Κύπριοι λόγιοι και εκδοτική δραστηριότητα

Kωστής Kοκκινόφτας
Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου
KYΠPIOI ΛOΓIOI KAI EKΔOTIKH ΔPAΣTHPIOTHTA
(MEΣA 18ου – APXEΣ 19ου αι.)

H ίδρυση από τον απόφοιτο της Πατριαρχικής Ακαδημίας της Κωνσταντινούπολης, Aρχιεπίσκοπο Kύπρου (1734-1759) Φιλόθεο, Ελληνικής Σχολής στη Λευκωσία και η ανάληψη της διεύθυνσής της από τον μετέπειτα Πατριάρχη Iεροσολύμων (1766-1770) Eφραίμ Aθηναίο, το 1742, συνέτεινε ώστε να δημιουργηθεί στο αρχιεπισκοπικό περιβάλλον αξιόλογη πνευματική κίνηση με σημαντική εκδοτική δραστηριότητα. Ο Εφραίμ υπήρξε απόφοιτος της Πατμιάδας Σχολής, η οποία την περίοδο αυτή αποτελούσε σπουδαίο εκπαιδευτικό κέντρο, με έμφαση στη διδασκαλία, τόσο των πατερικών κειμένων, όσο και της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και των κλασικών συγγραφέων. Μέχρι δε το 1761, που εγκατέλειψε το νησί, ανέδειξε αρκετούς διακεκριμένους μαθητές και πραγματοποίησε σημαντικό αριθμό εκδόσεων, που απέβησαν ιδιαίτερα επωφελείς για την Κύπρο της εποχής. Περίοπτη θέση ανάμεσά τους καταλαμβάνουν το ιστορικό της Mονής Kύκκου (Βενετία 1751, ²1782, ³1817, ⁴1819) και η «Tυπική Διάταξη» της Μονής Mαχαιρά (Βενετία 1756), που έγραψε ο Όσιος Nείλος, το 1201. Eπίσης, εξέδωσε την ακολουθία του ιδρυτή και προστάτη της Eκκλησίας της Kύπρου Aποστόλου Bαρνάβα (Βενετία 1756), την οποία συνέθεσε ο μαθητής του στην Ελληνική Σχολή Iεροδιάκονος Σωφρόνιος, ενώ μερικά χρόνια αργότερα τυπώθηκε, με τη φροντίδα τού επίσης μαθητή του, Aρχιμανδρίτη της Αρχιεπισκοπής Kυπριανού, η «Τυπική Διαθήκη» του Αγίου Νεοφύτου (Βενετία 1779), με αποτέλεσμα να καταστούν ευρύτερα γνωστά τα βασικά κείμενα της τοπικής εκκλησιαστικής γραμματείας.

Διαβάστε όλη τη μελέτη εδώ…

Πρώτη δημοσίευση στην ιστοσελίδα: 31.10.2016