Ονομαστήρια Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου (24-25 Ιανουαρίου 2021)
Με τη δέουσα εκκλησιαστική ιεροπρέπεια και σεμνότητα, τηρουμένων των Πρωτοκόλλων του Υπουργείου Υγείας λόγω της πανδημίας, τελέστηκε ο εορτασμός του Αγίου Γρηγορίου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, του Θεολόγου, ημέρα κατά την οποία άγει τα ονομαστήριά του ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος.
Το απόγευμα της Κυριακής, 24 Ιανουαρίου 2021, τελέστηκε ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννου στη Λευκωσία, χοροστατούντος του εορτάζοντος Επισκόπου Μεσαορίας, συμπαραστατούμενου από τον Πρωτ. π. Δημήτριο Δημοσθένους και τους διακόνους της Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Μιχαήλ Νικολάου και π. Ανδρέα Ματέι.
Στο κήρυγμα του θείου λόγου, ο Θεοφιλέστατος αναφέρθηκε στη ζωή και τους αγώνες του τιμώμενου Αγίου, ο οποίος έμεινε στη συνείδηση της Εκκλησίας ως ο «αετός της Θεολογίας» και μάλιστα πληγωμένος από το φθόνο των ανθρώπων εντός και εκτός της Εκκλησίας.
Ταυτόχρονα, αναδείχθηκε σε «λύρα του Πνεύματος», «της Τριάδος υπέρμαχος» και «όργανο του Πνεύματος», όπως μαρτυρούν τα απόστιχα του Εσπερινού της εορτής. Αν και ο Άγιος Γρηγόριος έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ., η Εκκλησία τον αποκαλεί «δεύτερο επιστήθιο» και «αυτόπτη του Λόγου» (Δοξαστικό των αίνων), αφού ζούσε την όλη θεολογική εμπειρία της Εκκλησίας.
Ήταν άνθρωπος σεμνός, ευγενής και ευαίσθητος, γι’ αυτό όταν έβλεπε τις ανθρώπινες ακαταστασίες που επικρατούσαν γύρω του, από τη μια πονούσε, από την άλλη ήλεγχε, γιατί με τη στεντόρεια φωνή του πρόβαλλε την αλήθεια της Εκκλησίας. Μας άφησε παρακαταθήκη ένα τεράστιο και σπουδαίο συγγραφικό έργο, μεταξύ του οποίου είναι ο Απολογητικός Λόγος «Περί της εις τον Πόντον φυγής», ένας πραγματικός λόγος περί ιερωσύνης, τον οποίο έγραψε, όταν κλήθηκε να λάβει το χάρισμα και το λειτούργημα της ιερωσύνης, από το οποίο διέφευγε ένεκα της τεράστιας και τρομερής ευθύνης αυτής της κλήσεως. Τέλος, ο Θεοφιλέστατος παρότρυνε να παρακαλέσουμε τον Άγιο Γρηγόριο, του οποίου ο «ποιμενικός αυλός της Θεολογίας του τας των ρητόρων ενίκησεν σάλπιγγας», να πρεσβεύει προς τον Πανάγιο Θεό για όλο τον κόσμο.
Ανήμερα της εορτής, Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2021, ο Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος προέστη της Θείας Λειτουργίας στον ίδιο Καθεδρικό Ναό, συμπροσευχομένων στο ιερό βήμα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βόστρων κ. Τιμοθέου, Εξάρχου του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο, και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Καρπασίας κ. Χριστοφόρου. Κατά τη Θεία Λειτουργία το Θεοφιλέστατο πλαισίωσαν ο ιδιαίτερος γραμματέας του Μακαριωτάτου, Αρχιμ. π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου, και ο Πρωτ. π. Δημήτριος Δημοσθένους.
Κατά την ώρα του Κοινωνικού, ο Θεοφιλέστατος έκανε αναφορά στον μακαριστό Αρχιμανδρίτη Γρηγόριο Μουσουρούλη, ο οποίος προ μερικών ημερών παρήλθε αυτού του βίου. Εις μνημόσυνον αιώνιον αυτού, ο Διάκονος του Μακαριωτάτου, π. Μιχάλης Νικολάου, ανέγνωσε το περσινό κήρυγμα που διάβασε ο π. Γρηγόριος.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας τελέστηκαν εορτές και μνημόσυνα του Αρχιεπισκόπου Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Γρηγορίου, του Μητροπολίτου Κυρηνείας Γρηγορίου, του Αρχιγραμματέως της Ιεράς Συνόδου, Αρχιμ. Γρηγόριου Μουσουρούλη και των γονέων του Επισκόπου Μεσαορίας, Γεωργίου και Καλλισθένης, και των αναδόχων Στεφάνου και Θεοδώρας.
Κείμενο: Διακ. Ανδρέας Ματέι
Φωτογραφίες: Ανδρέας Κοσιάρης
Γραφείο Ενημερώσεως και Επικοινωνίας
Ακολουθεί το κήρυγμα του Μακαριστού Αρχιμ. π. Γρηγορίου Μουσουρούλη (25/01/2020)
Στά ἴχνη τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως
«Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς»
25 Ἰανουαρίου.Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾶ τήν ἡμέρα αὐτή τό καύχημά της, Θεοφιλέστατε, τό διαμάντι της, τόν καθηγητή ὅλων τῶν θεολόγων της, τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο. Ὁ γιός τοῦ Γρηγορίου καί τῆς Νόνας, τῆς «ὀψιτόκου Σάρρας», ἔμεινε στήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ κόσμου ὁλοκλήρου ὡς ἔκτακτη προσωπικότητα, διότι ἀκριβῶς τά χαρίσματά του τά ἔδωσε σ’Ἐκεῖνον πού τοῦ τά χάρισε. Τά ἔδωκε στόν Χριστόν γι’ αὐτό καί σημάδεψε μέ τή ζωή καί τή δράση του τή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς ὅλης Ἐκκλησίας. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ἀποδείχθηκε γνήσιος καί ἀκριβής μιμητής τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως μας, γι’ αὐτό καί τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα πού διαβάζεται στή μνήμη του μιλάει γιά τόν μεγάλο Ἀρχιερέα μας.
*****
Α. Ὁ αἰώνιος Ἀρχιερεύς
Τονίζει λοιπόν ὁ θεῖος Παῦλος, στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, τήν ἀσύγκριτη ἱερωσύνη τοῦ Χριστοῦ μας σέ σχέση μέ τούς ἀνθρώπους Ἀρχιερεῖς τοῦ παλαιοῦ Ἰσραήλ καί λέγει: «τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς…». Δηλαδή τέτοιον Ἀρχιερέα, μέ τέτοια ἀσύγκριτα προσόντα καί προτερήματα στολισμένον χρειαζόταν ἡ ἀνθρωπότητα. Ἀρχιερέα εὐσεβή καί ἅγιο, ἀπαλλαγμένο ἀπό κάθε ἴχνος κακίας, ἁγνό, ἀμόλυντο, χωρισμένο ἀπό τούς ἁμαρτωλούς, λόγῳ τῆς ἀναμαρτησίας του. Ἀρχιερέα ὁ ὁποῖος ἀνυψώθηκε παραπάνω ἀπό τούς οὐρανούς καί ἤδη κάθεται στά δεξιά τοῦ Θεοῦ. Αὐτός λοιπόν ὁ Ἀρχιερεύς μας, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, δέν ἔχει ἀνάγκη, ὅπως οἱ ἀρχιερεῖς τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου, νά προσφέρει κάθε μέρα θυσίες γιά τίς δικές του καί ἔπειτα γιά τοῦ λαοῦ τίς ἁμαρτίες. Καί δέν ἔχει ἀνάγκη νά προσφέρει θυσίες γιά τόν ἑαυτό του, διότι εἶναι ἀναμάρτητος. Οὔτε χρειάζεται νά προσφέρει κάθε μέρα θυσίες ὑπέρ τοῦ λαοῦ. Διότι αὐτό τό ἔκαμε μιά φορά γιά πάντα, ὅταν θυσίασε τόν ἑαυτό του στόν σταυρό.
Διαφέρει δέ τόσο πολύ ὁ δικός μας Ἀρχιερεύς ἀπό τούς Ἀρχιερεῖς τοῦ Νόμου, διότι ὁ νόμος ἐγκαθιστᾶ ὡς ἀρχιερεῖς ἀνθρώπους, πού ἔχουν ἠθική ἀσθένεια, ἀδυναμίες, ἐλλείψεις καί εἶναι θνητοί. Ἐνῶ ὁ λόγος καί ἡ ἔνορκη ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ, πού μᾶς δόθηκε μετά τόν νόμο, ἐγκαθιστᾶ ὡς ἀρχιερέα ὄχι κανένα ἄνθρωπο, ἀλλά αὐτόν τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἀναδείχθηκε ἀναμάρτητος καί τέλειος καί ὁ ὁποῖος μένει ἔτι εἰς τόν αἰῶνα.
Τό σπουδαιότερο ὅμως ἀπό ὅσα λέμε, συνεχίζει ὁ Ἀπόστολος, εἶναι τοῦτο: ὅτι ἔχουμε ἀρχιερέα μοναδικό καί ἀσύγκριτο, ὁ ὁποῖος ἐκάθισε τιμητικά στά δεξιά τοῦ θρόνου τῆς θείας μεγαλειότητας στούς οὐρανούς καί ἔγινε λειτουργός στά ἀληθινά ἅγια, πού ὑπάρχουν στούς οὐρανούς καί στήν πνευματική καί ἀληθινή σκηνή, τήν ὁποία δέν τήν ἔστησαν οὔτε τήν κατασκεύασαν ἄνθρωποι (ὅπως τή σκηνή τοῦ μαρτυρίου τῶν Ἰουδαίων), ἀλλά τήν ἔστησε αὐτός ὁ Κύριος.
Αὐτά λοιπόν εἶναι τά ἀσύγκριτα προτερήματα τοῦ Κυρίου, τοῦ αἰωνίου Ἀρχιερέως μας, ὅπως τά ἐκθέτει ὁ σημερινός Ἀπόστολος. Καί ἀπό αὐτά, ἀγαπητοί μου, ἄς προσέξουμε ἰδιαιτέρως ἐκεῖνο πού ἐκφράζει τήν μοναδική ἀξία καί τιμή του. Τό ὅτι δηλαδή ὁ Κύριος «ἐκάθισεν εἰς τά δεξιά τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς». Ἐκάθισε καί ὡς ἄνθρωπος, διότι βέβαια ὡς Θεός, ὡς τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, κατεῖχε ἀνέκαθεν καί φύσει τήν δόξα αὐτή καί τήν τιμή.
Ἐκάθισεν ὁ Κύριος στά δεξιά τοῦ Θεοῦ Πατρός, ἀφοῦ προηγουμένως πρόσφερε ἐδῶ στή γῆ τήν ἀνεκτιμήτου ἀξίας λυτρωτική θυσία Του. Ἀφοῦ πρῶτα ταπεινώθηκε, ὑπέφερε καί πόνεσε γιά τήν ἀγάπη μας, ἀφοῦ ἐνίκησε τούς ἐχθρούς του καί ἔφερε εἰς πέρας τήν μεγάλη ἀποστολή του, ἐδοξάστηκε καί ἐκάθισε στά δεξιά τῆς θείας μεγαλειότητας στούς οὐρανούς. Γι’αὐτό καί τοῦ δόθηκε κάθε ἐξουσία στόν οὐρανό καί στή γῆ.
Ἀπό ἐκεῖ δέ πού βρίσκεται ὁ Κύριος , ἀπό τό ὕψος τῆς θείας μεγαλειότητος, πρεσβεύει καί μεσιτεύει γιά μᾶς. Γιά τόν κάθε πιστό, τόν ὁποῖο θεωρεῖ ἐδελφό του, καί γιά ὅλους μαζί ὡς σύνολο, ὡς Ἐκκλησία. Πρεσβεύει γιά ὅσους, ὡς ἄλλοι στρατιῶτες μαχόμεθα στόν κόσμο αὐτό κάτω ἀπό τήν σημαία τοῦ Σταυροῦ του καί ἀγωνιζόμαστε ἐναντίον τῶν ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν μας. Μᾶς ἐνδυναμώνει καί μᾶς ἐμψυχώνει, στέλλει τή Χάρη του καί τούς ἀγγέλους του, γιά νά μᾶς στηρίζουν στόν καλό μας ἀγώνα, ὥστε νά τά βγάλουμε πέρα, νά πολεμήσουμε γενναῖα καί νά φθάσουμε καί ἐμεῖς κάποτε νικητές ἐκεῖ, ὅπου κάθεται καί ὁ Ιδιος. Εἶναι δέ τόση ἡ δόξα τοῦ αἰωνίου Ἀρχιερέως μας, ὥστε μέρος αὐτῆς τῆς δόξας χαρίζει καί στούς ἀνθρώπους ἀρχιερεῖς τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας.
****
Β´ Ὁ ἄξιος μιμητής Του
Καί αὐτό τό βλέπουμε καί στήν περίπτωση τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Τόν ἐδόξασε καί τόν δοξάζει μέσα στούς αἰῶνες τόν Ἱεράρχη του αὐτόν ὁ Κύριος, διότι καί ὁ Ἅγιος Γρηγόριος στό πέρασμά του ἀπό τή γῆ ἀγωνίστηκε γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Ἔζησε μιά ζωή ἁγία καί ἡρωϊκή. Ὅταν ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως ἔδινε μάχες μέ τά κηρύγματά του ἐναντίον τῶν ἀρνητῶν τῆς θεότητος τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, δέν ἐσκιαμαχοῦσε. Καί ὅταν ἔπαιρνε τόν τίτλο Θεολόγος, διότι ἀπεδείκνυε μέ τίς ὁμιλίες του, ὅτι ὄντως ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, δέν ἀγωνιζόταν γιά μιά ξερή δογματικκή διδασκαλία. Οἱ νικηφόροι ἀγῶνες του δέν ἔχουν ἁπλῶς σημασία ὅτι μέ αὐτούς κατατροπώθηκαν οἱ αἱρετικοί, πού προσωρινά εἶχαν κατακτήσει πολλές ἐπισκοπές καί ὅλους τούς ναούς τῆς Κωνσταντινουπόλεως- πλήν ἑνός- καί ἐθριάμβευσε καί ἐπανῆλθε στούς ναούς τό ὀρθόδοξο φρόνημα. Οἱ ἀγῶνες ἐκεῖνοι εἶχαν βαθύτερο νόημα. Ἔπρεπε νά πιστεύσει ὁ κόσμος ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. Χωρίς τήν προϋπόθεση αὐτή ὁ Χριστός δέν εἶναι Σωτήρ. Καί δέν εἶναι δυνατό καί ὁ λόγος τοῦ καί τό Εὐαγγέλιό Του νά ἔχουν αἰώνιο κύρος καί νά κατευθύνουν ὅλες τίς ἐποχές καί τίς γενεές τῶν ἀνθρώπων. Μόνο ὡς τέλειος Θεός καί ἄνθρωπος εἶναι ὁ αἰώνιος Ἀρχιερεύς μας, «πάντοτε ζῶν εἰς τό ἐντυγχάνειν ὑπέρ» (Ἑβρ. ζ´52) Καί μόνο ὡς Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. ιγ´8). καί ἡ διδασκαλία Του αἰώνια, ἀναλλοίωτη καί ἀμετάβλητη, χωρίς ποτέ τήν παραμικρή ἀνάγκη ἀναπροσαρμογῆς καί τροποποιήσεως.
Ἔδωσε, λοιπόν, μάχες καί διεξήγαγεν ἀγῶνες σκληρούς, ὁ ἅγιός μας, γιά τήν πίστη καί τήν Ἐκκλησία. Πολεμήθηκε σκληρά ἀπό τούς αἱρετικούς, ἀλλά καί φθονήθηκε θανάσιμα ἀπό τούς ἀδελφούς του, ὡς πρόεδρος τῆς δευτέρας Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Τότε ἀκριβῶς ἔδειξε τό μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς του μέ τόν περίφημο συντακτήριο λόγο του καί τήν ἐγκατάλειψη τοῦ θρόνου χάριν τῆς ἑνότητος τῶν μελῶν τῆς Συνόδου.
Ὑψώθηκε καί δοξάστηκε ὁ «κύκνος» τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων, διότι ἀντέγραψε στή ζωή του σέ ὅλα, ὅσο εἶναι δυνατό στήν ἀσθενῆ ἀνθρώπινη φύση, τόν Μεγάλο Ἀρχιερέα, τόν Κύριόν μας Ἰησοῦν Χριστόν. Ὑπῆρξε καί αὐτός ὅσιος Ἀρχιερεύς, ἄκακος καί ἀμίαντος. Δέν συμβιβάστηκε ποτέ μέ τήν ἁμαρτία καί τό κακό, δέν ἐμόλυνε τήν ψυχή του ὁ φθόνος, ἡ ζήλεια, ἡ μνησικακία.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος μπόρεσε νά ἀγωνισθεῖ μέ φρόνημα γενναῖο ὑπέρ τῆς πίστεως, διότι εἶχεν ἀγαπήσει ὁλόψυχα τόν Χριστόν καί τόν Νόμο Του. Ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ ἀποτελοῦσε τό καθημερινό του ἐντρύφημα, καί ἡ προσευχή κατήρδευε τήν ψυχή του καί τή ζωογονοῦσε ὥστε νά θάλλει ὡς τό «ξύλον τό πεφυτευμένον παρά τάς διεξόδους τῶν ὑδάτων». Ἔνοιωθε περισσότερο τήν ἀνάγκη τῆς προσευχῆς ἀπό αὐτό τό φυσικό ὀξυγόνο πού τόν κρατοῦσε στή ζωή.
****
Ἄς παρακαλοῦμε λοιπόν τόν ἅγιο καί ἔνδοξο ἱεράρχη, τόν θεῖον Γρηγόριον, νά πρεσβεύει πρός τόν Θεόν καί γιά μᾶς, ὥστε ἀγωνιζόμενοι μέ γενναῖο φρόνημα καί μέ τή χάρι τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας νά στολίζουμε τή ψυχή μας μέ τά δικά του προσόντα, Νά γινόμαστε, «ὅσιοι, ἄκακοι, ἀμίαντοι», μακριά ἀπό κάθε μολυσμό τῆς ἁμαρτίας. Ἀλλά καί νά προσευχόμαστε στόν Θεόν Πατέρα νά ἀναδεικνύει καί νά χαρίζει στήν Ἐκκλησία του πολλούς ἁγίους καί ἀγωνιστές ἀρχιερεῖς, μιμητές τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, τοῦ μεγάλου Ἀρχιερέως τῆς σωτηρίας μας.
Σέ σᾶς, Θεοφιλέστατε, υἱικῶς εὐχόμαστε ὁ Ἅγιος Θεός, μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ προστάτου σας Ἁγίου, νά χαρίζει ἔτη πολλά, πλήρη χάριτος, ὥστε μέ τόν λόγο καί τά ἔργα σας, νά δοξάζετε τό ὑπερύμνητο ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας, καί Ἐκεῖνος νά σᾶς ἀντιδοξάζει καί τώρα καί στήν αἰωνιότητα τῆς θείας Βασιλείας Του, τῆς ὁποίας εἴθε νά τύχομεν καί ἐμεῖς διά τῶν θεοπειθῶν εὐχῶν σας. Πολλά τά ἔτη σας, Θεοφιλέστατε.
