. Κάποια ποσοστά ακραίων ανθρώπων θα υπάρχουν πάντοτε. Αλλά είναι η συντριπτική μειοψηφία, που μπορεί να απομονωθεί. Με εκείνους που δεν μπορούμε να ζήσουμε είναι με τους έποικους. Ούτε μπορούν να μένουν οι έποικοι εδώ γιατί αν μείνουν η Κύπρος θα εκτουρκιστεί.

* Μία θέση είναι πως όλα αυτά είναι συνθήματα και με αυτό τον τρόπο οδηγείτε την Κύπρο σε διχοτόμηση. Διαφωνίες υπήρξαν και στην Ιερά Σύνοδο αναφορικά με αυτά τα φυλλάδια που διανέμετε. * Δεν είχαμε καμία διαφωνία και σήμερα κυκλοφορεί η ομόφωνη απόφαση της Συνόδου επί του εθνικού θέματος. Όσο για αυτά που μας καταλογίζουν, εμείς δεν θέλουμε διχοτόμηση, ενιαίο κράτος θέλουμε.

* Θα ξαναπάτε στα κατεχόμενα; * Δεν πρόκειται να ξαναπάω εάν δεν υλοποιηθούν εκείνα που έχουμε συμφωνήσει για να σωθούν τα μνημεία μας. Πρέπει επιτέλους οι Τούρκοι να λογικευτούν. Είναι απαράδεκτη η πολιτική της Άγκυρας που θέλει να εξαφανίσει ό,τι το ελληνικό στο βορρά. * Γιατί πήγατε τη δεδομένη στιγμή στα κατεχόμενα; Κάποιοι σας επέκριναν ότι δώσατε στήριξη στον Έρογλου ενόψει των εκλογών που έγιναν ένα μήνα μετά. Μιλήσατε και για μελλοντική μεταξύ σας συνεργασία… * Είχα ενημερωθεί ότι οι υπεύθυνοι για τα μνημεία είναι οι λεγόμενοι υπουργοί του ψευδοκράτους και ο “πρωθυπουργός”. Γι\’ αυτό ήρθα σε επαφή με τον κ. Έρογλου για να περισώσω ό,τι περισώζεται στις υπό κατοχή περιοχές μας. Γι\’ αυτό πήγα επί τόπου να δω πώς μπορούν να αρχίσουν οι εργασίες. Βλέπω όμως ότι κωλυσιεργούν, και πιστεύω επίτηδες. Δεν θα αργήσω λοιπόν να τους κάνω επιθέσεις γιατί μας κοροϊδεύουν. Εγώ είπα να δείξω καλή θέληση, αλλά μέχρι ενός σημείου. Διαφορετικά θα ήταν αφέλεια εκ μέρους μου να με κοροϊδεύουν κι εγώ να κάνω το καλό παιδί.

* Απογοητευτήκατε που δεν είδατε τον κ. Ερντογάν όταν πήγατε στην Τουρκία; * Όχι. Γιατί ούτε από το φεγγάρι έχω πέσει, ούτε εκ Παρισίων έρχομαι. Ζω τους Τούρκους 70 ολόκληρα χρόνια τώρα και ξέρω πολύ καλά τι εστί Τούρκος.

* Γιατί το φιλανθρωπικό έργο είναι στο σκοτάδι; * Στηρίζουμε τον κόσμο καθημερινά. Εμείς τα λέμε, εσείς δεν τα γράφετε. Κάθε μέρα και όλη μέρα, η Εκκλησία δίνει. Δίνουμε πάνω από 5 εκατ. το χρόνο σε φιλανθρωπίες παρά την κρίση, από την οποία η Εκκλησία έχει χάσει το 60% των εισοδημάτων της. Κι όμως δεν επιθυμούμε να υστερήσει σε φιλανθρωπία η Εκκλησία. Θα δανειζόμαστε για να βοηθούμε. Μόνο η Αρχιεπισκοπή δίνει το 25% των εσόδων της σε φιλανθρωπίες.

* Η εκκλησία είπατε πριν παρεμβαίνει στα πολιτικά λόγω του εθνικού ζητήματος. Γιατί πρέπει να είστε και οικονομικός παράγοντας; * Αν δεν έχεις οικονομικό υπόβαθρο, πώς θα πληρωθούν οι ιερείς; Πώς θα γίνουν οι κατασκηνώνεις. Πώς θα γίνει η φιλανθρωπία; Έχεις δει να πέφτουν από τον ουρανό χρήματα για να κάνεις όλο αυτό το έργο; Ζούμε σε έναν κόσμο υλικοπνευματικό. Χρειάζεται και πνεύμα και ύλη.

* Πώς είδατε τη συμφωνία με το Κατάρ; * Δεν ξέρω αν θα τελεσφορήσει, αλλά δεν μου πέφτει και λόγος. Έχω πει ότι ο χώρος είναι μικρός, έχοντας υπόψη ότι οι διπλανοί δρόμοι πρέπει να διαπλατυνθούν άρα θα μικραίνει ο χώρος περισσότερο, και ένα μεγάλο ξενοδοχείο πέντε αστέρων συν, δεν νομίζω ότι μπορεί να δουλέψει άνετα με αυτό το χώρο. Αλλά και πάλι πιστεύω ότι η βάση της δεν είναι σωστή και αμφιβάλλω ότι θα έχει ωφέλεια το κράτος από αυτή την πράξη. * Είδατε το νομικό έγγραφο της συμφωνίας; * Υπάρχει στο ίντερνετ και μπορεί να το δει οποιοσδήποτε.

* Λέγεται πως είναι ετεροβαρής, υπέρ του Εμιράτου. * Δεν μας πέφτει λόγος, όμως εξόφθαλμα υπάρχουν κάποια πράγματα… Όταν είδα τα σχέδια στην τηλεόραση κι άκουσα ότι το χωράφι έχει αυτή την έκταση, λίγο πολύ έχω την εμπειρία έκτισα κάποιο ξενοδοχείο, είπα ότι αυτή η δουλειά θέλει παραπάνω έκταση.

* Αν κάνατε εσείς αυτή τη συμφωνία, θα την κάνατε έτσι; * Σίγουρα όχι. * Έχετε γη σε αυτή την περιοχή. Θα πάρει αξία, γίνει δεν γίνει η συμφωνία. Πώς θα την αξιοποιήσετε; * Είναι κληροδοτήματα. Μπορεί να είναι τιτλοποιημένη στην Εκκλησία, αλλά δεν ανήκει στην Εκκλησία. Θα την αναπτύξουμε για να δίνουμε περισσότερα στους δικαιούχους. Θέλουμε να δίνουμε βοήθειες και υποτροφίες σε ορφανά παιδιά και θα την αξιοποιήσουμε. Εν πάση περιπτώσει δεν είμαι απ\’ εκείνους που πιστεύω ότι θα γίνει η επένδυση με το Κατάρ. Γι\’ αυτό μην βιάζεστε να βγάλετε συμπεράσματα. * Τι σκέφτεστε; * Είμαστε ενόψει συμφωνίας. Αλλά δεν βιαζόμαστε.

* Γιατί επιμένετε στο ναό εντός των τειχών της Λευκωσίας; Δεν μπορεί να γίνει κάπου αλλού; * Ένας καθεδρικός βρίσκεται δίπλα στην καθέδρα. Το θέμα αυτό ξέρετε δεν είναι περιβαλλοντικό, αλλά οι αντιδράσεις έχουν πολιτική υφή και αυτοί που φωνασκούν είναι άνθρωποι που δεν έχουν σχέση με την εκκλησία. Και καλά κάνουν να κλείσουν το στόμα τους.
Εμείς προτού κάνουμε τα σχέδια κάναμε και περιβαλλοντική μελέτη, κάναμε και μελέτη για το συγκοινωνιακό, προβλέψαμε και διώροφο υπόγειο πάρκινγκ, έχουμε μελετήσει τα πάντα και δεν υπάρχει πρόβλημα. Άλλοι τα δημιουργούν. Είμαστε σε μια χριστιανική χώρα που δεν θα έβλαφτε να φαίνεται κι ένας τρούλος μιας εκκλησιάς στην εντός των τειχών πόλη.

