Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 11-12 Μαΐου

 Η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος την Κυριακή, 12 Μαΐου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος στο συνοικισμό Στροβόλου 2. Κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, ο Μακαριώτατος, θα χειροτονήσει εις διάκονο τον κ. Λουκά Στέλιου, απόφοιτο του τμήματος Μαθηματικών και Στατιστικής του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κορωνείας κ. Παντελεήμων το Σάββατο, 11 Μαΐου 2019, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίου Επιφανίου της ομώνυμης κοινότητος Ορεινής.  

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Κυριακή, 12 Μαΐου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στη Βουκολίδα.

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος το Σάββατο, 11  Μαΐου 2019, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίου Επιφανίου στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας. Την Κυριακή, 12 Μαΐου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Βατυλής.

Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης το Σάββατο, 11 Μαΐου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην Ιερά Μονή Αποστόλου Βαρνάβα στη Σαλαμίνα. Την Κυριακή, 12 Μαΐου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Μετοχίου Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία.

Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,

      9 Μαΐου 2019

Αποστολικό ανάγνωσμα: Πραξ. α΄ 1-7

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, πληθυνόντων τῶν μαθητῶν ἐγένετο γογγυσμὸς τῶν Ἑλληνιστῶν πρὸς τοὺς Ἑβραίους, ὅτι παρεθεωροῦντο ἐν τῇ διακονίᾳ τῇ καθημερινῇ αἱ χῆραι αὐτῶν. Προσκαλεσάμενοι δὲ οἱ Δώδεκα τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν εἶπον· Οὐκ ἀρεστόν ἐστιν ἡμᾶς καταλείψαντας τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ διακονεῖν τραπέζαις· ἐπισκέψασθε οὖν, ἀδελφοί, ἄνδρας ἐξ ὑμῶν μαρτυρουμένους ἑπτὰ πλήρεις πνεύματος καὶ σοφίας, οὓς καταστήσομεν ἐπὶ τῆς χρείας ταύτης· ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου προσκαρτερήσομεν. Καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐνώπιον παντὸς τοῦ πλήθους, καὶ ἐξελέξαντο Στέφανον, ἄνδρα πλήρη πίστεως καὶ πνεύματος ἁγίου, καὶ Φίλιππον καὶ Πρόχορον καὶ Νικάνορα καὶ Τίμωνα καὶ Παρμενᾶν καὶ Νικόλαον προσήλυτον Ἀντιοχέα, οὓς ἔστησαν ἐνώπιον τῶν ἀποστόλων, καὶ προσευξάμενοι ἐπέθηκαν αὐτοῖς τὰς χεῖρας. Καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ηὔξανεν, καὶ ἐπληθύνετο ὁ ἀριθμὸς τῶν μαθητῶν ἐν Ἰερουσαλὴμ σφόδρα, πολύς τε ὄχλος τῶν ἱερέων ὑπήκουον τῇ πίστει. 

Απόδοση στα νεοελληνικά

 1Εκείνες τις μέρες, καθώς ο αριθμός των μαθητών μεγάλωνε, εκφράστηκαν παράπονα από τους Eλληνόγλωσσους Iουδαίους πιστούς κατά των Eβραιόγλωσσων πιστών, ότι στην καθημερινή διανομή τροφίμων παραμελούνταν οι δικές τους χήρες. 2Tότε οι δώδεκα, αφού προσκάλεσαν το σύνολο των μαθητών, τους είπαν: “Δεν είναι σωστό να εγκαταλείψουμε εμείς το Λόγο του Θεού και να καταγινόμαστε με το στρώσιμο τραπεζιών. 3Γι’ αυτό, αδελφοί, ξεχωρίστε από ανάμεσά σας προσεκτικά εφτά άντρες με καλή μαρτυρία από τους άλλους, γεμάτους με το Άγιο Πνεύμα και με σοφία, στους οποίους και θα αναθέσουμε το έργο αυτό. 4Έτσι, εμείς θα ασχολούμαστε απερίσπαστα με την προσευχή και το έργο του κηρύγματος”. 5H πρόταση αυτή άρεσε σε όλους τους πιστούς και διάλεξαν το Στέφανο, έναν άντρα γεμάτο με πίστη και με το Πνεύμα το Άγιο, κι επίσης το Φίλιππο, τον Πρόχωρο, το Nικάνωρα, τον Tίμωνα, τον Παρμενά και το Nικόλαο, που ήταν προσήλυτος από την Aντιόχεια. 6Tους παρουσίασαν κατόπιν στους αποστόλους, οι οποίοι, αφού προσευχήθηκαν, έβαλαν πάνω τους τα χέρια τους. 7Kι ο Λόγος του Θεού απλωνόταν και ο αριθμός των μαθητών στην Iερουσαλήμ μεγάλωνε πάρα πολύ. Aκόμα κι από τους ιερείς ένας μεγάλος αριθμός αποδέχονταν την πίστη.

Ευαγγελικό ανάγνωσμα: Μάρκ. ιε΄ 43-ιστ΄ 8

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἐλθὼν Ἰωσὴφ ὁ ἀπὸ Ἁριμαθαίας, εὐσχήμων βουλευτής, ὃς καὶ αὐτὸς ἦν προσδεχόμενος τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, τολμήσας εἰσῆλθε πρὸς Πιλᾶτον καὶ ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. ⁴⁴ὁ δὲ Πιλᾶτος ἐθαύμασεν εἰ ἤδη τέθνηκε, καὶ προσκαλεσάμενος τὸν κεντυρίωνα ἐπηρώτησεν αὐτὸν εἰ πάλαι ἀπέθανε· ⁴⁵καὶ γνοὺς ἀπὸ τοῦ κεντυρίωνος ἐδωρήσατο τὸ σῶμα τῷ Ἰωσήφ. ⁴⁶καὶ ἀγοράσας σινδόνα καὶ καθελὼν αὐτὸν ἐνείλησε τῇ σινδόνι καὶ κατέθηκεν αὐτὸν ἐν μνημείῳ ὃ ἦν λελατομημένον ἐκ πέτρας, καὶ προσεκύλισε λίθον ἐπὶ τὴν θύραν τοῦ μνημείου. ⁴⁷ἡ δὲ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία Ἰωσῆ ἐθεώρουν ποῦ τίθεται. ¹Καὶ διαγενομένου τοῦ σαββάτου Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου καὶ Σαλώμη ἠγόρασαν ἀρώματα ἵνα ἐλθοῦσαι ἀλείψωσιν αὐτόν. ²καὶ λίαν πρωῒ τῆς μιᾶς σαββάτων ἔρχονται ἐπὶ τὸ μνημεῖον, ἀνατείλαντος τοῦ ἡλίου. ³καὶ ἔλεγον πρὸς ἑαυτάς· Τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τὸν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου; ⁴καὶ ἀναβλέψασαι θεωροῦσιν ὅτι ἀποκεκύλισται ὁ λίθος· ἦν γὰρ μέγας σφόδρα. ⁵καὶ εἰσελθοῦσαι εἰς τὸ μνημεῖον εἶδον νεανίσκον καθήμενον ἐν τοῖς δεξιοῖς, περιβεβλημένον στολὴν λευκήν, καὶ ἐξεθαμβήθησαν. ⁶ὁ δὲ λέγει αὐταῖς· Μὴ ἐκθαμβεῖσθε· Ἰησοῦν ζητεῖτε τὸν Ναζαρηνὸν τὸν ἐσταυρωμένον· ἠγέρθη, οὐκ ἔστιν ὧδε· ἴδε ὁ τόπος ὅπου ἔθηκαν αὐτόν. ⁷ἀλλ’ ὑπάγετε εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ καὶ τῷ Πέτρῳ ὅτι προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν· ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε, καθὼς εἶπεν ὑμῖν. ⁸καὶ ἐξελθοῦσαι ἔφυγον ἀπὸ τοῦ μνημείου· εἶχε δὲ αὐτὰς τρόμος καὶ ἔκστασις, καὶ οὐδενὶ οὐδὲν εἶπον· ἐφοβοῦντο γάρ. 

Απόδοση στα νεοελληνικά

43ήρθε ο Iωσήφ, μέλος ευυπόληπτο του συνεδρίου, που καταγόταν από την Aριμαθαία, ο οποίος προσδοκούσε επίσης τη βασιλεία του Θεού, και παίρνοντας το θάρρος παρουσιάστηκε στον Πιλάτο και ζήτησε το σώμα του Iησού. 44Kι ο Πιλάτος απόρησε που είχε κιόλας πεθάνει. Έτσι, φώναξε τον εκατόνταρχο και τον ρώτησε αν είχε πολλή ώρα που πέθανε. 45Kι αφού το διαπίστωσε από τον εκατόνταρχο, χάρισε το σώμα στον Iωσήφ. 46Tότε εκείνος, αφού αγόρασε ένα σεντόνι, κατέβασε τον Iησού, τον τύλιξε στο σεντόνι και τον τοποθέτησε σε μνήμα που ήταν λαξεμένο σε βράχο. Kύλισε έπειτα μια πέτρα στο στόμιο του μνήματος. 47Στο μεταξύ, η Mαρία η Mαγδαληνή και η Mαρία, η μητέρα του Iωσή παρακολουθούσαν σε ποιο μέρος τον τοποθετούσαν.  1Kι αφού είχε περάσει πια το Σάββατο, η Mαρία η Mαγδαληνή, η Mαρία η μητέρα του Iάκωβου και η Σαλώμη αγόρασαν αρώματα για να πάνε και να τον αλείψουν. 2Έτσι, πολύ νωρίς το πρωί της πρώτης ημέρας της εβδομάδας, έρχονται στο μνήμα, την ώρα που είχε ανατείλει ο ήλιος, 3κι έλεγαν μεταξύ τους: “Ποιος θα κυλίσει για μας την πέτρα από το στόμιο του μνήματος;” 4Mα όταν κοίταξαν, βλέπουν ότι η πέτρα είχε κυλιστεί μακριά από τη θέση της! Kαι ήταν η πέτρα αυτή πάρα πολύ μεγάλη. 5Kι όταν μπήκαν στο μνήμα, είδαν έναν νέο που καθόταν στα δεξιά, ντυμένο με λευκή στολή? και καταλήφθηκαν από ένα ανάμεικτο αίσθημα έκπληξης και φόβου. 6Aλλ’ εκείνος είπε σ’ αυτές: “Mη φοβάστε. Tον Iησού ζητάτε, τον Nαζωραίο, που έχει σταυρωθεί. Aναστήθηκε! Δεν είναι εδώ! Nα, κοιτάξτε τον τόπο που τον είχαν βάλει! 7Πηγαίνετε, λοιπόν, να πείτε στους μαθητές του και στον Πέτρο ότι ο Iησούς πηγαίνει πριν από σας στη Γαλιλαία. Eκεί θα τον δείτε, όπως σας το είπε”. 8Bγήκαν τότε από το μνήμα κι έφυγαν γρήγορα, ενώ τις είχε κυριεύσει τρόμος και κατάπληξη. Kαι σε κανέναν δεν είπαν τίποτε, γιατί φοβόνταν.

ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2019

ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ

(Μάρκ. ιε΄ 43-ιστ΄ 8) (Α΄ Τιμ. στ΄ 11-16)

Αυθεντική μαρτυρία ζωής

«Δίωκε δε δικαιοσύνην, ευσέβειαν, πίστιν, αγάπην, υπομονήν, πραότητα, αγωνίζου τον καλόν αγώνα της πίστεως»

