Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 2-4 Φεβρουαρίου 2024
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ – ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ
Η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Γεώργιος τo Σάββατο, 3 Φεβρουαρίου 2024, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου στο Πεντάκωμο. Την Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου 2024, το εσπέρας, θα χοροστατήσει και κηρύξει, κατά την ακολουθία του Εσπερινού, στην Ιερά Μονή Παναγίας Σαλαμιωτίσσης στη Σαλαμιού.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νεαπόλεως κ. Πορφύριος την Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου 2024, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Θεοδώρου στο Πολιτικό.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Παρασκευή, 2 Φεβρουαρίου 2024, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Παναγίας Ευαγγελιστρίας στην Παλλουριώτισσα, όπου οι εκτοπισμένοι Κυθρεώτες θα εορτάσουν την Υπαπαντή του Κυρίου, εορτή της Εκκλησίας της Παναγίας Χαρδακιωτίσσης. Την Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου 2024, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Λατσιών, όπου οι εκτοπισμένοι της Πυργάς Μεσαορίας θα εορτάσουν εκ μεταθέσεως την Παναγία Απαλαίστρα.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης το Σάββατο, 3 Φεβρουαρίου 2024, θα λειτουργήσει και κηρύξει στην Ιερά Μονή Αποστόλου Βαρνάβα στη Σαλαμίνα. Την Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου 2024, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Μετοχίου της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
1η Φεβρουαρίου 2024
******************
Αποστολικό Ανάγνωσμα: Β΄ Κορ. δ΄ 6 – 15
6 ὅτι ὁ Θεὸς ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ. 7 Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν, 8 ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ’ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ’ οὐκ ἐξαπορούμενοι, 9 διωκόμενοι ἀλλ’ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ’ οὐκ ἀπολλύμενοι, 10 πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. 11 ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. 12 ὥστε ὁ μὲν θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. 13 ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως κατὰ τὸ γεγραμμένον, ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, 14 εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν Κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς διὰ Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. 15 τὰ γὰρ πάντα δι’ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ.
Νεοελληνική Απόδοση
6 Και τούτο, διότι ο Θεός, ο οποίος κατά τους χρόνους της δημιουργίας διέταξε να λάμψη φως αντί του σκότους που υπήρχε τότε, αυτός έλαμψεν εις τας καρδίας μας και τας εφώτισεν, όχι μόνον δια να γνωρίσωμεν ημείς, αλλά δια να μεταδώσωμεν και στους άλλους φωτεινήν και καθαράν την γνώσιν της δόξης του Θεού, η οποία δόξα εφανερώθη δια του Ιησού Χριστού. 7 Εχομεν δε αυτόν τον ανεκτίμητον θησαυρόν της ενδόξου γνώσεως μέσα εις τα σώματα μας, τα αδύνατα και εύθραστα σαν όστρακα, δια να φαίνεται έτσι καθαρά ότι ο υπεράφθονος πλούτος της δυνάμεως είναι και προέρχεται από τον Θεόν και όχι από ημάς. 8 Ετσι δε εξηγείται η υπερνίκησις των αναριθμήτων εμποδίων και κινδύνων που συναντώμεν στο έργον μας. Διότι όντως ημείς οι Απόστολοι παντού και πάντοτε θλιβόμεθα, χωρίς όμως να φθάνωμεν εις αδιέξοδον και καταθλιπτικήν στενοχωρίαν. Περιπίπτομεν εις απορίαν και αμηχανίαν, χωρίς ποτέ να αποθαρρυνώμεθα και να μη ευρίσκωμεν λύσιν και απάντησιν εις τας απορίας μας. 9 Διωκόμεθα από απίστους και ψευδαδέλφους, αλλά δεν εγκαταλειπόμεθα από τον Θεόν. Φαίνεται μερικές φορές, ότι καταβαλλόμεθα και ριπτόμεθα από τους εχθρούς μας κάτω ως ηττημένοι, αλλά δεν χανόμεθα. 10 Οπου και αν περιοδεύωμεν, φέρομεν στο σώμα μας πάντοτε τας οδύνας και τον θάνατον του Κυρίου Ιησού, κινδυνεύοντες όπως εκείνος και να αποθάνωμεν εις κάθε στιγμήν. Τούτο όμως, δια να φανερωθή εις την ζωήν και ύπαρξιν μας, που πάντοτε διαφεύγει τον θάνατον, η ζωή και η δύναμις του Ιησού. 11 Διότι πάντοτε ημείς, που ζώμεν δια το έργον του Κυρίου, παραδιδόμεθα εις θάνατον δια την δόξαν του Ιησού, ώστε η ζωή και η δύναμις του Ιησού Χριστού να φανή στο θνητόν μας σώμα, το οποίον ο Κυριος κατά θαυμαστούς τρόπους σώζει. 12 Ωστε οι μεν καθημερινοί θανάσιμοι κίνδυνοι υπάρχουν εις ημάς, η δε πνευματική ζωη, που προέρχεται από τον ιδικόν μας θάνατον, ενεργείται και αυξάνεται εις σας. 13 Επειδή όμως έχομεν το αυτό Αγιον Πνεύμα, που μας χαρίζει και μας στερεώνει εις την πίστιν, σύμφωνα με εκείνο που είναι γραμμένον εις την Παλαιάν Διαθήκην “επίστευσα και δι’ αυτό ελάλησα”. και ημείς πιστεύομεν κατά τρόπον ορθόν και σταθερόν στον Κυριον, δι’ αυτό και με θάρρος κηρύττομεν την διδασκαλίαν της πίστεώς μας. 14 Από αυτήν δε την πίστιν αντλούμεν την βεβαίαν γνώσιν, ότι ο Θεός και Πατήρ, ο οποίος ανέστησε το Κυριον Ιησούν, θα αναστήση και ημάς δια μέσου του Ιησού και θα μας θέση κοντά του, μαζή με σας, ενδόξους εις την βασιλείαν του. 15 Διότι όλα γίνονται δια σας, ώστε η ευεργεσία και η δωρεά του Θεού, που γίνεται εις ημάς, να γίνη και ιδική σας ευεργεσία και να πλεονάση εις όλους. Ετσι δε σεις και ημείς, που είμεθα οι ευεργετούμενοι, να ευχαριστούμεν τον Θεόν, ώστε και η ευχαριστία να πλεονάζή και να περισσεύη προς δόξαν του Θεού.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Ματθ. κβ΄ 35-46
35 καὶ ἐπηρώτησεν εἷς ἐξ αὐτῶν, νομικὸς, πειράζων αὐτόν καὶ λέγων· 36 Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ; 37 ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔφη αὐτῷ· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· 38 αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. 39 δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. 40 ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται. 41 Συνηγμένων δὲ τῶν Φαρισαίων ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς 42 λέγων· Τί ὑμῖν δοκεῖ περὶ τοῦ Χριστοῦ; τίνος υἱός ἐστι; λέγουσιν αὐτῷ· Τοῦ Δαυῒδ. 43 λέγει αὐτοῖς· Πῶς οὖν Δαυῒδ ἐν Πνεύματι Κύριον καλεῖ αὐτὸν λέγων, 44 εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου, κάθου ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου; 45 εἰ οὖν Δαυῒδ καλεῖ αὐτὸν Κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστι; 46 καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο αὐτῷ ἀποκριθῆναι λόγον, οὐδὲ ἐτόλμησέ τις ἀπ’ ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἐπερωτῆσαι αὐτὸν οὐκέτι.
