Απάντηση Αρχιεπίσκοπου Κύπρου προς Οικουμενικό Πατριάρχη

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, αφού ευχαρίστησε τον Παναγιώτατο για τη θερμή υποδοχή και τα λόγια αδελφικής αγάπης που τού απηύθυνε, εξέφρασε προς τον Παναγιώτατο τις θερμές ευχαριστίες του για την πρόσκληση, αλλά και για την φιλοξενία που του παρείχε, εκ μέρους του, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κατά την πρόσφατη επίσκεψή του για λόγους υγείας στις ΗΠΑ.

Στη συνέχεια, ο Μακαριώτατος ανέφερε πως «Ερχόμενος εδώ δέχθηκα πολλά τηλεφωνήματα, και από Προκαθημένους και από Αρχιερείς και από φίλους, “τι θα κάνετε στην Πόλη όταν θα πάτε;”

Και αμέσως, είπε στον Παναγιώτατο την απάντηση που έδινε σε όλους: «το πρόβλημα της Ορθοδοξίας για μένα προσωπικά, και πιστεύω και για τον Παναγιώτατο, δεν είναι αν θα αναγνωρίσω τον Προκαθήμενο της Ουκρανικής Εκκλησίας. Εμένα αυτό δεν λέει τίποτα. Μπορούσα να τους αναγνωρίσω και χθες, και σήμερα και αύριο. Δεν υπάρχει για μένα κανένα πρόβλημα. Το πρόβλημα για μένα είναι τα προβλήματα της Ορθοδοξίας. Δυστυχώς μερικοί δεν έχουν αντιληφθεί, και όσοι Προκαθήμενοι δεν μετείχαν των Πανορθοδόξων διασκέψεων, δεν γνωρίζουν και δεν μπορούν να καταλάβουν. Προσπάθησα να εμφυσήσω σε μερικούς την άποψή σας, ότι δεν είναι να γίνει επί του παρόντος συνάντησις Προκαθημένων, γιατί τριάντα χρόνια περίπου που έκανα Μητροπολίτης, εκπροσωπούσα την Εκκλησία της Κύπρου εις τας Πανορθοδόξους Διασκέψεις και εκεί έβλεπα πως συμπεριφέρονταν οι εκπρόσωποι των Εκκλησιών. Και ήτο προς τιμήν σας που καθορίσατε για πρώτην φορά στην ιστορίαν της Εκκλησίας τας συναντήσεις των Προκαθημένων. Είναι κάτι που σας τιμά ιδιαιτέρως. Ευελπιστούσατε ότι με την συνάντηση των Προκαθημένων θα λύναμε τελεσίδικα, και εγώ άρχισα να το πιστεύω, τα προβλήματα της Ορθοδοξίας. Και είδα το στενόκαρδο μερικών αδελφών Προκαθημένων σε συναντήσεις που είχαμε, και είδα πάνω από τους μισούς Προκαθημένους. Έχω αντιληφθεί ότι δεν έχουν αντιληφθεί, κατανοήσει ακόμα τα προβλήματα της Ορθοδοξίας. Δεν έχουν αντιληφθεί τι κάναμε στην Μεγάλη Σύνοδο. Κάναμε αρκετά, βέβαια δεν τα εφαρμόζουμε. Και ένας λόγος που στο Σαλτσμπουργκ ήθελα την σύμφωνη γνώμη σας να τους επισκεφθώ, ο στόχος μου ήταν [ότι] αυτά τα προβλήματα πρέπει να λυθούν».

Συνεχίζοντας ο Μακαριώτατος τόνισε πως «αυτοί που φωνασκούν, αν πράγματι θέλουν μια σωστή Ορθοδοξία, πρέπει να προσγειωθούν και να αφήσουν τα μεγάλα λόγια, και μόνο με την ταπείνωση που θα την φέρει μέσα μας ο Χριστός, ο Οποίος μάς παρέχει πληρότητα στην ζωή, μπορούν να βοηθήσουν την Εκκλησία».

