Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 28-29 Σεπτεμβρίου 2019
Η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος τo Σάββατο, 28 Σεπτεμβρίου 2019, θα προστεί Αρχιερατικού Συλλειτούργου, στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Αγίου Νεοφύτου στην Τάλα, συλλειτουργούντων του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Χύτρων κ. Λεοντίου και λοιπών αρχιερέων.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Κυριακή, 29 Σεπτεμβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στο Παρεκκλήσιον του Αγίου Νικολάου στον Μαθιάτη, όπου οι εκτοπισμένοι της κοινότητας Αγίου Νικολάου Λευκονοίκου θα εορτάσουν προεορτίως τη μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Πολυχρονίου, του οποίου υπάρχει προσκύνημα στις παρυφές του Πενταδακτύλου πάνω από την κοινότητα.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης την Κυριακή, 29 Σεπτεμβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Μετοχίου Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία.
Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου την Κυριακή, 29 Σεπτεμβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό της του Χριστού Γεννήσεως στην Τάλα.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
25 Σεπτεμβρίου 2019
*****************************************
Αποστολικό Ανάγνωσμα Β Κορ. δ΄6 – 15
Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃ ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ. Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν· ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ΄ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλύμενοι, πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. Ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. Ὥστε ὁ θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. Ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως, κατὰ τὸ γεγραμμένον, Ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν Κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς σὺν Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. Τὰ γὰρ πάντα δι΄ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.
Νεοελληνική Απόδοση
6 Γιατί ο Θεός, που διέταξε να λάμψει φως μέσα στο σκοτάδι, είναι αυτός που έλαμψε μέσα στις καρδιές μας για να φωτιστούμε και να γνωρίσουμε τη δόξα του Θεού στο πρόσωπο του Iησού Xριστού.7 Kαι το θησαυρό αυτό τον διατηρούμε μέσα σε πήλινα σκεύη, έτσι που να φαίνεται πως η φοβερά μεγάλη δύναμη είναι από το Θεό και όχι από μας, 8 καθώς πιεζόμαστε από παντού αλλά δεν ταραζόμαστε, περιερχόμαστε σε αμηχανία αλλά δεν απελπιζόμαστε, 9 καταδιωκόμαστε, αλλά δεν εγκαταλειπόμαστε, καταβαλλόμαστε, αλλά δε χανόμαστε, 10 κουβαλώντας πάντοτε στο σώμα μας το θάνατο του Kυρίου Iησού, έτσι ώστε και η ζωή του Iησού να φανερωθεί στο δικό μας σώμα. 11 Γιατί, πραγματικά, εμείς που ζούμε, παραδινόμαστε συνεχώς στο θάνατο για χάρη του Iησού, έτσι που και η ζωή του Iησού να φανερωθεί επίσης στο θνητό μας σώμα. 12 Eπομένως, ο θάνατος βρίσκεται, βέβαια, σε δράση ανάμεσα σε μας, αλλά η ζωή ανάμεσα σε σας. 13 Έχοντας όμως το ίδιο πνεύμα της πίστης, σύμφωνα με τα λόγια της Γραφής: “Πίστεψα γι’ αυτό και μίλησα”, κι εμείς πιστεύουμε, γι’ αυτό και μιλάμε. 14 Γιατί ξέρουμε, ότι εκείνος που ανέστησε τον Kύριο Iησού, θ’ αναστήσει κι εμάς μέσω του Iησού και θα μας συγκεντρώσει κοντά του μαζί σας. 15 Tα πάντα, λοιπόν, γίνονται για σας, έτσι που, αφού δοθεί η χάρη σε περισσοτέρους, ν’ αυξηθεί η ευχαριστία από τους περισσοτέρους για τη δόξα του Θεού.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα Λουκ. στ΄ 31 – 36
Εἶπεν ὁ Κύριος· καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως. 32καὶ εἰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τοὺς ἀγαπῶντας αὐτοὺς ἀγαπῶσι. 33καὶ ἐὰν ἀγαθοποιῆτε τοὺς ἀγαθοποιοῦντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσι. 34καὶ ἐὰν δανείζητε παρ’ ὧν ἐλπίζετε ἀπολαβεῖν, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ ἁμαρτωλοὶ ἁμαρτωλοῖς δανείζουσιν ἵνα ἀπολάβωσι τὰ ἴσα. 35πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες, καὶ ἔσται ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς, καὶ ἔσεσθε υἱοὶ ὑψίστου, ὅτι αὐτὸς χρηστός ἐστιν ἐπὶ τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς. 36Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστίν.
