Εις μνημόσυνον αιώνιον του Καθηγητού της Πατρολογίας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Στυλιανού Παπαδόπουλου (1933-†15-1-2012)
Το πρωί της 15 Ιανουαρίου 2012 κοιμήθηκε ο καθηγητής Στυλιανός Παπαδόπουλος, ένας από τους σημαντικότερους Πατρολόγους του 20ου και 21ου αιώνα.
Ο Στυλιανός Γ. Παπαδόπουλος γεννήθηκε στις Αρχαίες Κλεωνές της Κορινθίας το 1933 και σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πατρολογία και βυζαντινολογία στην Sorbonne (Παρίσι), βυζαντινή θεολογία και φιλολογία και ιστορία της φιλοσοφίας στο Μόναχο. Εξέδωσε πολλές μελέτες-μονογραφίες για την Σχολαστική θεολογία στο Βυζάντιο, για τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας Μ. Αθανάσιο, Μ. Βασίλειο, Γρηγόριο Θεολόγο, Ιωάννη Χρυσόστομο και Κύριλλο Αλεξανδρείας. Στη Θεολογική Σχολή Αθηνών έγινε αριστούχος διδάκτορας (1967), υφηγητής και καθηγητής (1972) της έδρας της Πατρολογίας και της Πατερικής Θεολογίας, ενώ δίδαξε και σε άλλα ανώτατα και ανώτερα ιδρύματα. Εξέδωσε ίδιας δομής σύστημα πατρολογίας (2 τόμοι), δημοσίευσε μελέτες για σύγχρονα θεολογικοφιλοσοφικά θέματα (όπως θεολογία και γλώσσα), έγραψε αφηγηματικές βιογραφίες, οργάνωσε επιστημονικά συνέδρια (και εκτός Ελλάδας), έλαβε μέρος σε διεθνή συνέδρια, αντιπροσώπευσε το Πατριαρχείο της Αλεξάνδρειας σε διορθόδοξα, διεκκλησιαστικά και διαχριστιανικά συνέδρια και διαλόγους, κλήθηκε για διαλέξεις σε πανεπιστημιακές θεολογικές σχολές στην Ιταλία, Ρωσία, Αγγλία, Τσεχία, Σερβία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Λίβανο, Σλοβακία, Αίγυπτο και Πολωνία. Ως ομότιμος καθηγητής συνέχιζε να διακονεί την πατερική θεολογία και την σχετική έρευνα. Υπήρξε συνεργάτης του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας από την ίδρυσή του. Μερικά από τα έργα του: Πατρολογία, Ο Πληγωμένος Αετός Γρηγόριος ο Θεολόγος, Ο Μακαριστός Ιάκωβος Τσαλίκης, Θεολογία και Γλώσσα, Απόστολος Παύλος και Κόρινθος, Ο Παύλος των Εθνών, Η Ζωή Ενός Μεγάλου Μέγας Βασίλειος, Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος κ.ά.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2011, στο Ολυμπιακό Μέγαρο της Λευκωσίας, είχε πραγματοποιηθεί τελετή παρουσίασης του Επιστημονικού και Διηγηματικού-Αφηγηματικού Έργου του Ομότιμου Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Στυλιανού Παπαδόπουλου. Την παρουσίαση διοργάνωσε η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου με την ευκαιρία της έκδοσης του Γ’ Τόμου της Πατρολογίας του Καθηγητή. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος, ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καλής Ελπίδος κ. Σέργιος και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος, η βουλευτής κα Κυριακού, η Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης κα Ζήνα Πουλλή, ο κ. Χάρης Χαραλάμπους, Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Κύπρου και ο Πρόεδρος της Κ.Ο.Ε. κ. Ουράνιος Ιωαννίδης. Επίσης, στην εκδήλωση παρέστησαν κληρικοί, εκπρόσωποι της πολιτείας, άνθρωποι των γραμμάτων και πλήθος κόσμου.
Την εκδήλωση άνοιξε με καλωσόρισμα ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας, ο οποίος είχε και την ευθύνη της οργάνωσης του γεγονότος. Ακολούθως, παρουσιάστηκαν οι τρεις τόμοι του Πατρολογικού Έργου του Καθηγητή. Τον Γ’ τόμο παρουσίασε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Πάφου κ. Γεώργιος, τον A΄ τόμο ο Δρ. Σταύρος Φωτίου, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου και τον Β΄ τόμο Δρ. Φαίδων Παπαδόπουλος, Επιθεωρητής Θεολογικών Μαθημάτων. Το διηγηματικό έργο του Καθηγητή Στυλιανού Παπαδοπούλου παρουσίασε ο Φιλόλογος κ. Στέλιος Παπαντωνίου.
Στο τέλος της εκδήλωσης κλήθηκε να μιλήσει ο Καθηγητής Στυλιανός Παπαδόπουλος, ο οποίος ευχαρίστησε εκ βάθους καρδίας, τόσο τους ομιλητές, που με άριστο τρόπο παρουσίασαν το έργο του, όσο και τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Κύπρου για την ευλογία και την υποστήριξή του, καθώς και για την σημαντική οικονομική συνδρομή της Ιεράς Αρχιεπισκηπής Κύπρου, προκειμένου να εκδοθεί ο Γ’ τόμος της Πατρολογίας.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με πλούσια δεξίωση προς όλους τους παρευρισκόμενους.
Κατά τη διάρκεια του όλου γεγονότος, το Βιβλιοπωλείο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής «Το Φως», πραγματοποίησε Έκθεση βιβλίου στην οποία πρόβαλε το συγγραφικό έργο του Καθηγητή κ. Στυλιανού Παπαδόπουλου. Εξέχουσα θέση είχε το τρίτομο Πατρολογικό έργο. Επίσης η Έκθεση περιλάμβανε, μεταξύ άλλων βιβλίων, και τους τίτλους «Ο Πληγωμένος Αετός (Γρηγόριος ο Θεολόγος)», «Η ζωή ενός Μεγάλου (Μέγας Βασίλειος)», «Ο Μακαριστός Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης».
Μπορείτε να διαβάσετε πιο κάτω:
α) Το καλωσόρισμα του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μεσοαρίας κ. Γρηγορίου.
γ) Το κείμενο της παρουσίασης του Α΄ τόμου της Πατρολογίας από τον Δρ Σταύρο Φωτίου.
δ) Το κείμενο της παρουσίασης του Β΄ τόμου της Πατρολογίας από τον Δρ Φαίδωνα Παπαδόπουλου.
Παρακολουθείστε πιο κάτω αποσπάσματα από την εκδήλωση παρουσίασης του έργου του Καθηγητή Στυλιανού Παπαδόπουλου.
Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε την Κυριακή 15 Ιανουαρίου, το απόγευμα, στον Πανεπιστημιακό Ιερό Ναό της Καπνικαρέας, στην Αθήνα. Της εξοδίου ακολουθίας προΐστατο ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμέων, συμπαραστατούμενος από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεώργιο. Παρέστησαν, επίσης, πολλοί κληρικοί, πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι, πλήθος φοιτητών και πιστών.
Στο τέλος της εξοδίου ακολουθίας ο Σεβ. Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών, μεταξύ άλλων, είπε και τα εξής:
«Η Ορθόδοξη Εκκλησία, μέσα στην οποία ζούμε, είναι η Εκκλησία όπου κυριαρχεί η ελπίδα, η ελπίδα της ζωής, η ελπίδα της νίκης κατά του θανάτου, η ελπίδα που μας χάρισε ο αναστάς Κύριός μας. Μέσα στην ελπίδα αυτή έζησε ο μακαριστός αδελφός μας, καθηγητής Στυλιανός Παπαδόπουλος. Την ελπίδα αυτή διακόνησε, ιδιαίτερα που το πρόσωπο αυτό εγεννήθη, η Εκκλησία στην οποία ενετάχθη, την οικογένεια την οποία συνεκρότησε, το χώρο της θεολογίας, και ιδιαίτερα της πανεπιστημιακής, τον οποίο επί μακρά σειρά ετών διακόνησε. Και σήμερα καλείται από την επίγεια Ιερουσαλήμ στην ουράνια. Από τον παρόντα κόσμο των προσκαίρων και των φθαρτών στον αιώνιο κόσμο της αφθαρσίας και της αληθινής ζωής. Είναι πολλή η συγκίνηση όλων μας. Και αναλογίζομαι τη συγκίνηση εκείνη και εκείνου που είχε όταν περιέγραφε τις στιγμές της εξόδιας ακολουθίας ενός μεγάλου. Και είναι η ώρα αυτή που κατ’ επανάληψιν στη μνήμη μου αναδύθηκε η τόσο εύγλωττη, γεμάτη χάρη και γεμάτη δύναμη περιγραφή αυτού του μεγάλου, του μεγάλου Βασιλείου. Σήμερα είναι η ώρα που με συγκίνηση ιδιαίτερη που διακατέχει τις καρδιές όλων μας κηδεύουμε εκείνον. Κηδεύουμε τον μακαριστό καθηγητή Στυλιανό Παπαδόπουλο. Τον γνωρίσαμε όλοι, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, άλλοι για πολλά, άλλοι για λίγα χρόνια. Η ελαχιστότης μου πάνω από σαράντα χρόνια, εγώ φοιτητής και εκείνος τότε νεαρός βοηθός στο Πανεπιστήμιο, μόλις έχοντας επιστρέψει από τις σπουδές του νεαρός τότε διδάκτωρ. Και έκτοτε οι προσωπικοί μας δεσμοί ήταν στενοί. Και η αγάπη και η εν Χριστώ εκτίμηση μεγάλη. Και δεν θα φανταζόμουν ποτέ τότε νεαρός φοιτητής στα μέσα της δεκαετίας του εξήντα ότι θα ευρισκόμην σ’ αυτή τη θέση, ταπεινός επίσκοπος της Εκκλησίας να προεξάρχω της εξοδίου ακολουθίας του μακαριστού καθηγητού Στυλιανού Παπαδοπούλου. Είναι πολλή η συγκίνηση και υποθέτω όλοι τη συμμερίζεσθε αυτή τη συγκίνηση, αγαπητοί μου αδελφοί. Δεν θα πω περισσότερα, αλλά αυτό μόνο σημειώνω ότι ο μακαριστός καθηγητής και αδελφός μας κατά Χριστόν σε μια εποχή εκπτώσεων, κρίσης, εκπτώσεων σε όλους τους χώρους, εκπτώσεων που δυστυχώς δεν άφησε ανέγγιχτο ούτε το χώρο της Εκκλησίας, αλλά ούτε και το χώρο της θεολογίας, ο ίδιος κράτησε ψηλά αυτό το οποίο επίστευε και διακόνησε με όλη του την αγάπη και τη ζέση της ψυχής του ακριβώς αυτή την ελπίδα, μέσα στην οικογενεία την οποία όπως είπα συνεκρότησε κατά Χριστόν, και αξιώθηκε και της ιδιαίτερης χαράς και της ιδιαίτερης τιμής ένα εκ των παιδιών του να αφιερωθεί στη λατρεία του Θεού, και να μονάσει στον Άθωνα. Μέσα στην οικογένειά του να εισέλθει ως γαμπρός ένας άλλος αδελφός, και εκείνος αναδέχθηκε το χάρισμα της ιερωσύνης. Και τελευταία και ένας εκ των εγγονών του να λάβει και εκείνος τον δρόμο της αφιερωμένης ζωής. Αυτό επιβεβαιώνει ότι ο μακαριστός καθηγητής Παπαδόπουλος με την παρουσία του, άνοιξε αυτό τον δρόμο και δεν τον έκλεισε. Από την πλευρά αυτή δεν μπορώ να μην το υπογραμμίσω ότι αποτελεί ο ίδιος ένα φωτεινό παράδειγμα σπάνιο στα χρόνια μας, σπάνιο για την εποχή μας. Παράλληλα, και μέσα στο χώρο της θεολογίας, τον οποίο με αυταπάρνηση, αγάπη και επιστημοσύνη υπηρέτησε, διατήρησε αυτό το βασικό γνώρισμα της θεολογίας όπως μας παρεδόθη: ότι η θεολογία και η διακονία της είναι διακονία εκκλησιαστική. Έγραψε συγγράμματα επιστημονικά, έγραψε όμως πιστεύοντας ακλόνητα ότι δεν θα έπρεπε μόνο τη στενή οικογένεια των θεολόγων να παιδαγωγήσει θεολογικά, αλλά να θρέψει και ολόκληρο το σώμα της Εκκλησίας. Και το επέτυχε αυτό με πολλές εκ των συγγραφών του. Από την πλευρά μας λοιπόν σήμερα ευχόμαστε ο καλός Θεός να αναπαύσει την ψυχή του εν χώρα ζώντων, μαζί με τους μεγάλους και αγίους Πατέρες, που αγάπησε, που εμελέτησε, των οποίων τη ζωή και το έργο προσεπάθησε με τα χαρίσματα που ο Θεός του είχε χαρίσει να αναδείξει εις κοινήν ωφέλειαν της Εκκλησίας. Η αγάπη μας και η προσευχή μας να τον συνοδεύουν πάντοτε. Επικοινωνήσας κατά χρέος με τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπό μας, ο οποίος βρίσκεται εκτός Αθηνών και παρά την προσπάθεια που ήθελε να καταβάλει δεν θα του επέτρεπε ο χρόνος αφ’ ης επληροφορήθη το γεγονός της εκδημίας του μακαριστού καθηγητού να είναι κοντά μας, με παρακάλεσε να μεταφέρω τη λύπη του, τις θερμές ευχές του και την προσευχή του υπέρ του μακαριστού αδελφού μας ενώπιον του Θεού. Και ακόμα να εκφράσω τα συλλυπητήριά του προς τα μέλη, τη σύζυγο, τα παιδιά, τα εγγόνια, τα μέλη της αγαπημένης του οικογένειας. Ας είναι, λοιπόν, αδελφοί, μακαρία η οδός την οποία ο μακαριστός αδελφός καθηγητής Στυλιανός Παπαδόπουλος σήμερα πορεύει».
