Αρχιεπισκοπική εγκύκλιος, για την Ημέρα Προσευχής «υπέρ της διαφυλάξεως του Φυσικού Περιβάλλοντος» (4 Σεπτεμβρίου 2022)
+ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ἐλέῳ Θεοῦ, Ἀρχιεπίσκοπος Νέας Ἰουστινιανῆς
καί πάσης Κύπρου,
Παντί τῷ Χριστεπωνύμῳ Πληρώματι τῆς Ἁγιωτάτης Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου.
Ἡ Χάρις καί ἡ εὐλογία τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἴη μετά πάντων ὑμῶν.
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἡ Ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Κύπρου ἐναρμονίστηκε μέ τήν ἀπόφαση τοῦ σεπτοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τὸ ὁποῖον πρό πολλῶν ἐτῶν ἀπεφάσισεν ὅπως κατὰ τήν πρώτη Κυριακή τοῦ μηνός Σεπτεμβρίου ἀναπέμπονται δεήσεις πρός τόν Δημιουργό Θεό: «ὑπέρ τοῦ περιβάλλοντος ἡμᾶς στοιχείου καί εὐσταθείας πάσης τῆς κτίσεως». Πολλοί, ἐνδεχομένως, νά διερωτῶνται ποιά εἶναι ἡ σκοπιμότητα αὐτῆς τῆς κίνησης, τή στιγμή πού μαζί μέ τό ἐθνικό πρόβλημα τῆς εἰσβολῆς καί κατοχῆς, μᾶς ταλανίζουν πλεῖστα ἄλλα σοβαρά προβλήματα.
Παρά ταῦτα, ὡς Χριστιανοί δέν μποροῦμε νά μείνουμε ἀδιάφοροι μπροστά στήν καταστροφή τῆς ὑλικῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ, πού συντελεῖται στίς μέρες μας. Εἶναι πλέον δεδομένο τό γεγονός, ὅτι ὡς ἀνθρωπότητα ἀντιμετωπίζουμε τεράστια προβλήματα λόγω τῆς διαρκῶς αὐξανόμενης ἀτμοσφαιρικῆς ρύπανσης καί τῆς καταστροφῆς τοῦ φυσικοῦ μας περιβάλλοντος. Οἱ φυσικοί καί ἐνεργειακοί πόροι τοῦ πλανήτη μας ἐξαντλοῦνται. Τήν ἴδια ὥρα ἡ πολεμική σύρραξη στήν Οὐκρανία, πέρα ἀπό τήν καταστροφή τοῦ πολέμου καί τήν ἀπώλεια δεκάδων χιλιάδων ἀνθρωπίνων ζωῶν, δημιουργεῖ τεράστια προβλήματα καί στήν ἐπάρκεια καυσίμων, ὀρυκτῶν καί βιομηχανικῶν ὑλῶν καθώς καί αὐτοῦ τοῦ βασικοῦ εἴδους διατροφῆς, τῶν σιτηρῶν. Εἶναι ὁλοφάνερο πώς ὅλα αὐτά τά προβλήματα δέν ὀφείλονται σέ φυσικές ἀλλαγές τοῦ κλίματος, ἀλλά ἔχουν καθαρά ἀνθρωπογενῆ αἴτια. Ἡ ρύπανση τοῦ ἀέρα, τοῦ ἐδάφους καί τῶν ὑδάτων, μέ τήν χωρίς φειδώ ἀπόρριψη τῶν σκυβάλων τῆς ἀνθρωπίνης, γεωργικῆς καί βιομηχανικῆς δραστηριότητας, ἡ υπερεκμετάλλευση καί ἡ ἀδιαφορία γιά τό φυσικό περιβάλλον ὁδήγησε βαθμιαία σέ μιά ἀνισορροπία στή φύση μέ τή σταδιακή ἐξαφάνιση διαφόρων εἰδῶν τοῦ φυτικοῦ καί ζωϊκοῦ βασιλείου, καί τήν ἐξάντληση τῶν φυσικῶν πόρων.
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Δέν ὑποτιμοῦμε τίς προσπάθειες πού παγκοσμίως καταβάλλονται ἀπό Διεθνεῖς Ὀργανισμούς, ἀπό οἰκολογικές ὀργανώσεις, Κυβερνήσεις καί κοινωνικές ὁμάδες γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ οἰκολογικοῦ προβλήματος. Ὡστόσο, ἡ συμπτωματική ἀντιμετώπιση τῶν ὡς ἄνω προβλημάτων παραμένει ἐξωτερική καί ἐπιφανειακή καί ὄχι θεραπευτική, ἀπό τή στιγμή πού δέν προχωρεῖ στήν ἐπίλυση τῆς ἀρχικῆς αἰτίας τῆς οἰκολογικῆς κρίσης. Ὅπως διακήρυξε ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία συνῆλθε στό Κολυμπάρι τῆς Κρήτης, τό 2016: «Ἡ σημερινή οἰκολογική κρίση εἶναι προφανές ὅτι ὀφείλεται σέ πνευματικά καί ἠθικά αἴτια. Οἱ ρίζες της συνδέονται μέ τήν πλεονεξία, τήν ἀπληστία καί τόν ἐγωϊσμό, πού ὁδηγοῦν στήν ἀλόγιστη χρήση τῶν φυσικῶν πόρων, τήν ἐπιβάρυνση τῆς ἀτμόσφαιρας μέ ζημιογόνους ρύπους καί τήν κλιματική ἀλλαγή. Ἡ χριστιανική ἀντιμετώπιση τοῦ προβλήματος ἀπαιτεῖ μετάνοια γιά τίς καταχρήσεις, ἐγκράτεια καί ἀσκητικό ἦθος, πού ἀποτελοῦν ἀντίδοτο στήν ὑπερκατανάλωση, συγχρόνως δέ, καλλιέργεια στόν ἄνθρωπο τῆς συνειδήσεως ὅτι εἶναι «οἰκονόμος», καί ὄχι κάτοχος τῆς δημιουργίας. Δέν παύει νά τονίζει ὅτι καί οἱ μελλοντικές γενεές ἔχουν δικαίωμα πάνω στά φυσικά ἀγαθά, πού μᾶς ἐμπιστεύθηκε ὁ Δημιουργός».