Νεοελληνική Απόδοση
31 Kι όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, έτσι ακριβώς να τους συμπεριφέρεστε κι εσείς. 32 Άλλωστε, αν αγαπάτε μόνο εκείνους που σας αγαπούνε, τότε ποια είναι η χάρη που σας έχει δοθεί; Γιατί και οι αμαρτωλοί αγαπούν εκείνους που τους αγαπάνε. 33 Kαι αν κάνετε καλό μόνο σ’ εκείνους που σας κάνουν καλό, ποια είναι η χάρη που σας έχει δοθεί; Γιατί το ίδιο κάνουν και οι αμαρτωλοί. 34 Kι αν δανείζετε σ’ εκείνους από τους οποίους ελπίζετε να ξαναπάρετε, ποια είναι η χάρη που σας έχει δοθεί; Γιατί και οι αμαρτωλοί δανείζουν σε αμαρτωλούς για να τύχουν την ίδια μεταχείριση. 35 Aντίθετα, ν’ αγαπάτε τους εχθρούς σας και να κάνετε το καλό και να δανείζετε χωρίς να ελπίζετε οτιδήποτε, και θα είναι ο μισθός σας μεγάλος και θα γίνετε γιοι του Yψίστου, γιατί αυτός φέρεται με έλεος στους αχάριστους και στους κακόβουλους. 36 Nα είστε λοιπόν σπλαχνικοί, όπως είναι σπλαχνικός ο Πατέρας σας”.
**************************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019
ΙΕ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ
(Β Κορ. δ΄6 – 15) (Λουκ. στ΄ 31 – 36)
Ο ουράνιος θησαυρός
«Έχομεν δε τον θησαυρόν τούτον εν οστρακίνοις σκεύεσιν»
Η Εκκλησία θέλοντας να ξεδιπλώσει όλη την ποιμαντική της φροντίδα για τα παιδιά της, τα ετοιμάζει κατάλληλα για να υποδεχθούν με μια σωστή υπαρξιακή προσέγγιση το μυστήριο της Σάρκωσης του Θεού Λόγου. Η μετοχή και ένωση του ανθρώπου με την αναστημένη ζωή του Κυρίου στο χώρο της Εκκλησίας, που εκφράζει τον απώτερο στόχο της πνευματικής ζωής, δίνει τη δυνατότητα ζωοποίησης της «θνητής σάρκας του ανθρώπου» και αναστηλώνει την ύπαρξή του από τον θάνατο, στον οποίο τον σπρώχνει η κατάσταση της αμαρτίας. Η μετοχή του ανθρώπου στην Ανάσταση του Χριστού, ως το κορυφαίο γεγονός της ζωής, εκφράζεται στον αναστάσιμο χαρακτήρα του Ευχαριστιακού Δείπνου που αποβλέπει «εις την δόξαν του Θεού». Αυτός ο πολύτιμος θησαυρός, που κατά τον Παύλο φιλοξενείται «εν οστρακίνοις σκεύεσιν» ενδυναμώνει τον άνθρωπο και τον καθιστά ικανό ν’ αντιμετωπίζει επιτυχώς τις θλίψεις και τους πειρασμούς της ζωής.
Ο απόστολος Παύλος άφησε πολλές φορές τον εαυτό του να ταπεινώνεται. Στην πρώτη του επιστολή προς τους Κορινθίους παρακαλεί να τον υπολογίζουν ανάμεσα στους «υπηρέτας Χριστού και οικονόμους μυστηρίων του Θεού» Επίσης και στη δεύτερη επιστολή, με τους ίδιους παραλήπτες, προχωρεί πιο πέρα και σημειώνει πως δεν είναι μόνο υπηρέτης του Χριστού, αλλά και δούλος στην υπηρεσία της σωτηρίας των πιστών· «εαυτούς δε δούλους ημών διά Ιησούν». Για τον απόστολο του Χριστού όλα αυτά ήταν προσωπικά βιώματα και εμπειρίες. Μέσα του είχε την χάρη του Θεού. Μάλιστα την χαρακτηρίζει ως θησαυρό που βρίσκεται μέσα σε οστράκινο σκεύος. Ποιο όμως είναι το βαθύτερο νόημα αυτού του χαρακτηρισμού που δίνει ο Παύλος;
Θησαυρός της χάριτος
Σύμφωνα με τον Θεοδώρητο, «θησαυρό ονομάζει εδώ ο απόστολος Παύλος «την δεδομένην του Πνεύματος χάριν· οστράκω δε την φύσιν του σώματος», δηλαδή θησαυρό λέγει την χάρη του Πνεύματος που παραχωρείται στους ανθρώπους, ενώ οστράκινο σκεύος χαρακτηρίζει το σώμα του ανθρώπου, την φύση του. Είναι μάλιστα αξιοπρόσεκτο αυτό που τονίζεται, ότι δηλαδή ενώ το σώμα δέχεται πληγές και βάσανα και μύρια κακά, δεν χάνεται ο θησαυρός. Οι απόστολοι του Χριστού ήταν ακριβώς οστράκινα σκεύη που πλημμύριζε την ύπαρξή τους η χάρη του Θεού.
Για τον θησαυρό της χάριτος, είναι σπουδαία η παρατήρηση του αγίου Μακαρίου του Αιγύπτιου. Εκείνος που διαθέτει μέσα του τον επουράνιο θησαυρό της χάριτος, «πάσαν δικαιοσύνην εντολών και πάσαν εργασίαν αρετών αμωμήτως και καθαρώς κατεργάζεται», δηλαδή εργάζεται τις εντολές του Θεού με καθαρότητα, χωρίς μώμο και προπάντων αβίαστα. Έχει όλα τα εφόδια ο άνθρωπος του Θεού να προοδεύει πνευματικά και να τηρεί άοκνα τις εντολές του Κυρίου.
Η μεγάλη πατερική μορφή του Συμεών του Νέου Θεολόγου προβαίνει και σε άλλες διαπιστώσεις. Μην νομίσεις, λέει, πως από εσένα συγκρατείται και φυλάσσεται ο θησαυρός που υπάρχει μέσα σου. Να γνωρίζεις ότι «υπό του εν σοί θησαυρού αυτός συ μάλλον τετήρησαι», δηλαδή από το θησαυρό που έχεις μέσα σου εσύ διατηρείσαι και κατ’ επέκταση εσύ επωφελείσαι. Γνώριζε πως κατασκευάσθηκες για να υπάρχεις «υπό της εν σοί χάριτος», να είσαι σκεύος εύχρηστο στην υπηρεσία του Θεού. Το θαυμαστό είναι ότι εάν το σκεύος, δηλαδή το σώμα, όχι από τον εαυτό σου, αλλά «υφ’ ετέρων εχθρών τινων συντριβή», δηλαδή αν συντριβεί από άλλους εχθρούς, ο μεν θησαυρός παραμένει άθικτος, χωρίς να χάσει τίποτε (συντηρείται ακένωτος), το δε σκεύος ισχυρότερο και ασφαλέστερο «υπό της ενεργείας του θησαυρού κατασκευάζεται». Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι ο θησαυρός της χάριτος προστατεύει τελικά τον άνθρωπο και του προσφέρει εσωτερική πληρότητα. «Αναπληροί τα ημών υστερήματα». Η χάρη του Θεού «τα ελλείποντα αναπληροί και τα ασθενή θεραπεύει».
Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής δίδει και μια άλλη ερμηνεία. Θησαυρός είναι ο λόγος του Θεού. Οστράκινο σκεύος είναι η «ιδιωτεία», δηλαδή η έλλειψη προσόντων για την προσφορά του λόγου. Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να πούμε πως οστράκινο σκεύος είναι η αληθινή φύση που δέχθηκε «την αχώρητον τω κόσμω παντάπασιν του Θεού σοφίαν», την σοφία που δεν μπορεί να χωρέσει ο κόσμος. Δέχθηκε την σοφία του Θεού που μεταλαμπάδευσε το φως της αληθινής επίγνωσης σε όλη την οικουμένη.
Πώς διατηρούμε τον θησαυρό
Πιο πάνω είδαμε γνώμες πατέρων της Εκκλησίας για το θησαυρό της χάριτος και το οστράκινο σκεύος που τον φυλάσσει. Όλοι οι άνθρωποι που βαπτίζονται στο όνομα της Αγίας Τριάδας έχουν μέσα τους τον θησαυρό της χάριτος του Θεού. Κάποιοι αγνοούν την ύπαρξή του και νομίζουν πως ο άνθρωπος είναι μόνο σάρκα. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε παιδιά του Θεού. Με το άγιο βάπτισμά μας έχουμε μέσα μας όλη τη δύναμή του. Όταν το συνειδητοποιήσουμε αυτό τότε μπορούμε να γίνουμε μαχητές στη ζωή με την χάρη του Αγίου Πνεύματος. Θα συναντήσουμε πολλές δοκιμασίες και θλίψεις στη ζωή, αλλά παρόλα ταύτα θα έχουμε μεγάλη υπομονή και σοφία για να τις αντιμετωπίσουμε. Θα διαθέτουμε μακροθυμία απέναντι σ’ εκείνους που επιχειρούν να μάς πειράξουν, θα μάς κυριεύει η εσωτερική γαλήνη μπροστά στις φουρτούνες και τις τρικυμίες της ζωής. Όλες αυτές οι πνευματικές καταστάσεις προέρχονται από τον θησαυρό της χάριτος που κρύβεται μέσα μας.
Αγαπητοί αδελφοί, αυτό τον θησαυρό φανέρωσαν με τη ζωή και το παράδειγμά τους όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας. Εφάρμοσαν πιστά τις εντολές του Κυρίου γιατί μέσα τους ενεργούσε η χάρη του Θεού. Αυτό έπραξαν και οι αγιασμένες μορφές που τιμούμε σήμερα, ο όσιος Κυριακός ο αναχωρητής και η μάρτυρας Πετρωνία. Η όλη ζωή τους ήταν η φανέρωση του ιδίου του Χριστού και της χάρης του που μάς συνοδεύει. Ας ακολουθήσουμε, λοιπόν, κι εμείς το δικό τους παράδειγμα. Άλλωστε, η ίδια η Εκκλησία διδάσκει ότι η πραγματική τιμή στους αγίους αποδίδεται με τη μίμησή τους. Γένοιτο.
Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος