Χαιρετισμός του Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Γεωργίου σε εκδήλωση για τον Ευαγορά Παλληκαρίδη στην Κεφαλονιά (05/11/2024) 

Είναι δύσκολο κάποιος κοινός άνθρωπος να αξιολογήσει, ορθά, ένα γίγαντα. Του λείπει η κατάλληλη μονάδα μέτρησης. Του διαφεύγουν οι πραγματικές του διαστάσεις.

Και όταν μιλούμε για έναν ημίθεο, σαν τον Παλληκαρίδη, το εγχείρημα μοιάζει με παραλογισμό. Δεν μας συνήθισε η Ιστορία με τέτοιες μορφές. Με εξαιρετική φειδώ τις χαρίζει στο έθνος μας. Ήρωες και πολέμαρχους μάς έδωσε πολλούς. Μα αυτοί προσδοκούσαν, ή είχαν τουλάχιστον, την πιθανότητα να επιζήσουν μετά τους αγώνες τους, και να απολαύσουν τους καρπούς των κόπων τους. Εκείνοι που ήξεραν ότι ο θάνατός τους δεν ήταν πιθανότητα, αλλά βεβαιότητα, κι όμως επέμειναν για αξίες και αξιοπρέπεια, είναι εκ των πραγμάτων λίγοι. Κορυφαίοι ο Λεωνίδας, ο Παλαιολόγος, ο Αυξεντίου, μα και ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Μπροστά τους δεν μπορείς παρά να υποκλιθείς και να βιώσεις τη σμικρότητά σου.

Αυτά τα συναισθήματα με διακατέχουν από την ημέρα που τόσο ο κ. Στεργιούλης όσο και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεφαλληνίας και η διεύθυνση αυτού του Σχολείου με προσκάλεσαν να παρευρεθώ στην εκδήλωσή σας και να απευθύνω χαιρετισμό. Νοιώθω ότι o ήρωας αποτελεί κορυφή πανύψηλη της ανθρωπότητας, και συλλαμβάνω τον εαυτό μου να τον αγναντεύει από μακριά και να προσπαθεί να συνειδητοποιήσει το μεγαλείο του.

Συγχαίρω θερμά όλους εσάς, τη Διεύθυνση, τους Καθηγητές και τους μαθητές, για την πρωτοβουλία σας να τιμήσετε ιδιαίτερα, τον έφηβο ήρωα της Κύπρου και των Πανελλήνων, και να τον προβάλετε με τον τρόπο αυτό πρότυπο και παράδειγμα προς μίμηση στις νεότερες γενιές. Δίνετε, έτσι, ώθηση στις νεότερες γενιές να γίνουν μέτοχοι του ευρύτερου οράματος του Παλληκαρίδη για τον Ελληνισμό και τα πεπρωμένα του. Για τον ήρωα μας και αυτό φαίνεται μέσα από τη δεκαοκτάχρονη ζωή και το έργο του-, η Ελλάδα ήταν ένας τρόπος ζωής με άξονες τον ελεύθερο άνθρωπο, την ελληνική γλώσσα και την αρετή. Η Ελλάδα συνιστούσε γι’ αυτόν στάση και νόημα ζωής.

Στο ψηφιδωτό της Κυπριακής Επανάστασης, του τετραετούς επικού αγώνα της ΕΟΚΑ, κάθε ψηφίδα έχει τη θέση της. Στο κέντρο της, όμως, δεσπόζει η επιβλητική μορφή του 19χρονου ήρωα της Πάφου, του Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Γιατί δεν βρίσκονται εύκολα στην Ιστορία παραδείγματα 19χρονων παιδιών που ν’ ανέβηκαν συνειδητά στην αγχόνη. Και ήταν συνειδητή η πορεία του Παλληκαρίδη προς την αγχόνη, όπως φαίνεται από τη στάση του και τα κείμενά του μέσα από τα κελιά των μελλοθανάτων. Δεν εμφανίζονται συχνά περιπτώσεις όπως αυτή του Παλληκαρίδη που ντρόπιασε δικαστές και δικαστήρια, μη εκλιπαρώντας για οίκτο προς την ωραία νεότητά του, αλλά διακηρύσσοντας πως ό,τι έκανε το έκανε για την πατρίδα του που ήθελε να την δει ελεύθερη και δεν μετάνοιωσε γι’ αυτό.

Με τη θυσία του τίμησε τη Ρωμιοσύνη, καταξίωσε την ελληνική του ταυτότητα και δικαίωσε τους αγώνες των προγόνων του. Είχε προσλάβει αφομοιωτικά το ηρωικό φρόνημα και την ανδρεία όλων των προγόνων του, από τον Ονήσιλλο μέχρι τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό και τον Γρηγόρη Αυξεντίου, που έπεσε ένδοξα λίγες μέρες πριν τη δική του θυσία, και υπερυψώθη θεαματικά σε εκμαγείον εθνικής αρετής.

Κάθε αναφορά μας στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη έχει διπλό σκοπό: Να μας παρουσιάσει τις αξίες και τα ιδανικά που εκείνος ενσάρκωνε αφ’ ενός, αλλά και να προκαλέσει τη σύγκριση με το σήμερα και να μας παροτρύνει να επιστρέψουμε σ’ αυτά, αφ’ ετέρου. Ένας 17χρονος μαθητής, τότε, εγκαταλείπει τα σχολικά θρανία και πάει να βρει τη λευτεριά. Τότε, σε κάθε ηρωική θυσία και σε κάθε ανδραγάθημα της ΕΟΚΑ αλλά και με αφορμή την επιβολή κάθε βάναυσου μέτρου από τον κατακτητή, η μαθητιώσα νεολαία ξεχυνόταν στους δρόμους διεκδικώντας την ελευθερία της Κύπρου. Σήμερα ξεχαστήκαμε στα μισά του δρόμου. Μια μαθητική διαδήλωση στις μέρες μας, το πολύ που μπορεί να διεκδικεί είναι κατάργηση της στολής, μείωση της διδασκόμενης ύλης, ή μαθητικό συνδικαλισμό.

Τότε, σε ασύγκριτα σκληρότερες συνθήκες, η ψυχή παρέμενε όρθια. Σήμερα η ψυχή εξαντλείται, κάμπτεται, συμβιβάζεται. Ανέχεται την παραχάραξη της Ιστορίας μας και την υπόσκαψη των βασικών παραμέτρων της αυτοσυνειδησίας μας, συντελώντας έτσι στην αποδόμηση του εθνικού μας φρονήματος. Πολλές φορές, και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, γινόμαστε, με τις ενέργειες μας, συνεργοί στα άνομα σχέδια των Τούρκων. Και έχουν περάσει μόνον 67 χρόνια από τη θυσία του Παλληκαρίδη και του Αυξεντίου.

Ωστόσο, είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε τους φοβερούς κινδύνους που απειλούν πρώτα την Κύπρο και σε κατοπινό στάδιο και άλλα τμήματα του Ελληνικού χώρου, προκειμένου να τους αναχαιτίσουμε. Και ζητώ την ανοχή σας για ακόμη δύο λεπτά, προκειμένου να κοινοποιήσω και σ’ εσάς την αγωνία μου για την πορεία του εθνικού μας θέματος, του θέματος της Κύπρου,  και να ζητήσω την ευαισθητοποίησή σας γι’ αυτό. Δεν θα είχε, διαφορετικά, έννοια η παρουσία μου ανάμεσά σας.