Νεοελληνική Απόδοση
35 και ένας από αυτούς νομοδιδάσκαλος, τον ηρώτησε, με την πονηράν διάθεσιν να τον φέρη εις δύσκολον θέσιν, λέγων· 36 “Διδάσκαλε, ποία είναι η μεγαλυτέρα εντολή μέσα στον νόμον;” 37 Ο δε Ιησούς απήντησεν εις αυτόν· “να αγαπάς Κυριον τον Θεόν σου με όλην την καρδιάν σου και με όλην την ψυχήν σου και με όλην την δοιάνοιάν σου. 38 Αυτή είναι η πρώτη και μεγάλη εντολή. 39 Δευτέρα δε εντολή ομοία με αυτήν· να αγαπάς τον πλησίον σου σαν τον εαυτόν σου. 40 Επάνω εις τας δύο αυτάς εντολάς όλος ο νόμος και οι προφήται στηρίζονται”. (Και εις την πονηράν εκείνην ερώτησιν έδωσε την θείαν απάντησίν του”. 41 Ενώ δε ήσαν συγκεντρωμένοι οι Φαρισαίοι, τους ηρώτησεν ο Ιησούς 42 λέγων· “ποίαν γνώμην έχετε περί του Χριστού; Τινος είναι απόγονος;” Λεγουν εις αυτόν· “είναι απόγονος του Δαυΐδ”. 43 Λεγει εις αυτούς· “Εάν είναι ένας απλούς και μόνον απόγονος του Δαυΐδ, πως τότε ο Δαυΐδ, εμπνεόμενος από το Αγιον Πνεύμα, ονομάζει αυτόν Κυριον και Θεόν λέγων, 44 είπεν ο Κυριος και Θεός στον Κυριον μου και Θεόν, τον Χριστόν, κάθισε εις τα δεξιά μου επί του θρόνου, μέχρις ότου θέσω τους εχθρούς σου υποπόδιον, επάνω στο οποίον θα πατούν τα πόδια σου; 45 Εάν λοιπόν ο Δαυίδ ονομάζει αυτόν Κυριον και Θεόν, πως είναι απλούς απόγονός του, όπως σεις νομίζετε; (Ο Δαυίδ λοιπόν, σύμφωνα με αποκάλυψιν εκ μέρους του Θεού, επίστευσε και προεκήρυξε τον Μεσσίαν, τον κατά σάρκα απόγονόν του, ως Κυριον του και Θεόν). 46 Και κανείς δεν ημπόρεσε ούτε λέξιν να απαντήση ούτε ετόλμησε κανείς από εκείνην την ημέραν να ερωτήση πλέον αυτόν.
***************************************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024
ΙΕ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. κβ΄ 35-46) (Β΄ Κορ. δ΄ 6 – 15)
Αγάπης θησαύρισμα
«Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εν όλη τη καρδία σου και εν όλη τη ψυχή σου και εν όλη τη διανοία σου»
Η πεμπτουσία της χριστιανικής διδασκαλίας αναδεικνύεται στην προοπτική της εντολής της αγάπης, η οποία δεν περιορίζεται σε μια αφηρημένη και ξεθωριασμένη έννοια, αλλά αποκτά βαθύτερες υπαρξιακές διαστάσεις και εκφράζεται μάλιστα σε διπλή κατεύθυνση, προς τον Θεό και προς τον συνάνθρωπο. Σ’ αυτή ακριβώς την έκφραση σφραγίζεται και η αυθεντικότητά της μέσα από τα νάματα της ευαγγελικής αλήθειας και ανοίγεται στους ορίζοντες της σωτηρίας του ανθρώπου.
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, που είναι παρμένη από την γραφίδα του Ευαγγελιστή Ματθαίου, παραπέμπει ακριβώς στη συνομιλία που είχε ο Ιησούς με ένα νομοδιδάσκαλο, ο οποίος επιχείρησε να παγιδεύσει τον Ιησού με το ερώτημα που του έθεσε: «Διδάσκαλε, ποία εντολή μεγάλη εν τω νόμω;». Η απάντηση του Ιησού αντιστρέφει τα πράγματα και θέτει τον ίδιο προ των ευθυνών του. Προσανατολίζει τον άνθρωπο σε μια άλλη λογική, συμβατή με βιώματα της θείας παρουσίας και εμπειρίας, αλλά και με σαφείς κοινωνικές προεκτάσεις. «Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εν όλη τη καρδία σου και εν όλη τη ψυχή σου και εν όλη τη διανοία σου». Αυτή είναι η πρώτη και μεγάλη εντολή. Η δεύτερη, όμοια με την πρώτη, «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν». Η αποστομωτική απάντηση του Χριστού που δίνει προς το νομοδιδάσκαλο, διεισδύει σε όλο το βάθος της θεολογίας αλλά και της ανθρωπολογίας και συνιστά μια σύνοψη όλης της Παλαιάς Διαθήκης. Και όχι μόνο. Η αγάπη με τη διπλή της διάσταση, την κάθετη και την οριζόντια, προς τον Θεό και προς τον συνάνθρωπο, συνιστά την ουσία όχι μόνο της παλαιάς αποκάλυψης του Θεού προς το λαό του αλλά και την πεμπτουσία του ιερού ευαγγελίου που θεμελιώνεται στη σταυρωμένη αγάπη του Υιού του, στην σταυρική θυσία.
