Οι Κυθρεώτες εόρτασαν το ζεύγος των Αγίων Ανδρονίκου και Αθανασίας (8 – 9 Οκτωβρίου 2023)
Στην προσφυγιά εόρτασαν οι εκτοπισμένοι Κυθρεώτες τη μνήμη των Αγίων ομοζύγων Ανδρονίκου και Αθανασίας.
Το απόγευμα της Κυριακής, 8 Οκτωβρίου 2023, τελέστηκε στον Καθεδρικό ναό του Αποστόλου Βαρνάβα, ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός της εορτής των ομοζύγων Οσίων Ανδρονίκου και Αθανασίας, προϊσταμένου του Επισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου.
Ο Θεοφιλέστατος σε σύντομη προσλαλιά απηύθυνε παραινετικά λόγια προς το εκκλησίασμα και δη προς του Κυθρεώτες να έχουμε εμπιστοσύνη στο θέλημα του Θεού, ούτως ώστε με ταπείνωση, ενότητα και αγάπη να προχωρούμε στη ζωή, έχοντας ως πρότυπα τους Αγίους της Εκκλησίας, οι οποίοι ξεπέρασαν τις δοκιμασίες αυτού του μάταιου βίου. Τέτοιο παράδειγμα αποτελούν οι τιμώμενοι Άγιοι Ανδρόνικος και Αθανασία.
Επίσης, ευχαρίστησε όλους τους εκτοπισμένους Κυθρεώτες για την αγαστή συνεργασία, ιδιαίτερα τον Δήμαρχο Δρ. Πέτρο Καρεκλά και τον κοινοτάρχη της ενορίας Αγίου Ανδρονίκου κ. Σάββα Κολιό, οι οποίοι ήσαν παρόντες στον Εσπερινό. Δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει και τα μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής της κατεχόμενης Εκκλησίας του Αγίου Ανδρονίκου που ετοίμασαν τα απαραίτητα για τον Εσπερινό και τη δεξίωση που ακολούθησε.
Κατόπιν, ο Επίσκοπος Μεσαορίας, έδωσε το λόγο στον Κυθρεώτη καθηγητή, ποιητή, πεζογράφο και δοκιμιογράφο, Δρ. Νίκο Ορφανίδη, ο οποίος αναφέρθηκε στους Αγίους ομοζύγους Ανδρόνικο και Αθανασία, επανέφερε στις μνήμες των Κυθρεωτών αναμνήσεις από το παρελθόν, όταν οι χωριανοί τιμούσαν τους Αγίους τους στις εκκλησίες της πατρώας γης τους, Κυθρέα. Τέλος, ευχαρίστησε τον Θεοφιλέστατο που συμπαραστέκεται στους εκτοπισμένους Κυθρεώτες και τους συντονίζει ώστε, ακόμα και στην προσφυγιά, να διατηρούν τις εορτές του τόπου τους.
Κατά τη Διάρκεια του Εσπερινού τελέστηκε Δέηση, Αρτοκλασία και Μνημόσυνα όλων των κληρικών, ηρώων, δημάρχων, κοινοταρχών, διδασκάλων, ευεργετών, πατέρων και αδελφών που μακαρίστηκαν πριν την Εισβολή, κατά τη διάρκεια αυτής αλλά και στην προσφυγιά.
Ακολούθησε κέρασμα στον χώρο του Καθεδρικού Ναού.
Γραφείο Ενημερώσεως και Επικοινωνίας
***************************
Ακολουθεί η ομιλία του Δρ. Νίκου Ορφανίδη στον Εσπερινό των Αγίων Ανδρονίκου και Αθανασίας…
Μνήμη τῶν ἁγίων Ἀνδρονίκου καὶ Ἀθανασίας
Θεοφιλέστατε ἐπίσκοπε Μεσαορίας κ.κ. Γρηγόριε,
κύριε Δήμαρχε,
Ἐκκλησιαστικοὶ Ἐπίτροποι
ἀγαπημένοι ἀδελφοί μου,
Εἶναι γιὰ ὅλους ἐμᾶς μεγάλη εὐλογία καὶ χαρά, καθὼς ἔχουμε μαζευτεῖ κάτω ἀπὸ τὴ σκέπη τῆς ἐκκλησίας, στὸν Καθεδρικὸ ναὸ τοῦ Ἀποστόλου Βαρνάβα, γιὰ νὰ τιμήσουμε τὴ μνήμη τῶν ἁγίων Ἀνδρονίκου καὶ Ἀθανασίας καὶ νὰ πάρουμε τὴ χάρη τους. Καὶ σκέφτομαι πὼς τὰ τελευταῖα χρόνια, μὲ ὅλες τὶς ἐκκλησιαστικὲς συνάξεις καὶ τὶς Θεῖες Λειτουργίες στοὺς κατεχόμενους ναούς μας, ἀνασαίνει, ὅπως ἔλεγε κι ὁ ἅγιος Πορφύριος, ἡ πλάση. Ἔτσι μέσα στὴν ἐρημία καὶ τὴ λεηλασία καὶ τὴ φθορά, μέσα στὴ σκιὰ τῆς κατοχῆς ἀναπέμπουμε ὕμνους αἰνέσεως καὶ χαρᾶς καὶ εἰσπράττουμε τὴν εὐλογία καὶ τὴ δωρεὰ τοῦ Κυρίου καὶ τῶν ἑορταζόντων ἁγίων μας, μὲ τοὺς ναούς μας νὰ λάμπουν ξανά.
Αὐτὴ τὴ χαρὰ εἰσπράττουμε κι ἀπόψε, ἐπιστρέφοντας νοερῶς στὴν Κυθρέα, στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρονίκου καὶ τῆς ἁγίας συμβίας του Ἀθανασίας, ἐκεῖ στὸ ὕψωμα, στὸν μεγαλοπρεπέστερο, μαζὶ μὲ τὴν Παναγία τὴ Χαρδακιώτισσα ναὸ τῆς Κυθρέας. Αὐτὴ τὴ λαμπρότητα καὶ μεγαλοπρέπεια κουβαλοῦμε ἐντός μας περιχαρεῖς, γιατὶ εἴμαστε μαζὶ μὲ τοὺς ἁγίους μας. Γιατί, πέραν τῶν ἄλλων, ἀξιωθήκαμε νὰ διασώσουμε, ὅπως διασώσαμε, τὸ ναό τους, ἀπὸ τὴν κατάρρευση καὶ τὴν ὁλικὴ καὶ πλήρη καταστροφή. Καὶ ἐλπίζουμε νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ φροντίσουμε καὶ νὰ ἀποκαταστήσουμε καὶ τὴ στέγη τοῦ ναοῦ τους, ὅταν τοῦτο μᾶς ἐπιτραπεῖ.
Δὲν ξέρω, τί νὰ πῶ ἀπόψε, σ’ αὐτὴ τὴ σύναξη. Εἶμαι ξανὰ μὲ τοὺς ἀνθρώπους τῆς ἀγαπημένης μας Κυθρέας. Καὶ ὅλοι μαζὶ ἐπιστρέφουμε σὲ ὅσα ἀγαπήσαμε καὶ ζήσαμε. Ἔτσι, λοιπόν, νοιώθουμε νὰ λαμπροφορεῖ ἡ Κυθρέα. Ἔτσι λαμπροφορεῖ ἀκόμα ἡ ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Ἀνδρονίκου, κι ἂς ἔμεινε ἕνα ἐρείπιο, καταστρεμμένη καὶ βεβηλωμένη, χωρὶς στέγη. Λαμπροφορεῖ, σκέφτομαι, ἐντός μας χρόνια τώρα, ἤδη πέρασαν 49 ὁλόκληρα χρόνια, ἀφότου φύγαμε κυνηγημένοι καὶ κατατρεγμένοι ἀπὸ τοὺς Τούρκους. Ἔτσι φέγγει τὶς νύχτες κι ἡ Κυθρέα, ἐκεῖ στοὺς οὐρανοὺς ποὺ κατέφυγε.
