Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 24 Φεβρουαρίου 2019
Η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος την Κυριακή, 24 Φεβρουαρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο νέο κοιμητήριο Λευκωσίας.
O Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Κυριακή, 24 Φεβρουαρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στη Δευτερά.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
20 Φεβρουαρίου 2019
Αποστολικό Ανάγνωσμα Β΄ Κορ. δ΄ 6-15
6 ὅτι ὁ Θεὸς ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ. 7 Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν, 8 ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ’ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ’ οὐκ ἐξαπορούμενοι, 9 διωκόμενοι ἀλλ’ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ’ οὐκ ἀπολλύμενοι, 10 πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ. 11 ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ φανερωθῇ ἐν τῇ θνητῇ σαρκὶ ἡμῶν. 12 ὥστε ὁ μὲν θάνατος ἐν ἡμῖν ἐνεργεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν ὑμῖν. 13 ἔχοντες δὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς πίστεως κατὰ τὸ γεγραμμένον, ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα, καὶ ἡμεῖς πιστεύομεν, διὸ καὶ λαλοῦμεν, 14 εἰδότες ὅτι ὁ ἐγείρας τὸν Κύριον Ἰησοῦν καὶ ἡμᾶς διὰ Ἰησοῦ ἐγερεῖ καὶ παραστήσει σὺν ὑμῖν. 15 τὰ γὰρ πάντα δι’ ὑμᾶς, ἵνα ἡ χάρις πλεονάσασα διὰ τῶν πλειόνων τὴν εὐχαριστίαν περισσεύσῃ εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ. 16 Διὸ οὐκ ἐκκακοῦμεν, ἀλλ’ εἰ καὶ ὁ ἔξω ἡμῶν ἄνθρωπος διαφθείρεται, ἀλλ’ ὁ ἔσωθεν ἀνακαινοῦται ἡμέρᾳ καὶ ἡμέρᾳ.
Νεοελληνική Απόδοση
6 Και τούτο, διότι ο Θεός, ο οποίος κατά τους χρόνους της δημιουργίας διέταξε να λάμψη φως αντί του σκότους που υπήρχε τότε, αυτός έλαμψεν εις τας καρδίας μας και τας εφώτισεν, όχι μόνον δια να γνωρίσωμεν ημείς, αλλά δια να μεταδώσωμεν και στους άλλους φωτεινήν και καθαράν την γνώσιν της δόξης του Θεού, η οποία δόξα εφανερώθη δια του Ιησού Χριστού. 7 Εχομεν δε αυτόν τον ανεκτίμητον θησαυρόν της ενδόξου γνώσεως μέσα εις τα σώματα μας, τα αδύνατα και εύθραστα σαν όστρακα, δια να φαίνεται έτσι καθαρά ότι ο υπεράφθονος πλούτος της δυνάμεως είναι και προέρχεται από τον Θεόν και όχι από ημάς. 8 Ετσι δε εξηγείται η υπερνίκησις των αναριθμήτων εμποδίων και κινδύνων που συναντώμεν στο έργον μας. Διότι όντως ημείς οι Απόστολοι παντού και πάντοτε θλιβόμεθα, χωρίς όμως να φθάνωμεν εις αδιέξοδον και καταθλιπτικήν στενοχωρίαν. Περιπίπτομεν εις απορίαν και αμηχανίαν, χωρίς ποτέ να αποθαρρυνώμεθα και να μη ευρίσκωμεν λύσιν και απάντησιν εις τας απορίας μας. 9 Διωκόμεθα από απίστους και ψευδαδέλφους, αλλά δεν εγκαταλειπόμεθα από τον Θεόν. Φαίνεται μερικές φορές, ότι καταβαλλόμεθα και ριπτόμεθα από τους εχθρούς μας κάτω ως ηττημένοι, αλλά δεν χανόμεθα. 10 Οπου και αν περιοδεύωμεν, φέρομεν στο σώμα μας πάντοτε τας οδύνας και τον θάνατον του Κυρίου Ιησού, κινδυνεύοντες όπως εκείνος και να αποθάνωμεν εις κάθε στιγμήν. Τούτο όμως, δια να φανερωθή εις την ζωήν και ύπαρξιν μας, που πάντοτε διαφεύγει τον θάνατον, η ζωή και η δύναμις του Ιησού. 11 Διότι πάντοτε ημείς, που ζώμεν δια το έργον του Κυρίου, παραδιδόμεθα εις θάνατον δια την δόξαν του Ιησού, ώστε η ζωή και η δύναμις του Ιησού Χριστού να φανή στο θνητόν μας σώμα, το οποίον ο Κυριος κατά θαυμαστούς τρόπους σώζει. 