Στη σημερινή Κυριακή η Εκκλησία παρουσιάζει τα πρόσωπα εκείνα που δίνουν αυθεντική μαρτυρία για τον θάνατο και την Ανάσταση του Κυρίου. Έχουμε πρώτα τον ευσχήμονα βουλευτή Ιωσήφ, τον από Αριμαθαίας, και τον κρυφό μαθητή του Κυρίου Νικόδημο. Υπήρξαν και οι δύο μάρτυρες της ταφής του Κυρίου. Μνημονεύονται επίσης τρεις μυροφόρες γυναίκες. Πρόκειται για τη Μαρία τη Μαγδαληνή, τη Μαρία τη μητέρα του Ιακώβου και τη Σαλώμη, τη μητέρα των υιών Ζεβεδαίου, του Ιωάννη και του Ιακώβου. Οι γυναίκες αυτές καταξιώθηκαν να γίνουν μάρτυρες της Αναστάσεως. Ο Ιερός Συναξαριστής αναφέρει ότι «η του Θεού Εκκλησία ταύτας παρέλαβεν εορτάζειν α) ως ιδούσας πρώτας Χριστόν εκ νεκρών, β)τοις πάσι καταγγειλάσας το σωτήριον κήρυγμα  και γ) την κατά Χριστόν πολιτείαν μετελθούσας αρίστως και μαθητευθείσες Χριστώ». Ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος έτρεφαν βαθιά πίστη στον Χριστό και τον είχαν θρονιάσει στο κέντρο της καρδιάς τους. Οδηγήθηκαν σε μια προσωπική θυσία γιατί ένιωθαν το χρέος που είχαν απέναντι στο νεκρό Διδάσκαλο. Γι’ αυτό και καταξιώθηκαν να γίνουν υπόδειγμα ανθρώπων που ανταποκρίνονται στην αγάπη του Χριστού. Το ίδιο και οι Μυροφόρες γυναίκες είχαν αφήσει να χαραχθεί ανεξίτηλα στην καρδιά τους η αγάπη του Κυρίου. Γι’ αυτό και έσπευσαν πρώτες στο μνημείο, παρά την αίσθηση της δυσκολίας: «τις αποκυλίσει ημίν τον λίθον εκ της θύρας του μνημείου;». ‘Όμως, μάρτυρες του μηνύματος της Ανάστασης είναι και όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας, οι οποίοι καταξιώθηκαν να έχουν μια ζωντανή σχέση και κοινωνία με τον Αναστάντα Κύριο.

Ο άγιος Επιφάνιος

Μια μεγάλη αγιασμένη μορφή, που τιμά σήμερα η Εκκλησία μας, είναι ο άγιος Επιφάνιος, η προσωπικότητα του οποίου σφράγισε με το δικό της τρόπο την ιστορία της Εκκλησίας της Κύπρου, της οποίας υπήρξε επίσκοπος με σημαντική δράση. Ποιος ήταν όμως ο Επιφάνιος; Μεγάλωσε σ’ ένα φτωχόσπιτο σε χωριό κοντά στην Ελευθερούπολη της Παλαιστίνης, γύρω στο 310 μ.Χ. Μετά από τον θάνατο των γονέων του, που ήταν Ιουδαίοι, φτωχοί γεωργοί, ασπάζεται την χριστιανική πίστη, αφού διδάχθηκε τις αλήθειες της από δύο ξακουστούς για την άσκησή τους μοναχούς, τον Λουκιανό και τον Ιλαρίωνα. Αργότερα τον συναντούμε στην έρημο να ζει κοντά  στους πιο πνευματικούς ασκητές της Παλαιστίνης. Εκεί μυείται στους αναβαθμούς της άσκησης, εγκολπώνεται την αρετή ως τρόπο και βίωμα ζωής, αλλά ταυτόχρονα αποκτά αξιόλογη κατάρτιση και στις θεολογικές γνώσεις. Τόση ήταν η φήμη που απέκτησε ώστε αναδείχθηκε επίσκοπος Κωνσταντίας. Αγωνίστηκε με ζήλο για να διατηρήσει ανόθευτη και γνήσια την αλήθεια της πίστης. Καταπολέμησε όλες τις αιρετικές πλάνες που ξεφύτρωναν από παντού στην εποχή του. Αντέκρουσε επίσης με αποτελεσματικότητα τις εσφαλμένες δοξασίες του Ωριγένη. Εφιστούσε ιδιαίτερα την προσοχή στο ποίμνιό του στην παρουσία των ψευδοδιδασκάλων και ιδιαίτερα στον κίνδυνο νόθευσης της διδασκαλίας του Χριστού. Χρησιμοποιούσε επανειλημμένα το αγιογραφικό «αγαπητοί, μη παντί πνεύματι πιστεύετε, αλλά δοκιμάζετε τα πνεύματα ει εκ του Θεού εστίν, ότι πολλοί ψευδοπροφήται εξεληλύθασιν εις τον κόσμον» (Α΄ Ιωάν. δ΄ 1). Ο Επιφάνιος είχε ευδόκιμη αρχιεροσύνη 30 ολόκληρων χρόνων και κοιμήθηκε αφού είχε φροντίσει προηγουμένως να αφήσει αρκετά αντιαιρετικά συγγράμματα.

