Οικουμενικός Πατριάρχης: Τα παιδιά είναι τα πρώτα που επηρεάζονται από πολέμους, συγκρούσεις, την κλιματική αλλαγή και τη φτώχεια

Ομιλία σε κοινή εκδήλωση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών(ΠΣΕ) και της UNICEF στη Γενεύη

*  *  *

Μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση για την ανάγκη προστασίας των παιδιών και διαφύλαξης της παιδικής ηλικίας έστειλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά τη διάρκεια ομιλίας του,  σε εκδήλωση αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 21 Νοεμβρίου, με πρωτοβουλία του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, στην Έδρα του στη Γενεύη, σε συνεργασία με την UNICEF. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ήταν ο κεντρικός ομιλητής της ημερίδας, όπου παρέστησαν προσωπικότητες από όλο τον κόσμο και εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του ΠΣΕ, στην οποία το Οικουμενικό Πατριαρχείο συνέβαλε καθοριστικά.

«Αυτή τη στιγμή, το βλέμμα μας δεν στρέφεται στο κοινό μας παρελθόν, μα στο κοινό μας μέλλον: στα παιδιά μας. Είναι σημαντικό να έχουμε στη σκέψη μας ότι τα παιδιά δεν αποτελούν το κοινό μας μέλλον, αλλά είναι για την ακρίβεια το παρόν επί του οποίου οικοδομείται το μέλλον», σημείωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, και σε άλλο σημείο της ομιλίας του, που πραγματοποίησε στην αγγλική γλώσσα, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Η προστασία των παιδιών από κάθε είδους βία ήταν, είναι και θα πρέπει να παραμείνει ουσιαστικό μήνυμα του Χριστιανισμού. Για τον λόγο αυτό οι Χριστιανοί καλούνται να προστατεύουν τα παιδιά τόσο στην Κοινωνία όσο και στο εσωτερικό των κοινοτήτων τους». Εξέφρασε δε, την ικανοποίηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τη συνεργασία ανάμεσα στη UNICEF και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών προς αυτή την κατεύθυνση.

«Ενθαρρύναμε τις Εκκλησίες να προστατεύσουν τα παιδιά από τη μάστιγα της πείνας, της καταναγκαστικής εργασίας και της θνησιμότητας, από την κακοποίηση και την ψυχολογική βία, καθώς επίσης και από τους κινδύνους που ελλοχεύουν στη χωρίς όρια έκθεσή τους στα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας, τα οποία μπορούν να επιδράσουν αρνητικά στην ψυχή και τη συμπεριφορά τους», είπε ο Παναγιώτατος, και υπενθύμισε την έκκληση που είχε απευθύνει, με το Χριστουγεννιάτικο Μήνυμά του, το 2016, προς όλους τους πιστούς και προς κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως, να σέβονται την ταυτότητα και την ιερότητα της παιδικής ηλικίας. Στο πλαίσιο αυτό, συνέχισε, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αφιέρωσε το Έτος 2017, στην «Προστασία της Ιερότητας της παιδικής ηλικίας».

«Σήμερα, και πάλι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με πολλές άλλες καταστάσεις που επηρεάζουν τα παιδιά. Οι εντυπωσιακές εξελίξεις που έχουν επιτευχθεί στον τομέα της τεχνολογίας και της επικοινωνίας αποτελούν μια σημαντική απειλή κατά της αξιοπρέπειας της παιδικής ηλικίας, με τους υπολογιστές και το διαδίκτυο να κυριαρχούν σε κάθε πτυχή της ιδιωτικής και κοινωνικής ζωής. Συνέπεια αυτής της αλλαγής είναι η λεγόμενη «απώλεια της παιδικής ηλικίας», ή απώλεια της αθωότητας των παιδιών και η πρόωρη ενηλικίωσή τους. Τα παιδιά, πράγματι, μεγαλώνουν πάρα πολύ γρήγορα, και η επίδραση που οι γονείς και η ευρύτερη οικογένεια έχουν στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους αποδυναμώνεται όταν το διαδίκτυο λειτουργεί σαν πρωτογενής πηγή αξιών σε παγκόσμια κλίμακα», είπε ο Παναγιώτατος, και επεσήμανε ότι μια ηλεκτρονική συσκευή δεν δύναται να αποτελέσει υποκατάστατο της σχέσης που αναπτύσσει το παιδί με τους γονείς,  με τους δασκάλους ή με οποιοδήποτε άτομο που έχει την καθημερινή του φροντίδα, αλλά ούτε και να ικανοποιήσει τη ζωτική ανάγκη του για φυσική δραστηριότητα και προσωπική επικοινωνία. 

«Ενώ κατά τον προηγούμενο αιώνα, τον “αιώνα των παιδιών και της εκπαίδευσης”, η ανθρωπότητα εστίασε τις προσπάθειές της στην προστασία και διαφύλαξη της παιδικής ηλικίας, σήμερα μειώνουμε τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας μέσω της “οπτικής και ψηφιακής επανάστασης” του διαδικτύου, της τηλεόρασης, και των λεγόμενων smartphones και των tablets. Αυτό σημαίνει ότι η δύναμη της αγωγής και ο χρόνος κατά τον οποίο μπορούμε να διαπαιδαγωγήσουμε τα παιδιά μας συρρικνώνεται», τόνισε, και αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στην κυριαρχία της οικονομίας και της κουλτούρας του καταναλωτισμού. Ως αποτέλεσμα, σημείωσε ο Πατριάρχης, σήμερα τα παιδιά αντιμετωπίζονται σαν «καταναλωτικές μονάδες» και σαν «αγορές» και παράλληλα η παιδική ηλικία  μεταμορφώνεται σε μια «οικονομική κατηγορία».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις συνέπειες της Παγκοσμιοποίησης, στην κλιματική αλλαγή και στις σύγχρονες μεταναστευτικές ροές, που επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τα παιδιά, τα οποία αποτελούν το πιο ευάλωτο τμήμα κάθε κοινωνίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε σε εκείνα τα παιδιά που ζουν σε καταστάσεις πολέμων και συγκρούσεων, που βιώνουν την προσφυγιά και τη μετανάστευση, αλλά και τα επακόλουθα της γενικότερης οικολογικής καταστροφής. «Κατά τα έτη 2015 και 2016, τριακόσιες χιλιάδες παιδιά σε όλο τον κόσμο βρέθηκαν σε μεταναστευτική κατάσταση χωρίς να συνοδεύονται από κανένα ενήλικο μέλος των οικογενειών τους. Αυτός ο αριθμός ήταν κατά πέντε φορές μεγαλύτερος από τα αντίστοιχα στατιστικά δεδομένα της διετίας 2010-2011. Αυτά τα παιδιά κάνουν επικίνδυνες διαδρομές προκειμένου να φτάσουν στον προορισμό τους, όπως μέσω του Αιγαίου και της κεντρικής Μεσογείου, συχνά χωρισμένα από τις οικογένειες τους, στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από καταστάσεις βίας, φτώχειας ή από τις συνέπειες οικολογικών καταστροφών».

Ο Παναγιώτατος υπενθύμισε την επίσκεψη που είχαν κάνει μαζί με τον Πάπα Ρώμης Φραγκίσκο και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο στον προσφυγικό καταυλισμό της Μόρια και αναφέρθηκε στην κοινή έκκληση τους, πως «η Μεσόγειος δεν θα πρέπει να είναι ένας τάφος. Είναι ένα μέρος ζωής, ένα σταυροδρόμι πολιτισμών, ένα μέρος συνάντησης και διαλόγου». Σημείωσε, ότι το μεταναστευτικό, το προσφυγικό και το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής συνδέονται στενά μεταξύ τους και θα συνεχίσουν να αποτελούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τα επόμενα χρόνια. «Για τον λόγο αυτό οι Εκκλησίες μας οφείλουν να λάβουν πρωτοβουλίες που θα προωθήσουν την προστασία του περιβάλλοντος και κατά συνέπεια τον χώρο όπου ζουν τα παιδιά μας».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος εξέφρασε τη θερμή υποστήριξή του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις σχετικές πρωτοβουλίες του ΠΣΕ, μεταξύ των οποίων και η «Πολιτική Προστασίας των Παιδιών» που υιοθέτησε πρόσφατα, καθώς επίσης και στις δράσεις της UNICEF. «Τα παιδιά μετανάστες είναι συνήθως τα πρώτα που επηρεάζονται από πολέμους, συγκρούσεις, την κλιματική αλλαγή και τη φτώχεια. Οι Εκκλησίες μας έχουν από κοινού την ευθύνη προστασίας τους», είπε, και επεσήμανε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία υπερασπίζεται τα δικαιώματα των παιδιών και εργάζεται για την προώθηση της προστασίας της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειάς τους.

Τον Οικουμενικό Πατριάρχη προσφώνησε ο Γενικός Γραμματέας του ΠΣΕ, Αιδ. Δρ.Olav Fykse Tveit, ο οποίος αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για  την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Ο Γενικός Γραμματέας του ΠΣΕ είπε ότι μπορεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης να είναι γνωστός ως ο «Πράσινος Πατριάρχης» αλλά για το ΠΣΕ είναι και ο «Πατριάρχης των παιδιών».

Μετά την ομιλία του Παναγιωτάτου την εκδήλωση χαιρέτησε ο κ.Philipe Cori, εκπρόσωπος της UNICEF. 

Αμέσως μετά, στο παρεκκλήσιο που βρίσκεται στο κεντρικό κτήριο του ΠΣΕ, ο Οικουμενικός Πατριάρχης συναντήθηκε με τα περίπου 80 παιδιά που φοιτούν στο Ελληνικό Δημοτικό Σχολείο Γενεύης-Λωζάννης, στα οποία μίλησε πατρικώς χωρίς να παραλείψει να αναφερθεί στον πλούτο και την αξία της ελληνικής γλώσσας, ευλόγησε τα ίδια και τους γονείς τους, τους μοίρασε σοκολάτες και έβγαλαν μαζί αναμνηστικές φωτογραφίες. 

Στη συνέχεια μαζί με τα παιδιά και τους συνέδρους παρακολούθησαν παράσταση κουκλοθεάτρου με θέμα το νόημα της συνεργασίας των χριστιανών στα πλαίσια του ΠΣΕ, για το καλό των παιδιών και ολόκληρου του κόσμου.