Πανηγυρική Δοξολογία (2015) για την επέτειο 28ης Οκτωβρίου 1940

Tην Τετάρτη, 28η Οκτωβρίου 2015, επέτειο του ιστορικού ΟΧΙ, τελέστηκε Πανηγυρική Δοξολογία στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου.

Σε αυτή χοροστάτησε η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος και παρέστησαν η Α.Ε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης, ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστας Καδής, η Α.Ε. ο Πρέσβυς της Ελλάδας κ. Ηλίας Φωτόπουλος καθώς και οι άλλες πολιτικές και στρατιωτικές αρχές του τόπου μας.

Τον Πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε η Α.Ε. ο Πρέσβυς της Ελλάδας κ. Ηλίας Φωτόπουλος.

******************************************************

Ομιλία Πρέσβεως της Ελλάδας κ. Ηλία Φωτόπουλου
με την ευκαιρία της 28ης Οκτωβρίου
στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη Λευκωσίας

Εορτάζοντας για μία ακόμη φορά την επέτειο του ΟΧΙ καλό θα ήταν να εστιάσουμε στην ανάλυση και στην υπόμνηση, των αιτίων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πιστεύοντας ότι θα μπορούσε ίσως, να μας οξύνει τη σκέψη και να μας οδηγήσει σε ρεαλιστικότερες, σταθερές και βιώσιμες θέσεις, για το μέλλον της ανθρωπότητας. Η Γερμανία εξέρχεται ηττημένη και ταπεινωμένη, από τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο, καθώς η Συνθήκη των Βερσαλλιών της έχει επιβάλλει ιδιαίτερα σκληρούς όρους. Ο λαός απογοητευμένος και οργισμένος από την έκβαση του πολέμου και την επαχθή ήττα, έρχεται αντιμέτωπος με βαθειά οικονομική και πολιτική κρίση, η οποία με τη σειρά της θα επιφέρει την έξαρση ενός άκρατου εθνικισμού. Στο πλαίσιο αυτό βρίσκει τη ρίζα της και αναπτύσσεται η θεωρία του «ζωτικού χώρου», η οποία γίνεται η βάση της εθνικοσοσιαλιστικής προπαγάνδας. Οι συνθήκες ειρήνης μετά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο άφησαν έντονο το αίσθημα του ανικανοποίητου στους ηττημένους. Οι εδαφικές διεκδικήσεις της Ιταλίας και της Γερμανίας δεν έλαβαν το ποθητό αποτέλεσμα. Οι βλέψεις για αύξηση της εδαφικής τους επιρροής τις οδηγεί σε κινήσεις που προοιωνίζουν έναν ακόμη πόλεμο. Σημαντικά ζητήματα, εδαφικά και μειονοτικά, απαιτούν λύση. Οι διπλωματικές κινήσεις και συμμαχίες που λαμβάνουν χώρα κάθε άλλο παρά αντιμετωπίζουν τα θέματα σφαιρικά και με μακροπρόθεσμη προοπτική. Τα Διεθνή Όργανα που συστάθηκαν για τον σκοπό της αποφυγής των πολεμικών συγκρούσεων και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών μεταξύ των κρατών, για άλλη μια φορά, αποτυγχάνουν να παρέμβουν και να φέρουν εις πέρας το ειρηνικό τους έργο. Απλοί θεατές των εξελίξεων του μεσοπολέμου παρακολουθούν αμήχανα την κήρυξη του πολέμου. Η πολιτική αυτή θα οδηγήσει την 1η Σεπτεμβρίου 1939 τη Γερμανία να εξαπολύσει επίθεση κατά της Πολωνίας, και να καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Η Ρωσία, σε εφαρμογή του γερμανοσοβιετικού συμφώνου, επιτίθεται στα ανατολικά σύνορα της Πολωνίας και καταλαμβάνει το υπόλοιπο τμήμα της χώρας. Οι Γάλλοι και οι Άγγλοι αιφνιδιάζονται και αναγκάζονται να κηρύξουν τον πόλεμο κατά της Γερμανίας. Από εκεί και πέρα η κλιμάκωση του πολέμου είναι ραγδαία. Οι περισσότερες χώρες η μία μετά την άλλη εισέρχονται στον πόλεμο. Ο Β΄ παγκόσμιος πόλεμος είναι, δυστυχώς, γεγονός.

Οκτώβριος 1940, η Ιταλία κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα και τα ξημερώματα της 28ης επιτίθεται στην ελληνοαλβανική μεθόριο. Μέσα σ΄ αυτές τις συνθήκες η Ελλάδα εισέρχεται στον καταστροφικότερο πόλεμο όλων των εποχών. Εκεί στα χιονισμένα βουνά της ελληνοαλβανικής μεθορίου γράφεται το ηρωικό έπος του 40. Ο ελληνικός στρατός αγωνίζεται με σθένος, θάρρος και αγάπη για την προστασία και την ελευθερία της πατρικής γης.