Σχετικά με την υπερόρια δικαιοδοσία τού Οικουμενικού Πατριαρχείου αλλά και στη χορήγηση Αυτοκεφαλίας σε τοπικές Εκκλησίες με Τόμους που ορίζουν σαφώς τα όριά τους, ο Μακαριώτατος ανέφερε πως σε πρόσφατες συναντήσεις που είχε με άλλους Προκαθημένους, τούς προέτρεψε να μην υπερβαίνουν αυτά τα όρια, κι ούτε να στέλνουν σε άλλες διακιοδοσίες Επισκόπους τους, με την πρόφαση ότι υπάρχουν πολλοί ομοεθνείς τους, αντιβαίνοντας έτσι στην εκκλησιαστική τάξη και παράδοση.

«Απτό παράδειγμα, είπε ο Μακαριώτατος, είμαστε εμείς, η Εκκλησία τής Κύπρου. Έχουμε πέραν των 300 000 Ελληνοκυπρίων στην Αγγλία, άλλους στον Καναδά, στην Αυστραλία. Στείλαμε καμμία φορά επίσκοπο δικό μας εκεί για να τους διαποιμαίνει; Αντιθέτως, τους προτρέπουμε να ακολουθούν τον κατά την εκκλησιαστική τάξη ορισθέντα Αρχιερέα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στου οποίου την δικαιοδοσία υπάγονται αυτές οι περιοχές».

Σχετικά με την πραγματοποίηση μίας μελλοντικής Μεγάλης Συνόδου, ο Μακαριώτατος τόνισε πώς ο ίδιος το είχε προτείνει ευθύς αμέσως μετά την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο τής Κρήτης το 2016. «Σε μια τέτοια περίπτωση, ανέφερε, πρέπει να βάλουμε εμείς τα θέματα, οι υπόλοιποι Προκαθήμενοι και σεβόμενοι τους Τόμους που προηγουμένως έδωσε σε αρκετούς από αυτούς το Οικουμενικό Πατριαρχείο να προχωρήσουμε για το καλό τής Ορθοδοξίας. Ούτε με τους ετσιθελισμούς, ούτε με τους εγωισμούς, αλλά μόνο με τον Θεό να ενεργεί μέσα μας.

Μερικοί αδελφοί Προκαθήμενοι δυσκολεύονταν να το πουν. Τους είπα, όμως, ελάτε μαζί μου, και το θάρρος ή ακόμη και το θράσος, το διαθέτω εγώ. Θα τα πω έξω από τα δόντια. Μόνον έτσι θα έχουμε μια σωστή Ορθοδοξία και θα πορευτούμε σύμφωνα με το θέλημα τού Θεού. Διαφορετικά ματαιοπονούμε».

Τέλος, ο Μακαριώτατος, ο οποίος συνοδεύεται από τον Μητροπολίτη Κιτίου κ. Νεκτάριο, τον διάκονο Μιχαήλ και τον διευθυντή του Ιδιαιτέρου Αρχιεπισκοπικού Γραφείου θεολόγο κ. Μιχαήλ Σπύρου, ευχαρίστησε και πάλι τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο για την πρόσκλησή του να επισκεφθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο, “και γι’ αυτή την ωραία συνάντηση ούτως ώστε να σκεφτούμε τι μπορούμε να κάνουμε για την Ορθοδοξία μας. Με ενδιαφέρει προσωπικά, είμαστε εργάτες της Εκκλησίας, απ΄αυτόν τον κόσμο θα φύγουμε, και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για την Ορθοδοξία. Δεν έχουμε καμία φιλοδοξία ούτε να μείνει το όνομα μας, ούτε να μας κάνει παλαμάκια κανείς, ούτε να μας πει μπράβο”.

Αρχιεπισκοπικό Γραφείο

*********************

Ὁμιλία τῆς Α. Θ. Παναγιότητος

τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου

κατά τήν ὑποδοχήν τοῦ Μακ. Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου

(6 Μαρτίου 2020)

* * *

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Νέας Ἰουστινιανῆς καί πάσης Κύπρου κύριε Χρυσόστομε, Ἔμπλεοι χαρᾶς καί εὐφροσύνης, ὑποδεχόμεθα Ὑμᾶς καί τήν τιμίαν συνοδείαν Σας ἐν Φαναρίῳ. Ὅπως κάθε συνάντησις, πρόσωπον πρός πρόσωπον καί ἐν ἀγάπῃ καί ὁμονοίᾳ, οὕτω καί ἡ παροῦσα ἐνισχύει τούς ἀδελφικούς δεσμούς, ἐμβαθύνει τήν ἀμοιβαίαν ἐκτίμησιν καί ἐμπιστοσύνην καί ἀναδεικνύει τήν ἀξίαν τοῦ εἰλικρινοῦς διαλόγου. Ἔχομεν ἀκόμη ζωηράν εἰς τήν μνήμην μας τήν συνάντησιν, τήν συζήτησιν καί τόν συμπνευματισμόν μας, πρό ἑνός ἀκριβῶς ἔτους, εἰς τό Salzburg τῆς Αὐστρίας. Παρά τό γεγονός ὅτι ζῶμεν σήμερον εἰς τήν «κοινωνίαν τῆς πληροφορίας» καί τῆς «πλανητικῆς ἐπικοινωνίας», δέν εὑρισκόμεθα εἰς τήν «ἐποχήν τοῦ διαλόγου», ὁ ὁποῖος ἔχει τάς ἀξιολογικάς προϋποθέσεις καί τό ἦθος του. Ὅταν κλονίζωνται θεμελιώδεις ἀξίαι, ἡ ἐμπιστοσύνη καί ἡ ἀλληλεγγύη, εἶναι ἀδύνατον νά εὐδοκιμήσῃ ὁ γνήσιος διάλογος. Ὅπως προσφυέστατα εἴπατε εἰς τήν Ὁμιλίαν Σας κατά τήν ἔναρξιν τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς τήν Κρήτην, σήμερον ὁ ἄνθρωπος, δυστυχῶς, «προσπαθεῖ νά οἰκοδομήσει τήν εὐτυχία του πάνω στά πιό ἄστατα πράγματα τῆς ζωῆς». Ἡ ζωή καί ἡ δρᾶσις ἡμῶν τῶν Χριστιανῶν ἔχουν ἄλλο θεμέλιον, τεθειμένον «ἐπί τήν πέτραν», ἡ ὁποία εἶναι ὁ Χριστός καί ἡ Ἐκκλησία Του. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι «κοινωνία σχέσεων», «σύνδεσμος τῆς εἰρήνης», τόπος καί τρόπος βιώσεως τῆς κοινῆς ἐλευθερίας, τῆς ἐλπίδος τῆς κοινῆς ἀναστάσεως. Ἡ κοινή προσπάθεια, ἡ συνεργασία τῶν πιστῶν καί ἡ μαρτυρία των ἐν τῷ κόσμῳ εἶναι ἐκκλησιοτραφεῖς καί ἐκκλησιοδιάστατοι.

Εἶναι γεγονός ὅτι ἡ καλή αὐτή μαρτυρία δίδεται σήμερον ἐνώπιον μιᾶς πολυδιαστάτου κρίσεως ἀξιῶν, ποικίλων ἀνατροπῶν καί ἀνακατατάξεων, αἱ ὁποῖαι ἀποπροσανατολίζουν τόν ἄνθρωπον. Ἡ ἑνιαία φωνή τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καί ἡ κοινή ἐξαγγελία τοῦ Εὐαγγελίου, αἱ ὁποῖαι ἀπορρέουν ἀπό τόν πυρῆνα τῆς πίστεώς μας, εἶναι εἰς τήν ἐποχήν μας ἀπολύτως ἀναγκαῖαι καί λόγῳ τοῦ μεγέθους τῶν συγχρόνων προβλημάτων. Διά νά ἀντιμετωπίσωμεν ἀποτελεσματικῶς τάς προκλήσεις ὀφείλομεν, βεβαίως, νά γνωρίζωμεν τά κοινωνικά καί τά πολιτισμικά δεδομένα τοῦ καιροῦ μας καί τάς ὑπαρξιακάς ἀνάγκας τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου, ἀλλά καί νά ἀξιοποιῶμεν τάς θετικάς δυνατότητας καί προοπτικάς τῆς σήμερον. Ὑμεῖς, Μακαριώτατε, τά γνωρίζετε ὅλα αὐτά καί τά ἐφαρμόζετε. Εἶσθε ἄνθρωπος τοῦ διαλόγου, μέ ἀνοικτούς ὁρίζοντας, μέ ποιμαντικήν εὐαισθησίαν καί ὀξύ αἰσθητήριον διά τά σημεῖα τῶν καιρῶν. Ποτέ δέν ὑπήρξατε ὀπαδός μιᾶς κλειστῆς καί ἐσωστρεφοῦς Ὀρθοδοξίας. Εἰς τό σημεῖον αὐτό, ἔχομεν κοινούς προβληματισμούς καί κοινόν προσανατολισμόν.

Ἐκτιμῶμεν ἰδιαιτέρως τό ἀδιάπτωτον ἐνδιαφέρον καί τήν συμβολήν τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος εἰς τήν θεάρεστον λειτουργίαν τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων εἰς τήν ἀδελφήν Ἐκκλησίαν τῆς Κύπρου. Εἶσθε ὁ συνετός καί διορατικός οἰακοστρόφος, ὁ ὁποῖος διακονεῖ τόν ἐμπεπιστευμένον Αὐτῷ θεόθεν λαόν τοῦ Θεοῦ, μέ σοφίαν, μέ δυναμισμόν καί παρρησίαν, φύλαξ ἀνύστακτος τῆς πανιέρου κοινῆς κληρονομίας τῆς Ὀρθοδοξίας.

Ἐστάθητε, ἐν τῷ πνεύματι τούτῳ, εἰς τό πλευρόν μας κατά τήν τελικήν φάσιν τῆς προετοιμασίας τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου καί κατά τήν διεξαγωγήν της ἐν Κρήτῃ. Περί αὐτῆς τῆς συμβολῆς Ὑμῶν καί τῆς εὐρυτέρας προσφορᾶς Σας εἰς τήν οἰκουμενικήν Ὀρθοδοξίαν, θά ἀναφέρωμεν περισσότερα κατά τήν προσφώνησίν μας τήν Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας εἰς τόν πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν.

Χαιρόμεθα, Μακαριώτατε, διά τήν ἐπίσκεψίν Σας εἰς τό Κέντρον τῆς Ὀρθοδοξίας καί διά τήν εὐλογημένην παρουσίαν Σας ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν, παρουσίαν ἀγαπητικήν καί ἐν ἀφελότητι καρδίας. Σᾶς εὐχαριστοῦμεν διά τήν πρόφρονα ἀποδοχήν τῆς προσκλήσεώς μας. Δοξάζομεν τόν Δοτῆρα παντός ἀγαθοῦ, διότι ἐδωρήσατο εἰς τήν Ἁγίαν Αὐτοῦ Ἐκκλησίαν τήν Ὑμετέραν Μακαριότητα, τόν ἀφιερωμένον ψυχῇ τε καί σώματι εἰς τήν ἱεράν ἀποστολήν Του ἐκκλησιαστικόν ἄνδρα, ἡμῖν δέ περισπούδαστον ἀδελφόν, συλλειτουργόν καί συμπαραστάτην.

Σᾶς καλωσορίζομεν ἐγκαρδίως εἰς τήν Πόλιν τῶν Πόλεων. Εὐχόμεθα ὁ Θεός τῆς ἀγάπης νά χαρίζηται εἰς Ὑμᾶς ὑγιείαν ἀκλόνητον, μακροημέρευσιν καί ἁλκήν ἀκαταπόνητον, ὥστε νά συνεχίσητε τό φιλόθεον, φιλογενές καί φιλάνθρωπον πρωθιεραρχικόν καί ποιμαντορικόν Ὑμῶν ἔργον, ἐπ᾿ ἀγαθῷ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου καί τῆς Ὀρθοδοξίας ὅλης.

Ὡς εὖ παρέστητε, Μακαριώτατε ἀδελφέ!