* Μπορεί να γίνει πιο χαμηλός ο ναός; * Μπορεί να γίνει και είναι στο πλαίσιο των συζητήσεών μας. Αλλά δεν νομίζω ότι είναι αυτό το πρόβλημα. Έδωσα εντολή κι έγινε μια μελέτη και στις 27 χώρες της ΕΕ και οι καθεδρικοί ναοί των χωρών αυτών είναι στο διπλάσιο ύψος απ\’ ό,τι ο δικός μας. Το πρόβλημα είναι πολιτικό.

* Με όλα αυτά αισθάνεστε κυνηγημένος; * Δεν αισθάνομαι καθόλου ότι με κυνηγούν παρότι αυτή είναι η πραγματικότητα. Εγώ αισθάνομαι άνετα και δεν νιώθω πίεση. Αντιπαρέρχομαι όλες αυτές τις επιθέσεις και τις αρνητικές απόψεις των πολλών.

* Να κοιμούνται ήσυχοι οι επικριτές σας ότι φτάνει η ώρα που θα παραδώσετε τη σκυτάλη σε κάποιον άλλο; * Όχι να μην κοιμάται κανείς όμορφα κι άνετα, κι εγώ θα είμαι εδώ για πολλά χρόνια. Εκείνο που θα δω είναι το συμφέρον της Εκκλησίας όχι το δικό μου.

* Φοβάστε για αντιδράσεις λόγω της έλευσης του Πάπα στην Κύπρο; * Το θέλημα του Κυρίου είναι να διαβουλευόμαστε με τη ρωμαιοκαθολική εκκλησία. Ο ίδιος ο Κύριος, λίγες στιγμές προτού συλληφθεί από τους Ιουδαίους, έκαμε διά της προσευχής του μια δραματική έκκληση προς τον θεό πατέρα του. Να παραμείνει ενωμένος και ο χριστιανικός κόσμος, όπως ενωμένα είναι τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδας. Αυτοί που αντιτίθενται στο θέλημα του Θεού είναι ανεγκέφαλοι που έχουν ζήλο ου κατ\’ επίγνωση. Δεν πιστεύω ότι τώρα θα υπάρχουν αντιδράσεις διότι ο Πάπας είναι επίσημα προσκεκλημένος του κράτους, και το κράτος σίγουρα θα τον προστατέψει.

* Ποιο κοινό μήνυμα θα στείλετε οι δυο σας; * Το πρώτο μήνυμα είναι η αγάπη. * Τι είναι η αγάπη; * Ο Θεός αγάπη εστί, είπε ο Ιωάννης ο Θεολόγος. Και εκείνος που ξέρει να αγαπά είναι ενωμένος μετά του Θεού. Κάνοντας τον αγώνα τον πνευματικό για να αλλάξει τον κακό εαυτό του, για να τον φωτίζει, να τον ενισχύει, και να τον κατευθύνει στο δρόμο που χάραξε ο ίδιος ο Χριστός.

* Εσείς κάνετε κάθε μέρα τον απολογισμό σας; * Ασφαλώς. Κάθε μέρα που διαβάζω τους ψαλμούς του Δαβίδ, που ο ίδιος έλεγε ότι η αμαρτία μου βρίσκεται ενώπιόν μου διά παντός και αγωνίζομαι ούτως ώστε να υπερπηδήσω αυτές τις δυσκολίες της ζωής.

* Παρότι είστε ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας ζείτε ανάμεσα στον κόσμο. * Μα πρέπει ο άνθρωπος να είναι μέσα στον κόσμο, μέσα στο λαό. Και ο κληρικός πρέπει να κρατά τον παλμό του ποιμνίου του, να ξέρει τι θέλει. Πιστεύω πως είμαστε μέσα στο ποίμνιό μας και ξέρουμε τι θέλει. * Διαφωνώ. Υπάρχει χάσμα. * Το χάσμα προσπαθούν κάποιοι να το δημιουργήσουν. Εντάξει δεν είμαστε θεοί, έχουμε την ανθρώπινη αδυναμία. Τα λάθη μας, τις αμαρτίες μας. Ουδείς αναμάρτητος, αλλά προσπαθούμε όσο είναι δυνατόν να προσφέρουμε τον καλό εαυτό μας. Έχουμε ένα συνεχές δόσιμο προς το λαό. Θέλουμε να μας αισθάνεται κοντά του. Οδηγούς και συμπαραστάτες του.

Με την δημοσιογράφο Μιράντα Λυσάνδρου.