Τα γνωρίσματα της
Τότε μόνο η αγάπη μπορεί να είναι αυθεντική και γνήσια, αλλά και ειλικρινής, όταν εκφράζεται με ένα ολοκληρωτικό δόσιμο. Όταν δηλαδή βγαίνει μέσα από την καρδιά του ανθρώπου, από όλη την ψυχή και από όλη τη διάνοια του (εντολή στο Δευτερονόμιο 6,5). Η αγάπη που δεν έχει αυτό το ολοκληρωτικό δόσιμο, αφήνει τον άνθρωπο να είναι διασπασμένη προσωπικότητα και να συμπεριφέρεται με τρόπο που καθόλου δεν είναι αρεστός στον Θεό. Κι αυτό γιατί εκείνο που κυριαρχεί στην περίπτωση είναι μάλλον η υποκρισία, που αποτελεί μια άλλη κοινωνική αλλά και πνευματική μάστιγα. Πολλές φορές μάλιστα είναι ευδιάκριτος ο συμβιβασμός των ανθρώπων να θέλουν ν’ αγαπούν τον Θεό, αλλά από την άλλη να παραμένουν εγκλωβισμένοι στα υλικά αγαθά και να στερούνται της δυνατότητας ν’ ατενίσουν τον ουρανό.
Η απάντηση του Χριστού στο νομοδιδάσκαλο δεν αφήνει οποιαδήποτε περιθώρια τέτοιων συμβιβασμών, οι οποίοι ακριβώς υποδηλώνουν όχι την αρχοντιά του προσώπου αλλά διχασμένη προσωπικότητα. Δεν είναι επίσης συμβατή με τις όποιες ωφελιμιστικές διευθετήσεις και υπολογισμούς, αλλά απαιτεί την ολοκληρωτική αγάπη του ανθρώπου προς τον Θεό. Αυτή που αναδύεται από την ύπαρξή του, την σκέψη και την καρδιά του. Σε αντίθετη περίπτωση, έχουμε εμπαιγμό του Θεού αλλά και του εαυτού μας.
Αλλά και η οριζόντια κατεύθυνση και έκφραση της αγάπης, με το «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν», είναι το ίδιο σπουδαία με το «αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου…». Δεν νοείται στην ευαγγελική αλήθεια αγάπη προς τον Θεό όταν απουσιάζει η αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Όταν ο άνθρωπος αδιαφορεί για τον συνάνθρωπό του, τον πονεμένο αδελφό του τότε όλα λειτουργούν σε συχνότητες έκπτωσης της πνευματικής ζωής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ευαγγελιστής Ιωάννης δεν διστάζει να χαρακτηρίσει ψεύτη και υποκριτή όποιον ισχυρίζεται ότι αγαπά τον Θεό αλλά μισεί τον αδελφό του (Α΄ Ιωάν. 4,20). Ακόμα, το «ως σεαυτόν» της θείας εντολής, δεν αφήνει καθόλου περιθώρια για επιφανειακή και ψεύτικη αγάπη. Όποιος αγαπά πραγματικά τον αδελφό του δεν έχει παρά να τον αγαπά όπως τον εαυτό του. Μάλιστα, οι αγιασμένες μορφές της Εκκλησίας μας μέσα από την βιωτή τους έδιναν την εντύπωση ότι περισσότερο αγαπούσαν τους αδελφούς τους από όσο τον εαυτό τους. Τέτοιες άγιες μορφές που τιμούμε σήμερα, είναι και ο Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης,, ο Θεόκτιστος ο μάρτυρας και ο Αβράμιος ο ιερομάρτυρας. Ας μιμηθούμε, λοιπόν, το άγιο παράδειγμά τους.
Αγαπητοί αδελφοί, οι δύο εκφράσεις της αγάπης, η κάθετη και η οριζόντια, η αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο, θα πρέπει να είναι ειλικρινής και να προσφέρεται με ολοκληρωτικό δόσιμο. Αυτό συνοψίζει και το περιεχόμενο τόσο της Παλαιάς όσο και της Καινής Διαθήκης, αλλά κυρίως της σταυρικής θυσίας του Κυρίου, από την οποία πηγάζει η σωτηρία μας. Γένοιτο.
Χριστάκης Ευσταθίου,
Θεολόγος