Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 10-15 Νοεμβρίου 2023

Η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Γεώργιος το Σάββατο, 11 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Αγίου Μηνά στη Βάβλα.

O Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Παρασκευή, 10 Νοεμβρίου 2023, θα χοροστατήσει και κηρύξει, κατά την ακολουθία του Εσπερινού, στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίου Μηνά στο Γέρι. Την επομένη, το πρωΐ, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον ίδιο πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό. Τη Δευτέρα, 13 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Καθεδρικό Ναό Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία. Την Τρίτη, 14 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αποστόλου Φιλίππου στα Λατσιά.

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νεαπόλεως κ. Πορφύριος το Σάββατο, 11 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίου Μηνά στον Άγιο Αθανάσιο Λεμεσού. Την Κυριακή, 12 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας στο Στρόβολο. Ακολούθως, θα προστεί του Μνημοσύνου του αειμνήστου πρώην προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκου Κληρίδη. Τη Δευτέρα, 13 Νοεμβρίου 2023, θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αποστόλου Φιλίππου στα Λατσιά. Την Τετάρτη, 15 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίων Ομολογητών στη Λευκωσία.

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Κυριακή, 12 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Καθεδρικό Ναό Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία. Ακολούθως, θα προστεί του 90^ου Ετήσιου Μνημοσύνου του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυρίλλου Γ΄. Την Τρίτη, 14 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στο Παρεκκλήσιον Αγίου Ευφημιανού στον Κόρνο.

Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης την Κυριακή, 12 Νοεμβρίου 2023, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Μετοχίου της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία.

Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,

9 Νοεμβρίου 2023

******************

Αποστολικό Ανάγνωσμα: Β΄ Κορ. θ΄ 6-11

⁶ Τοῦτο δέ, ὁ σπείρων φειδομένως φειδομένως καὶ θερίσει, καὶ ὁ σπείρων ἐπ’ εὐλογίαις ἐπ’ εὐλογίαις καὶ θερίσει. ⁷ ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδίᾳ, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός. ⁸ δυνατὸς δὲ ὁ Θεὸς πᾶσαν χάριν περισσεῦσαι εἰς ὑμᾶς, ἵνα ἐν παντὶ πάντοτε πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες περισσεύητε εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν, ⁹ καθὼς γέγραπται· ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν, ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα. ¹⁰ Ὁ δὲ ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν χορηγήσαι καὶ πληθύναι τὸν σπόρον ὑμῶν καὶ αὐξήσαι τὰ γενήματα τῆς δικαιοσύνης ὑμῶν· ¹¹ ἐν παντὶ πλουτιζόμενοι εἰς πᾶσαν ἁπλότητα, ἥτις κατεργάζεται δι’ ἡμῶν εὐχαριστίαν τῷ Θεῷ·

Νεοελληνική Απόδοση

⁶ Ας γνωρίζετε δε τούτο· ότι εκείνος που στο χωράφι του σπέρνει με τσιγκουνιά λιγοστό σπόρο, θα θερίση και λίγο σιτάρι. Και εκείνος που σπέρνει απλόχερα, θα θερίση πολύν καρπόν. (Ο καθένας δηλαδή θα αμειφθή από τον Θεόν ανάλογα με όσα δίνει, κατά την δύναμίν του πάντοτε). ⁷ Ο καθένας ας δίδη σύμφωνα με την αγαθήν διάθεσιν της καρδίας του, όχι με λύπην η από ανάγκην. Διότι ο Θεός “αγαπά εκείνον, που δίδει με καλωσύνην και γλυκύτητα”. ⁸ Είναι δε δυνατόν ο Θεός να σας δώση με το παραπάνω κάθε δωρεάν, ώστε πάντοτε, σε κάθε τι, να έχετε κάθε επάρκειαν εις υλικά αγαθά και έτσι να προθυμοποήσθε με το παραπάνω δια κάθε καλόν έργον. ⁹ Με τον τρόπον δε αυτόν θα πραγματοποιηθή και εις σας εκείνο που λέγει η Γραφή· “εσκόρπισεν αφθόνως τας ελεημοσύνας του, έδωκεν στους πτωχούς· η αρετή του μένει και διαλαλείται πάντοτε”. ¹⁰ Ο δε Θεός, ο οποίος “παρέχει εν αφθονία σπόρον στον γεωργόν που σπέρνει, και ψωμί προς τροφήν όλων μας”, είθε να χορηγήση, να ευλογήση και να πληθύνη την σποράν των χωραφιών σας και τα άλλα υλικά αγαθά σας και να αυξήση έτσι τους καρπούς της αγάπης και της καλωσύνης σας προς τους άλλους. ¹¹ Ετσι δε να γίνεσθε πλούσιοι εις κάθε καλόν έργον, εις κάθε γενναιοδωρίαν, η οποία συνεργεί δια μέσου ημών, που εξυπηρετούμεν αυτήν την διακονίαν, να εκφράζωνται ευχαριστίαι προς τον Θεόν.

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Λουκ. ι΄25-37

²⁵ Καὶ ἰδοὺ νομικός τις ἀνέστη ἐκπειράζων αὐτὸν καὶ λέγων· Διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; ²⁶ ὁ δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν· Ἐν τῷ νόμῳ τί γέγραπται; πῶς ἀναγινώσκεις; ²⁷ ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου, καὶ τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν· ²⁸ εἶπε δὲ αὐτῷ· Ὀρθῶς ἀπεκρίθης· τοῦτο ποίει καὶ ζήσῃ. ²⁹ ὁ δὲ θέλων δικαιοῦν ἑαυτὸν εἶπε πρὸς τὸν Ἰησοῦν· Καὶ τίς ἐστί μου πλησίον; ³⁰ ὑπολαβὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· Ἄνθρωπός τις κατέβαινεν ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς Ἰεριχὼ, καὶ λῃσταῖς περιέπεσεν· οἳ καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν καὶ πληγὰς ἐπιθέντες ἀπῆλθον ἀφέντες ἡμιθανῆ τυγχάνοντα. ³¹ κατὰ συγκυρίαν δὲ ἱερεύς τις κατέβαινεν ἐν τῇ ὁδῷ ἐκείνῃ, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἀντιπαρῆλθεν. ³² ὁμοίως δὲ καὶ Λευῒτης γενόμενος κατὰ τὸν τόπον, ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ἀντιπαρῆλθε. ³³ Σαμαρείτης δέ τις ὁδεύων ἦλθε κατ’ αὐτὸν, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἐσπλαγχνίσθη, ³⁴ καὶ προσελθὼν κατέδησε τὰ τραύματα αὐτοῦ ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον, ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος ἤγαγεν αὐτὸν εἰς πανδοχεῖον καὶ ἐπεμελήθη αὐτοῦ· ³⁵ καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ἐξελθὼν, ἐκβαλὼν δύο δηνάρια ἔδωκε τῷ πανδοχεῖ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ἐπιμελήθητι αὐτοῦ, καὶ ὅ,τι ἂν προσδαπανήσῃς, ἐγὼ ἐν τῷ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι. ³⁶ τίς οὖν τούτων τῶν τριῶν πλησίον δοκεῖ σοι γεγονέναι τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς; ³⁷ ὁ δὲ εἶπεν· Ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ’ αὐτοῦ. εἶπεν οὖν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως.

Νεοελληνική Απόδοση

²⁵ Και ιδού, κάποιος νομοδιδάσκαλος εσηκώθηκε και με τον σκοπόν να πειράξη τον Χριστόν και να αποδείξη εις αυτόν ότι δεν γνωρίζει τον νόμον του είπε· “διδάσκαλε, τι πρέπει να κάμω, δια να κληρονομήσω την αιωνίαν ζωήν;” ²⁶ Ο Κύριος δε του είπε· “στον νόμον τι είναι γραμμένον; Πως αντιλαμβάνεσαι αυτό που διαβάζεις στον νόμον;” ²⁷ Ο νομικός δε αποκριθείς είπε· “στον νόμον είναι γραμμένον, να αγαπάς Κύριον τον Θεόν σου με όλην σου την καρδίαν και με όλην σου την ψυχήν και με όλην σου την δύναμιν και με όλον σου τον νουν. (Όλος δε ο εαυτός σου, ο νους, η καρδία, η θέλησις, η δραστηριότης σου, το πνεύμα και το σώμα, να πλημμυρίζουν από την αγάπην προς τον Θεόν). Να αγαπάς δε και τον πλησίον σου, όπως τον εαυτόν σου”. ²⁸ Είπε δε προς αυτόν ο Κύριος· “πολύ ορθά απήντησες· έτσι να κάνης και θα κληρονομήσης την αιώνιον ζωήν”. ²⁹ Εντροπιασμένος ο νομικός διότι εφάνηκε εις τα μάτια των άλλων ότι δια ζήτημα πολύ γνωστόν ηρώτησεν τον Χριστόν, ηθέλησε να δικαιολογηθή και είπε προς τον Ιησούν· “και ποιός είναι ο πλησίον μου, που πρέπει να αγαπώ σαν τον ευατόν μου;” ³⁰ Επήρε δε ο Ιησούς, εξ αφορμής αυτής της ερωτήσεως, πάλιν τον λόγον και είπε την παραβολήν· “Ένας άνθρωπος κατέβαινε από την Ιερουσαλήμ εις την Ιεριχώ και έπεσε εις τα χέρια ληστών, οι οποίοι, αφού του επήραν τα χρήματα, τον εγύμνωσαν, τον επλήγωσαν και έφυγαν, αφήσαντες αυτόν μισοπεθαμένον. ³¹ Κατά σύμπτωσιν ένας ιερεύς κατέβαινε στον δρόμον εκείνον και, μολονότι είδε τον τραυματίαν, τον επροσπέρασε, χωρίς να του δώση καμμίαν βοήθειαν. ³² Το ίδιο και κάποιος Λευΐτης, όταν έφθασε στο μέρος εκείνο, επλησίασε τον πληγωμένον, τον είδε, αλλά τον επροσπέρασε ασυγκίνητος. ³³ Ενας όμως Σαμαρείτης, ο όποιος περνούσε από τον δρόμον εκείνον, ήλθε στο μέρος, όπου κατέκειτο μισοπεθαμένος ο τραυματίας, τον είδε και τον εσπλαγχνίσθηκε. ³⁴ Επλησίασε κοντά του, έδεσε με προσοχήν πολλήν τα τραύματά του, αφού προηγουμένως τα έπλυνε και τα άλειψε μα λάδι και κρασί, τον ανέβασεν στο ζώον του, τον επήγε εις κάποιο πανδοχείον και τον επεριποιήθηκε ο ίδιος. ³⁵ Την άλλην δε ημέρα εβγήκεν από το δωμάτιον του τραυματίου, όπου είχε διανυκτερεύσει, έβγαλε δύο δηνάρια, τα έδωσε στον ξενοδόχον και του είπε· Περιποιήσου τον, με όσην επιμέλειαν ημπορείς. Και ο,τι εξοδέψεις παραπάνω, εγώ, όταν επιστρέψω από την πατρίδα μου, θα σου το πληρώσω σαν προσωπικόν μου χρέος. ³⁶ Λοιπόν, ηρώτησε τότε ο Κυριος τον νομοδιδάσκαλον, ποιός από τους τρεις αυτούς νομίζεις, ότι εφάνηκε πραγματικός πλησίον και αδελφός δια τον άνθρωπον αυτόν, που είχε πέσει στα χέρια των ληστών;” ³⁷ Εκείνος δε είπε· “αυτός που έκαμε πράξιν ευσπλαγχνίας και αγάπης προς εκείνον”. Είπε λοιπόν εις αυτόν ο Ιησούς· “πήγαινε και συ και πράττε όμοια με αυτόν. (Κανε το καλόν με αγάπην προς όλους, είτε Ιουδαίοι είναι είτε Σαμαρείται είτε φίλοι είτε εχθροί”).

***************************************************

ΚΥΡΙΑΚΗ 12 NOEMΒΡΙΟΥ 2023

H΄ ΛΟΥΚΑ

(Λουκ. ι΄25-37) (Β΄ Κορ. θ΄ 6-11)

Σαμαρειτικές ενατενίσεις

«Τι ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω;»

Η ζωή του ανθρώπου πάνω στη γη προσφέρεται ως μοναδική ευκαιρία για πλήρη αποδοχή της αγάπης του Θεού, την οποία καλείται να προσφέρει αδιάκοπα στους συνανθρώπους του. Στο θέμα ακριβώς αυτό εστιάζεται η σημερινή ευαγγελική περικοπή, η οποία αναφέρεται στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη. Μέσα απ’ αυτή την παραβολή δίνεται απάντηση στο ερώτημα ποιος είναι ο πλησίον μας; Εγείρεται επίσης το ζήτημα πώς ο καθένας από εμάς γίνεται πλησίον για τον άλλο. Και αυτό, γιατί σε τελική ανάλυση στην προοπτική της αυθεντικής κοινωνίας αγάπης που σφυρηλατείται στην πραγματικότητα της Εκκλησίας όλοι οι άλλοι είναι πλησίον μας και αδελφοί μας και σαν τέτοιους θα πρέπει να τους αντικρίζουμε. Αυτό και αν συνιστά το πραγματικό περιεχόμενο της πολιπολιτισμικότητας που προβάλλεται σήμερα πολλές φορές σαν ένας όρος κενού περιεχομένου και ρηχών προσεγγίσεων.

Η στυγνή τυπολατρία

Αφορμή για την υπέροχη παραβολή του Καλού Σαμαρείτη στάθηκε ο νομικός της σχετικής ευαγγελικής διήγησης, ο οποίος εμφανίστηκε να απορεί για την αιώνια ζωή και ειδικότερα πώς θα μπορούσε να γίνει κληρονόμος της. Νόμιζε ότι θα μπορούσε να το κατορθώσει με την τυπολατρική τήρηση των εντολών.

Ο οδοιπόρος της παραβολής έπεσε σε ενέδρα ληστών, οι οποίοι τον εγκατέλειψαν μισοπεθαμένο και γυμνό σε έρημο τόπο. Ένας ιερέας του Μωσαϊκού νόμου και του ναού του Σολομώντος εμφανίζεται πρώτος στη σκηνή. Είδε τον άνθρωπο στην τραγική κατάσταση που βρέθηκε, αλλά έσπευσε αμέσως να απομακρυνθεί, χωρίς να το βοηθήσει. Στη συνέχεια πέρασε ένας Λευίτης. Και αυτός λειτουργός του νόμου και του ναού. Τον αντίκρισε και αυτός μισοπεθαμένο και αντιπαρήλθε. Συνέχισε κανονικά το δρόμο του. Ο ιερέας και ο λευίτης επέλεξαν τη «θυσία» και τα «ολοκαυτώματα», δηλαδή τη στείρα τυπολατρία, αφού ο νόμος απαγόρευε στους λειτουργούς του ναού να έρχονται σε επαφή με τα νεκρά σώματα, για να μην μολυνθούν και να εκπληρώσουν έτσι «καθαροί» τα καθήκοντά τους.

Η δύναμη της αγάπης

Αξιοσημείωτη είναι η παρουσία στο όλο σκηνικό του τρίτου οδοιπόρου. Ένας Σαμαρείτης, που ήταν εθνικός και θρησκευτικός εχθρός των Ισραηλιτών είδε τον πληγωμένο άνθρωπο και δεν αδιαφόρησε όπως οι προηγούμενοι δύο. Παρά το γεγονός ότι ήταν Ιουδαίος δεν τον αντιπαρήλθε, δεν τον προσπέρασε με αδιαφορία. Τον πλησίασε, του έπλυνε τις πληγές με λάδι και κρασί, τις έδεσε, τον ανέβασε στο ζώο του και τον οδήγησε στο πανδοχείο. Φρόντισε μέχρι τέλους για την θεραπεία του πληγωμένου.

Όταν ο Χριστός ρώτησε το νομικό ποιος από τους τρεις έγινε πλησίον εκείνου του πληγωμένου ανθρώπου που έπεσε θύμα των ληστών, ο νομικός απάντησε: «Εκείνος που επέδειξε αγάπη, ενδιαφέρον, στοργή για τον πάσχοντα αδελφό του».

Η αγάπη του Θεού

Γνωρίζουμε ότι ο Χριστός φανέρωσε την αγάπη του Θεού – Πατέρα στη σταυρική του θυσία, η οποία σηματοδοτεί τη σωτηρία του ανθρώπου. Απ’ εδώ πηγάζει και η συμβολική ερμηνεία της παραβολής: Ο Καλός Σαμαρείτης είναι ο ίδιος ο Χριστός. Αυτός που έπεσε στην ενέδρα των ληστών είναι ο άνθρωπος που κατασπαράσσεται από την αμαρτία, η οποία τον αφήνει εγκαταλειμμένο και «ημιθανή». Το πανδοχείο είναι η Εκκλησία που προβάλλει ως κιβωτός σωτηρίας και χώρος θεραπείας του ανθρώπου από το κακό και την αμαρτία. Το λάδι και το κρασί είναι τα μυστήρια της Εκκλησίας. Τα δύο δηνάρια, με τα οποία ο Καλός Σαμαρείτης πλήρωσε το πανδοχείο, είναι η Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Ο Καλός Σαμαρείτης, ο Ιησούς Χριστός, θα έλθει και πάλι κατά τη Δευτέρα Παρουσία για να κρίνει ζώντες και νεκρούς.

Σε μια εποχή κατά την οποία ο ατομικισμός έχει αναγορευθεί σε τρόπο ζωής, η απανθρωπιά κυριαρχεί σε όλα σχεδόν τα επίπεδα και η αδιαφορία προκύπτει σε όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου και ιδιωτικού μας βίου, η αγάπη αποτελεί σταθερά το μοναδικό κριτήριο για την γνησιότητα του ανθρώπου αλλά και της δυνατότητας του να καταστεί γνήσιος κληρονόμος της Βασιλείας του Θεού. Η αγάπη είναι η ουσία της ζωής και το θεμέλιο της Εκκλησίας, η οποία κατά τον Άγιο Ιγνάτιο το Θεοφόρο είναι ενότητα πίστης και αγάπης. Η πίστη και η αγάπη διδάσκουν ακριβώς τον άνθρωπο να αξιολογεί και να ιεραρχεί σωστά στη ζωή του τα υλικά αγαθά. Χαρακτηριστική είναι η διδαχή του αγίου Διάδοχου Φωτικής ότι η αγάπη είναι εκείνη που ενώνει την ψυχή με τις αρετές, αναζητώντας τον Θεό με τη νοερή αίσθηση.

Αγαπητοί αδελφοί, το μόνο μέγεθος που σώζει τον κόσμο είναι η αγάπη του Θεού, η οποία έχει απροσμέτρητο χαρακτήρα. Αυτή η αγάπη όμως απαιτεί έκφραση. Καλούμαστε, λοιπόν, να την εκφράζουμε καθημερινά, να την ακτινοβολούμε και να τη μετουσιώνουμε σε πράξη καθημερινής ζωής. Αυτό σημαίνει ότι η στροφή μας προς τον άλλο άνθρωπο δεν μπορεί να παραμένει μόνο σε κούφια λόγια αλλά να είναι έργο και πράξη, μια κίνηση που αγκαλιάζει όλη την ύπαρξη του ανθρώπου. Είναι η κατανόηση μέσα στη καθημερινότητα, η αποδοχή, η συμφιλίωση, η ευγένεια, η καλοσύνη, η αμοιβαιότητα, αλλά και η δύναμη που μεταρσιώνει τον άνθρωπο στις κορυφογραμμές της πνευματικής ζωής. Αξίζει τον κόπο να αφήσουμε κι εμείς τον εαυτό μας να γίνει κοινωνός των μέγιστων αυτών εμπειριών. Γένοιτο.

Χριστάκης Ευσταθίου,

Θεολόγος