12 Ωστε οι μεν καθημερινοί θανάσιμοι κίνδυνοι υπάρχουν εις ημάς, η δε πνευματική ζωη, που προέρχεται από τον ιδικόν μας θάνατον, ενεργείται και αυξάνεται εις σας. 13 Επειδή όμως έχομεν το αυτό Αγιον Πνεύμα, που μας χαρίζει και μας στερεώνει εις την πίστιν, σύμφωνα με εκείνο που είναι γραμμένον εις την Παλαιάν Διαθήκην “επίστευσα και δι’ αυτό ελάλησα”. και ημείς πιστεύομεν κατά τρόπον ορθόν και σταθερόν στον Κυριον, δι’ αυτό και με θάρρος κηρύττομεν την διδασκαλίαν της πίστεώς μας. 14 Από αυτήν δε την πίστιν αντλούμεν την βεβαίαν γνώσιν, ότι ο Θεός και Πατήρ, ο οποίος ανέστησε το Κυριον Ιησούν, θα αναστήση και ημάς δια μέσου του Ιησού και θα μας θέση κοντά του, μαζή με σας, ενδόξους εις την βασιλείαν του. 15 Διότι όλα γίνονται δια σας, ώστε η ευεργεσία και η δωρεά του Θεού, που γίνεται εις ημάς, να γίνη και ιδική σας ευεργεσία και να πλεονάση εις όλους. Ετσι δε σεις και ημείς, που είμεθα οι ευεργετούμενοι, να ευχαριστούμεν τον Θεόν, ώστε και η ευχαριστία να πλεονάζή και να περισσεύη προς δόξαν του Θεού.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Λουκ. ιε΄ 11-32
11 Εἶπε δέ· Ἄνθρωπός τις εἶχε δύο υἱούς. 12 καὶ εἶπεν ὁ νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί· πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. καὶ διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον. 13 καὶ μετ’ οὐ πολλὰς ἡμέρας συναγαγὼν ἅπαντα ὁ νεώτερος υἱὸς ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν, καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισεν τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως. 14 δαπανήσαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὰ κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι. 15 καὶ πορευθεὶς ἐκολλήθη ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης, καὶ ἔπεμψεν αὐτὸν εἰς τοὺς ἀγροὺς αὐτοῦ βόσκειν χοίρους· 16 καὶ ἐπεθύμει γεμίσαι τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι, καὶ οὐδεὶς ἐδίδου αὐτῷ. 17 εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθὼν εἶπε· πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ὧδε ἀπόλλυμαι! 18 ἀναστὰς πορεύσομαι πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ ἐρῶ αὐτῷ· πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου· 19 οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου· ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου. 20 καὶ ἀναστὰς ἦλθε πρὸς τὸν πατέρα ἑαυτοῦ. ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη, καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. 21 εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ υἱὸς· πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου, καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου. 22 εἶπε δὲ ὁ πατὴρ πρὸς τοὺς δούλους αὐτοῦ· ἐξενέγκατε τὴν στολὴν τὴν πρώτην καὶ ἐνδύσατε αὐτόν, καὶ δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ ὑποδήματα εἰς τοὺς πόδας, 23 καὶ ἐνέγκαντες τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν θύσατε, καὶ φαγόντες εὐφρανθῶμεν, 24 ὅτι οὗτος ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησεν, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη. καὶ ἤρξαντο εὐφραίνεσθαι. 25 Ἦν δὲ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ὁ πρεσβύτερος ἐν ἀγρῷ· καὶ ὡς ἐρχόμενος ἤγγισε τῇ οἰκίᾳ, ἤκουσε συμφωνίας καὶ χορῶν, 26 καὶ προσκαλεσάμενος ἕνα τῶν παίδων ἐπυνθάνετο τί εἴη ταῦτα. 27 ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἥκει, καὶ ἔθυσεν ὁ πατήρ σου τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, ὅτι ὑγιαίνοντα αὐτὸν ἀπέλαβεν. 28 ὠργίσθη δὲ καὶ οὐκ ἤθελεν εἰσελθεῖν. ὁ οὖν πατὴρ αὐτοῦ ἐξελθὼν παρεκάλει αὐτόν. 29 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε τῷ πατρὶ· ἰδοὺ τοσαῦτα ἔτη δουλεύω σοι καὶ οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον, καὶ ἐμοὶ οὐδέποτε ἔδωκας ἔριφον ἵνα μετὰ τῶν φίλων μου εὐφρανθῶ· 30 ὅτε δὲ ὁ υἱός σου οὗτος, ὁ καταφαγών σου τὸν βίον μετὰ πορνῶν, ἦλθεν, ἔθυσας αὐτῷ τὸν μόσχον τὸν σιτευτὸν. 31 ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· τέκνον, σὺ πάντοτε μετ’ ἐμοῦ εἶ, καὶ πάντα τὰ ἐμὰ σά ἐστιν· 32 εὐφρανθῆναι δὲ καὶ χαρῆναι ἔδει, ὅτι ὁ ἀδελφός σου οὗτος νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησε, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη.
Νεοελληνική Απόδοση
11 Είπε δε ακόμη και την εξής παραβολήν· “ένας άνθρωπος είχε δύο υιούς. 12 Και είπε ο νεώτερος από αυτούς στον πατέρα· πατέρα, δος μου το μερίδιο της περιουσίας που μου ανήκει. Και ο πατέρας εμοίρασε εις αυτούς την περιουσίαν του. 13 Και ύστερα από ολίγας ημέρας ο νεώτερος υιός εμάζευσεν όλα ανεξαιρέτως όσα του είχε δώσει ο πατέρας και εταξίδεψε εις μακρυνήν χώραν. Και εκεί εσπατάλησε την περιουσίαν του ζων ένα βίον άσωτον, παραλυμένον και ασυλλόγιστον. 14 Οταν δε εξώδευσε όλα όσα είχε, έπεσε μεγάλη πείνα εις την χώραν εκείνην και αυτός ήρχισε να στερήται και να πεινά. 15 Και από την πείναν πλέον ζαλισμένος επήγε και προσκολλήθηκε σαν δούλος εις ένα από τους κατοίκους της χώρας εκείνης. Και αυτός τον έστειλε εις τα χωράφια του, να βόσκη χοίρους. 16 Και επιθυμούσε να γεμίση την κοιλίαν του από τα ξυλοκέρατα, που έτρωγαν οι χοίροι, αλλά κανείς δεν του έδιδε, διότι οι υπηρέται τα προώριζαν δια τους χοίρους. 17 Καποιαν όμως ημέραν συνήλθεν από την ζάλην και το κατάντημα της αμαρτωλής ζωής του και είπε· Ποσοι μισθωτοί του πατέρα μου έχουν με το παραπάνω ψωμιά και φαγητά, εγώ δε χάνομαι από την πείναν; 18 Και αμέσως επήρε την απόφασιν της επιστροφής και είπε· Θα σηκωθώ, θα υπάγω προς τον πατέρα μου και θα του πω· πατέρα μου, ημάρτησα στον ουρανόν εμπρός στον Θεόν και τους αγγέλους του· ημάρτησα και ενώπιόν σου, διότι περιφρόνησα την πατρικήν σου αγάπην και δεν ελογάριασα την λύπην, που θα σου προξενούσα με την φυγήν μου. 19 Δεν είμαι πλέον άξιος να ονομασθώ υιός σου και να φέρω το τιμημένο όνομά σου· κάμε με σαν ένα από τους υπηρέτας σου. 20 Και έθεσε εις εφαρμογήν την καλήν του απόφασιν. Εσηκώθη και ήλθε προς τον πατέρα του. Ενώ δε ακόμη ευρίσκετο εις μακρυνήν απόστασιν, ο πατέρας του, που από καιρόν τώρα τον επερίμενε και παρατηρούσε πάντοτε με λαχτάρα στον δρόμον, τον είδε και τον εσπλαγχνίσθη, έτρεξε εις προϋπάντησίν του, έπεσε με στοργήν απέραντον στον τράχηλον του παιδιού του, το αγκαλιασε και το εγέμισε φιλήματα. 21 Συντετριμμένος ο υιός από την απέραντον αυτήν στοργήν είπε στον πατέρα του· Πατέρα, ημάρτησα στον ουρανόν και ενώπιόν σου και δεν είμαι άξιος να ονομασθώ υιός σου. 22 Ο δε πατέρας τον διέκοψε, εστράφη προς τους δούλους, που είχαν μαζευθή εκεί, και είπε· Βγάλτε την πιο καλή φορεσιά και ενδύσατέ τον, και δώστε του το δακτυλίδι εις τα χέρια, σαν αυτό που φορούν οι ελεύθεροι και οι κύριοι. Δώστε του υποδήματα εις τα πόδια, δια να μη περπατή ξυπόλητος όπως οι δούλοι. 23 Και φέρτε το θρεφτό μοσχάρι, σφάξτε το και ετοιμάστε το πιο πλούσιο τραπέζι, δια να πανηγυρίσωμε το εξαιρετικά χαρμόσυνο αυτό γεγονός. Και αφού φάμε, ας ευφρανθούμε όλοι. 24 Διότι ο υιός μου αυτός ήτο νεκρός και αναστήθηκε, χαμένος ήτο και ευρέθηκε. Και ήρχισαν να ευφραίνωνται. (Αγγελοι και δίκαιοι καλούνται από τον Θεόν να χαρούν και να ευφρανθούν, όταν ένας αμαρτωλός, που εγκατέλειψε τον Θεόν και εσπατάλησε τα θεία δώρα εις την αμαρτίαν και εβυθίσθη στον εξευτελισμόν και την κοινήν περιφρόνησιν, μετανοήση ειλικρινώς, επανέλθη προς τον Πατέρα και ξαναπάρη την υιοθεσίαν και την πρώτην του θέσιν). 25 Αλλά ο μεγαλύτερος υιός ευρίσκετο στο χωράφι και καθώς την ώραν που ήρχετο επλησίασε στο σπίτι, ήκουσε μουσικά όργανα και τραγούδια και χορούς. 26 Και αφού εκάλεσε ένα από τους υπηρέτας, τον ηρώτησε τι άραγε είναι αυτά που γίνονται. 27 Εκείνος δε του είπε ότι· Ηλθε ο αδελφός σου και ο πατέρας σου έσφαξε το θρεπτό μοσχάρι, διότι με μεγάλην χαράν τον είδε και τον υπεδέχθη υγιή. 28 Εθύμωσε δε αυτός και δεν ήθελε να εισέλθη στο σπίτι και να παρακαθίση στο χαρμόσυνο τραπέζι. Οταν ο πατέρας επληροφορήθη αυτό, εβγήκε έξω προς τον μεγαλύτερον υιόν και με στοργήν πολλήν τον παρακαλούσε. 29 Εκείνος όμως πικραμένος απεκρίθη με δυσφορίαν μεγάλην και του είπε· Ιδού τόσα χρόνια σε υπηρετώ και ποτέ δεν κατεπάτησα την εντολή σου. Και όμως εις εμέ δεν έδωσές ποτέ ένα κατσίκι, δια να εφρανθώ με τους φίλους μου. 30 Οταν δε ήλθε το παιδί σου αυτό, που κατέφαγε το βιο σου με πόρνας, έσφαξες προς χάριν του το θρεπτό μοσχάρι. 31 Είπε δε εις αυτόν ο πατέρας· Παιδί μου, συ πάντοτε είσαι μαζή μου και όλα τα υπάρχοντά μου είναι δικά σου και ποτέ από τίποτε δεν σε εστέρησα. 32 Επρεπε δε και συ να ευρανθής και να χαρής, διότι ο αδελφός σου αυτός ήτο νεκρός και αναστήθηκε, χαμένος και ξαναβρέθηκε”. (Αγανακτούσαν οι υψηλόφρονες Φαρισαίοι, όταν έβλεπαν τον Κυριον να δέχεται με στοργήν τους μετανοούντας αμαρτωλούς και να τους ανακηρύσση πολίτας της βασιλείας του. Εγωπαθείς και ιδιοτελείς, καθώς ήσαν οι Φαρισαίοι και οι όμοιοι με αυτούς, τυπικώς μόνον και εξωτερικώς τιμώντες τον Θεόν, απεξένωσαν τον ευατόν των από την αγάπην του Θεού και από την χαρμόσυνον επικοινωνίαν με τους πολίτας της βασιλείας των ουρανών).
ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019
ΙΖ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΟΥΚΑ – ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ
(Α&Β Εύρεσις Τιμίας Κεφαλής Ιωάννου Προφήτου Προδρόμου)
(Λουκ. ιε΄ 11-32) (Β΄ Κορ. δ΄ 6-15)
Ο πολύτιμος θησαυρός της ψυχής
«Έχομεν δε τον θησαυρόν τούτον εν οστρακίνοις σκεύεσιν»
Η Εκκλησία τιμά σήμερα το γεγονός της Α΄ και Β΄ Εύρεσης της Τίμιας Κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου και σ’ αυτό βασίζεται η επιλογή του αποστολικού αναγνώσματος. Επίσης, την 2η Κυριακή του Τριωδίου προβάλλει στο ευαγγελικό ανάγνωσμα την παραβολή του ασώτου υιού ή όπως αλλιώς επικράτησε να λέγεται του φιλεύσπλαχνου πατέρα. Ο Κύριος διαβεβαιώνει ότι τίποτε δεν μπορεί να παρεμβάλλεται σαν εμπόδιο στη ζωή του ανθρώπου, προκειμένου αυτός να παίρνει το δρόμο της επιστροφής, στο χώρο της παρουσίας και ευλογίας του Θεού.
Η Εύρεση της Τίμιας Κεφαλής
Λίγα λόγια πρώτα για την εύρεση της τίμιας κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου. Η πρώτη εύρεση έγινε στη Μαχαιρούντα και συγκεκριμένα γύρω από τον χώρο που βρισκόταν το ανάκτορο του αιμοσταγούς βασιλιά Ηρώδη. Η Ηρωδιάδα είχε ευχαριστηθεί πολύ όταν είδε επί πίνακι την κεφαλή της αγιασμένης μορφής του Ιωάννη. Διέταξε να την θάψουν σ’ ένα μέρος εκεί κοντά, στο οποίο πήγαινε και εκδήλωνε την ασέβειά της για να ικανοποιεί ακόρεστες εκδικητικές ορέξεις της. Έμεινε θαμμένη, λοιπόν, σ’ εκείνο το μέρος. Μέχρι που αργότερα την εντόπισαν δύο μοναχοί από την ανατολή. Είχε εμφανιστεί επανειλημμένα στο όνειρό τους ο Ιωάννης ο Πρόδρομος. Ωστόσο, μετά το θάνατο των μοναχών και αφού πήγαινε από χέρι σε χέρι η τίμια κεφαλή, βρέθηκε πάλι επί αυτοκράτορα Ουαλεντινιανού. Όπως βλέπουμε, οι αγιασμένες μορφές όχι μόνο δεν χάνονται αλλά δίνουν πάντοτε ζωντανή μαρτυρία για την ευλογημένη παρουσία τους.
Ο ανεκτίμητος θησαυρός
Να δούμε όμως και το περιεχόμενο της αποστολικής περικοπής της ημέρας. Δεν δίσταζε ο απ. Παύλος να ταπεινώσει σε πάρα πολλές περιπτώσεις τον εαυτό του. Υποδεικνύει χαρακτηριστικά στην πρώτη επιστολή του προς τους Κορινθίους ότι πρέπει να τον συγκαταλέγουν ανάμεσα στους «υπηρέτας Χριστού και οικονόμους μυστηρίων Θεού». Αλλά και στη δεύτερη επιστολή, με τους ίδιους παραλήπτες, προχωρεί ακόμα πιο πέρα. Επισημαίνει ότι δεν είναι μόνο υπηρέτης του Χριστού, αλλά και δούλος στην υπηρεσία του έργου για τη σωτηρία των ανθρώπων. Αυτά ήταν βαθιά βιώματά του, απαύγασμα της χάρης του Θεού που πλημμύριζε την ύπαρξή του. Μάλιστα την χάρη του Θεού την αποκαλεί θησαυρό μέσα σε οστράκινο σκεύος.
Το μεγαλείο της χάριτος
Σύμφωνα με τον ερμηνευτή Θεοδώρητο, ο απ. Παύλος όταν κάνει λόγο για θησαυρό εννοεί «την δεδομένην του Πνεύματος χάριν, οστράκω δε την φύσιν του σώματος». Δηλαδή, αποκαλεί θησαυρό την χάρη του Πνεύματος που προσφέρεται στους ανθρώπους. Από την άλλη, οστράκινο σκεύος χαρακτηρίζει το σώμα του ανθρώπου. Ενώ το σώμα δέχεται πληγές και βάσανα και του κόσμου τα κακά, σε καμιά περίπτωση δεν χάνεται ο θησαυρός. Ακριβώς, οι απόστολοι αποδείχθηκαν οστράκινα σκεύη που μέσα τους είχαν την χάρη του Θεού.
Μια σημαντική επισήμανση για το θέμα του θησαυρού της χάριτος κάνει η μεγάλη μορφή του Μακάριου του Αιγύπτιου. Εκείνος που ανακάλυψε και διατηρεί μέσα του τον επουράνιο θησαυρό της χάριτος «πάσαν δικαιοσύνην εντολών και πάσαν εργασίαν αρετών αμωμήτως και καθαρώς κατεργάζεται», δηλαδή εργάζεται τις εντολές του Θεού εύκολα και αβίαστα. Ο άνθρωπος του Θεού γνωρίζει πνευματική προκοπή και η ύπαρξή του στολίζεται με τις θείες αρετές.
Παρέμβαση στο θέμα κάνει και ένας άλλος καταξιωμένος πατέρας της Εκκλησίας. Πρόκειται για τον Συμεών τον Νέο Θεολόγο, ο οποίος υποδεικνύει σχετικά: Μην νομίσεις πως από εσένα συγκρατείται και φυλάσσεται ο θησαυρός που υπάρχει μέσα σου, αλλά να έχεις υπόψη ότι «υπό του εν σοι θησαυρού αυτός σύ μάλλον τετήρησαι», δηλαδή από το θησαυρό που κρύβεις μέσα σου εσύ διατηρείσαι. Γνώριζε πως δημιουργήθηκες για να υπάρχεις «υπό της εν σοι χάριτος», να είσαι σκεύος πολύτιμο στην υπηρεσία του Θεού. Το θαυμαστό είναι πως εάν το σκεύος (δηλαδή το σώμα) «υφ’ ετέρων εχθρών τινών συντριβεί», δηλαδή αν συντριβεί από τους εχθρούς σου και όχι από τον εαυτό σου, ο μεν θησαυρός παραμένει άθικτος, ακένωτος, χωρίς να χάσει τίποτε, το δε σκεύος ισχυρότερο και ασφαλέστερο «υπό της ενεργείας του θησαυρού κατασκευάζεται». Ο θησαυρός της χάριτος είναι το φυλακτήριο του ανθρώπου. Είναι η δύναμή και η ασφάλειά του. «Αναπληροί τα ημών υστερήματα». Ακριβώς, η χάρη του Θεού «τα ελλείποντα αναπληροί και τα ασθενή θεραπεύει».
Αλλά και ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής αποκαλεί θησαυρό το λόγο του Θεού. Οστράκινο σκεύος είναι η «ιδιωτεία», δηλαδή η απουσία προσόντων για την προφορά του λόγου. Θα μπορούσε να ειπωθεί πως οστράκινο σκεύος είναι η ανθρώπινη φύση που δέχθηκε την «αχώρητον τω κόσμω παντάπασιν του Θεού σοφίαν», την σοφία που δεν χωρεί ολόκληρος ο κόσμος. Δέχθηκε την σοφία του Θεού που μεταλαμπάδευσε το φως της αληθινής επιγνώσεως σ’ όλη την οικουμένη.
Διατήρηση του θησαυρού
Όσοι βαπτίζονται στο όνομα της Αγίας Τριάδας λαμβάνουν το θησαυρό της χάριτος. Ο άνθρωπος σε καμιά περίπτωση δεν είναι μόνο σάρκα. Ο άνθρωπος που αγωνίζεται στη ζωή του συνειδητοποιεί πρώτα απ’ όλα ότι κρύβει μέσα του αυτό τον πολύτιμο θησαυρό. Είναι αυτό το πολύτιμο θείο εργαλείο που μάς παρέχει δύναμη για να υψώνουμε αντιστάσεις στις δυσκολίες της ζωής και να βγαίνουμε σώοι από τα μύρια κύματά της.
Αγαπητοί αδελφοί, οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα για να διατηρούμε αυτό τον πολύτιμο θησαυρό μέσα μας. Ο πνευματικός μας αγώνας αυτό το νόημα έχει, αφού με την διεξαγωγή του ο άνθρωπος καθίσταται δοχείο της χάριτος του Θεού και όλη η ύπαρξή του λούζεται από την θεία ακτινοβολία του. Η μορφή του Ιωάννη του Βαπτιστή, ας γίνει οδηγός στη ζωή μας και να καθοδηγεί τα βήματά μας.
Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος