Αρχιεπισκοπική Εγκύκλιος για την Έναρξη του Nέου Εκκλησιαστικού Έτους και της Ημέρας Προσευχής του Φυσικού Περιβάλλοντος
† ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ἐλέῳ Θεοῦ, Ἀρχιεπίσκοπος Νέας Ἰουστινιανῆς καὶ πάσης Κύπρου,
παντὶ τῷ Χριστεπωνύμῳ Πληρώματι
τῆς Ἁγιωτάτης Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου.
Ἡ χάρις καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Δημιουργοῦ πάσης τῆς κτίσεως Κυρίου
καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάντων ὑμῶν.
«Ἄναρχε τρισήλιε Βασιλεῦ, ὁ καιρῶν καὶ χρόνων, τὰς ἑλίξεις περισκοπῶν, εὐλόγησον τὸν κύκλον, τῆς νέας περιόδου, τὰς ἀγαθάς σου δόσεις πᾶσι δωρούμενος».
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ὁ Σεπτέμβριος μήνας σηματοδοτεῖ, κατά τό ἀρχαῖο ρωμαϊκό ἔθος, τήν ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου καί ἔχει καθοριστεῖ ὡς ἡ ἀρχή τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Ἡ φύσις ἑτοιμάζεται νά διατρέξη ἕνα νέο κύκλο ἐποχῶν καί ἕνα νέο κύκλο βλαστήσεως. Ἐμεῖς, μέ τή βοήθεια καί τή χάριν τοῦ Θεοῦ, καθώς εἰσερχόμαστε σ’ἕνα ἀκόμη ἐκκλησιαστικό ἔτος, ἀνανεώνουμε ὅλοι τίς πνευματικές μας δυνάμεις καί ἐπικαλούμεθα τίς εὐλογίες καί τή στήριξη τοῦ Κυρίου στούς νέους πνευματικούς ἀγῶνες καί προκλήσεις.
Ὡς γνωστόν ἡ σημερινή ἡμέρα ἔχει ὁρισθεῖ ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί ἔχει, ἐπίσης, καθιερωθεῖ ἀπό τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, ὡς ἡ ἡμέρα προσευχῆς γιά τό φυσικό περιβάλλον. Ἔτσι, κατά τήν πρώτη Κυριακή τοῦ μηνός Σεπτεμβρίου ἀναπέμπονται δεήσεις πρός τόν Θεό «ὑπέρ τοῦ περιβάλλοντος ἡμᾶς στοιχείου καί εὐσταθείας πάσης τῆς κτίσεως».
Ἡ φύση, κατά τήν πίστη καί τήν ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μας, εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ· «πάντα δι’ αὐτοῦ ἐγένετο, καί χωρίς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδέ ἕν ὃ γέγονεν» (Ἰω. 1,3). Μέσα καί ἀπό τή μεγαλειώδη δημιουργία μποροῦμε ἐμπειρικά νά ἀναγνωρίσουμε τή δόξα καί τό μεγαλείο τοῦ Δημιουργοῦ Θεοῦ. «Οἱ οὐρανοί διηγοῦνται δόξαν Θεοῦ, ποίησιν δέ χειρῶν αὐτοῦ ἀναγγέλλει τό στερέωμα», ἀναφωνεῖ μέ ἐνθουσιασμό ο Προφήτης Δαβίδ (Ψαλμ. 18,1). Στό βιβλίο τῆς Γένεσης περιγράφεται ἡ εὐλογία πού δόθηκε ἀπό τόν Θεό στόν ἄνθρωπο γιά τή χρήση τῆς δημιουργίας πρός
ἐπιβίωση: «αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε καί πληρώσατε τήν γῆν καί κατακυριεύσατε αὐτῆς καί ἄρχετε τῶν ἰχθύων τῆς θαλάσσης καί τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ καί πάντων τῶν κτηνῶν καί πάσης τῆς γῆς … δέδωκα ὑμῖν πάντα χόρτον σπόριμον σπεῖρον σπέρμα, ὅ ἐστιν ἐπάνω πάσης τῆς γῆς, καί πᾶν ξύλον, ὅ ἔχει ἐν ἑαυτῷ καρπόν σπέρματος σπορίμου, ὑμῖν ἔσται εἰς βρῶσιν». (Γεν. 1,28-29). Τό προνόμιο, ὅμως, τῆς κυριαρχίας δόθηκε στόν ἄνθρωπο ἀπό τό Θεό κατά παραχώρηση, στό πλαίσιο τῆς «κατ᾿ εικόνα Θεοῦ» δημιουργίας του, μέ τήν προϋπόθεση ὅτι θά ἀσκεῖται μέ ὑπευθυνότητα, σύνεση καί μέτρο.
Δυστυχῶς ἡ πορεία καί ἡ συμπεριφορά τῆς ἀνθρωπότητας ἀποδεικνύει ὅτι ὁ άνθρωπος δέν σεβάστηκε τήν κτίση, τό ὑπέροχο αὐτό δῶρο τοῦ Θεοῦ. Φέρθηκε καί συνεχίζει νά φέρεται κατά τρόπο ἄπληστο καί βίαιο. Εἶναι γνωστές σέ ὅλους μας οἱ συνέπειες τῆς ἀλόγιστης ἐκμετάλλευσης τῶν πλουτοπαραγωγικών πηγῶν, τῆς καταστροφής τοῦ θαλάσσιου πλούτου ἀπό τά βιομηχανικά ἀπόβλητα, τήν ὑπεραλίευση, τῆς ρύπανσης τῆς ἀτμόσφαιρας καί τῆς συνεχοῦς μεταβολῆς τοῦ κλίματος. Οἱ ἐπιπτώσεις αὐτές εἶναι πλέον ορατές σέ κάθε σημεῖο τοῦ πλανήτη μας.
Ἡ αἰτία αὐτῆς τῆς κρίσης βρίσκεται στή διατάραξη τῆς σχέσης καί κοινωνίας μέ τόν Θεό, ἡ ὁποία ἐπέφερε τήν ἀλλοίωση τῆς ταυτότητας τοῦ ἀνθρώπου.
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Δέν μποροῦμε νά μείνουμε ἀδιάφοροι μπροστά στήν καταστροφή τῆς ὑλικῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ, πού συντελεῖται στίς μέρες μας. Θά πρέπει καί ἀτομικά, ἀλλά καί συλλογικά, νά ἀλλάξουμε νοοτροπία καί νά σταματήσουμε τήν ἀλόγιστη καί καταστρεπτική ἐκμετάλλευση τῆς φύσεως. Ἡ φύση δέν μᾶς ἀνήκει, γιά νά τήν καταστρέφουμε, οὔτε καί νά τήν ἐκμεταλλευόμαστε ἐγωιστικά. Μᾶς παραχωρήθηκε, γιά νά τήν ἀξιοποιοῦμε μέ σωφροσύνη καί νά τήν προστατεύουμε.
Τελειώνοντας, ὑπενθυμίζουμε τήν παρακαταθήκη πού ἄφησε ἡ Μεγάλη καί Ἁγία Σύνοδος που συνῆλθε στήν Κρήτη κατά τήν περίοδο τῆς
Πεντηκοστῆς του 2016: «Ἡ οἰκολογική κρίσις […] καθιστᾷ ἐπιτακτικόν τό χρέος τῆς Ἐκκλησίας ὅπως συμβάλῃ, διά τῶν εἰς τήν διάθεσιν αὐτῆς πνευματικῶν μέσων, εἰς τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ ἐκ τῶν συνεπειῶν τῆς ἀνθρωπίνης ἀπληστίας. Ἡ ἀπληστία διά τήν ἱκανοποίησιν τῶν ὑλικῶν ἀναγκῶν ὁδηγεῖ εἰς τήν πνευματικήν πτώχευσιν τοῦ ἀνθρώπου καί εἰς τήν καταστροφήν τοῦ περιβάλλοντος. Δέν πρέπει νά λησμονῆται ὅτι ὁ φυσικός πλοῦτος τῆς γῆς δέν εἶναι περιουσία τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά τοῦ Δημιουργοῦ: «Τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καί τό πλήρωμα αὐτῆς, ἡ οἰκουμένη καί πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ» (Ψαλμ. 23 ,1). Οὕτως, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τονίζει τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ διά τῆς καλλιεργείας τῆς εὐθύνης τοῦ ἀνθρώπου ἔναντι τοῦ θεοσδότου περιβάλλοντος καί διά τῆς προβολῆς τῶν ἀρετῶν τῆς ὀλιγαρκείας καί τῆς ἐγκρατείας. Ὀφείλομεν νά ἐνθυμώμεθα ὅτι ὄχι μόνον αἱ σημεριναί, ἀλλά καί αἱ μελλοντικαί γενεαί ἔχουν δικαίωμα ἐπί τῶν φυσικῶν ἀγαθῶν, τά ὁποῖα μᾶς ἐχάρισεν ὁ Δημιουργός».
Βέβαιοι ὅτι ὅλοι κατανοεῖτε τήν κρισιμότητα τοῦ οἰκολογικοῦ προβλήματος, ὅπως αὐτό ἐξελίσσεται σήμερα, πιστεύουμε ὅτι θά ἀναλάβετε κάθε προσπάθεια, στό μέτρο τῶν δυνατοτήτων σας, προκειμένου νά συμβάλλετε καθοριστικά στήν προστασία καί τή διάσωση τῆς φυσικῆς δημιουργίας. Εἶναι τοῦτο, ἐκτός τῶν ἄλλων, καί μία ἀπαραίτητη προϋπόθεση, γιά νά μπορέσουμε τόσο ἐμεῖς, ὅσο καί τά παιδιά μας, νά ζήσουμε στόν πλανήτη, πού ἡ ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ μᾶς δώρισε γιά κατοικία μας.
Διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης
Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Κύπρου,
3 Σεπτεμβρίου 2017.
Διαβάστε την Εγκύκλιο εδώ…