Συνέντευξη του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου στην εφημερίδα “Καθημερινή” και το δημοσιογράφο Απόστολο Τομαρά (Κυριακή, 14.10.2018)
Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ
Έντονα πικραμένος από τα σενάρια διαδοχής του, το τελευταίο διάστημα, εμφανίζεται ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄. Σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Μακαριότατος κατηγορηματικά δηλώνει πως όσο του το επιτρέπει η υγεία του, θα υπηρετεί την Εκκλησία. Τοποθετείται χωρίς υπεκφυγές για τα προβλήματα υγείας του, ενώ αποκαλύπτει τον πολιτικό, που κατά τον ίδιο μπορεί να λύσει το Κυπριακό.
–Σε 23 μέρες συμπληρώνετε δώδεκα χρόνια στο πηδάλιο της Εκκλησίας του Αποστόλου Βαρνάβα. Αυτά που είχατε κατά νου έχουν πραγματοποιηθεί;
–Όσα είχα κατά νου να κάνω τα έχω κάνει. Εκείνο που δεν κατάφερα να ολοκληρώσω είναι το Κεντρικό Ταμείο Μισθοδοσίας Κλήρου, το οποίο το προικοδότησα, αλλά δεν είχα υπολογίσει την οικονομική κρίση του 2013, την κατάρρευση της Τράπεζας Κύπρου και άλλων τραπεζών, τον μηδενισμό του κεφαλαίου και εισοδήματος που προοριζόταν για το Ταμείο. Έτσι η Αρχιεπισκοπή προσφέρει με πολύ αγάπη το ποσό που απαιτείται. Θα κάνω όμως επένδυση και θα πάρω ομόφωνη απόφαση από την Ιερά Σύνοδο, ούτως ώστε ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος να είναι υποχρεωμένος να καταβάλει αυτό το εισόδημα και μόνο διά ομοφώνου αποφάσεως της Συνόδου να μπορεί να το καταργήσει, που δεν θα είναι εύκολο. Το ίδιο έχω κάνει και με τη Θεολογική Σχολή.
–Ο καθεδρικός ναός είναι έργο ζωής για εσάς;
–Βέβαια, γιατί και ο αείμνηστος ο Μακάριος ήθελε να ανεγείρει καθεδρικό και ο Χρυσόστομος Α΄. Ο μεν Μακάριος έφυγε πρόωρα, τον δε Χρυσόστομο Α΄ δεν τον βοηθούσε η μνήμη του, τα τελευταία δέκα χρόνια.
–Τα έργα που έχουν ξεκινήσει πότε θα ολοκληρωθούν;
–Πιστεύω ότι το 2020 ο ναός θα είναι έτοιμος.
–Η εκλογή σας το 2006 έφερε την ηρεμία στους κόλπους της ιεραρχίας;
–Ασφαλώς, γιατί εργάσθηκα προς αυτή την κατεύθυνση. Η ηρεμία δεν ήλθε μόνη της. Πρώτος εγώ επεδίωξα το ήρεμο κλίμα εντός της Εκκλησίας. Για να πετύχει κάτι η Εκκλησία πρέπει να υπάρχει αλληλοκατανόηση, αγάπη, ομόνοια και άπαντες να εργάζονται προς μια κατεύθυνση. Αν ο ένας κτίζει και ο άλλος χαλά δεν έχουμε προοπτική και πρόοδο. Μπορώ να πω ότι έχουν εργασθεί, και οι υπόλοιποι αδελφοί και πετύχαμε αρκετά.
–Είναι κάτι που σας φοβίζει για το μέλλον της Εκκλησίας; Ανησυχείτε για την αυτονομία της ή την ταυτότητα της από επιρροές εκτός Κύπρου;
–Δεν ανησυχώ γιατί η Εκκλησία είναι θείο καθίδρυμα, δεν είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα. Τη σκέπει ο Θεός, αυτός κατευθύνει την Εκκλησία του. Πολλές φορές νομίζουμε ότι εμείς οι άνθρωποι την παγιδεύουμε αλλά αυτό τις περισσότερες φορές είναι και το λάθος μας. Νομίζουμε, όμως ο Θεός τα κανονίζει.
