«Divina Cypria»: Ένα βιβλίο για τα χριστιανικά σύμβολα στην Κύπρο

Ένα μοναδικό ταξίδι αναζήτησης των αρχών της χριστιανοσύνης στα μνημεία της Κύπρου και στον κόσμο των συμβόλων που αποτέλεσαν τις απαρχές της καλλιτεχνικής και πνευματικής έκφρασης της χριστιανικής πίστης στην Κύπρο αποτελεί το βιβλίο του Ιταλού δημοσιογράφου, συγγραφέα και μελετητή Φούριο Μορόνι «Divina Cypria – Discovering the Symbols of Christianity in Cyprus», η έκδοση του οποίου πραγματοποιήθηκε με την ευγενή χορηγία της AstroBank.

Η έκδοση είναι ένα τεράστιο σε μέγεθος εγχείρημα που εκτείνεται σε πάνω από 300 σελίδες καθαρού κειμένου και πάνω από 500 φωτογραφίες, με ανάλυση των συμβόλων που συναντάμε σε σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους στην Κύπρο, καθώς και σε 12 βυζαντινές εκκλησίες που συμπεριλαμβάνονται στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Περιλαμβάνονται επίσης εικόνες από αρχαία χειρόγραφα που εντοπίστηκαν σε βιβλιοθήκες ανά την Ευρώπη.

Η παρουσίασή του θα γίνει σε μεγάλη εκδήλωση στις 25 Σεπτεμβρίου στις 6μ.μ. στο Κέντρο Εικαστικών Τεχνών και Έρευνας (CVAR) από τον ίδιο τον συγγραφέα. Στην εκδήλωση ομιλητές θα είναι ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής Ησαΐας και ο Πρέσβης της Ιταλίας στην Κύπρο Αντρέα Καβαλάρι. Την εκδήλωση θα παρουσιάσει ο Κωνσταντίνος Λοϊζίδης, ο οποίος θα συντονίσει επίσης τη συζήτηση μεταξύ του κοινού και του συγγραφέα. 

Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στον μυθικό Έλληνα ήρωα Μελέαγρο και στον Ιησού και πώς μια φραγκόκοτα έγινε σύμβολο των Παθών του Χριστού; Γιατί, σε αντίθεση με άλλες περιοχές όπου ο Χριστιανισμός άπλωσε τις πρώιμες ρίζες του, στην Κύπρο δεν υπάρχει ούτε μια παλαιοχριστιανική απεικόνιση του Αμνού του Θεού και το σύμβολο αυτό δεν εμφανίστηκε παρά μόνο στον Μεσαίωνα; Ποια σοβαρή αμαρτία διέπραξε η φιλήσυχη πέρδικα ώστε να γίνει έμβλημα του διαβόλου; Και γιατί σ’ ένα μικρό κυπριακό εκκλησάκι του 13ου αιώνα συναντάται ο μοναδικός Άγιος Γεώργιος στον κόσμο, που εμφανίζεται να κεντρίζει έναν δράκο με πρόσωπο και κορμό ανθρώπου και ουρά φιδιού;

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συναρπαστικά ερωτήματα στα οποία επιχειρεί να δώσει απάντηση το βιβλίο, που οδηγεί τον αναγνώστη σε ένα ταξίδι ανακάλυψης των εικόνων και να αναλύσει την προέλευση και τη σημασία περίπου 120 χριστιανικών συμβόλων που βρήκε και φωτογράφησε ο Μορόνι στο νησί, τα οποία χρονολογούνται από τον 4ο έως τον 19ο αιώνα.

«Ο Φούριο Μορόνι οργανώνει με μεθοδικότητα το πλούσιο υλικό του και προσεγγίζει με άνεση τις αρχαίες πηγές, τους μύθους και τα σχετικά εκκλησιαστικά κείμενα, φωτίζοντας τόσο το μυθολογικό και εννοιολογικό υπόβαθρο των συμβόλων στην τέχνη της ύστερης αρχαιότητας, όσο και το νέο σημασιοδοτικό τους περιεχόμενο, έτσι ώστε να γίνει απολύτως κατανοητή η επαναχρησιμοποίησή τους από τους χριστιανούς εικαστικούς» σημειώνει η αρχαιολόγος Έλενα Κόρκα, Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελλάδας.

Σύμφωνα με την ίδια, ο συγγραφέας κατορθώνει με μοναδικό τρόπο να καταστήσει κατανοητά τα ανωτέρω και να εμβαθύνει και να αναδείξει τη βαθύτερη σημασία των συμβόλων, να αποκαλύψει την απόκρυφη και έντονα συμβολική και διδακτική «εικονογραφία» τους, που ήταν προσιτή μόνο στους μυημένους. «Το τελικό αποτέλεσμα της ερευνητικής προσπάθειας του Μορόνι είναι η πλήρης παρουσίαση της πνευματικής έκφρασης της πρώιμης χριστιανικής τέχνης στην Κύπρο».

«Στόχος του βιβλίου μου είναι να προσεγγίσω αναγνώστες που ενδιαφέρονται για τη χριστιανική ιστορία και τον συμβολισμό, και να τους προσφέρω σημαντικά στοιχεία για τα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας, και των μεγαλύτερων συμβολιστών των τελευταίων αιώνων» συμπληρώνει ο ίδιος ο συγγραφέας. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι προσπάθησε όχι απλά να επισημάνει την προέλευση των συμβόλων, που συχνά έχουν τις καταβολές τους σε λατρείες και πολιτισμούς που προηγήθηκαν του Χριστιανισμού, αλλά και να εξηγήσει πώς απέκτησαν τη σημασία τους με την πάροδο του χρόνου, και μέσω ποιων ιστορικών, καλλιτεχνικών και πολιτιστικών μεταβάσεων προέκυψε αυτό.

Η πρώτη έρευνα στο είδος της

Ο Φούριο Μορόνι, έχει να επιδείξει μια πορεία 40 χρόνων στη δημοσιογραφία κυρίως ως ανταποκριτής του ιταλικού πρακτορείου ANSA στη Μέση Ανατολή, αλλά και στη Λευκωσία, την Αθήνα και την Άγκυρα. Έχει ζήσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στην Κύπρο, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα τα τελευταία χρόνια και με βάση το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για τον συμβολισμό και την ιστορία των αρχαίων θρησκειών της Μεσογείου, είχε την ευκαιρία να εμβαθύνει σ’ ένα σαγηνευτικό πεδίο έρευνας.

Όταν συνειδητοποίησε ότι δεν υπήρχαν βιβλία για τον πλούτο των χριστιανικών συμβόλων που εντοπίζονται στο νησί, αποφάσισε να γράψει αυτός ένα. Από ιστορική σκοπιά, πιστεύει ότι η έρευνα αυτή είναι σημαντική επειδή είναι η πρώτη και μέχρι στιγμής η μόνη που ανιχνεύει την εξέλιξη του χριστιανικού συμβολισμού στο νησί που αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα λίκνα του Χριστιανισμού. «Τους τελευταίους δύο αιώνες γράφτηκαν σε πολλές γλώσσες δεκάδες βιβλία σχετικά με τα χριστιανικά σύμβολα, αλλά κανένα δεν ήταν αφιερωμένο στην Κύπρο» αναφέρει.

Πηγή: philenews.com