Συνεπῶς: «δέν πρέπει νά λησμονῆται ὅτι ὁ φυσικός πλοῦτος τῆς γῆς δέν εἶναι περιουσία τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά τοῦ Δημιουργοῦ: Τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς, ἡ οἰκουμένη καὶ πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ (Ψαλμ. κγ’ ,1). Οὕτως, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τονίζει τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ διά τῆς καλλιεργείας τῆς εὐθύνης τοῦ ἀνθρώπου ἔναντι τοῦ θεοσδότου περιβάλλοντος καί διά τῆς προβολῆς τῶν ἀρετῶν τῆς ὀλιγαρκείας καί τῆς ἐγκρατείας. Ὀφείλομεν νά ἐνθυμώμεθα ὅτι ὄχι μόνον αἱ σημεριναί, ἀλλά καί αἱ μελλοντικαί γενεαί ἔχουν δικαίωμα ἐπί τῶν φυσικῶν ἀγαθῶν, τά ὁποῖα μᾶς ἐχάρισεν ὁ Δημιουργός».
Στά πιό πάνω, προσθέτουμε καί τούς λόγους τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου, ὁ ὁποῖος τονίζει πώς στόν δρόμο γιά τήν ἐν Χριστῷ τελείωσή μας, χρειάζεται νά ἔχουμε «καρδίαν ἐλεήμονα», σπλαχνική καρδιά, ἡ ὁποία νά φλέγεται ἀπό ἀγάπη γιά ὁλόκληρη τή δημιουργία, γιά τήν ἀνθρωπότητα, γιά τά πουλιά, τά ζῶα καί γιά κάθε δημιούργημα τοῦ Θεοῦ. Αὐτή ἡ καρδιά δέν ἐπιτρέπεται να βλέπει ἤ νά ἀκούει παθητικά γιά τό θέμα τῆς καταστροφῆς τοῦ δημιουργήματος τοῦ Θεοῦ.
Γιά τόν λόγο αὐτό ὁ συνειδητός χριστιανός προσεύχεται ἐντόνως παρακλητικά γιά τήν προστασία τοῦ φυσικοῦ του περιβάλλοντος. Ἄν ἐμεῖς καί ὁλόκληρη ἡ ἀνθρωπότητα ἀντιμετωπίσουμε τό οἰκολογικό πρόβλημα, μέσα σ’αυτό τό πνεῦμα, πού διακηρύττει τόσο ἔνθερμα ἡ Ἐκκλησία μας, τότε μποροῦμε νά ἔχουμε ἥσυχη τή συνείδησή μας ὅτι βρισκόμαστε στόν ὀρθό δρόμο τῆς οὐσιαστικῆς ἐπίλυσης τοῦ προβλήματος.
Βέβαιοι, ὄντες, ὅτι ὅλοι κατανοεῖτε τήν κρισιμότητα τοῦ οἰκολογικοῦ προβλήματος, ὅπως τοῦτο ἐξελίσσεται ἐπικίνδυνα σήμερα, πιστεύουμε ὅτι θά ἀναλάβετε κάθε προσπάθεια, στό μέτρο τῶν δυνατοτήτων σας, καί ὅτι θά προβεῖτε σέ ὅλες τίς ἐνδεδειγμένες ἐνέργειες, προκειμένου νά σωθεῖ ἡ φυσική δημιουργία. Εἶναι τοῦτο, ἐκτός τῶν ἄλλων, καί μία ἀπαραίτητη προϋπόθεση, γιά νά μπορέσουμε τόσο ἐμεῖς ὅσο καί τά παιδιά μας, νά ζήσουμε ὑγιεινά στόν πλανήτη, πού ἡ ἀγαθότητα καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μᾶς δώρισε ὡς κατοικία μας.
Διάπυρος πρός Κύριον εὐχέτης
+ Ο Κύπρου Χρυσόστομος
Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Κύπρου,
Κυριακή, 4 Σεπτεμβρίου 2022.
ΣΗΜ.: Οἱ Αἰδεσιμώτατοι Ἐφημέριοι ἐντέλλονται ὅπως, ἀντί ἄλλου κηρύγματος, ἀναγνώσουν τήν Ἐγκύκλιο τῆς Α.Μ. τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου κατά τή θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς, 4ης Σεπτεμβρίου 2022.
Διαβάστε την Εγκύκλιο σε μορφή pdf, εδώ…
Διαβάστε τη Δέηση υπέρ του περιβάλλοντος σε μορφή pdf, εδώ…