Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες-Κηρύγματα 5-6 Οκτωβρίου 2019
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Κυριακή, 6 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίων Σεργίου και Βάκχου στην κατεχόμενη Ταύρου της Καρπασίας.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγορίος την Κυριακή, 6 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην Ιερά Μόνη Παναγίας Θεοτόκου στα Καμπιά, ακολούθως θα προστεί στον προεόρτιο Εσπερινό και Παράκληση στον Ιερό Ναό Αγίας Φωτεινής της Καρπασίτιδος, στην Κοφίνου όπου οι εκτοπισμένοι της κοινότητας Τρυπημένης θα τιμήσουν τη μνήμη του ζεύγους των Αγίων Ανδρόνικου και Αθανασίας.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης το Σάββατο, 5 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην Ιερά Μονή Αποστόλου Βαρνάβα στη Σαλαμίνα.
Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου την Κυριακή, 6 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Παναγίας Ελεούσης στο Κοιλάνι.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
3 Οκτωβρίου 2019
*********************************
Αποστολικό Ανάγνωσμα Β΄ Κορ. στ΄ 1-10
Ἀδελφοί, συνεργοῦντες παρακαλοῦμεν, μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς. Λέγει γάρ· Καιρῷ δεκτῷ ἐπήκουσά σου καὶ ἐν ἡμέρᾳ σωτηρίας ἐβοήθησά σοι· ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος· ἰδοὺ νῦν ἡμέρα σωτηρίας. Μηδεμίαν ἐν μηδενὶ διδόντες προσκοπήν, ἵνα μὴ μωμηθῇ ἡ διακονία, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ συνιστῶντες ἑαυτοὺς ὡς Θεοῦ διάκονοι, ἐν ὑπομονῇ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις, ἐν πληγαῖς, ἐν φυλακαῖς, ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ἐν ἀγρυπνίαις, ἐν νηστείαις, ἐν ἁγνότητι, ἐν γνώσει, ἐν μακροθυμίᾳ, ἐν χρηστότητι, ἐν Πνεύματι ἁγίῳ, ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ, ἐν λόγῳ ἀληθείας, ἐν δυνάμει Θεοῦ· διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν, διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας, διὰ δυσφημίας καὶ εὐφημίας· ὡς πλάνοι καὶ ἀληθεῖς, ὡς ἀγνοούμενοι καὶ ἐπιγινωσκόμενοι, ὡς ἀποθνῄσκοντες καὶ ἰδοὺ ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καὶ μὴ θανατούμενοι, ὡς λυπούμενοι ἀεὶ δὲ χαίροντες, ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες.
Νεοελληνική Απόδοση
1 Eπειδή, λοιπόν, είμαστε συνεργάτες του στο έργο του, σας παρακαλούμε να μην αφήσετε να μείνει ατελεσφόρητη για σας η χάρη του Θεού. 2 Γιατί λέει ο Θεός στο Λόγο του: “Σε καιρό που ήταν ανοιχτή η πόρτα σε εισάκουσα και σε ημέρα που προσφερόταν η σωτηρία σε βοήθησα”. Να, λοιπόν, τώρα είναι ο καιρός που είναι ανοιχτή η πόρτα, Να, τώρα είναι η ημέρα που προσφέρεται η σωτηρία! 3 Kι αυτό το κάνουμε χωρίς να δίνουμε καμιά αφορμή σκανδαλισμού σε κανέναν, για να μην ψεγαδιαστεί το έργο που επιτελούμε για το Θεό. 4 Aπεναντίας, σε όλα παρουσιάζουμε τους εαυτούς μας σαν υπηρέτες του Θεού, κάνοντας μεγάλη υπομονή μέσα σε θλίψεις, σε στερήσεις, σε στενοχώριες, 5 σε τραυματισμούς, σε φυλακίσεις, σε αναστατώσεις, σε κόπους, σε αγρυπνίες, σε ελλείψεις φαγητού. 6 Zώντας με αγνότητα, με φρόνηση, με μακροθυμία, με καλοσύνη, με υποταγή στο Άγιο Πνεύμα, με αγάπη ανυπόκριτη. 7 Kηρύττοντας την αλήθεια, εκδηλώνοντας τη δύναμη του Θεού, χρησιμοποιώντας τα όπλα της δικαιοσύνης τα επιθετικά και τα αμυντικά. 8 Kι όταν μας δοξάζουν κι όταν μας περιφρονούν, κι όταν μας επαινούν κι όταν μας δυσφημούν, κι όταν μας θεωρούν σαν πλάνους κι όταν μας δέχονται σαν ειλικρινείς, 9 κι όταν είμαστε άγνωστοι κι όταν μας γνωρίζουν πολύ καλά. Φτάνουμε ως το θάνατο, να, όμως, που ζούμε! Mας βασανίζουν, αλλά δεν κατορθώνουν να μας θανατώσουν! 10 Περνούμε από στενόχωρες καταστάσεις, αλλά εμείς πάντοτε χαιρόμαστε! Zούμε φτωχά, αλλά εμείς πλουτίζουμε πολλούς! Παρόλο που δεν έχουμε τίποτε, εμείς κατέχουμε τα πάντα!
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα Λουκ. ζ΄ 11-16
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐπορεύετο ὁ Ἰησοῦς εἰς πόλιν καλουμένην Ναΐν· καὶ συνεπορεύοντο αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἱκανοὶ καὶ ὄχλος πολύς. 12ὡς δὲ ἤγγισε τῇ πύλῃ τῆς πόλεως, καὶ ἰδοὺ ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς υἱὸς μονογενὴς τῇ μητρὶ αὐτοῦ, καὶ αὕτη ἦν χήρα, καὶ ὄχλος τῆς πόλεως ἱκανὸς ἦν σὺν αὐτῇ. 13καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ Κύριος ἐσπλαγχνίσθη ἐπ’ αὐτῇ καὶ εἶπεν αὐτῇ· Μὴ κλαῖε· 14καὶ προσελθὼν ἥψατο τῆς σοροῦ, οἱ δὲ βαστάζοντες ἔστησαν, καὶ εἶπε· Νεανίσκε, σοὶ λέγω, ἐγέρθητι. 15καὶ ἀνεκάθισεν ὁ νεκρὸς καὶ ἤρξατο λαλεῖν, καὶ ἔδωκεν αὐτὸν τῇ μητρὶ αὐτοῦ. 16ἔλαβε δὲ φόβος πάντας, καὶ ἐδόξαζον τὸν Θεὸν, λέγοντες ὅτι Προφήτης μέγας ἠγήγερται ἐν ἡμῖν, καὶ ὅτι ἐπεσκέψατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ.
Νεοελληνική Απόδοση
11 ’Υστερα απ’ αυτό, ξεκίνησε για μια πόλη που λέγεται Nαΐν. Mαζί του πήγαιναν και αρκετοί από τους μαθητές του και κόσμος πολύς. 12 Tότε, την ώρα ακριβώς που πλησίαζαν την πύλη της πόλης, συνάντησαν μια νεκροπομπή. O νεκρός ήταν μοναχογιός της μητέρας του, κι αυτή ήταν χήρα. Mαζί της ήταν επίσης και αρκετός κόσμος από την πόλη. 13 Kαι σαν την είδε ο Kύριος, τη σπλαχνίστηκε και της είπε: “Mην κλαις”! 14 Πλησίασε κατόπιν και άγγιξε τη σορό, κι εκείνοι που κουβαλούσαν το φέρετρο σταμάτησαν. Tότε είπε: “Nεαρέ, σε σένα λέω: Σήκω”! 15 Kι ο νεκρός ανακάθισε κι άρχισε να μιλάει! Kαι τον παρέδωσε ο Iησούς στη μητέρα του. 16 Όλους τότε τους κυρίευσε φόβος και δόξαζαν το Θεό λέγοντας: “Mεγάλος προφήτης εμφανίστηκε ανάμεσά μας!” Kι επίσης: “O Θεός επισκέφτηκε το λαό του!”
**********************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019
Γ’ ΛΟΥΚΑ – ΙΣΤ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ
(Λουκ. ζ΄ 11-16) (Β΄ Κορ. στ΄ 1-10)
Η κατά Χριστόν πτωχεία
«ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες»
Πολλές ήταν οι φορές που η Εκκλησία της Κορίνθου είχε βρεθεί στη δίνη προστριβών και αντιπαραθέσεων για διάφορα ζητήματα που απασχολούσαν το ποίμνιό της. Γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος αναγκάζεται σε αρκετές περιπτώσεις να απευθυνθεί στα πνευματικά του τέκνα για να τα νουθετεί και να τα καθοδηγεί. Ξεχώριζαν οι μαθητές του που ήταν αφοσιωμένοι σ’ αυτόν, αλλά υπήρχαν και εκείνοι που αμφισβητούσαν ακόμα και την αποστολική του ιδιότητα. Δεν είναι λίγες μάλιστα οι φορές που ο μεγάλος απόστολος αναγκάστηκε ν’ απολογηθεί, δείχνοντας έτσι το ταπεινό φρόνημά του. Ήταν η κατ’ εξοχήν αρετή που κοσμούσε την προσωπικότητά του.
Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, ο Παύλος επιχειρεί να σκιαγραφήσει τον εαυτό του και κάνει ειδικότερα λόγο για το πώς πρέπει να είναι οι του «Θεού διάκονοι» (Β΄ Κορ. 6,4). Υποδεικνύει, μεταξύ άλλων, πως τόσο ο ίδιος όσο και εκείνοι που εργάζονται μέσα στον αμπελώνα του Κυρίου, από την μια δεν έχουν τίποτε και από την άλλη τα έχουν όλα. Αναφέρει χαρακτηριστικά με νόημα: «ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες» (Β΄ Κορ. 6,10). Πρόκειται για την περίπτωση της κατά Χριστόν πτωχείας, η οποία έχει ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά.
Συνδεδεμένη με τον Χριστό
Η βίωση της πτωχείας, όπως την ξεδιπλώνει ο απόστολος Παύλος μέσα από τη σοφία του, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και συνυφασμένη με το Πρόσωπο του Χριστού. Δεν πρόκειται σίγουρα για την κοσμική πτωχεία, η οποία καμιά σχέση δεν μπορεί να έχει με την κατά Χριστό πτωχεία. Ο Κύριος έδωσε πρότυπο τον εαυτό του για το πώς πρέπει να βαδίζει ο άνθρωπος και να αναλαμβάνει στην καθημερινότητα τον πνευματικό του αγώνα. Ο απόστολος Πέτρος υποδεικνύει ότι «εις τούτο γαρ εκλήθητε, ότι και Χριστός έπαθεν υπέρ υμών, υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν ίνα επακολουθήσητε τοι ίχνεσιν αυτού» (Α΄ Πέτρ. 2,21). Αξίζει επί του προκειμένου να προσέξουμε τον ευαγγελικό λόγο που αναφέρεται στις προτροπές του Χριστού προς τους μαθητές του, όταν τους έστελλε στην πρώτη τους ιεραποστολική περιοδεία: «μη κτήσησθε χρυσόν μεδέ άργυρον μηδέ χαλκόν ες τας ζώνας υμών, μή πήραν εις οδόν μηδέ δύο χιτώνας μηδέ υποδήματα μηδέ ράβδον» (Ματθ. 10, 9-10). Προβαίνοντας σε μια δική του ερμηνεία σε παράλληλο χωρίο του Μάρκου, ο Βίκτωρ ο Πρεσβύτερος Αντιοχείας, θα τονίσει από την πλευρά του: «μηδέ ουν χρυσόν ή άργυρον…έχειν υμάς βούλομαι, ώστε και από του σχήματος δεικνύναι πάσιν υμάς, όσον αφεστήκατε χρημάτων επιθυμίας». Εδώ, βέβαια, είναι αυτονόητο ότι ο πατερικός λόγος δεν αρνείται στον άνθρωπο να φροντίζει για τα αναγκαία της καθημερινής του ζωής. Ωστόσο, εκείνο που συνιστά εκτροπή είναι η υπερβολική μέριμνα, η οποία σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνά τα όρια. Εδώ έχει την θέση του ο σχολιασμός που κάνει ο Κύριλλος Αλεξανδρείας: «κσθ’ υπερβολήν ο λόγος πάσαν απαγορεύει κτήσιν από χρυσού έως ράβδου, ως μέγιστον ούσαν κώλυμα προς αρετήν και θεοσέβειαν. Την δ’ αναγκαίαν τροφήν ουκ απαγορεύει». Εκείνο που εμποδίζει την απόκτηση της αρετής και την παραμονή μας στην εν Χριστώ ζωή είναι η προσκόλληση στα υλικά αγαθά. Στην περίπτωση αυτή η κυριότητα του ανθρώπου εκπίπτει στο επίπεδο της δουλείας. Μάλιστα, ο μεγάλος αυτός πατέρας της Εκκλησίας, θεωρεί ότι είναι κόσμημα για τους αποστόλους αλλά και για τον κάθε χριστιανό να μην εξαρτάται καθόλου από τα υλικά αγαθά. «Κόσμον γαρ αυτοίς, και οίον τινα στέφανον έσεσθαι φησί, το κεκτήσθαι μηδέν». Ακόμα πιο πέρα, η μεγάλη φυσιογνωμία του Ιωάννη του Χρυσόστομου δεν διστάζει να ονομάσει «ρίζα των κακών» την επιθυμία γι’ απόκτηση πολλών υλικών αγαθών. Άλλωστε, ο ίδιος ο Κύριος υπέδειξε ότι η ζωή του ανθρώπου δεν εξαρτάται από τα πλούτη και τα υλικά αγαθά: «οράτε και φυλάσσεσθε από πάσης πλεονεξίας, ότι ουκ εν τω περισσεύειν τινί η ζωή αυτού έστιν εκ των υπαρχόντων αυτού».
Συνειδητοποίηση των πραγμάτων
Ο άνθρωπος επιβάλλεται να συνειδητοποιήσει κάποιες βασικές πραγματικότητες για να μην σέρνεται δέσμιος των υλικών αγαθών στη ζωή του και κυρίως για να εγκολπώνεται το μεγαλείο της κατά Χριστό πτωχείας. Το πρώτο που καλείται να κάνει είναι να μην επιζητεί μετά μανίας στη ζωή του τα υλικά αγαθά. Η υπερβολική μέριμνα δεν του επιτρέπει να βαδίζει την κατά Θεό ζωή. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος υποδεικνύει ότι τίποτε δεν ταλαιπωρεί τόσο την ψυχή του ανθρώπου «ως μέριμνα και φροντίς». Δεν μάς λέει να μην μεριμνούμε, αλλά να μην βυθιζόμαστε στις αγωνίες για το αύριο. Η υπερβολική μέριμνα ακυρώνει την πνευματική ζωή «ομού και την ελευθερίαν ημίν παρέχων, και την ψυχήν ημών προσηλών τοις αναγκαιοτέροις».
Η εν Χριστώ πτωχεία προσεγγίζεται και με την θεάρεστη μέριμνά μας για τους πτωχούς. «Εν τω νυν καιρώ το υμών περίσσευμα εις το εκείνων υστέρημα, ίνα και το εκείνων περίσσευμα γένηται εις το υμών υστέρημα, όπως γένηται ισότης» (Β΄ Κορ. 8,14). Η ελεημοσύνη να μην γίνεται εμπαθώς, ούτε ν’ ακολουθεί «πέρπερος λογισμός». Να είναι «άκομπος» και να μην κυνηγά τους «ενταύθα κρότους», αλλά να προσδοκά τους μελλοντικούς στεφάνους, σύμφωνα με τον άγιο Ισίδωρο τον Πηλουσιώτη. Αυτός που βιώνει την εν Χριστώ πτωχεία καλείται να βοηθά με κάθε τρόπο τον άλλο. Αυτή η βοήθεια μπορεί να είναι υλική, αλλά και πνευματική.
Αγαπητοί αδελφοί, αυθεντική έκφραση της κατά Χριστό πτωχείας είναι και η καθαρή προσευχή στη βαθύτερη της έννοια. Ο άνθρωπος που βιώνει αληθινά την πτωχεία του Χριστού, είναι εκείνος που γνωρίζει να προσεύχεται και ν’ απολαμβάνει τα προνόμια της κοινωνίας που του προσφέρει η αγάπη του Θεού. Σε αυτή τη διάσταση, η προσευχή δεν βραχυκυκλώνεται στη μέριμνα των υλικών αγαθών, αλλά ανεβάζει τον άνθρωπο στις κορυφογραμμές της αγάπης του Θεού. Εκεί που έφθασαν και οι άγιοι της Εκκλησίας, όπως ο απόστολος Θωμάς και ο Μακάριος νέος ο οσιομάρτυρας, των οποίων τη μνήμη τιμούμε σήμερα. Ας βαδίσουμε κι εμείς την ευλογημένη πορεία τους για να καταξιωθούμε της κατά Χριστόν πτωχείας. Γένοιτο.
Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος