Ιστορια - Πολιτισμος

Ο επίλογος της Μικρασιατικής Καταστροφής στη Σμύρνη του 1922

Πριν τραβηχτεί η ματωμένη αυλαία του φρικωδέστερου εγκλήματος γενοκτονίας στη Σμύρνη, στην τραγική πόλη ζούσαν 150 χιλιάδες Έλληνες, 80 χιλιάδες Τούρκοι, 12 χιλιάδες Αρμένιοι, 20 χιλιάδες Εβραίοι, 15 χιλιάδες Ευρωπαίοι. Στην πόλη ανθούσε το ελληνικό πολιτιστικό στοιχείο και άκμαζε το οικονομικό. Λειτουργούσαν 44 εκκλησίες, 10 σχολές, λαμπρά θέατρα, εκδίδονταν εφτά τουλάχιστον εφημερίδες, ευημερούσαν σωματεία, πνευματικά ιδρύματα, εμπορικοί οίκοι διεθνούς ακτινοβολίας. Όταν ενέσκηψε η συμφορά το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου του 1922, άρχισε η συρροή ελληνικών κυμάτων πληθυσμών 30 χιλιάδων ημερησίως. Τόσο πυκνά ήταν τα πλήθη που συνέρρευσαν στην προκυμαία [...]

Δημήτρη Ταλιαδώρου: Η συμβολή της Κύπρου στη Μικρασιατική Εκστρατεία 1919-1922 (Λευκωσία 2001)

Kωστής Kοκκινόφτας Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΑΛΙΑΔΩΡΟΥ: H ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ 1919-1922 (Λευκωσία 2001) Η συμπλήρωση, κατά το τρέχον έτος, εκατό χρόνων από τη Μικρασιατική καταστροφή καθιστά ξανά επίκαιρο το βιβλίο του Δημήτρη Ταλιαδώρου για τη συμβολή της Κύπρου στη Μικρασιατική εκστρατεία και την απελευθέρωση της γης της Ιωνίας από το καθεστώς των Νεοτούρκων. Το βιβλίο εξεδόθη, ιδίαις δαπάναις, το 2001 και κάλυψε ένα μεγάλο κενό της κυπριακής ιστοριογραφίας, που αφορούσε μία μέχρι τότε άγνωστη πτυχή του κυπριακού εθελοντικού κινήματος. «H συμβολή της Kύπρου στη Mικρασιατική εκστρατεία [...]

Ο Μητροπολίτης Διοκλείας Κάλλιστος πέρασε στην Θριαμβεύουσα Εκκλησία

Εκοιμήθη, σύμφωνα με το Fosfanariou.gr, στις 24 Αυγούστου 2022, τα ξημερώματα o Μητροπολίτης Διοκλείας Κάλλιστος Ware, ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου και διακεκριμένος θεολόγος του καιρού μας. Ο μακαριστός Κάλλιστος Ware γεννήθηκε στο Μπαθ, Σόμερσετ, της Αγγλίας το 1934. Ήταν λαϊκός Αγγλικανός μέχρι το 1958 οπότε σε ηλικία 24 ετών, βαπτίσθηκε Ορθόδοξος Χριστιανός και έγινε δεκτός στην Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας. Αφού ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Westminster School του Λονδίνου, σπούδασε φιλολογία και θεολογία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου έλαβε πτυχίο και μεταπτυχιακό με τη διάκριση First [...]

Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Ισαπόστολος

 Χριστόδουλου Γ. Παχουλίδη Η Αγία μας Εκκλησία στις 24 Αυγούστου τιμά την ιερή μνήμη του μεγάλου διδάσκαλου του Γένους, του ακαταπόνητου υπερασπιστή τη Ορθόδοξης χριστιανικής μας πίστης και της Ελληνικής μας γλώσσας και καταγωγής, «του Άγιου Κοσμά του Αιτωλού, του Ισαποστόλου, του εν αγχόνη τελειωθέντος», ο οποίος έζησε στα δύσκολα εκείνα χρόνια, λίγο πριν από τη μεγάλη Εθνεγερσία του 1821, κατά τα οποία όλα τα έσκιαζε φοβέρα και η βάρβαρη και σκληρή τούρκικη σκλαβιά.          Από το Άγιο Όρος όπου μόναζε, ο Άγιος Κοσμάς διέβλεψε ότι υφίστατο υπαρκτός κίνδυνος αφελληνισμού του Γένους. [...]

Περί Εκκλησίας

Από τις Διδαχές του αγίου Κοσμᾶ του Αιτωλού Περί Εκκλησίας σήμερα ο λόγος και σκέφτομαι πως η Ορθόδοξος Εκκλησία του Χριστού παραμένει εις τον αιώνα ο μυστικός τόπος της καταφυγής και της προστασίας μας. Ο μυστικός τόπος της παραμυθίας και της παρακλήσεως και της χάριτος. Καθώς η άκτιστος Εκκλησία είναι ο ίδιος ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας. Η Εκκλησία είναι τόπος μυστικός. Είναι ο τόπος της Αναστάσεως. Είναι η αγκάλη του Κυρίου μας και η στοργή Του και η προστασία Του. Η Εκκλησία είναι μία, αγία, καθολική και αποστολική. Αυτό [...]

Εικόνες της Κύπρου

Το βιβλίο "Εικόνες της Κύπρου" αποτελεί συγγραφικό έργο του μ. Αθανάσιου Παπαγεωργίου (†26.7.2022) και έκδοση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου (1991). Οι βυζαντινές εικόνες της Κύπρου εντάσσσοται στη βυζαντινή ζωγραφική και ακολουθούν την εξέλιξη και τα διάφορα ρεύματα της. Σ' ορισμένες όμως εποχές, ιστορικοί λόγοι και ξένες επιδράσεις προσδίδουν στις κυπριακές εικόνες ιδιομορφία που τις ξεχωρίζει από τις άλλες βυζαντινές εικόνες. Έτσι, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αποκτούν οι βυζαντινές εικόνες της Κύπρου τον 13ο αιώνα, ενώ, μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, διαμορφώνεται στα τέλη του 15ου και το πρώτο μισό [...]

Επιφανείς κληρικοί από τα χωριά της Μαραθάσας (18ος – 20ός αι.)

Κωστής Κοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιερός Μονής Κύκκου Επιφανείς κληρικοί από τα χωριά της Μαραθάσας (18ος - 20ός αι.)   Η περιοχή της Μαραθάσας βρίσκεται στην οροσειρά του Τροόδους και περιλαμβάνει ένα σύμπλεγμα δεκατεσσάρων χωριών, που αποτελείται από τον Άγιο Δημήτριο, τον Παλαιόμυλο, τη Λεμύθου, τις Τρεις Ελιές, τα Καμινάρια, τον Πρόδρομο, το Μηλικούρι, τον Πεδουλά, τον Μουτουλλά, τον Καλοπαναγιώτη, (περισσότερα…)

Το Μετόχιο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο χωριό Άγιος Νικόλαος Πάφου, το λεγόμενον «Πιάνιον»

Kωστής Kοκκινόφτας Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου Aπό τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής της, στα τέλη του 11ου αιώνα, η Mονή Kύκκου απέκτησε ένα πολύ καλά οργανωμένο δίκτυο Mετοχίων σε διάφορες περιοχές του νησιού, τα οποία στήριζαν οικονομικά με τα εισοδήματά τους τις δραστηριότητές της. (περισσότερα…)

Ομιλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στην εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος Απόσπασμα ομιλίας του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά  Εορτάζουμε τη σεπτή μεταμόρφωση του Χριστού και ο λόγος μας είναι για το φως. Το ευαγγελικό κείμενο λέγει: "Έπειτα από έξι ημέρες παραλαμβάνει ο Ιησούς τον Πέτρο και Ιάκωβο και Ιωάννη και τους ανεβάζει ιδιαιτέρως σε υψηλό όρος και μεταμορφώθηκε εμπρός τους και έλαμψε το πρόσωπό του σαν ο ήλιος".  (περισσότερα…)

Ο ναός και η εικόνα του Χρυσοσώτηρος Ακανθούς

Ο Ναός Στο κέντρο της Ακανθούς[1] είναι κτισμένη η μεγαλόπρεπη και επιβλητική εκκλησία του Χρυσοσώτηρος, η οποία άρχισε να ανοικοδομείται το 1916 και αποπερατώθηκε το 1935[2]. Αρχιτέκτονάς της ήταν ο Θεόδωρος Φωτιάδης. Η εκκλησία εγακαινιάστηκε την Κυριακή, 14 Σεπτεμβρίου 1941 από τον τοποτηρητή του αρχιεπισκοπικού θρόνου Μητροπολίτη Πάφου Λεόντιο. Μετά την τουρκική εισβολή και την κατάληψη της Ακανθούς το 1974 η εκκλησία του Χρυσοσώτηρος αφού βεβηλώθηκε και συλλήθηκε, μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος[3]. (περισσότερα…)