Στέκομαι σὲ ὅσα ζήσαμε ἐκεῖ ἐκκλησιαστικῶς, τὶς λαμπροφόρες ἀκολουθίες, τοὺς ἑσπερινούς, τὶς νύχτες τῆς Ἀναστάσεως ἀλλὰ καὶ τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου. Μὲ τὸν Παντέλα Φραγκούδη στὸ δεξιὸ ψαλτήρι, μὲ τὸν παπα-Κώστα Γεωργιάδη καὶ τὸν παπα-Γεώργιο Στυλιανοῦ. Μὲ τοὺς γονεῖς μας καὶ τοὺς φίλους μας τῶν παιδικῶν μας χρόνων. Αὐτὰ κουβαλῶ μέσα μου 49 τόσα χρόνια. Μὲ τὸ μεγαλόπρεπο τέμπλο τοῦ ναοῦ καὶ τὶς ἁγιογραφίες στὸν νότιο τοῖχο, τὸν ἅγιο Ἀνδρόνικο καὶ τὴν ἁγία συμβία του Ἀθανασία, τοὺς ἁγίους Πέτρο καὶ Παῦλο καὶ τὸν ἅγιο Μηνᾶ στὸ ἄλογό του. Μὲ τὴ μεγαλόπρεπη εἴσοδο στὴ βόρεια πλευρὰ μὲ πωρόλιθο. Μὲ ὅλα ἐκεῖνα τὰ κειμήλια κι ἀνάμεσά τους τὴν ἐπιτάφια πλάκα τοῦ 1556, στὰ χρόνια τῆς ἑνετοκρατίας, ποὺ βρέθηκε στὸ τέλος τοῦ 19ου αἰώνα στὸν Ἀρχάγγελο Μιχαὴλ καὶ φυλασσόταν στὸ ἱερὸ τοῦ ναοῦ.
«Ἐνταῦθα δὴ κεκοίμηται θυγάτηρ Ἀκυλίνα
τοῦ Ἰωάννου τοῦ ποτὲ ἐπόπτου των Λευκάρων
τοῦ γὰρ τὸ γένος ἕλκοντος ἐξ εὐγεν[ῶν] Σμερλὴν[ων]
ἥτις σύμβιος πέφυκεν τοῦ [ὄ]νομα Φραγκίσκου
Φλαγγὴ καὶ μακαρίσατε αὐτὴν οἱ ἐντυχόντες
1556 Χ[ριστού]
Λέω ὕστερα ἀπὸ αὐτὰ νὰ σταθῶ καὶ στὸ συναξάριο τοῦ Βίου τῶν Ἁγίων. Τὸ ἀποδίδει πρῶτα τὸ τροπάριο τους, ποὺ τὸ θυμᾶμαι σὰν νὰ εἶναι χθές:
«Τὴν τῶν παίδων στέρησιν ὑπομείναντες, ὦ μακάριον ζεῦγος καὶ ἱερώτατον, διενείματε πτωχοῖς τὸν πλοῦτον ἅπαντα καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ ἠκολουθήσατε Χριστῷ, Ἀνδρόνικε σὺν Ἀθανασίᾳ. Διὸ ἐλάβατε τὰ βραβεῖα καὶ στέφη οὐράνια. »
Στέκομαι σὲ ἐκεῖνο «τὸν πλοῦτον ἅπαντα» καὶ «ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ». Ἔτσι μᾶς θέλει ὁ Κύριος: ὁλοκληρωτικὰ δικούς του. Εἶναι ἀκόμα σημαντικὸ νὰ σταθοῦμε στὴν πρόσληψη τῆς δοκιμασίας καὶ τοῦ πόνου, τὴν ὑπομονὴ μὲ τὴν ὁποία δέχθηκαν τὴν ἀπώλεια τῶν τέκνων τους.
Ψάχνοντας ἄλλοτε τὸν βίο τους, βρῆκα στὶς «Διδαχὲς» τοῦ Αγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ ὅσα ὑποδειγματικὰ ἀναφέρει. Μιὰ ἐκτενῆ βιογραφία τους ἀναγράφει τὸν ἴδιο καιρὸ κι ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στὸ ἔργο του «Νέον Ἐκλόγιον», Ἐν Βενετίᾳ 1803.