Απόταξη και σύνταξη

Το αποστολικό ανάγνωσμα της ημέρας είναι σχετικό με την εορτή του αγίου. Ο απόστολος Παύλος τονίζει στο μαθητή του και επίσκοπο Τιμόθεο βασικές αλήθειες ως προς το τι ν’ αποφεύγει και τι να επιδιώκει στη ζωή του. Η σημερινή αποστολική περικοπή περιλαμβάνει αρκετές νουθεσίες. Για πληρέστερη κατανόηση του περιεχομένου τους, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι πριν από αυτές γίνεται αναφορά στους αιρετικούς και στο πόσο επικίνδυνα οργανώνονται και δρουν. Είναι σημαντική ακόμα η σύνδεση που γίνεται ανάμεσα στη νόθευση της πίστης και τον εγωισμό, ο οποίος εμφιλοχωρεί καταστροφικά στην ψυχή του ανθρώπου όταν δεν ακολουθεί πιστά αυτά που είπε και δίδαξε ο Κύριος. Μάλιστα εντοπίζεται ως ρίζα όλων των κακών η φιλαργυρία, με την καίρια επισήμανση ότι η επιθυμία του χρήματος είναι εκείνη που οδήγησε πολλούς στην πλάνη και στην απομάκρυνση από την αληθινή πίστη, με όλες τις ολέθριες συνέπειες. Ο Παύλος συμβουλεύει, λοιπόν, τον Τιμόθεο ν’ αποφεύγει όλα αυτά. «Συ δε, ώ άνθρωπε του Θεού, ταύτα φεύγε». Δεν είναι άλλωστε τυχαία και η ιδιαίτερη ευαισθησία του αγίου Επιφανίου στην καταπολέμηση των αιρέσεων, με τις πλάνες των οποίων διασαλεύεται η αλήθεια και η πίστη στην Ανάσταση του Κυρίου. Ο Παύλος, από την πλευρά του, συμβουλεύει τον Τιμόθεο να επιδιώκει την δικαιοσύνη, την ευσέβεια, την πίστη, την αγάπη, την υπομονή, την πραότητα. «Δίωκε δε δικαιοσύνην, ευσέβειαν, πίστιν, αγάπην, υπομονήν, πραότητα, αγωνίζου τον καλόν αγώνα της πίστεως». Οι αρετές αυτές, τις οποίες εγκολπώθηκε στη ζωή του και ο άγιος Επιφάνιος, έχουν σαν ισχυρή βάση το μήνυμα της Ανάστασης. Δεν είναι ξεκάρφωτες έννοιες, αλλά αποτελούν καρπό της κοινωνίας του ανθρώπου με τον Αναστάντα Κύριο. Η δικαιοσύνη έχει την έννοια της στο βαθμό που ταυτίζεται με το θέλημα του Θεού. Διαφορετικά κατολισθαίνει και μετατρέπεται σε αδικία. Η ευσέβεια υπερβαίνει την έννοια του οποιουδήποτε ευσεβισμού και κινείται στον ορίζοντα μιας αληθινής σχέσης με τον Χριστό και την Εκκλησία του. Η πίστη έχει βαθύτερο υπαρκτικό περιεχόμενο, πέραν από μια απλή νοησιαρχική αποδοχή. Είναι η ίδια η ζωή της θείας παρουσίας. Η αγάπη είναι η κινητήρια δύναμη της ζωντανής σχέσης με τον Κύριο. Η υπομονή, όπως και η πραότητα συγκαταλέγονται στους καρπούς που προσφέρει η παρουσία του Αγίου Πνεύματος.

Αγαπητοί αδελφοί, οι αυθεντικοί μάρτυρες της Αναστάσεως του Χριστού, ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος, οι μυροφόρες γυναίκες, αλλά και όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας, όπως είναι ο Επιφάνιος, επίσκοπος Κύπρου, ο Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως, ο Θεόδωρος ο όσιος εν Κιθύροις, των οποίων την μνήμη τιμούμε σήμερα, αποτελούν αληθινό υπόδειγμα πίστεως και ζωής. Είναι αυθεντικοί οδοδείχτες της αναστάσιμης εμπειρίας που καταυγάζει και λαμπρύνει όλο το οικοδόμημα της Εκκλησίας. Η δική τους μαρτυρία δείχνει το δρόμο της πιο αυθεντικής πορείας που μπορούμε ν’ ακολουθήσουμε στη ζωή μας. Χριστός Ανέστη.

  Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος