Μετά από πρόσκληση του Διευθυντού Θρησκευτικού ΓΕΕΘΑ Πρωτοπρεσβυτέρου  κ. Νικολάου Γουρδούπη, και με την ευλογία της Α.Μ. του Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου, ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Θρησκευτικού  του ΓΕΕΦ Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Ιωάννου και ο Θεολόγος του Γραφείου της Ιεράς Συνόδου κ. Μιχάλης Σπύρου παρευρέθησαν, την Πέμπτη 21 Οκτωβρίου, στην Ημερίδα Στρατιωτικών Ιερέων, η οποία είχε ως κεντρικό θέμα «Η Ποιμαντική Διακονία της Εκκλησίας στις Ένοπλες Δυνάμεις», στο Διορθόδοξο  Κέντρο της Ιεράς Μονής Πεντέλης. Η Ημερίδα ετέθη κάτω από την αιγίδα της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Επί Ειδικών Ποιμαντικών Θεμάτων και Καταστάσεων, του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και της Διευθύνσεως της Θρησκευτικής Υπηρεσίας ΓΕΕΘΑ.

Την έναρξη των εργασιών της Ημερίδας χαιρέτισαν, πρώτα  ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος,  ο οποίος και υπογράμμισε μεταξύ άλλων«… Απησχόλησε σοβαρά τόσο την Ιερά Σύνοδο όσο και την Ειδική Συνοδική Επιτροπή η διοργάνωση αυτής της Ημερίδος. Ο πρωταρχικός λόγος είναι η αγάπη και προς τους Ιερείς που υπηρετούν στο Στράτευμα και προς αυτά τα στρατευμένα παιδιά της Πατρίδος μας …  Ακολούθως χαιρέτισε την Ημερίδα  ο εξοχώτατος Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Ευάγγελος Βενιζέλος. Στον δικό του χαιρετισμό ο κ. Υπουργός αναφέρθηκε στο διφυή ρόλο του Στρατιωτικού Ιερέα, ο οποίος και  πρέπει να αποτελεί παράδειγμα πειθαρχίας αφ’ ενός μεν  στην κοινωνία, με την ιδιότητά του ως κληρικού   και  αφ’ ετέρου δε  στο στρατό, με την ιδιότητά του ως στρατιωτικού . Χαρακτηριστικά ο κ. Υπουργός  είπε… Ο στρατιωτικός ιερέας είναι διφυής και δισυπόστατος, είναι ιερέας-φορεύς της ιερωσύνης, αλλά και αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού. Βρίσκεται σε δύο διαφορετικές πειθαρχίες: στην πειθαρχία της Εκκλησίας και στην πειθαρχία του στρατεύματος. Εξαιτίας της διπλής αυτής πειθαρχίας έχουμε δύο αποτελέσματα: ή να είναι υπάκουος και στις δύο, η να μην πειθαρχεί σε καμμιά από τις δύο. Αυτό λοιπόν πρέπει να το μελετήσουμε …  Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου και Πρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής επί ειδικών Ποιμαντικών Θεμάτων και Καταστάσεων, κ. Ιερόθεος, ο οποίος και μεταξύ άλλων τόνισε ότι « … η ποιμαντική διακονία στο Στράτευμα είναι εξειδικευμένη διακονία και δεν μπορούν όλοι να ανταποκριθούν σε αυτό το έργο. Χρειάζονται ειδικά χαρίσματα, πολλή αγάπη και απέραντη υπομονή… Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Πτέραρχος κ. Ιωάννης Γιάγκου, τόνισε με τη σειρά του ότι « … απαιτείται η συνεργασία της Εκκλησίας και του Στρατεύματος: α) για την κάλυψη όλων των στρατιωτικών μονάδων με ιερείς, β) για την διατήρηση και ενίσχυση του θρησκευτικού αισθήματος του προσωπικού με την τέλεση του συνόλου των αγιαστικών πράξεων, γ) για τη συμβουλευτική προσέγγιση, ιδιαίτερα των νεοεισερχομένων οπλιτών, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων την εποχής, και δ) για τη συμβολή των στρατιωτικών ιερέων στο επιχειρησιακό περιβάλλον, όπως στη μάχη και στις ειρηνικές αποστολές».

Τέλος, χαιρέτισε την Ημερίδα ο Αιδεσιμώτατος Πρωτοπρεσβύτερος κ. Νικόλαος Γουρδούπης, ο οποίος επισήμανε ότι« … απαιτείται αγαστή συνεργασία της Θρησκευτικής Υπηρεσίας ΓΕΕΘΑ και της Ιεράς Συνόδου». Στη συνέχεια ευχαρίστησε την Κυπριακή Αντιπροσωπεία,  που συμμετείχε στην Ημερίδα, και εξέφρασε την επιθυμία μιας στενότερης συνεργασίας μεταξύ των δύο Διευθύνσεων Θρησκευτικού Κύπρου και Ελλάδας.

Την Ημερίδα χαιρέτισε και η Κυπριακή αποστολή. Ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Θρησκευτικού του ΓΕΕΦ στην ομιλία του μετέφερε τις ευχές και την ευλογία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου προς τις εργασίες της Ημερίδας. Στη συνέχεια, ενώπιον όλων των επισήμων και στρατιωτικών ιερέων της Εθνικής Άμυνας διαβεβαίωσε ότι θα εργαστεί με ιδιαίτερο ζήλο για τη διατήρηση και ενδυνάμωση ακόμη περισσότερο των στενών και αδελφικών σχέσεων μεταξύ των δύο Διευθύνσεων.

Οι εισηγήσεις, που ακολούθησαν, αποτέλεσαν το κέντρο βάρους της Ημερίδας.  Η πρώτη εισήγηση, η οποία έγινε από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, είχε θέμα «Το Νέο Ευχολόγιο των Ενόπλων Δυνάμεων και η αγιαστική αποστολή του κληρικού στο στράτευμα». Ο Σεβασμιώτατος έκανε εκτενή αναφορά στα περιεχόμενα του νέου ευχολογίου των Ε.Δ., που θα εκδοθεί πολύ σύντομα. Αξίζει να αναφερθεί ότι αναγνώσθηκαν μερικές από τις ευχές, που περιλαμβάνονται στο νέο ευχολόγιο, οι οποίες έχουν συγγραφεί από τον ίδιο το Σεβασμιώτατο.

Τη δεύτερη εισήγηση, με θέμα «Κατευθύνσεις ομιλητικής προς στρατιωτικό ακροατήριο», έκανε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης  Κορωνείας κ. Παντελεήμων. Ο Πανιερώτατος στην εισήγησή του ανέλυσε, πώς πρέπει να αναπτύσσεται  ένα κήρυγμα, που απευθύνεται σε στρατιώτες. Από την εισήγησή του, θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο βαρυσήμαντα στοιχεία. Το πρώτο είναι ότι η γλώσσα ενός κηρύγματος προς στρατιώτες δεν πρέπει να περιλαμβάνει στοιχεία καθαρεύουσας, ούτε στοιχεία χυδαιότητας, αλλά να είναι στρωτή και καθαρή. Το δεύτερο είναι η θεματολογία ενός κηρύγματος, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει σύγχρονα θέματα, που προβληματίζουν τους στρατιώτες. Τα θέματα αυτά πρέπει πάντοτε να είναι κάτω από το φως του Ευαγγελίου και εις ουδεμία περίπτωση πρέπει να εκοσμικευθεί ο λόγος του Ευαγγελίου.

Την τρίτη εισήγηση έκανε ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Μελέτιος Κουράκλης, Στρατιωτικός Ιεροκήρυξ, με θέμα «Αναδρομή στην Ιστορική εξέλιξη της παρουσίας των κληρικών στο Ελληνικό Στράτευμα και ο θεσμός της Θρησκευτικής Υπηρεσίας των Ε.Δ. σε διεθνές επίπεδο σήμερα». Ο Πανοσιολογιώτατος παρουσίασε  την ιστορική εξέλιξη των κληρικών στον Ε.Σ. μέσα από το πρόσωπο ενός Στρατιωτικού Ιερέα, του Αρχιμανδρίτη Νικηφόρου Ρομανίδη, μέσα από τη βιογραφία του οποίου μπορεί κανείς να δει τους αγώνες και την εξέλιξη του Στρατιωτικού Ιερέα. Στο θέμα της θρησκευτικής υπηρεσίας των Ε.Δ. σε διεθνές επίπεδο, παρουσίασε έναν αναλυτικό πίνακα, από 44 χώρες, όπου περιγράφεται αναλυτικά η κατάσταση και οι υποχρεώσεις αυτών των Θρησκευτικών Υπηρεσιών στο στράτευμα. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι στις περισσότερες χώρες ο Διευθυντής Θρησκευτικού έχει τον βαθμό Ανώτατου Αξιωματικού.

Τον κύκλο εισηγήσεων έκλεισε ο Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αλέξανδρος Σταυρόπουλος, ο οποίος και ανέπτυξε το  θέμα «Οι Εκκλησιολογικές βάσεις του θεσμού της Θρησκευτικής Υπηρεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων». Ο κ. Καθηγητής αναφέρθηκε στους  πάμπολλους όρους, που έχουν κύρια ρίζα το στρατό και βρίσκονται στα χωρία  της Καινής Διαθήκη. Επίσης, μεταξύ άλλων, τόνισε χαρακτηριστικά ότι στο Στράτευμα η πλειοψηφία των στρατιωτών είναι  Ορθόδοξοι. Επομένως, ανήκουν στο ίδιο ποίμνιο του καλού Ποιμένος Ιησού Χριστού. Γι’ αυτό το λόγο, ο  Στρατιωτικός Ιερέας έχει υποχρέωση να είναι δίπλα από κάθε στρατιώτη, που είναι μακριά από την οικογένειά του, βοηθώντας τον να αισθάνεται  ότι βρίσκεται σε μία νέα οικογένεια.

Εν κατακλείδι, αναφέρουμε ότι,  με την παρουσία μας στην Ημερίδα εμπλουτίσαμε τις γνώσεις μας, σχετικά με τις σχέσεις Εκκλησίας και Στρατού. Σημειώνουμε, ακόμη, ότι οι σκέψεις και οι προβληματισμοί των αδελφών μας, έδωσαν σε εμάς νέες ιδέες και διεύρυναν τις σκέψεις μας για την αποτελεσματικότερη λειτουργία της Διεύθυνσης Θρησκευτικού του ΓΕΕΦ.

Ο Διευθυντής Διεύθυνσης Θρησκευτικού ΓΕΕΦ,

Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Ιωάννου