Τις πταίει;

Του Πέτρου Παπαπολυβίου

Στα έντονα συναισθήματα που βιώνουμε αυτές τις ημέρες, κυριαρχούν η αγωνία για το μέλλον της Κύπρου, η αβεβαιότητα που πλήττει χιλιάδες οικογένειες και εργαζόμενους, η  οργή για τους φυσικούς αυτουργούς της οικονομικής καταστροφής της χώρας και για την ανευθυνότητα και τη χρόνια αδιαφορία της πολιτικής ηγεσίας στα προβλήματα που συσσωρεύονταν στις τράπεζες και στα δημόσια οικονομικά. Είναι προφανές, τουλάχιστον για τον γράφοντα, ότι για την κυπριακή οικονομική κρίση φταίμε πρώτιστα και κύρια εμείς: τα λάθη μας, οι επιλογές μας, οι παραλείψεις μας, η ατιμωρησία, η απληστία, η ασυδοσία και η έλλειψη του μέτρου που χαρακτήριζε πολλούς από όσους καθόριζαν την πορεία της κυπριακής οικονομίας. Ή, όπως θα έλεγαν και στην Ελλάδα πριν από έναν αιώνα, τα όσα ζούμε σήμερα είναι προϊόν της «επαράτου συναλλαγής», μερίδας των τραπεζιτών και μερίδας του πολιτικού κόσμου. Οι ψηφοφόροι συνήθως χειροκροτούν.

Από την άλλη, ο απλός Κύπριος πολίτης προσπαθεί να αξιολογήσει, με τη λογική και όχι το θυμικό, όσα πληροφορείται για τις δηλώσεις και τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο που αφορούν την πατρίδα μας. Τα όσα λέγονται και γίνονται εδώ και δεκαπέντε μέρες απέδειξαν και στον πιο δύσπιστο ότι η λεγόμενη ευρωπαϊκή ενοποίηση περνά αυτή την εποχή την πιο δύσκολή της περίοδο. Και αυτό δεν αφορά μόνο το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα που θα είναι πραγματική έκπληξη εάν επιβιώσει, εκτός και αν αρχίσουν να συμβαίνουν απανωτά θαύματα. Η όποια εμπιστοσύνη στο όραμα της υπερεθνικής και ενιαίας Ευρώπης έχει θρυμματιστεί θανάσιμα. Σε αυτό συνετέλεσαν οι ερασιτεχνικοί χειρισμοί των επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Γιούρογκρουπ, αλλά και οι σκληρές δηλώσεις των κορυφαίων (στα σημερινά δεδομένα, όπου «το τάλαντον εγένετο πληθύς οβολών») Ευρωπαίων πολιτικών, καθώς και των πρωτοφανών πρακτικών που υιοθετήθηκαν («ως πρότυπο»!!!) στην κυπριακή περίπτωση. Αίφνης, πριν λίγο καιρό, διάφορα διεθνή ΜΜΕ ανακάλυψαν ότι στην Κύπρο γίνεται «ξέπλυμα χρήματος», ενώ άλλοι Ευρωπαίοι πολιτικοί διαπίστωσαν λίγα μόλις χρόνια ύστερα από την εισδοχή της νήσου στο ευρώ, ότι στην Κυπριακή Δημοκρατία ο τραπεζικός τομέας «είναι υπερτροφικός» και πολύ μεγαλύτερος από τον μέσο κοινοτικό όρο. Και δεν βρέθηκε ένας να τους θυμίσει ότι με αυτό το μοντέλο έγινε δεκτή η Κύπρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ή να τους ρωτήσει πόσοι άλλοι οικονομικοί και βιομηχανικοί δείκτες είναι «υπερτροφικοί» στις πλούσιες χώρες της Ευρώπης.

Δέσμιοι και παγιδευμένοι στο «μοντέλο» της ξεζουμισμένης χρυσής κότας, προσήλθαμε, τελικώς, γονυπετείς ικέτες στις Βρυξέλες, αναμένοντας «κοινοτική αλληλεγγύη», και εισπράττοντας παγερότητα, χλεύη, ή ακόμη χειρότερα, οίκτο. Εκεί, όπου οι «κοινοτικοί εταίροι» και το διευθυντήριο των Βρυξελών υποβάλλουν τις ηγεσίες των ευρωπαϊκών κρατών σε ένα μεταμεσονύκτιο και αυγινό βασανιστήριο, τις ίδιες ώρες που οδηγούσαν τους κολασμένους και τους σκλαβωμένους στα εκτελεστικά αποσπάσματα οι κατακτητές και οι σταυρωτήδες των λαών.

Και έτσι εισέπραξε η ημικατεχόμενη Κύπρος από τη μια ροχάλες και από την άλλη την ποθητή ρευστότητα και η χώρα εισήλθε σε μια περίοδο σκληρότατης λιτότητας, που δεν μπορούσαμε να αποδεχθούμε από μόνοι μας, ούτε τολμούσε η ψηφοδεής πολιτική ηγεσία να προτείνει. Και απέμειναν, οι ίδιοι «έντιμοι κύριοι», να ερίζουν για το ποιος φταίει λιγότερο…

Ο Π. Παπαπολυβίου είναι αναπλ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.