Οι πρόσφυγες της Κυθρέας εόρτασαν την Υπαπαντή του Κυρίου (1-2 Φεβρουαρίου 2023)
Για ακόμη μια χρονιά οι εκτοπισμένοι της κωμόπολης Κυθρέας εόρτασαν την Υπαπαντή του Κυρίου στον περικαλλή ναό της Παναγίας Ευαγγελιστρίας στην Παλλουριώτισσα, όπου φυλάσσεται η ιστορική εικόνα της Παναγίας Χαρδακιώτισσας της Κυθρέας.
Την Τετάρτη, 1 Φεβρουαρίου 2023, τελέστηκε ο Μέγας Εσπερινός της εορτής και την επομένη, ανήμερα της εορτής, ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία προϊσταμένου του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου, συμπαραστατούμενος από τους κληρικούς της ενορίας.
Κατά τη διάρκεια των Ακολουθιών τελέστηκε Δέηση υπέρ υγείας πάντων των Κυθρεωτών του Δημάρχου, των Εκκλησιαστικών Επιτρόπων της Παναγίας Χαρδακιώτισσας, των μελών του προσφυγικού σωματείου «Οι Χύτροι» και όλων των οργανωμένων συνόλων Κυθρέας. Επίσης, ο Θεοφιλέστατος μνημόνευσε τον π. Κωνσταντίνο και όλους τους κληρικούς της Χαρδακιώτισσας, τον Μιχαήλ Κυριάκου, Πρόεδρο της Εκκλησιαστικής Επιτροπής, ο οποίος το 1974 διέσωσε την εικόνα της Παναγίας Χαρδακιώτισσας, τον Στυλιανό Πετάση, τους ήρωες Σπύρο Χατζηγιακουμή (πεσόντα κατά τον απελευθερωτικό αγώνα 1955-59) και τον γιο του, Ανδρέα (πεσόντα το 1974), καθώς και τους Εκκλησιαστικούς επιτρόπους Γιώργο Ζαχαριάδη, ιεροψάλτη Κυριάκο Χατζηκυριάκου και Θεοδώρα Κναή.
Όπως κάθε χρόνο, στο τέλος του Εσπερινού εψάλη ο Παρακλητικός Κανόνας στην Παναγία τη Χαρδακιώτισσα, που ετοιμάστηκε με φροντίδα του μακαριστού Στυλιανού Πετάση, Εκκλησιαστικού Επιτρόπου, προσκυνητού και Ταξιάρχου ε.α.
Ο Θεοφιλέστατος στο κήρυγμα του, τόσο στον Εσπερινό όσο και στη Θεία Λειτουργία, αναφέρθηκε στο νόημα της Υπαπαντής του Κυρίου. Επισήμανε ότι αν ο δίκαιος Συμεών δοξολόγησε τον Θεό που τον αξίωσε να δει και να βαστάξει στις αγκάλες του τον Λυτρωτή του Κόσμου, πόση ευλογία και ευθύνη έχουμε σήμερα όλοι οι Χριστιανοί που δια των αγιαστικών πράξεων της Εκκλησίας μετέχουμε της χάριτος του Αγίου Πνεύματος και μάλιστα κοινωνούμε με το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και Σωτήρος Ιησού Χριστού. Δίκαια χαίρεται ο δίκαιος Συμεών, και αναφωνεί «νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου, ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν, φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου ᾿Ισραήλ» (Λουκ. 2, 29-32).
Επίσης, ευχαρίστησε όλα τα μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής Παναγίας Χαρδακιώτισσας αλλά των λοιπών οργανωμένων συνόλων της Κυθρέας για την καλή συνεργασία που έχουν προς τη διατήρηση των εορτών, των παραδόσεων, της μνήμης και της νοσταλγίας της πατρώας γης. Η κάθε σύναξη και ο κάθε εκκλησιασμός των συγχωριανών αποτελούν ευκαιρίες να φέρουμε στη μνήμη μας τα κατεχόμενα μέρη της πατρίδας μας, τις Εκκλησίες και τα μοναστήρια μας και να προσευχόμαστε στον πανάγαθο Θεό, δια των πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου, να έχουμε αντοχές, υπομονή και με καρτερικότητα να αντιμετωπίζουμε τις δοκιμασίες αυτού του μάταιου βίου.
Τον πανηγυρικό λόγο εκφώνησε στο τέλος του Εσπερινού μέλος της νέας γενεάς των Κυθρεωτών και Εκκλησιαστικός Επίτροπος, ο Στυλιανός Μ. Πετάσης, υπολοχαγός Πυροβολικού και εγγονός του μακαριστού Στυλιανού Γ. Πετάση.
Διάκονος Ανδρέας Ματέι
Γραφείο Ενημερώσεως και Επικοινωνίας
*********************
Ακολουθεί η ομιλία του Στυλιανού Μ. Πετάση…
Θεοφιλέστατε επίσκοπε Μεσαορίας
Σεβαστό Ιερατείο
Έντιμε κ. Δήμαρχε
Αγαπητοί συγχωριανοί και συγχωριανές,
Μια παρακαταθήκη.
«Άμαν πεθάνω τζι εν πάω
Πίσω εις το χωρκόν μου,
Ένα βασιέττι φήννω σας
Τζιαι ξένους τζιαι παιδκιών μου.
Αν βοηθήσει ο πλάστης μου
Τζι΄έννα λευτερωθείτε
Εμέν΄μεν με ξεχάσετε
Να με αθθυμηθείτε.
Στες τρεις ημέρες να΄ρτετε
Στο μνήμα μου που πάνω,
Να βκάλετε τα χώματα
Μακρά να πεταχτούσιν,
Τζιαι να ‘βρετε τα κόκκαλα
Ούλλα να δκιαλεχτούσιν.
Σ΄ένα πανέρι καθαρό
Εις τη σειρά να μπούσιν
Τζιαι με μαντήλι πλουμιστό
Θέλω να σιεπαπαστούσιν.
Ακόμα τζιαι ροδόστεμμα
Θέλω να ραντιστούσιν.
Εις την Τζιυρκάν επάρτε τα
Τζιαι θέλω να θαφτούσιν
Στο μνήμα πον ‘ ο τζύρης μου
Τότ΄ενν΄αναπαυτούσιν. »
Μια παρακαταθήκη του παππού Στυλιανού, του Ταξίαρχου ε.α., του τομεάρχη της Ε.Ο.Κ.Α., του Εκκλησιαστικού Επιτρόπου της Εκκλησίας της Χαρδακιώτισσας. Αυτή η παρακαταθήκη με φέρνει σήμερα εδώ, ως Εκκλησιαστικό Επίτροπο της Παναγίας της Χαρδακιώτισσας, για να απευθυνθώ σε σας τους συγχωριανούς μου.
Εδώ και 49 χρόνια τιμούμε την Υπαπαντή του Κυρίου, για μια ακόμα φορά στην προσφυγιά, σε τούτη εδώ την εκκλησία. Εδώ φυλάσσονται ο δύο εικόνες της Παναγίας της Χαρδακιώτισσας που διασώθηκαν από τον Τούρκο εισβολέα, από τους μακαριστούς συγχωριανούς μας Παπά Κωνσταντίνο και Μιχαήλ Κυριάκο. Συναντιόμαστε λοιπόν, όλοι μαζί ξανά, ως συνοδοιπόροι, να τιμήσουμε και να δοξάσουμε την Υπεραγία Θεοτόκο Χαρδακιώτισσα.
Συναντιόμαστε, κουβαλώντας μαζί μας τις αμέτρητες αναμνήσεις των προγόνων εκείνων των χρόνων της ειρήνης, της χαράς και της ευτυχίας, που όλες οι ενορίες της Κυθρέας και ιδιαίτερα η ενορία της Χαρδακιώτισσας γιόρταζαν, με μεγάλη λαμπρότητα την ημέρα τούτη. Την Υπαπαντή Του Κυρίου. Όλοι οι κάτοικοι της Κυθρέας, βιώνουν σε προσωπικό, μα και σε ομαδικό επίπεδο το μεγαλείο της γιορτής. Την παραμονή της γιορτής, όπως καλή ώρα και σήμερα, οι κάτοικοι στην ολότητά τους συμμετέχουν στον Μέγα εσπερινό. Οι καμπάνες ηχούν γιορτινά και ακούγονται ως αντίλαλος μες τα βουνά του Πενταδάκτυλου. Ηχούν μες στις δροσοσταλίδες των τρεχούμενων νερών του Κεφαλόβρυσου.
Δυστυχώς δεν έζησα από κοντά όλες τούτες τις στιγμές, καθότι δεν ευτύχησα να γεννηθώ στην γη των προγόνων. Όμως παιδί της προσφυγιάς, κουβαλώ και ’γω, όπως όλοι εσείς, τις μνήμες των γονιών, των παππούδων και των γιαγιάδων μου, μέσω των αφηγήσεων τους. Ηχούν οι μνήμες τούτες καθημερινά στα αυτιά, στο νου και στην καρδιά μου, ως σήμαντρο. Συμπορεύονται μαζί μας μέσα στον χρόνο.
Ανήμερα της γιορτής, οι μαθητές των Δημοτικών Σχολείων, με τη συνοδεία των δασκάλων τους, δίνουν πρώτοι το παρόν τους στην εκκλησία, και οι κάτοικοι μικροί και μεγάλοι, σύσσωμος όλος ο Δήμος της Κυθρέας, μα και πιστοί από όλα τα περίχωρα, συμμετέχουν στην Θεία Λειτουργία.
Ανυμνούμε, όπως και τότε, και σήμερα το Απολυτίκιο της Χαρδακιώτισσας. Ανυμνούμε και εμείς, όπως τα Άγια Σκεύη του Ναού, οι θαυματουργές εικόνες και τα Άγια τοις Αγίοις. Ανυμνούμε και δοξάζουμε την Χάρη της Υπεραγίας Θεοτόκου Χαρδακιώτισσας.
Με το πέρας της Θείας Λειτουργίας, ακολουθεί η λιτάνευση των Ιερών Εικόνων, με πρώτη στην πομπή την εικόνα της Παναγίας. Ακολουθούν τα Εξαπτέρυγα που υποβαστάζονται από μικρούς μαθητές, το σεβαστό Ιερατείο με τα Ιερά Σκεύη και το Ευαγγέλιο και οι εκατοντάδες πιστοί. Τα κεριά και τα τάματα πάμπολλα. Οι γιορτάρηδες αμέτρητοι. Η πομπή ξεκινά από την εκκλησία και μακραίνει. Μακραίνει σε όλες τις γειτονιές σε όλες τις καρδίες. Τα λιόδεντρα γονάτιζουν στο πέρασμά της.
Ώσπου ξαφνικά ήρθε η εισβολή. Και όλα με μιας μαρμάρωσαν. Πέτρωσαν. Απολιθώθηκαν. Η πομπή εκείνη, φτάνει στις μέρες μας σε τούτο τον ιερό και ευλογημένο χώρο, όπου η λιτανεία εκείνη πορεύεται. Συνεχίζεται. Και από τον παππού Στυλιανό, καταλήγει σε μένα, σε όλους εσάς, στα παιδιά και στα εγγόνια σας. Οι μνήμες όπου και να τις αγγίξεις πονούν. Πονούν και μας στοιχειώνουν. Παράλληλα, οι μνήμες από την γενέθλια γη, μας κυνηγούν. Μας κατατρέχουν, όπου και να βρισκόμαστε, όπου και αν πάμε. Ξεπηδούν στο διάβα των χρόνων της προσφυγιάς και μας πεισμώνουν για συνέχιση του αγώνα. Η διαδρομή λοιπόν από τις μνήμες, γλυκά αναδύονται, μέσα από το υποσυνείδητο, στην επιφάνεια του συνειδητού. Μέσα στην επιφάνεια του ιδεατού και της ιστορικής πραγματικότητας. Αυτή η πραγματικότητα, είναι που μας επιβάλλει σήμερα, να βρισκόμαστε εδώ στην προσφυγιά, σε τούτο τον Ιερό Ναό της Παναγίας της Ευαγγελίστριας, αντί στον Ιερό Ναό της Παναγίας της Χαρδακιώτισσας. Ένας Ναός που αναμένει καρτερικά να αντηχήσουν ξανά οι χριστιανικές ψαλμωδίες: «Χαίρε κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε, εκ σου γαρ ανέτειλεν ο Ήλιος της Δικαιοσύνης...»
Μια παρακαταθήκη. «Ὦ παῖδες Ἑλλήνων ἴτε, ἐλευθεροῦτε πατρίδ’, ἐλευθεροῦτε δὲ παῖδας, γυναῖκας, θεῶν τέ πατρῴων ἕδη, θήκας τε προγόνων: νῦν ὑπὲρ πάντων ἀγών.» Μια παρακαταθήκη δεν είναι ευχολόγιο, είναι υποχρέωση, είναι προτροπή. Η παρακαταθήκη μου. Μην χάνεται την ελπίδα σας. Μην χάνεται την πίστη σας. Αυτό θέλει ο κατακτητής. Αντιλαμβάνομαι τις υποχρεώσεις της νέας μας πραγματικότητας και την διασπορά που μας προκάλεσε η προσφυγιά. Όμως, οι μνήμες είναι αυτές που θα διατηρήσουν την φλόγα της ελπίδας ζωντανή. Οι μνήμες σας , πρέπει να διατηρουθούν και να μεταλαμπαδευτούν στα παιδιά και τα εγγόνια σας. Οι μνήμες γιορτής στην Κυθρέα μας όπως μια μέρα σαν αυτή. Σας προτρέπω λοιπόν, του χρόνου, 50 χρόνια από την αποφράδα μέρα, η εκκλησία αυτή να γιορτάζει πραγματικά γεμάτη συγχωριανούς. Γεμάτη νέους Κυθρεώτες. Να είναι πραγματική γιορτή. Να είναι η παρακαταθήκη σας. Χρόνια Πολλά.
Στυλιανός Μ. Πετάσης, Εκκλησιαστικός Επίτροπος Ι.Ν. Παναγίας Χαρδακιώτισσας