Ιστορια - Πολιτισμος

Π. Μόδεστος Παπαχρίστου – ὁ σιωπηλὸς μάρτυς τοῦ Χριστοῦ

Ἀρχιμ. Τριφυλλίου Ὀνησιφόρου Δὲν μπορῶ νὰ εξαλείψω ἀπὸ τὴ μνήμη μου δύο προσωπικές μου ἐμπειρίες μὲ τὸν ἤδη μακαριστὸ ἀγαπημένο μου π. Μόδεστο. Ἡ πρώτη, κατὰ τὴν περίοδο τῆς δοκιμῆς μου στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὅπου μὲ τὸν συνεφημέριό του ἀοίδιμο πατέρα Κωνσταντῖνο Μαυροκορδάτο, μοῦ ἀπέστειλαν ἀπὸ κοινοῦ ἐπιστολή, μὲ τὴν ὁποία ἀφενὸς χαίρονταν γιὰ τὴν ἐπιλογή μου, ἀφετέρου μοῦ ἐξέφραζαν ἕνα γλυκόπικρο παράπονο ὅτι δὲν θὰ ἤμουν διάδοχός τους στὸ χωριό, ὅπως ἐπιθυμοῦσαν! Ἡ δεύτερη, κατὰ τὴν πρώτη μου ἐπίσκεψη στὸ χωριό μας, μετὰ τὴν ἐπιστροφή μου ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὄρος, ὅπου [...]

“Η παγκοσμιοποίηση του τρόμου” (Σταύρου Φωτίου)

Aρχέγονη αιτία της αλλοτρίωσης του ανθρώπου υπήρξε η απόρριψη της διαφοράς, η άρνηση κοινωνίας με τον Άλλο -τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Έκτοτε η διαφορά προκαλεί φόβο, γι᾽ αυτό και καταλήγει στη διαίρεση. Οι άνθρωποι ενώνονται με βάση μια μεταξύ τους διαφορά, δημιουργώντας ενότητες που αντιμάχονται η μια την άλλη. Tο δυαλιστικό πνεύμα χωρίζει και πολώνει μανιχαϊστικά τη ζωή: ο δικός μας κόσμος είναι «ο κόσμος του φωτός»· ο δικός τους κόσμος είναι «ο κόσμος του σκότους». Tο ερμηνευτικό σχήμα «οικείο» και «ξένο» προβάλλεται για να δικαιολογήσει την υπεροχή [...]

Μητροπολίτης Κιτίου (1810-1821) Μελέτιος Β’

Κωστής Κοκκινόφτας Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΚΙΤΙΟΥ (1810-1821) ΜΕΛΕΤΙΟΣ Β´   Καταγωγή και άνοδος στον µητροπολιτικό θρόνο Κιτίου (1810)   Σύµφωνα µε τοπική παράδοση ο Μητροπολίτης Κιτίου Μελέτιος Β´ καταγόταν από το χωριό τη Μαραθάσας Πεδουλάς, γενέτειρα και ορισµένωνάλλων Αρχιερέων της Εκκλησίας της Κύπρου, οι οποίοι υπηρέτησαν κατά τον 19ο αιώνα, όπως των Μητροπολιτών Kυρηνείας (1852-1862) Mελετίου Α´ και Κιτίου (1864-1866) Bαρθολοµαίου . Είναι αξιοσηµείωτο ότι η ανωτέρω παράδοση, ως προς το σκέλος της καταγωγής του Μελετίου από τη Μαραθάσα, επιβεβαιώνεται από σηµείωµα σε κώδικα του αρχείου της Μητρόπολης Κιτίου, όπου αναφέρεται ότι κατάγονταν από [...]

«Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι ο σπόγγος του δεν σβήνει τις πέτρες μας»

«H εικόνα του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου, που τη διέστρεψε η Τουρκία μαζί με τα συντεταγμένα της ανδρείκελα, είναι πλέον χαραγμένη στα ευφάνταστα εγκλήματα εναντίον όχι μονάχα των δικών μας ανθρώπων παρά και των λίθων. Πώς αλλιώς να εξηγήσεις το ξύσιμο και τον αφανισμό των λέξεων επάνω  στο αέτωμα του Γυμνασίου, για να πάψει να υφίσταται η ομολογία: ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ; (περισσότερα…)

Κύπριοι αγωνιστές στις πολιορκίες της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου ΚΥΠΡΙΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΟΡΚΙΕΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ MEΣOΛOΓΓΙOY  Η συστηματική μελέτη των πηγών που αναφέρονται στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, όπως των εγγράφων που σώζονται στο «Αρχείο Αγώνος» της Βουλής των Ελλήνων και αλλού, καθώς και των απομνημονευμάτων των οπλαρχηγών, έχει καταδείξει ότι σε αυτή συμμετείχε ένας σημαντικός αριθμός Κυπρίων αγωνιστών. Παλαιότερα είχε υποστηριχθεί ότι ανέρχονταν σε 580 περίπου, χωρίς, όμως, να παρατίθενται ιστορικά τεκμήρια, που να επιβεβαιώνουν τον αριθμό αυτό. Σε νεότερες μελέτες γίνεται αναφορά σε 200 επώνυμους Kύπριους εθελοντές, ενώ ο συνολικός [...]

47 έτη από τα τραγικά γεγονότα του Ιουλίου και Αυγούστου 1974

Εφέτος συμπληρώνονται 47 έτη από το Πραξικόπημα, στις 15 Ιουλίου 1974 κατά του Εθνάρχου Μακαρίου και της νόμιμης Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και 47 έτη από την τουρκική εισβολή, πρώτη στις 20 Ιουλίου 1974 και δεύτερη στις 14 Αυγούστου 1974. (περισσότερα…)

Οἱ ὅσιοι καὶ θεοφόροι ἀσκητὲς στὴν Κύπρο Ἡλιόφωτος, Αὐξουθένιος, Ἐπαφρόδιτος καὶ Εὐθένιος (13/7)

Ἀρχιμανδρίτης Φώτιος Ἰωακεὶμ Οἱ ὅσιοι πατέρες μας, οἱ καλούμενοι συνοπτικῶς ἅγιοι Ἡλιόφωτοι, ἔλαβαν τὴν κοινὴ τούτη ὀνομασία ἀπὸ τὸν Γέροντα καὶ προϊστάμενο τῆς τετράριθμης αὐτῆς σεπτῆς χορείας, ἅγιο Ἡλιόφωτο. Πρέπει ἐξαρχῆς νὰ ἀναφέρουμε, ὅτι ὁ βίος τῶν ἁγίων τούτων (ὅπως ἄλλωστε καὶ ἀρκετῶν ἄλλων ἁγίων τῆς Κύπρου), ἕνεκα ποικίλων ἱστορικῶν λόγων, ἀλλοιώθηκε σὲ τέτοιο βαθμὸ σὺν τῷ χρόνῳ, ὥστε μέχρι πρόσφατα νὰ θεωροῦνται ὅτι ἄκμασαν ἀπὸ τὸ ἔτος 300 μ.Χ., μὲ τιμωρὸ τὸν... μόνιμο διώκτη(!) τῶν Κυπρίων ἁγίων, διοικητὴ τῆς Κύπρου Σαβῖνο (γνωστὸ ἀπὸ τὰ Μαρτύρια τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Θεοδότου, [...]

Το μήλο, το κρίνο και οι παρερμηνείες

Του Σταύρου Σ. Φωτίου Καθηγητή Πανεπιστημίου Κύπρου, Ιδρυτικού Μέλους της Κυπριακής Ακαδημίας   Για την ορθή ερμηνεία ενός κειμένου απαιτούνται, μεταξύ άλλων, απαντήσεις στα εξής ερωτήματα: ποιος, πού, πότε και σε ποια μορφή το έγραψε, ποιο ήταν το πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής του και σε τι απέβλεπε η συγγραφή του; Διαφορετικά ενδέχεται να προκύψουν ερμηνευτικές αστοχίες, που μερικές φορές μπορεί να δημιουργήσουν λαϊκούς μύθους. Δύο τέτοιοι λαϊκοί μύθοι είναι οι σχετικοί με το μήλο, σε σχέση με το προπατορικό αμάρτημα, και το κρίνο, σε σχέση με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο [...]

Κωνσταντίνος Σπυριδάκις (1903 – 1976)

Ο Κωνσταντίνος Σπυριδάκις ήταν Ελληνοκύπριος πολιτικός, εκπαιδευτικός, λόγιος και συγγραφέας. Διετέλεσε Υπουργός Παιδείας της Κύπρου. Βιογραφικά στοιχεία Ο Κωνσταντίνος Σπυριδάκις γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1903. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο το 1919. Στη συνέχεια σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1919-1923). Το 1923 διορίστηκε καθηγητής στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, όπου και δίδαξε έως το 1931. Την περίοδο 1931-1934 σπούδασε αρχαία ιστορία και κλασσική φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου με υποτροφία της Αρχιεπισκοπής Κύπρου. Το 1934 αναγορεύθηκε διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Ακολούθως υπηρέτησε ως καθηγητής (1934-1935), ως υποδιευθυντής (1935-1936) και ως γυμνασιάρχης [...]

Η «Κρύπτη των Φιλικών» στο Παγκύπριο Γυμνάσιο

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου Η «ΚΡΥΠΤΗ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ» ΣΤΟ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Σύμφωνα με τον πρωτοπόρο ιστορικό για τα γεγονότα του 1821 στην Κύπρο Γεώργιο Κηπιάδη στο βιβλίο του «Aπομνημονεύματα των κατά το 1821 εν τη νήσω Kύπρω τραγικών σκηνών» (Aλεξάνδρεια 1888), ο Εθνομάρτυρας Αρχιεπίσκοπος Kυπριανός (1810-1821) φιλοξένησε τους απεσταλμένους της Φιλικής Εταιρείας στο νησί σε χώρο, που βρισκόταν στο κτήριο της παρακείμενης στο αρχιεπισκοπικό μέγαρο Eλληνικής Σχολής, όπου από το 1893 στεγάζεται το Παγκύπριο Γυμνάσιο. Για τον λόγο αυτό, στις 9 Ιουλίου 1954, επέτειο του απαγχονισμού του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού [...]