Μνήμη του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (14 Νοεμβρίου)

Σήμερα η Εκκλησία, τιμά τη μνήμη του Αποστόλου Φιλίππου, του Αγίου Γρηγορίου, αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης του Παλαμά, του Οσίου Ευφημιανού του εν Λύση της Μεσαορίας ασκήσαντος και του νεομάρτυρος Κωνσταντίνου του Υδραίου, πολιούχου της Ρόδου.

Σήμερα πανηγυρίζουν οι κοινότητες, Άρσος Λεμεσού, Όμοδος και η τουρκοκρατούμενη Λύση, η ενορία του Αγίου Φιλίππου στα Λατσιά και η πόλη της Θεσσαλονίκης.

Ο Γρηγόριος Παλαμάς καταγόταν από την Επτάλοφο Πόλη. Γεννήθηκε το 1296 από γονείς ενάρετους. Ο πατέρας του ήταν συγκλητικός και κατόπιν έγινε μοναχός. Είχε πολλά έμφυτα χαρίσματα. Ένεκα της ευφυΐας που τον διέκρινε, πολύ γρήγορα πρόβαλαν και τα επίκτητα χαρίσματα της γνώσης και της επιστημοσύνης.

Παρόλο που του ζητήθηκε να ανέβει τα σκαλοπάτια των βασιλικών ανακτόρων, εντούτοις ο Γρηγόριος ακολούθησε τον αγγελικό βίο, της ασκήσεως και της προσευχής. Διέθεσε, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, τα υπάρχοντά του στους φτωχούς και, εγκαταλείποντας τις ματαιότητες του κόσμου, ακολούθησε την πορεία της τελείωσης εν Χριστώ.

Μόνασε στη Μεγίστη Λαύρα στον Άθω, όπου διδάχθηκε την αρετή και, πάνω από όλα, την απώλεια της υποκρισίας και την ένδυση της αυθεντικότητας του απλού φρονήματος. Μετέβη στη Θεσσαλονίκη, όπου χειροτονήθηκε διάκονος, πρεσβύτερος και κατόπιν επίσκοπος. Ως αρχιεπίσκοπος της συμπρωτεύουσας αναλώθηκε κυριολεκτικά στο να στηρίξει το ποίμνιο, τόσο με την ενάρετη ζωή του, όσο και με τη θεολογική συγγραφική του δημιουργία.

Αντιμετώπισε θεολογικά τους δυτικούς Βαρλαάμ και Ακίνδυνο, οι οποίοι ταύτιζαν την ουσία με τις ενέργειες του Θεού.

Ο Παλαμάς, επεκτείνοντας τη θεολογία του Μεγάλου Βασιλείου, επισήμανε ότι ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει τον Θεό, όχι με τη διάνοια ή το συναίσθημα, αλλά με την εμπειρία του Αγίου Πνεύματος. Ο Χριστιανός μπορεί να έχει μετοχή στη δόξα της Αγίας Τριάδος, μέσω των ακτίστων Θείων Ενεργειών, διότι η θεϊκή ουσία παραμένει άπειρη και απρόσιτη για τον πεπερασμένο άνθρωπο.

Ας παρακαλέσουμε όλους τους τιμώμενους Αγίους σήμερα, να πρεσβεύουν υπέρ πάντων ημών και για ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου