“Η ομογένεια στηρίζει την Κύπρο”: Συνέντευξη με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο

Δημοσιογράφος: Αντιγόνη Σολομωνίδου Δρουσιώτου

Η επίσκεψη στην Κύπρο είναι μεγάλη ευλογία Θεού και σπουδαία εμπειρία συνάντησης με έναν λαό ηρωικό και μαρτυρικό, ο οποίος εκφράζει υπέρτατες αξίες στις οποίες στηρίζεται ο λεγόμενος δυτικός κόσμος. Με αυτές τις σκέψεις έρχεται στο νησί μας ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος μαζί με την Αρχιεπισκοπική Χορωδία Νέων Αμερικής, για να δώσουν μια φιλανθρωπική προσφορά τέχνης, με μια συναυλία υπέρ των παιδιών της Κύπρου, με τίτλο «Αγάπη δε, Έχω…». Μια συναυλία που στόχο έχει την οικονομική στήριξη του φορέα απόρων φοιτητών που ίδρυσε η Πρώτη Κυρία.

-«Αγάπη δε, Έχω…» η συναυλία της Αρχιεπισκοπικής Χορωδίας Νέων Αμερικής στην Κύπρο, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 13 Ιουλίου, στις 8.30 το βράδυ, στο αρχαίο θέατρο του Κουρίου και τελεί υπό την αιγίδα της πρώτης κυρίας Άντρης Αναστασιάδη και τη δική σας. 

Η γνωριμία των παιδιών της χορωδίας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής με την Κύπρο είναι σημαντική, διότι βασίζεται στην αγάπη και τη συμπαράσταση και εκφράζεται με μια φιλανθρωπική προσφορά τέχνης. Μια συναυλία υπέρ των παιδιών της Κύπρου. Όλα τα έσοδα από την εκδήλωση θα διατεθούν στον ανεξάρτητο Φορέα Κοινωνικής Στήριξης για την ενίσχυση απόρων φοιτητών που έχει ιδρύσει η σύζυγος του Πρόεδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.

-Ποιοι συμμετέχουν εκτός από την Αρχιεπισκοπική Χορωδία Νέων Αμερικής;

Τα μουσικά σύνολα της Αστυνομικής Δύναμης Κύπρου, ο διεθνούς φήμης σολίστ πιάνου Cyprien Katsaris και ο δημοφιλής ερμηνευτής Μιχάλης Χατζηγιάννης ενώνουν τις δυνάμεις τους για μια μοναδική μουσική εμπειρία. Παρουσιάστρια της βραδιάς θα είναι η Ζέτα Μακρυπούλια. Μια μουσική περιδιάβαση σε μαγικούς δρόμους που ξεκινά από τις καταβολές της κλασικής μουσικής, αγγίζει αριστουργήματα του διεθνούς ρεπερτορίου, διέρχεται τις μεγάλες στιγμές του ελληνικού πενταγράμμου και φτάνει μέχρι και τα πιο μελωδικά τραγούδια της κυπριακής παράδοσης.

-Με τι συναισθήματα έρχεστε στην Κύπρο; 

Η κάθε επίσκεψη στην Κύπρο είναι για μένα μεγάλη ευλογία Θεού και σπουδαία εμπειρία συναντήσεως με έναν λαό ηρωικό και μαρτυρικό που εκφράζει υπέρτατες αξίες στις οποίες στηρίζεται ο λεγόμενος δυτικός κόσμος.

-Bάλσαμο για τους εγκλωβισμένους ήταν η επίσκεψή σας την τελευταία φορά στα κατεχόμενα χωριά και στο Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα. 

Τα προσκυνήματα μας στον Απόστολο Ανδρέα και στον Απόστολο Βαρνάβα ήταν ξεχωριστή ευλογία. Το Ριζοκάρπασο το ξέρουν όλοι, γιατί οι εγκλωβισμένοι είναι σημείο αναφοράς, ηρωισμού, εγκαρτερήσεως, υπομονής και εμμονής στα μεγάλα ιδανικά της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Αγωνιζόμεθα για να έρθει η ημέρα που το Ριζοκάρπασο θα είναι και πάλι μέρος ελεύθερο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι εγκλωβισμένοι έχουν την προστασία των Αγίων, την προστασία των αγγέλων και πάνω απ΄όλα την προστασία του Θεού, ο οποίος είναι Θεός της δικαιοσύνης και της αγάπης και δεν θα αφήσει να παρατείνεται επ’ άπειρον η δοκιμασία αυτού του λαού. Πάντοτε τους σκεφτόμαστε, καταλαβαίνουμε τον πόνο τους, προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Η ομογένεια στηρίζει την Κύπρο και δεν πρόκειται να σταματήσουμε παρά μόνο όταν λήξει το Κυπριακό θέμα.

-Συναντηθήκατε πρόσφατα με την Πρέσβειρα των ΗΠΑ στη Λευκωσία, ζητήσατε τη βοήθειά της για τις εκταφές λειψάνων και την ταυτοποίηση αγνοουμένων; 

Η πρόσφατη συνάντηση στο Γραφείο μου με την Πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Κύπρο έγινε σε πολύ καλό κλίμα. Αντιλαμβάνομαι ότι έχει τη σαφή διάθεση να βοηθήσει κατά το δυνατόν στα υπάρχοντα εκκρεμή θέματα. Είναι πάνω από έξι μήνες στο νησί και αγαπά την Κύπρο ως τόπο, το λαό και την κουλτούρα της, αλλά κι ως πρόκληση. Ελπίζω ότι θα κάνει το καλύτερο.

-Ποιος είναι ο ρόλος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής στην προώθηση των εθνικών μας θεμάτων μια που έχετε τη δυνατότητα πρόσβασης στα κέντρα λήψεως των αποφάσεων;  

Πολύ σημαντικός, αλλά ο Αρχιεπίσκοπος δεν μιλά τον λόγο της πολιτικής, είναι πνευματικός άνθρωπος και αυτό περιμένουν οι αρμόδιοι με τους οποίους μιλά. Η συζήτηση και η επικοινωνία που έχουμε είναι ουσιαστική και έχει να κάνει με τρέχοντα θέματα τα οποία είναι ουσιαστικού ενδιαφέροντος. Η ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής εργάζεται επί μονίμου και συστηματικής βάσεως για την προώθηση των ποικίλων εθνικών θεμάτων. Το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, η Κύπρος, το όνομα της Μακεδονίας, η οικονομική κατάσταση της Ελλάδας και η οικονομική κατάσταση της Κύπρου, είναι σταθερές εστίες της προσοχής μας και των ποικίλων σχετικών δραστηριοτήτων μας σε πολλά επίπεδα. Στην Κύπρο υπάρχει ένα κυρίαρχο κράτος που το ένα τρίτο του είναι υπό κατοχή και είναι θέμα δικαιοσύνης, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτισμού, δημοκρατικών θεσμών. Μιλούμε γλώσσα ανθρώπινη, όχι πολιτική. Οι πολιτικοί περιμένουν συγκεκριμένα πράγματα από μας λόγω της ιστορίας μας, η οποία συνδυάζει διεθνή παγκόσμιο ελληνισμό και ορθοδοξία. Δεν είμαστε απλά μια από τις 198 διαφορετικές εθνότητες της Νέας Υόρκης.

-Η Χίλαρι Κλίντον ή ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πιο κοντά στους Έλληνες; 

Παραδοσιακά, όλοι οι υποψήφιοι επισκέπτονται την Αρχιεπισκοπή Αμερικής κατά την προεκλογική τους εκστρατεία και προσκαλούν τον προκαθήμενό της στην τελετή εγκαθίδρυσης των νέου Προέδρου της Αμερικής. Το Ρεπουμπλικανικό όσο και το Δημοκρατικό κόμμα καλούν τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής για να απευθύνει ειδική προσευχή και αυτό δείχνει τον χαρακτήρα και τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Αρχιεπισκοπή Αμερικής στις ΗΠΑ.

-Στην Κύπρο υπάρχει η αίσθηση ότι η Αμερική έχει περισσότερη εμπλοκή στη διαδικασία συνομιλιών για το Κυπριακό, η οποία συνδέεται και με την ύπαρξη υδρογονανθράκων. 

Υπάρχει η αλλαγή, αλλά εξαρτάται από τους ανθρώπους και τα όργανα μέτρησής της. Είναι άνθρωποι που βγάζουν αριθμούς πολύ μεγάλους, είναι άλλοι που βγάζουν αριθμούς πολύ μικρούς. Εδώ χρειάζεται να ξέρετε ότι σε αυτές τις περιπτώσεις η εκτίμηση έχει ένα ποσοστό αβεβαιότητας, ανακρίβειας και ασάφειας. Αλλά το ότι υπάρχει μια θετική αλλαγή, αυτό είναι βέβαιο.

-Οι γεωπολιτικές συγκυρίες βοηθούν; 

Βεβαίως, ένας σημαντικός παράγοντας που υπήρξε είναι το ενεργειακό θέμα, αυτό είναι βέβαιο, διότι πάντα μετρά ο οικονομικός παράγοντας. Δεύτερο επηρέασαν οι συγκυρίες της ανωμαλίας στη Μέση Ανατολή. Ελπίζουμε ότι η διαφαινόμενη αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής, επαναλαμβάνω το μέγεθος και το ποσοστό της εξαρτάται πώς θα το δείτε, θα προχωρήσει και θα έχει αποτέλεσμα. Αλλά το πότε και πόσο δεν το ξέρω, είναι αδύνατο κανείς να το προσδιορίσει.

-Η Κύπρος βρίσκεται σε ένα οικονομικό και πολιτικό κομβικό σημείο όπου η ανακάλυψη του φυσικού αερίου μπορεί να αλλάξει το γεωπολιτικό και οικονομικό της μέλλον, αλλά και της περιοχής;

 Η ανακάλυψη του φυσικού αερίου είναι αποφασιστικής σημασίας γεγονός πού επηρεάζει την Αμερική διότι, εκτός των άλλων, συνδέεται και με σχέσεις με χώρες που γειτνιάζουν με την Κύπρο.

Αναγκαία η συνύπαρξη και η αλληλοεξάρτηση

-Τι θα λέγατε ως νουθεσία στους πολιτικούς και στους πολίτες;

 Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να σκέφτεται ότι δεν είναι μόνος στον κόσμο, δεν είναι μόνο το εγώ του, αλλά είναι μέρος μιας γενικότερης κοινωνίας. Η πρώτη φάση της δημιουργικής πράξης του Θεού για τον άνθρωπο ήταν να δημιουργήσει αμέσως κοινωνία, επομένως είναι στη φύση μας να είμαστε κοινωνικά όντα, να ζούμε με την ανάγκη της συνύπαρξης και εξάρτισης από τους άλλους ανθρώπους.

-Και από τους Μουσουλμάνους; 

Με τους Μουσουλμάνους όπως με κάθε διαφορετική θρησκεία ή πολιτιστική ή εθνολογική διαφορά και η Κύπρος υπήρξε μοντέλο συνύπαρξης ειρηνικής για αιώνες. Είναι περίεργο ότι οι ίδιοι άνθρωποι οι οποίοι συνυπάρχουν, όταν βρεθούν υπό συνθήκες που πολλές φορές είναι εξωτερικές, υποκινούμενες από άλλες σκοτεινές δυνάμεις, αλλάζουν. Οι ίδιοι άνθρωποι αρχίζουν και γίνονται εχθροί, ενώ μπορούσαν να συνυπάρχουν. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα για το ένα ή το άλλο.

-Χρειάζεται συγχώρεση; 

Η συγχώρεση είναι ένα θέμα προσωπικό αλλά και ομαδικό. Δηλαδή σε προσωπικό επίπεδο αν είμαστε χριστιανοί έχουμε τη σαφή οδηγία αν όχι εντολή του Ιησού Χριστού όταν ετοιμάζεσαι να πας να δώσεις το δώρο σου στο Ναό, πρώτα θα συμφιλιωθείς με τον άνθρωπο με τον οποίο είσαι σε κατάσταση εχθρότητας, και μετά να πας να δώσεις το δώρο στο Θεό. Δεν μπορείς να πας στο Θεό ο οποίος συγχωρεί αν δεν έχεις εσύ συγχωρέσει. Από την άλλη μεριά, όταν περάσεις πέραν του προσωπικού στο ομαδικό, το εθνικό, οι συνθήκες αλλάζουν, υπεισέρχονται παράγοντες που δεν ελέγχονται. Είναι δυνατόν να υπάρξει περίπτωση πολέμου δύο εθνών που είναι και τα δύο χριστιανικά; Θα σας ρωτήσω κάτι που έχει μεγάλη σημασία. Πού έγινε και ποιο είναι το πρώτο έγκλημα στην ιστορία;

-Ο Κάιν σκότωσε τον Άβελ. 

Η πρώτη οικογένεια είναι ο τόπος του πρώτου εγκλήματος. Αυτό δείχνει τη δυνατότητα λόγω ελευθερίας, να γίνουν πράγματα ασυγχώρητα.

-Μια ευχή. 

Να εργαστούμε όπως το κάνουμε με όλους τους ανθρώπους με όλη μας τη δύναμη και για το θέμα της Κύπρου να κλείσει αυτή η πληγή και να ανατείλει ο ήλιος της δικαιοσύνης στην Κύπρο, για να θυμηθούμε τον ποιητή. Παράκληση να ενταθεί η προσευχή μας διότι σε τελευταία ανάλυση ο Θεός είναι ο Κύριος της ιστορίας. Οι άνθρωποι σχεδιάζουν, αποφασίζουν, αλλά ο Θεός κυβερνά.

Πολύ ισχυρή η κυπριακή ομογένεια

-Έχετε επαφή με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τη σύζυγό του; 

Υπάρχει μια συχνή επικοινωνία με ανταλλαγή απόψεων. Έχουμε δημιουργήσει στενές προσωπικές σχέσεις, γι’ αυτό και η συνεχής συμπαράσταση και συνεργασία μας. Από τον Απρίλιο του 2013 έγινε η προσθήκη του οικονομικού στοιχείου που δεν υπήρχε προηγουμένως. Ιδρύσαμε Ταμείο για την Κύπρο και αποστέλλουμε οικονομική βοήθεια σε ορισμένα ιδρύματα. Ένα άλλο θέμα είναι οι επενδύσεις στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Πρέπει να τονίσω ότι η κυπριακή ομογένεια είναι παρά πολύ ισχυρή και το θέμα των επενδύσεων πολύ σημαντικό.

-Αληθεύει το ενδιαφέρον του Προέδρου Ομπάμα για τη διαχείριση του προσφυγικού και την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση και ότι oι HΠΑ έχουν σαφή διάθεση να βοηθήσουν; 

Ο Πρόεδρος Ομπάμα έχει δείξει το ενδιαφέρον του για το προσφυγικό και νομίζω ότι καταβάλλει προσπάθειες για την έξοδο της Ελλάδος από την κρίση. Το προσφυγικό είναι μια εξαιρετικά δυσμενής κατάσταση, την οποία οι Έλληνες της Αμερικής έχουν τη δυνατότητα να αντιληφθούν, καθώς η Αμερική είναι χώρα πρωτογενούς μετανάστευσης. Οι πρόσφυγες είναι πολλές φορές φορείς και αντικείμενο κακοηθέστατων εκμεταλλεύσεων. Οι ομογενείς συμπαρίστανται και οικονομικά για το προσφυγικό/μεταναστευτικό.

Η οργή μπορεί να γίνει θετικός παράγοντας για κάτι δημιουργικό

-Η παγκόσμια οικονομική κρίση έφερε τον κόσμο πιο κοντά στην Εκκλησία; 

Και ναι και όχι. Υπήρξαν περιπτώσεις που ήταν σαφές το αποτέλεσμα όπως γίνεται όχι μόνο με την οικονομική κρίση αλλά και με θέματα εκτάκτων φυσικών φαινομένων όπως πλημύρες, σεισμός κ.λπ., αυτά πάντοτε συμβάλλουν αλλά όχι νομοτελειακά.

-Τι έχει να πει η θρησκεία στον σύγχρονο άνθρωπο για τη φτώχεια που επεκτείνεται σε παγκόσμια κλίμακα; Να του πει να κάνει υπομονή; 

Κάνουμε ως Εκκλησία ό,τι μπορούμε περισσότερο. Αυτό είναι ένα έργο που δεν σταματά. Εδώ στην Αρχιεπισκοπή έχουμε οργανισμούς που κάνουν τέτοια δουλειά, είναι η Φιλόπτωχος Αδελφότης των κυριών με 27 χιλιάδες μέλη, κάνουν τεράστιο φιλανθρωπικό έργο. Η Εκκλησία θα βοηθήσει τον άνθρωπο να σταθεί όσο μπορεί για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, αλλά παράλληλα υπάρχει και η υλική βοήθεια όσο είναι δυνατή. Όπως τη βοήθεια που στέλνουμε σε Ιδρύματα στην Κύπρο. Γίνονται πολλά. Δίνουμε υποτροφίες σε πολλά παιδιά και σε Κυπρίους.

-Έχετε μια στενή σχέση με τους νέους, τους φοιτητές; 

Κάνουμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια στα σχολεία, οργανώσεις των νέων κατά ενορία, παιδιά των τάξεων του Λυκείου, με τους φοιτητές, σημαντικός τομέας είναι οι κατασκηνώσεις μας, επιπλέον έχουμε τη Θεολογική μας Σχολή και το Κολέγιο στη Βοστώνη που προσφέρει ανώτατη εκπαίδευση. Oι ηλικίες μεταξύ 19 – 33 χρόνων έχουν το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής, αυτό οφείλεται σε άλλα αίτια, δεν έχει σχέση με την Εκκλησία.

-Ποια συμβουλή θα δίνατε σε ένα θυμωμένο νέο; 

Θα προσπαθούσα να διαπιστώσω το είδος του θυμού και τον λόγο που τον προκαλεί. Για να θυμηθώ ένα ωραιότατα βιβλικό χωρίο, «οργίζεστε και μη αμαρτάνετε», το οποίο σημαίνει μπορεί να οργιστείτε και αυτό να μην είναι αμαρτία, αλλά μπορεί να οργιστείτε για ένα αμαρτωλό πράγμα, να είναι δικό σας λάθος και όχι των άλλων. Έτσι, σε ένα θυμωμένο νέο θα του πω να χρησιμοποιήσει τη μεγάλη αρετή της διάκρισης για το τι είναι αυτό που τον κάνει να είναι οργισμένος, να ανήκει στα λεγόμενα οργισμένα νιάτα και αντί να είναι ένας οργισμένος, που μερικές φορές μπορεί να είναι καθαρά αρνητικό. Μπορεί η οργή να γίνει θετικός παράγοντας για κάτι δημιουργικό. Άλλες φορές είναι εντελώς αρνητικό και το άγονο δεν βγάζει πουθενά, δημιουργεί τη γενεά των μονίμως παραπονούμενων με χρόνια νόσο την οργή χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Eίμαστε στην έκτη γενιά και διατηρούμε τον ελληνορθόδοξο χαρακτήρα μας

– Παλεύετε για τη διατήρηση του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της ομογένειας σε μία χώρα που έχει τρομερή αφομοιωτική δύναμη…

 Όντως δεν είναι εύκολη η διατήρηση του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Ομογένειας σε μια χώρα με τεραστία αφομοιωτική δύναμη όπως η Αμερική. Μετανάστες από ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πολωνία κ.ά. χάνουν συνήθως τη σύνδεσή τους με τη χώρα καταγωγής τους στην τρίτη γενεά. Εμείς είμαστε στην έκτη γενεά και διατηρούμε τον ελληνορθόδοξο χαρακτήρα μας. Το εκπληκτικό αυτό γεγονός οφείλεται κατά βάση στην Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής. Αυτό το λέγω όχι ως Αρχιεπίσκοπος αλλά ως ακαδημαϊκός ιστορικός, διότι αποτελεί αντικειμενική πραγματικότητα. Και το έργο συνεχίζεται.

-Σήμερα εξακολουθούν να έρχονται στις ΗΠΑ μετανάστες; 

Λόγω της οικονομικής κρίσης και ανεργίας στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια πάρα πολλοί νέοι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο προσπαθούν να βρουν επαγγελματική αποκατάσταση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τόσο η Ιερά Αρχιεπισκοπή, οι εκκλησιαστικές μας κοινότητες και οι οργανωμένοι φορείς, προσπαθούμε να βοηθήσουμε στην εξεύρεση εργασίας.

-Πότε θα αποπερατωθεί ο ναός του Αγίου Νικολάου, που ισοπεδώθηκε από το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου;

 Τέλη του 2017 ολοκληρώνεται ο ναός του Αγίου Νικολάου. Χτίζεται στην οδό Liberty, απέναντι ακριβώς από το Μνημείο της Καταστροφής και το Μουσείο του Ground Zero. Τον ημιτελή ναό επισκέπτονται ημερησίως περίπου 18.000 άτομα και υπολογίζεται ότι μόλις αυτός ολοκληρωθεί, θα προσελκύει 20.000 με 25.000 άτομα την ημέρα.

-Πώς καταφέρνετε να σηκώνετε στους ώμους σας τον Ελληνισμό της Αμερικής, την Ορθοδοξία της Αμερικής, τη γλώσσα την Ελληνική, βασικές συνισταμένες υπάρξεως και της Εκκλησίας στην Αμερική; 

Δεν τα σηκώνω στους ώμους μου! Εδώ έχουμε μια συνεργασία όχι απλώς εξαιρετική, μια που ορισμένοι άνθρωποι από την κυπριακή παροικία είναι πρωτοφανούς εργατικότητας και συνεργατικότητας. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός τέτοιων ανθρώπων οι οποίοι είναι όντως παρόντες με πολλές θυσίες και αυτό είναι βασικό. Το δεύτερο ανήκει στη θεολογική πλευρά, εμείς ζούμε, τρεφόμαστε και υπάρχουμε με τις προσευχές των ανθρώπων μας, αυτό μας κρατά. Αισθάνομαι ότι μονίμως περπατώ σε υπόστροφα προσευχών.

-Δύσκολος ο δρόμος;

 Ναι, είναι σύνθετη, μεγάλη χώρα, αλλά το ότι έχουμε φτάσει σε έκτη γενεά η οποία δεν έχει αφομοιωθεί, είναι πολύ σημαντικό.

-Πόσα σχολεία έχει η Αρχιεπισκοπή; 

Απογευματινά σε ενορίες γύρω στα 350 αλλά πλήρη και ημερήσια σχολεία είναι γύρω στα 30 σε μεγάλες πόλεις.  Έχουμε χιλιάδες παιδιά.

-Οι ομογενείς τι ζητούν από τον Αρχιεπίσκοπο; 

Πάρα πολλά πράγματα, για να χρησιμοποιήσω βιβλική γλώσσα «ων ουκ έστι αριθμός».

Πηγή: philenews.com

10/7/2016