Μόνιμος και σταθερός στόχος της Τουρκίας στην Κύπρο παραμένει-έτσι σχεδιάστηκε από το 1956 από το Νιχάτ Ερίμ- η πλήρης κατάληψη και Τουρκοποίηση ολόκληρης της νήσου. Αυτό τον στόχο η Τουρκία προσπαθεί να τον υλοποιήσει με τρεις τρόπους:

α) Με μια ενδιάμεση νόθα λύση. Αν επιβιώνουμε σήμερα, ως Κυπριακός Ελληνισμός, και αν έχουμε μια διεθνή φωνή είναι γιατί τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης θωρακίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία. Μπορούμε, όσο αδύναμοι και να΄ μαστε, σε κάθε δύσκολη περίσταση να συγκαλέσουμε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ή τη Γενική Συνέλευση, ή να απευθυνθούμε στα διάφορα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης γιατί είμαστε Κράτος. Η Τουρκία επιδιώκει με κάθε τρόπο κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και δημιουργία, εξ υπαρχής, ενός νέου κράτους από τις δύο κοινότητες. Αν επιτύχει να μας οδηγήσει σε μιαν τέτοια λύση, την επομένη της λύσης η Τουρκία θα αθετήσει την υπογραφή της, και εμείς, τότε χωρίς τη συγκατάθεση του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου, δεν θα μπορούμε να απευθυνθούμε σε διεθνή όργανα γιατί από κράτος θα είμαστε κοινότητα, χωρίς διεθνή φωνή και αναγνώριση. Θα ‘μαστε όμηροι στα χέρια της Τουρκίας και η Τουρκοποίηση δεν θα αργήσει.

β) Με τον εποικισμό. Οι ίδιοι οι Τουρκοκύπριοι -όσοι απ’ αυτούς παρέμειναν στην Κύπρο-, καταγγέλλουν ότι σήμερα υπάρχουν στο κατεχόμενο μέρος της πατρίδας μας έναν εκατομμύριο έποικοι. Είναι δηλ. περισσότεροι από μας, τους γηγενείς κατοίκους της Κύπρου. Ο εποικισμός, βέβαια, είναι παράνομος και καταδικάζεται ως έγκλημα πολέμου. Το νόμιμο, ή παράνομο, στη διεθνή σκηνή, όμως, εξαρτάται από τη στάση των άλλων κρατών. Αν η Τουρκική πολιτική καταφέρει να μεταστρέψει τη σημερινή αρνητική, γι’ αυτήν, θέση των άλλων κρατών σε θετική, θα ζητήσει δημοψήφισμα και θα έχουμε την τύχη της Αλεξανδρέττας.

γ) Με τον εκφοβισμό. Ήδη οι Τούρκοι κάθε λίγο δημιουργούν προβλήματα στη γραμμή αντιπαράθεσης. Μελλοντικά θα εντείνουν τις παρενοχλήσεις τους στο ελεύθερο τμήμα της Κύπρου, στέλλοντας κατασκόπους, ή χρησιμοποιώντας τους Μουσουλμάνους, παράνομους ή μη, μετανάστες, που ζουν στην πλευρά μας. Θα δημιουργήσουν έτσι κλίμα εκφοβισμού και δεν θα μείνει άλλη εκλογή σ’ εμάς από τη φυγή. Θα έχουμε, έτσι, την τύχη της Ίμβρου και της Τενέδου.

Καιρός, λοιπόν, να ανανήψουμε. Να συνειδητοποιήσουμε τους θανάσιμους κινδύνους που διατρέχουμε και ως ένας άνθρωπος, σ’ ένα κοινό μέτωπο Ελλάδος και Κύπρου να προσπαθήσουμε να τους αποκρούσουμε. Το οφείλουμε στους προγόνους μας που διαφύλαξαν μέσα σε δυσκολίες και αντιξοότητες τον τόπο μας Ελληνικό και Χριστιανικό. Το οφείλουμε στους ήρωες μας που αγωνίστηκαν για την απελευθέρωση της Κύπρου. Το οφείλουμε και στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη που, στα 19 του χρόνια, θυσιάστηκε για την πατρίδα, δίνοντας μοναδικό παράδειγμα ηρωισμού και αυτοθυσίας, στους μαθητές και στους νέους κάθε εποχής.

Συγχαίρω και πάλιν θερμά όλους τους συντελεστές της σημερινής εκδήλωσης και εύχομαι όπως το παράδειγμα του Ευαγόρα Παλληκαρίδη εμπνέει και καθηδηγεί όλους στον δρόμο του καθήκοντος.