–Ισχύει ότι το ρωσικό στοιχείο προσπαθεί να θέσει υπό την επιρροή της την Εκκλησία της Κύπρου;
–Όχι. Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Όλοι μας, την Εκκλησία μας την αγαπούμε και θέλουμε την ανεξαρτησία της, την αυτονομία της, την ουδετερότητά της. Είμαστε μια Εκκλησία καλά οργανωμένη, μέσα στην ορθόδοξο οικογένεια έχουμε περίοπτη θέση. Μπορεί να είμαστε μικρή, αλλά είμαστε νοικοκυρεμένη Εκκλησία. Ο λαός μας είναι υπέροχος λαός, θρησκευόμενος και παρά τα μειονεκτήματά μας, έναντι των άλλων μπορώ να πω ότι είμαστε επίγειοι άγγελοι. Μου δόθηκε η ευκαιρία στις πανορθοδόξους διασκέψεις να το διαπιστώσω, έβλεπα και τα μειονεκτήματα των άλλων. Έχουμε μια τεράστια παράδοση στην Κύπρο και έχουμε στην καμπούρα μας, 20 αιώνες χριστιανισμού. Είμαστε Εκκλησία αρχαιότατη, έχουμε αποστολικότητα, έχουμε αγιότητα βίου. Μετείχαμε όλων των Οικουμενικών Συνόδων, είμαστε η μοναδική Εκκλησία που το αυτοκέφαλό της προέρχεται από Οικουμενική Σύνοδο. Των υπολοίπων το αυτοκέφαλο προέρχεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
–Πώς αντιμετωπίζει η Εκκλησία της Κύπρου τη διαμάχη Οικουμενικού με Πατριαρχείο Μόσχας;
–Νομίζω πρέπει να επέμβουμε όλοι και εγώ θα ήθελα, αν ήταν δυνατόν, να επενέβαινε σύσσωμη η Ορθοδοξία για να δώσουν μια λύση, διότι μόνοι τους, ο Κωνσταντινουπόλεως με τη Μόσχα δεν πρόκειται να τα βρουν. Και αυτοί που θα την πληρώσουν είναι οι πιστοί, Ορθόδοξοι Χριστιανοί της Ουκρανίας.
–Μεσούσης της δοκιμασίας, σας πέρασε από το μυαλό να αποσυρθείτε από τον αρχιεπισκοπικό θώκο;
–Να σας πως, δεν εξαρτάται από μένα. Πρώτα-πρώτα έχουμε ένα καταστατικό και εξαρτάται από τον λαό για να αναδείξει το τριπρόσωπο και εξαρτάται από τη Σύνοδο ποιον θα εκλέξει από τους τρεις. Και αυτό γίνεται όταν δεν υπάρχει ο Αρχιεπίσκοπος. Μπορεί ο Αρχιεπίσκοπος να παραιτηθεί και πάει στη γωνιά, όμως δεν θα έχει πλέον λόγο. Λόγο έχει ο τοποτηρητής. Όσο μπορώ να υπηρετώ την Εκκλησία θα την υπηρετώ, και στην παρούσα κατάσταση, μιας και χτίζουμε τον νέο καθεδρικό ναό, δεν επρόκειτο να υποβάλω παραίτηση, γιατί θέλω να τον δω τελειωμένο. Και επειδή, ναι μεν χτίσαμε τη Θεολογική Σχολή και λειτουργεί για τέταρτο χρόνο, δεν έχω κάνει τη μεγάλη βιβλιοθήκη και την αίθουσα τελετών, θα ήθελα, αν μου το επιτρέπει η υγεία μου, να μην αφήσω εκκρεμότητες. Ευελπιστώ σε δύο χρόνια όλα να είναι έτοιμα. Επιπλέον θέλω να ανοίξω και τη Θεολογική Σχολή και σε άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες και ειδικότερα στις σλαβικές.
–Σας ενοχλεί ότι σε κάποιους κύκλους η κατάσταση της υγείας προκάλεσε σενάρια διαδοχής σας;
–Τα έχω ακούσει. Μου προκάλεσαν θλίψη, διότι κάποιοι έμειναν μικροί. Αυτές είναι μικρότητες, δεν αξίζει τον κόπο να ασχολείται κανείς. Την Εκκλησία δεν πρέπει να την κατεβάζουμε χαμηλά, πρέπει να την κρατούμε ψηλά. Αυτά δεν τα κανονίζουν οι άνθρωποι.
