Ο ναός της Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας στο Κούρδάλι
ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
ΣΤΗ ΣΕΙΡΑ ΟΔΗΓΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
Κυκλοφόρησε ο έβδομος τόμος στη σειρά των Οδηγών Βυζαντινών Μνημείων της Κύπρου με τίτλο: Ο ναός της Παναγίας της Χρυσοκουρδαλιώτισσας στο Κούρδαλι. Η έκδοση έγινε από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Tραπέζης Kύπρου σε συνεργασία με την Iερά Mητρόπολη Μόρφου και το Tμήμα Aρχαιοτήτων.
Η σειρά των οδηγών θα καλύψει εκτός από τα βυζαντινά μνημεία της Kύπρου, τα οποία ανήκουν στην Παγκόσμια Πολιτιστική Kληρονομιά (UNESCO) και άλλα σημαντικά βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία του τόπου. Τα καθαρά έσοδα από την πώληση των Οδηγών, κατατίθενται στα ειδικά ταμεία των Ιερών Μητροπόλεων και των Μονών και χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες συντήρησης των μνημείων.
Την έκδοση προλογίζει ο Γιάννης Κυπρή, Πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου και χαιρετίζουν ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος.
Μέσα από τις σελίδες του Οδηγού γίνεται αναδρομή στην ιστορία και τη θέση του χωριού Κούρδαλι, το οποίο βρίσκεται στη γεωγραφική περιοχή της Πιτσιλιάς, 60 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας.
Ακολουθεί το κεφάλαιο για την αρχιτεκτονική του καθολικού της Μονής, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο ναός ανήκει στον τύπο του τρίκλιτου ξυλόστεγου ναού, ο οποίος είναι χαρακτηριστικός της κυπριακής ναοδομίας και απαντά κυρίως στην ορεινή περιοχή του Τροόδους. Στο κεφάλαιο εκτός από την τυπολογία του μνημείου παρουσιάζονται οι διάφορες οικοδομικές φάσεις και τα υλικά δομής.
Στο κεφάλαιο για το ιστορικό πλαίσιο αναπτύσσεται η καλλιτεχνική παραγωγή επί Ενετοκρατίας (1489-1571), δηλαδή την εποχή που κτίστηκε και διακοσμήθηκε το καθολικό της μονής της Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας. Επίσης σε ξεχωριστό κεφάλαιο παρατίθενται όσα στοιχεία είναι γνωστά για τους κτήτορες του ναού Ιωάννη και Λέοντα Κούρδαλη. Στο κεφάλαιο για τις τοιχογραφίες, περιγράφονται οι αξιόλογες τοιχογραφίες, κυπροαναγεννησιακής (ή ιταλοβυζαντινής) τεχνοτροπίας, ενώ στο αντίστοιχο κεφάλαιο για το εικονοστάσιο και τις φορητές εικόνες, περιγράφονται το κιβώριο της αγίας Τράπεζας και τα ξυλόγλυπτα στασίδια.
Στη συνέχεια παρατίθεται η Βιβλιογραφία και κατάλογος ολοσέλιδων φωτογραφιών. Τέλος, υπάρχει άνοψη με αρίθμηση όλων των τοιχογραφιών του καθολικού και ονομαστικός κατάλογος των τοιχογραφιών αυτών.
Τα κείμενα του Οδηγού συνέγραψε ο δρ Ιωάννης Ηλιάδης, Βυζαντινολόγος. Η φωτογράφηση έγινε από τον Βάσο Στυλιανού, ενώ έχουν χρησιμοποιηθεί και φωτογραφίες από το Αρχείο του Τμήματος Αρχαιοτήτων και το Αρχείο του συγγραφέα. Η καλλιτεχνική και τυπογραφική επιμέλεια καθώς και ο διαχωρισμός των χρωμάτων έγινε από το Εν Τύποις Βούλα Κοκκίνου Λτδ και η εκτύπωση στα τυπογραφεία Χρ. Νικολάου και Υιοί Λτδ. Την ευθύνη έκδοσης της Σειράς των Οδηγών έχει ο δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Αρχαιολόγος, Έφορος Συλλογών του Πολιτιστικού Ιδρύματος. O Οδηγός θα κυκλοφορήσει στα Aγγλικά και Ρωσικά προσεχώς.
Ο Οδηγός, είναι διαστάσεων 22×16 εκ., αριθμεί 104 σελίδες με 83 ασπρόμαυρες και έγχρωμες εικόνες και 3 σχέδια. Διατίθεται στην τιμή των € 9,00 από την Αγορά, το πωλητήριο του Πολιτιστικού Ιδρύματος, την Ιερά Μητρόπολη Μόρφου, την Ιερά Μονή Παναγίας της Χρυσοκουρδαλιώτισσας στο Κούρδαλι, γνωστά βιβλιοπωλεία σε όλη την Κύπρο και στο διαδίκτυο στη διεύθυνση www.boccf.org
Λευκωσία, 13 Αυγούστου 2012
