Τρόμος και Έκσταση

π. Γεώργιος Λέκκας

Κατενώπιον του Ζώντος Θεού η ψυχή του ανθρώπου κινείται αναγκαστικά μεταξύ τρόμου και έκστασης, για την ακρίβεια από τον τρόμο για την άβυσσο που μάς χωρίζει, στην έκσταση για το Θαύμα που μάς ενώνει με τον απρόσιτο Θεό.

Αυτή είναι η περίπτωση των Μυροφόρων, όπως σαφώς το υπαινίσσεται ο Ευαγγελιστής Μάρκος. Οι Μυροφόρες «είδαν» την Ανάσταση του Σωτήρος καταρχήν μέσω των λόγων του αγίου αγγέλου στον άδειο τάφο και ψηλάφισαν, έτσι, πριν τον Θωμά, με τα χέρια του νου και της καρδιάς τους τον Αναστάντα.

Ξεκίνησαν με την κατ’  άνθρωπο αγνή αγάπη για σπουδαίο δάσκαλο και φίλο και κατέληξαν  εμφορούμενες από πνευματική αγάπη για τον Θεάνθρωπο Χριστό. Οι Μυροφόρες, πρώτες αυτές, μπήκαν στην καιόμενη βάτο του αναστάντος  Θεανθρώπου, εξ ου ο τρόμος κι η έκστασή τους.

Κατά τον τρόμο κανείς λαμβάνει γνώση της μικρότητάς του ενώπιον του παντοδύναμου Θεού, ενώ κατά την έκσταση κανείς λαμβάνει γνώση της κατά χάριν μεγαλοσύνης του όταν ο απόλυτα μεγάλος Θεός καταδέχεται να παραδοθεί στην απόλυτη μικρότητά μας. Ο τρόμος είναι που μεταβάλλεται, έτσι, σε έκσταση, γι’  αυτό συνήθως το μέγεθος της έκστασης εξαρτάται από το μέγεθος του τρόμου.

Τότε ο άνθρωπος στέκεται με δέος όχι μόνο έναντι του αναστάντος Θεανθρώπου αλλά και έναντι του ίδιου του του εαυτού, που κατά τη διάνοιξή του ενώπιον του άπειρου Θεού καθίσταται υποδοχέας της Αιώνιας Ζωής Του. Δέος, που βλέπει τον Απόλυτο Πλούτο να καταδέχεται την απόλυτη ένδεια. Ο άνθρωπος που λαμβάνει κατά χάριν τις διαστάσεις του Αναστάντος θέλει τότε να πεθάνει για να ζήσουν όλοι.

Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε κατ’  εικόνα του Τριαδικού Θεού ώστε να μπορεί να γίνει θεάνθρωπος κατά χάριν. Σε καθεστώς έκστασης ενώπιον του αναστάντος Θεανθρώπου, η ύπαρξη του ανθρώπου ενοποιείται και αυτός καθίσταται θεάνθρωπος κατά χάριν. Αντιθέτως, όταν ο άνθρωπος αποκόβεται από τις θεανδρικές ενέργειες του Αναστάντος, καθίσταται ον κατεξοχήν αυτοκαταστροφικό στη σχέση του με τον εαυτό του, τους συνανθρώπους του, τον πλανήτη που κατοικεί αλλά και ολόκληρη την Δημιουργία.

Όπως το μαρτυρεί η περίπτωση των Μυροφόρων, ο άνθρωπος που ίσταται ανοιχτός ενώπιον του αναστάντος Ιησού,  στην φάση του τρόμου, παθαίνει ένα μικρό κλείσιμο μέσα του, κατά τη στιγμή δηλαδή που ομολογεί πως ο ίδιος είναι ανάξιος τέτοιου Θεού. Όμως, όλως παραδόξως, αυτό το οιονεί κλείσιμο λειτουργεί ως αναγκαία προϋπόθεση για το εκστατικό άνοιγμα αγάπης σε πανοικτίρμονα Θεό.

Στην έκσταση πραγματοποιείται ο λόγος της δημιουργίας του ανθρώπου: Ο άνθρωπος ανοιχτός στο Θαύμα λαμβάνει Αιώνια Ζωή που τον καθαρίζει από μέσα προς τα έξω ώστε να τον καταστήσει εν ευθέτω χρόνω μόνιμο φορέα της. Κατά την έκσταση δεν έχουμε απώλεια εαυτού αλλά τροφοδοσία του βαθέος εαυτού με Αιώνια Ζωή.

Ο Πρωτοπρεσβύτερος Δρ. Γεώργιος Λέκκας είναι κληρικός της Ι. Μητροπόλεως Βελγίου.

 

Πηγή: antifono.gr