–Πώς βλέπετε αυτή τη φιλολογία που υπάρχει με τη χαλαρή Ομοσπονδία;
–Νομίζω πως είναι μερικές προσπάθειες του Προέδρου και άλλων που ήθελαν να δώσουν μια λύση στο κυπριακό πρόβλημα. Όλοι οι διπλωμάτες και κυρίως ευρωπαίοι, που πέρασαν από το γραφείο μου άκουσαν από το στόμα μου πως το Κυπριακό ξεκίνησε από την αρρωστημένη φιλοσοφία του Ντενκτάς να κάνει τουρκικό κράτος στην Κύπρο. Ήταν μια αρρωστημένη φιλοσοφία. Έκανε τουρκικό κράτος στην Κύπρο αλλά είναι ψευδοκράτος, δεν εξασφάλισε αναγνώριση. Αυτό και οι Τ/κ και η Τουρκία το κρατούν ως σημαία, η Τουρκία θέλει όλη την Κύπρο. Η Ευρώπη δεν το θέλει γιατί δεν μπορεί να γίνει τουρκικό κράτος και δεν πιστεύω ότι μπορεί να γίνει ομοσπονδία χαλαρή. Μέχρι τώρα δεν πίστευα ότι μπορεί να υπάρξει λύσης, με αυτή τη νοοτροπία της Τουρκίας και των πλείστων Τ/κ, κυρίως νεαρών. Τώρα πού θα βγει αυτό δεν μπορώ να ξέρω.
–Μπορεί να δώσει λύση η χαλαρή ομοσπονδία;
–Πιστεύω ότι για πρώτη φορά η Τουρκία πάει λάθος. Ήταν πολύ προσεκτική στην εξωτερική της πολιτική. Αυτή τη στιγμή η Αμερική έχει έναν Πρόεδρο που δεν είναι πολιτικός, είναι τεχνοκράτης και εάν κρίνω από το πώς έλυσε το πρόβλημα με τον Κιμ (Βόρεια Κορέα) με τους πυραύλους και τα πυρηνικά του, που κόμπιαζε ότι θα βάλει σε τάξη την υπερδύναμη που λέγεται Αμερική, μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα το τακτοποίησε.
–Με τον ίδιο τρόπο μπορεί να τακτοποιηθεί και η Τουρκία;
–Για πρώτη φορά πίστεψα πως μπορεί να λυθεί το Κυπριακό. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί κατά τη γνώμη μου, να λυθεί το Κυπριακό. Εάν ο Τραμπ ενημερωθεί σωστά και αποφασίσει να δώσει λύση, πιστεύω πως είναι ο μοναδικός ανά τον κόσμο που μπορεί να επιβάλλει λύση του Κυπριακού. Και να μη ρωτήσει κανένα. Διαφορετικά δεν πρόκειται να τα βρούμε τόσο εύκολα με τους Τούρκους. Είναι θέση δική μας και της Ελλάδας ότι οι εγγυήσεις θα καταργηθούν. Πιστεύετε πως η Τουρκία με τον Ερντογάν μπορεί να δεχθεί αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων και να μην έχει εγγυήσεις; Εγώ δεν το πιστεύω. Μόνο με μια δυναμική επέμβαση της Αμερικής να λυθεί..
–Επέμβαση διπλωματική;
–Διπλωματική και ακόμα με απειλή, στρατιωτική.
–Εάν δεν συμβεί αυτό που λέτε και με τα σημερινά δεδομένα πού πάει το Κυπριακό;
–Όπως πήγαινε εδώ και μισό αιώνα, διότι ο Τούρκος θέλει την Κύπρο και αυτό πρέπει να το καταλάβουμε. Ε, δεν θα του τη δώσουμε γιατί έτσι θέλει. Γι’ αυτό λέω ότι η αρρωστημένη φιλοσοφία του Ντενκτάς, ταλαιπωρεί εμάς αλλά και τους Τ/κ. Οι μισοί έφυγαν από την Κύπρο. Και από εμάς έφυγαν πρόσφυγες.
–Με τα οικονομικά η Εκκλησία πώς είναι;
–Δόξα τω Θεώ πάμε πολύ καλά. Εκεί που χάσαμε τη μισή επένδυσή μας, με τις τράπεζες, ευτυχώς είχαμε τα ξενοδοχεία και σιγά-σιγά βρήκαμε τον δρόμο μας. Περάσαμε εφιαλτικές μέρες αλλά τώρα είμαστε σε θέση να κάνουμε επενδύσεις και πιστεύω πως σε τρία χρόνια θα φθάσουμε στο σημείο που ήμασταν πριν από την κρίση.
–Επιστροφή επενδυτικά στις τράπεζες;
–Όχι. Τουλάχιστον όσο είμαι εγώ Αρχιεπίσκοπος δεν πρόκειται να υπάρξει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
–Με την παραχώρηση του TV ONE η Εκκλησία τερματίζει τις προσπάθειες, δραστηριότητας στον χώρο της τηλεόρασης;
–Εγώ ήμουν πάντοτε αντίθετος και θερμοπαρακαλούσα τον αείμνηστο τον Χρυσόστομο Α΄, αντί καναλιού να κάνουμε Θεολογική Σχολή. Δυστυχώς δεν με άκουσε, είχε διαφωνήσει τότε με τον μακαρίτη τον Σπύρο Κυπριανού και ήθελε να κάνει τηλεόραση. Τώρα, πόσα έξοδα κάναμε ένας Θεός το ξέρει. Πληρώναμε και θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε για αρκετό καιρό, γιατί υπάρχουν χρέη. Δεν ήθελα να κλείσω το κανάλι για να μην έχαναν οι εργαζόμενοι τη δουλειά τους.
–Η εργασία τους είναι διασφαλισμένη;
–Ναι. Δίνοντας το κανάλι στον Σωκράτη Χάσικο του είπα πως εκείνο που ήθελα ήταν να μην απολυθούν οι εργαζόμενοι. Συμφώνησε μαζί μου, αλλά μου είπε πως εκείνοι που δεν κάνουν τη δουλειά τους θα φύγουν.
–Το κανάλι το είχε ζητήσει και ο Ιβάν Σαββίδης. Γιατί τον απορρίψατε;
–Μου το είχαν ζητήσει τρεις. Η καλύτερη ήταν του κ. Χάσικου.
«Θα επιστρέψω γερός και δυνατός από το Λονδίνο»
–Τελευταία είχατε μια προσωπική δοκιμασία με την υγεία σας. Έχετε να πείτε κάτι στους πιστούς;
–Δόξα τω Θεώ είμαι καλά. Πήγα για μια εξέταση ρουτίνας και εκεί οι γιατροί μου είπαν ότι χρειάζεται να υποβληθώ σε χειρουργική επέμβαση. Τους απάντησα πως δεν θα φύγω από την κλινική και επιθυμώ να γίνει άμεσα η επέμβαση. Οι γιατροί εξεπλάγησαν. Τους απάντησα πως εγώ είμαι άλλης σχολής, το γοργόν και χάρη έχει. Δεν θέλεις να μιλήσεις στους δικούς σου, με ρώτησαν; Όχι, τους απάντησα. Εκείνο που θέλω, συμπλήρωσα, είναι να γίνει η επέμβαση σήμερα και οι γιατροί που θα με χειρουργήσουν μόλις ολοκληρωθεί η επέμβαση, τους εξουσιοδοτώ να ανακοινώσουν επ’ ακριβώς στον λαό τι έχω, γιατί πιστεύω ότι δεν ανήκω μόνο στον εαυτό μου αλλά στον λαό. Μου είπαν πως αυτό που εντοπίσθηκε είναι διαχειρίσιμο. Όταν έγινε η επέμβαση εντόπισαν στο συκώτι δύο μικρά καρκινικά ογκίδια, τα οποία με τις χημειοθεραπείες σμίκρυναν. Τα υπολείμματα πρέπει να αφαιρεθούν. Γι’ αυτό από αύριο θα είμαι στο Λονδίνο για αφαίρεση των υπολειμμάτων, χειρουργικά με λαπαροσκοπική μέθοδο. Είναι εξειδικευμένο κέντρο και θέλω να πιστεύω πως όλα θα εξελιχθούν ομαλά. Τις ελπίδες μας τις εναποθέτουμε πάντα στον Θεό, εγώ αισθάνομαι καλά και όταν έκανα τις χημειοθεραπείες μπορώ να πω πως ελάχιστες παρενέργειες ένιωσα. Συνέχισα και συνεχίζω κανονικά το καθημερινό πρόγραμμά μου.
–Μακαριότατε σας ευχαριστώ πολύ, και σας εύχομαι να επιστρέψετε δυνατότερος.
–Πιστεύω ότι ο Θεός μας αγαπά παραπάνω του κανονικού και θα πάω καλά και θα έλθω καλύτερα.
Πηγή:kathimerini.com.cy