«Εἰς 9 τοῦ Ὀκτωβρίου ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας τὸν ἅγιον Ἀνδρόνικον μὲ τὴν σύζυγόν του Ἀθανασίαν. Τοὺς εἶχε χαρίσει ὁ ἅγιος Θεὸς δυὸ παιδία ἀρσενικά, καὶ μίαν ἡμέραν ἀπέθανον καὶ τὰ δυό. Κλαίουσα ἡ Ἀθανασία διὰ τὰ τέκνα της, ἔρχεται ἄγελος Κυρίου καὶ τῆς λέγει: Τὰ τέκνα σου χαίρονται εἰς τὸν παράδεισον καὶ θὰ τὰ ἀπολαύσῃς εἰς τὴν Δευτέρα Παρουσίαν, καὶ μὴ λυπεῖσαι. Καὶ ἔτσι τὴν ἐπαρηγόρησε. Λέγει ἡ Ἀθανασία τοῦ Ἀνδρονίκου: Ἀφέντη, χιλιάδες ἄνδρες καὶ γυναῖκες ἐφύλαξαν παρθενίαν εἰς ὅλην των τὴν ζωήν. Ἡμεῖς ὑπανδρευθήκαμεν καὶ ἀπελαύσαμεν τὰ σωματικά. Δὲν γινόμεθα καλόγηροι νὰ κάμωμεν καὶ τὰ ψυχικά, νὰ ὑπάγωμεν καὶ εἰς τὸν παράδεισον; Ἀπεκρίθη καὶ ὁ εὐλογημένος Ἀνδρόνικος καὶ τῆς λέγει: Ἂς γίνῃ, ἀδελφή μου, τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἀπ᾿ ἐκείνην τὴν ὥραν ἔζων ὡς ἀδελφοί. Ἐμοίρασαν τὴν περιουσίαν των, ἐπῆγαν καὶ οἱ δυὸ εἰς μοναστήριον καὶ ἔγιναν καλόγηροι καὶ ἔζησαν μὲ νηστείας καὶ σκληραγωγίας καὶ ἐπῆγαν εἰς τὸν παράδεισον.…»
Ἀφήνω ὅλα τὰ ὑπόλοιπα, τὴν ἄσκησή τους, τὴ μετάβασή τους ἀργότερα στοὺς Ἁγίου Τόπους, ἔτσι διὰ πεζοπορίας, τὴν ἐκ νέου κοινή τους ἄσκηση χωρὶς ὁ ἅγιος Ἀνδρόνικος νὰ γνωρίζει πὼς μαζί του ἦταν ἡ ἄλλοτε συμβία του, τὴν κοίμησή τους διαδοχικά, καὶ τὸν ἁγιασμό τους.
Ἀγαπημένοι καὶ προσφιλεῖς οἱ ἅγιοί μας. Ἀπὸ τὴ μεγάλη Ἀντιόχεια τῆς Συρίας κατὰ τὸν 6ο μ. Χ. αἰῶνα. Δὲν εἶναι τυχαῖο πὼς στὴν Κύπρο συναντοῦμε πλῆθος ναῶν τους. Ἀλλὰ καὶ πολλὰ ξωκκλήσια τους. Ἐκπέμπουν καὶ οἱ δυό τους μιὰ πραότητα καὶ μιὰ καλοσύνη, ἔτσι ὅπως ἁγίασαν μαζὶ στὴν ἔρημο. Αὐτὴ τὴν καλοσύνη τῶν ἁγίων μας ἂς κρατᾶμε καὶ τὴν πραότητά τους. Τὴν καταφρόνηση τοῦ πλούτου. Τὸν ἀσκητικό τους βίο. Καὶ ἐξόχως τὴ καρτερία τους καὶ τὴν ὑπομονή τους.
ΝΙΚΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ
Ὀκτώβριος 2023