Τα μικρά παιδιά, οι γυναίκες ο άμαχος πληθυσμός με μια ψυχή στέκονται δίπλα στον Έλληνα στρατιώτη βοηθώντας τον με κάθε δυνατό τρόπο και μέσο για να αντιμετωπίσει την επίθεση. Η ίδια ψυχική ορμή και τόλμη διακρίνει και τους πολίτες της Κύπρου. Σε όλο το νησί οι πολίτες συνεισφέρουν στους εράνους που διοργανώνονται για την ενίσχυση του αγώνα στην Ελλάδα. Εθελοντές φοιτητές κατατάσσονται στον Ελληνικό Στρατό. Οργανώνεται το Κυπριακό Σύνταγμα Στρατού και αποστέλλονται στρατιώτες να πολεμήσουν τις δυνάμεις του Άξονα. Η υπέρτερη στρατιωτική μηχανή της Ιταλίας, δεν υποτίμησε μόνο την αδύναμη στρατιωτική δύναμη της Ελλάδας, αλλά υποτίμησε το δυνατότερο σημείο του έλληνα, την ψυχή του, τη δύναμη της οποίας δεν μπόρεσε να εκτιμήσει και να υπολογίσει. Την ψυχή εκείνη που δεν γνωρίζει όρια, περιορισμούς και αναστολές, όταν πρόκειται να αντιμετωπίσει την επιβουλή και την υπεροψία της επεκτατικής πολιτικής των ισχυρών. Των δυνάμεων εκείνων που κινούμενοι από το κέρδος και το συμφέρον αδιαφορούν για την ανθρώπινη ύπαρξη και τη θέτουν σε δεύτερη μοίρα.

Ο ιταλικός στρατός, σε μια νέα προσπάθεια ανακατάληψης στο πλαίσιο της Εαρινής Επίθεσης αντεπιτίθεται τον Μάρτιο του 1941, χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Τον Απρίλιο του 1941 η Γερμανία έρχεται προς βοήθεια της συμμάχου Ιταλίας. Το μέτωπο καταρρέει, η Ελλάδα συνθηκολογεί και παραδίδεται στα γερμανικά στρατεύματα κατοχής.

Οι Γερμανοί, μέσα στην έπαρση της ανωτερότητας τους, δεσμεύουν τα πάντα ακόμη και τα αναγκαία τρόφιμα για την επιβίωση του λαού. Περιορίζουν την κυκλοφορία των πολιτών, την ελευθερία έκφρασης, συλλαμβάνουν και στέλνουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Έλληνες και Εβραίους, καίουν χωριά και φονεύουν αμάχους.

Όμως μέσα από αυτές τις συνθήκες γεννήθηκε, στο εσωτερικό της χώρας, η αντίσταση του λαού κατά του ισχυρού κατακτητή. Οι συνθήκες της άδικης κατάκτησης, της υποδούλωσης της χώρας, της εκμετάλλευσης του πλούτου της και της θανάσιμης πείνας, έδωσαν το έναυσμα για την οργάνωση της κοινωνικής αλληλεγγύης και υποστήριξης μεταξύ των πολιτών.

Η 28η Οκτωβρίου 1940 δεν είναι απλά μια ένδοξη ημερομηνία ανάμεσα στις τόσες άλλες μέσα στη λαμπρή ιστορία του ελληνισμού. Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 σηματοδοτεί, για τον σύγχρονο ελληνισμό την άνιση στρατιωτική μάχη που έδωσε ένας μικρός πληθυσμιακά λαός για την υπεράσπιση της πατρίδας και της ελευθερίας του. Αγωνίστηκε θαρραλέα για την τιμή του, για την αγάπη του προς την πατρίδα, για την ελευθερία του, για τη δημοκρατία. Είναι ο αγώνας ενός λαού που πολέμησε και πολεμά σκληρά για να προασπίσει τα θεμελιώδη εκείνα ιδανικά που χαρίζουν μια αξιοπρεπή ζωή και χαρακτηρίζουν ένα πολιτισμένο και ανήσυχο λαό. Ένα λαό που θέλει να ζήσει στηριζόμενος στις αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της προσφοράς. Αγωνιά για την τύχη της πατρίδας του, για το μέλλον των παιδιών του. Μετά από 6 χρόνια ανελέητης καταστροφής ο Β΄ παγκόσμιος πόλεμος φτάνει στο τέλος του.

Οι συνέπειες είναι γνωστές σε όλους μας. Οι ανθρώπινες απώλειες, είτε από βομβαρδισμούς, είτε από πείνα , είτε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, είτε από τη χρήση της ατομικής βόμβας μετρώνται σε εκατομμύρια, οι καταστροφές των υποδομών είναι τεράστιες. Η Ελλάδα βγαίνει, από τον πόλεμο, κατεστραμμένη και δυστυχώς διχασμένη.

Αρκετά χρόνια μετά από το ηρωικό και ένδοξο έπος του 40, η Ελλάδα μέσα από δύσκολες πολιτικές διαδικασίες και ψυχική φθορά κατάφερε σιγά-σιγά να αποκαταστήσει τις υλικές ζημιές και να επουλώσει τις ανθρώπινες πληγές. Ανέπτυξε την οικονομία της, αποκατάστησε την κοινωνική συνοχή, σταθεροποίησε το πολιτικό της σύστημα.

Η οικονομική ανάπτυξη μέσα στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον και στους νέους κανόνες της οικονομικής πολιτικής οδήγησε, όμως, σε μια επίπλαστη οικονομική ευμάρεια στηριγμένη στον υπέρμετρο δανεισμό και στην εξίσου υπέρμετρη κατανάλωση. Δυστυχώς τα αποτελέσματα αυτής της άλογης οικονομικής και πολιτικής συμπεριφοράς βιώνουμε έντονα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο. Σήμερα ζούμε σε ένα κόσμο που όλο και μεταβάλλεται. Στο διεθνές περιβάλλον εμφανίζεται μια πρωτοφανής γεωστρατηγική αστάθεια, οι περιφερειακές διενέξεις και συγκρούσεις διαδέχονται η μία την άλλη, τα σύνορα μεταβάλλονται, η τυφλή βία βρίσκεται σε έξαρση, οι πολίτες εκδιώκονται από τις εστίες τους και δολοφονούνται, πολιτισμοί καταστρέφονται. Μέσα σ΄ αυτό το επισφαλές και εύθραυστο διεθνές περιβάλλον, μετά συσσωρευμένα προβλήματα, μία ακόμη πρόκληση για τις δημοκρατικές αξίες της δυτικής κοινωνίας έρχεται να προστεθεί. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι και παρατηρούμε σχεδόν απαθείς την εξέλιξη μίας ακόμη ανθρωπιστικής κρίσης. Το προσφυγικό ζήτημα. Ένα ακανθώδες πρόβλημα που απαιτεί θαρραλέες αποφάσεις, σωστή διαχείριση που θα πρέπει όμως να στηρίζεται στις αξίες και τις αρχές της Ευρώπης και του πολιτισμού της.

Επί πλέον η όλο και αυξανόμενη ανάγκη για την εξασφάλιση των απαραίτητων ενεργειακών πόρων εντείνει τον ανταγωνισμό που προωθεί νέα δεδομένα και ισορροπίες.

Μέσα σ΄ αυτό το σύγχρονο ασταθές περιβάλλον, οι δύο χώρες μας, Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν πόλο σταθερότητας σ΄ αυτή την ευαίσθητη περιοχή της Μεσογείου και καλούνται από κοινού να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα του παρελθόντος, να ξεπεράσουν τις δυσκολίες του παρόντος και να δώσουν πειστικές και βιώσιμες λύσεις για το μέλλον. Και να είμαστε όλοι σίγουροι, ότι ο στόχος θα επιτευχθεί.

Η σημερινή επέτειος του 40, για άλλη μία φορά εορτάζεται κάτω από το βάρος της διαιρεμένης Κύπρου. Η Κυπριακή Δημοκρατία ένα σύγχρονο και ανεξάρτητο κράτος χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής ένωσης δικαιούται ισότιμη μεταχείριση και αντιμετώπιση όπως και οι λοιπές χώρες- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για τούτο, η Κυπριακή Δημοκρατία, εργάζεται με αποφασιστικότητα, σε συντονισμό με την ελληνική πολιτεία, για την επίτευξη λύσης, δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής. Λύσης σταθερής και με διάρκεια που θα βασίζεται στις αποφάσεις των Η.Ε και στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο, ώστε να καταστεί η Κύπρος ανεξάρτητη και κυρίαρχη χώρα, χωρίς το ατελέσφορο σύστημα των εγγυήσεων και την παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής.

Κλείνοντας, μας προτρέπω, όλους μαζί να κρατήσουμε ψηλά τον πήχυ, συντεταγμένα, με ορθολογική σκέψη και με γνώμονα τις αξίες και τις αρχές μας, και να απαντήσουμε, στις μεγάλες προκλήσεις.

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940!

Λευκωσία, 28-10-2015