Προσφώνηση τού Αρχιεπισκόπου Κύπρου προς τον Πατριάρχη Μόσχας, Κυριακή 10 Ιουνίου 2012

Προσφώνηση τού Αρχιεπισκόπου Κύπρου
κ. κ. Χρυσοστόμου
προς τον Πατριάρχη Μόσχας
κ. κ. Κύριλλο.
Κυριακή 10 Ιουνίου 2012
Ιερός Ναός τής τού Θεού Σοφίας

Μακαριώτατε Πατριάρχα Μόσχας και πάσης Ρωσίας κύριε Κύριλλε,

Με την ανεκλάλητο χαρά από την κοινή απόγευση του ποτηρίου της ζωής και την κοινή ομολογία της αμωμήτου πίστεώς μας να γεμίζει τις ψυχές μας, σας καλωσορίζουμε και πάλιν, μετά της τιμίας συνοδίας σας, εις τη νήσο μας. Αφού απολαύσαμε «της ακενώτου τρυφής» του Χριστού και  «ενεπλήσθημεν της ατελευτήτου Αυτού ζωής», μνησθέντες του θανάτου αλλά και «θεασάμενοι της Αναστάσεως Αυτού τον τύπον», σας απευθύνουμε τον αρχαίο χριστιανικό χαιρετισμό: «Ειρήνη υμίν εν Χριστώ Ιησού»  (Α΄Πέτρ.5,14).  «Ο Θεός της ελπίδος πληρώσαι υμάς της χαράς» (Ρωμ. 15,13).

Την εδώ επίσκεψή σας δεν την θεωρούμε ως εκπλήρωση ενός απλού επιβεβλημένου χρέους Προκαθημένου μιας Ορθόδοξης Εκκλησίας προς μιαν άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία. Ούτε ως απλό αδελφικό καθήκον εθιμοτυπικής αβρότητας. Θεωρούμε ότι αυτή συμβάλλει στη σύσφιξη αλλά και περαιτέρω εμβάθυνση των δεσμών της ειλικρινούς και αδελφικής φιλίας μεταξύ των Εκκλησιών μας αλλά και μεταξύ του Ρωσικού και του Κυπριακού λαού. Συνιστά, ως εκ τούτου, ένα νέο, ευλογημένο ορόσημο στις ιστορικές σχέσεις, των δύο Εκκλησιών μας.

Είναι ολιγάριθμη η Εκκλησία μας, Μακαριώτατε, αλλά πλούσια σε αγιότητα. Και με μια ιστορία είκοσι αιώνων Χριστιανισμού. Ευνοηθήκαμε από τον Θεό να είμαστε, γεωγραφικά, πλησίον των Αγίων Τόπων και να δεχτούμε, ως εκ τούτου, πρώτοι στον Ευρωπαϊκό χώρο, το μήνυμα της σωτηρίας. Οι Απόστολοι Βαρνάβας, Παύλος και Μάρκος ευαγγελίστηκαν τον Χριστό στην πατρίδα μας από το 45 μ.Χ. Και αγάλλονται σήμερον υποδεχόμενοι Εσάς, στους χώρους και τους δρόμους που κι εκείνοι εβάδισαν. Μαζί τους συναγάλλονται και σας υποδέχονται ο άγιος Λάζαρος ο τετραήμερος, ο φίλος του Χριστού, ο άγιος Σπυρίδων, ο επίσκοπος Τριμυθούντος, ο άγιος Επιφάνιος,            ο Θεολόγος και αντιαιρετικός συγγραφέας του 4ου αιώνα,           ο άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων και άλλοι πολλοί, το πλήθος των οποίων προσέδωσε στην Κύπρο την προσωνυμία «Αγία νήσος».

Η δική σας Εκκλησία, νεώτερη στην ηλικία αλλά πολυπληθέστερη σε αριθμό πιστών, είναι συγκληρονόμος της ίδιας Ορθοδόξου πίστεως.  Η ευαγγελική σπορά στη Ρωσική γη έδωσε στα τελευταία χίλια χρόνια πλούσια συγκομιδή. Συμμετέχουν νοερά στο συλλείτουργό μας και συνευφραίνονται μαζί μας και οι δικοί σας, αλλά και της όλης Εκκλησίας άγιοι:     Οι ισαπόστολοι Βλαδίμηρος και Όλγα, ο άγιος Σέργιος του Ραντονέζ, ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ο άγιος Φίλιππος ο Μητροπολίτης  Μόσχας και όλη η πληθύς των οσίων και ομολογητών της αμωμήτου πίστεώς μας, παλαιοτέρων και νεωτέρων, οι οποίοι εδόξασαν το όνομα του Χριστού και αγίασαν τη Ρωσική γη.

Οι σχέσεις των δύο Εκκλησιών και των λαών μας υπήρξαν ανέκαθεν φιλικές και αδελφικές. Στους μακρούς χρόνους της δουλείας της πατρίδας μας σε ξένους δυνάστες, πάντα προσβλέπαμε στο «ξανθό γένος» των Ρώσων, στην ομόδοξή μας ισχυρή χώρα σας, για ανακούφιση και σωτηρία. Και η συναντίληψη από σας, τη χώρα και την Εκκλησία σας, υπήρξε ουσιαστική και διαχρονική. Ιδιαίτερα από το 1974, όταν πέραν από κάθε έννοια ηθικής και δικαίου, και καταπατώντας όλους τους θείους και ανθρώπινους νόμους, μάς επετέθη η Τουρκία, κατέλαβε το 37% της γης μας, σκότωσε, βίασε, προσφυγοποίησε το 1/3 του λαού μας και εποικίζει με Μουσουλμάνους της Ανατολίας την πατρίδα μας, νιώσαμε, πολλές φορές, την αδελφική συμπαράστασή σας. Πριν από οκτώ χρόνια, μάλιστα, το 2004, η δική σας προσωπική παρέμβαση, καθώς και του μακαριστού προκατόχου σας, προς τον πρόεδρο της χώρας σας, έσωσε την Κύπρο, με την προβολή veto στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που επιχειρούσε να υιοθετήσει ως ψήφισμά του, το ολέθριο για την Κύπρο σχέδιο Ανάν.

Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί της Κύπρου δεν λησμονήσαμε ποτέ τη βοήθεια  αυτή της Ρωσικής Εκκλησίας. Διατηρούμε πάντοτε αισθήματα ευγνωμοσύνης και σεβασμού προς αυτή. Συναισθανόμαστε ότι και τώρα και στο μέλλον, στις δυσκολίες που θα συναντήσουμε θα σας έχουμε βοηθούς και αντιλήπτορες. Γιατί δυστυχώς, Μακαριώτατε, συνεχίζεται και επιτείνεται το δράμα του λαού μας. Τριανταοκτώ ολόκληρα χρόνια πέρασαν από τότε χωρίς να διαφαίνεται στις προθέσεις της κατοχικής δύναμης ούτε η ελαχίστη διάθεση για αποκατάσταση της δικαιοσύνης. Αντιθέτως μάλιστα. Εκμεταλλευόμενοι τον χρόνο και την ανοχή των ισχυρών συμμάχων τους, οι Τούρκοι παγιώνουν τα τετελεσμένα και μεθοδεύουν την κατάληψη ολόκληρης της Κύπρου. Εφαρμόζοντας τη μέθοδο του εθνικού ξεκαθαρίσματος, εκδίωξαν τους νόμιμους κατοίκους και τουρκοποιούν το ελληνικότατο και χριστιανικότατο βόρειο μέρος της πατρίδας μας. Όσοι από τους 500 και πλέον ναούς μας που βρίσκονται στο κατεχόμενο μέρος της πατρίδας μας δεν έχουν μετατραπεί  σε μουσουλμανικά τεμένη, ή σε αποθήκες, κέντρα διασκέδασης, στρατόπεδα, ή και στάβλους αλόγων ζώων, αφέθησαν στην φθορά του χρόνου. Δεν μας επιτρέπεται ούτε καν η συντήρησή τους, σε μιαν προσπάθεια εξαφάνισης των τεκμηρίων της χριστιανικότητας του τόπου μας. Οι Τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας εξαναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν και ο δημογραφικός χαρακτήρας της Κύπρου αλλοιώνεται βίαια με τη μεταφορά εκατοντάδων χιλιάδων εποίκων.

Αντιλαμβανόμαστε πλήρως τα σχέδια της Τουρκίας. Με τον ίδιο τρόπο προσάρτησε, τον περασμένο αιώνα, την περιοχή της Αλεξανδρέττας. Δεν έχουμε όμως τα υλικά μέσα για να αντιδράσουμε αποτελεσματικά. Στηριζόμαστε στον Θεό τον «καθαιρούντα δυνάστας και ανυψούντα πένητας, τον ταπεινούντα ισχυρούς και ανορθούντα κατερραγμένους», αλλά και στη δική σας συμπαράσταση και βοήθεια. Έχουμε την ακράδαντη πεποίθηση ότι ο Θεός «ουκ εάσει ημάς πειρασθήναι υπέρ ό δυνάμεθα». Στην παντοδυναμία του δύναται «αναγαγείν εκ των τάφων τον λαόν Του» (Ιεζ.37,13). Γι’ αυτό και ουδέποτε θα αποδεκτούμε τα τετελεσμένα της βίας• ούτε και θα συμβιβαστούμε με το άδικο. Όσα χρόνια κι αν περάσουν θα περαμείνουμε ανυπότακτοι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο για μας, όσο και για τον κάθε άνθρωπο, τον  «κατ’εικόνα Θεού» κτισθέντα.

Πέραν από τα ιδιαίτερα προβλήματα και την εξέταση των σχέσεων των δύο Εκκλησιών μας, η επίσκεψή σας στην Κύπρο, Μακαριώτατε, μας έδωσε την ευκαιρία του συμπροβληματισμού για τη σημερινή κατάσταση της κοινωνίας, του Ορθοδόξου  αλλά και του σύμπαντος κόσμου, καθώς και αναζήτησης τρόπων αποτελεσματικότερης παρέμβασης στα πράγματα.

Κι είναι αλήθεια ότι κρίση βαθιά μαστίζει την κοινωνία σήμερα. Προηγήθηκε η πνευματική κρίση, καθώς, κάτω από τη δεσποτεία της Τεχνολογίας και το δέλεαρ της ευμάρειας, μετατοπίσαμε τις ελπίδες μας από τον Θεό προς τον εφευρετικό άνθρωπο των ημερών μας. Χωρίς τον Θεό, που εμβάλλει στον άνθρωπο την επίγνωση των ορίων του, αλλά και τη συναίσθηση της ευθύνης του, νομίσαμε πως όλα τα μπορούμε κι όλα μάς επιτρέπονται. Οι εφευρέσεις μας, όμως, κι η πρόσκαιρη πρόοδος που ακολούθησε, χωρίς τον σωτήριο περιορισμό του Θεού, μεταβλήθηκαν σε όργανα διάλυσης των κοινωνικών και ηθικών θεσμών. Οδήγησαν στην σημερινή οικονομική, πολιτική, θεσμική, κρίση. Επαληθεύτηκε για μια ακόμη, φορά ότι «οι μακρύνοντες εαυτούς από του Θεού απολούνται», ενώ, αντίθετα, «οι εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού».

Κοινή είναι η διαπίστωσή μας, ότι μόνον επιστροφή στον Χριστό και στις χριστιανικές αξίες θα δώσει λύση στο πολυώδυνο δράμα μας.     Ο άνθρωπος μόνο κοντά στον Χριστό βρίσκει νόημα στη ζωή του. Εκεί καταλαβαίνει ότι δεν είναι ένα τυχαίο συμβάν στην Ιστορία, αλλά τέκνον Θεού. «Ει δε τέκνον, και κληρονόμος. Κληρονόμος μεν Θεού, συγκληρονόμος δε Χριστού». Επίγειος αλλά και ουράνιος και αιώνιος. Και προπάντων «Θεού συνεργός, Θεού γεώργιον και Θεού οικοδομή».

Και γι’ αυτή την ευκαιρία, του συμπροβληματισμού και της αναζήτησης διεξόδων στα σημερινά, μακράν του Θεού, αδιέξοδα, που μας δίνει η επίσκεψή σας, σάς ευχαριστούμε ιδιαίτερα.

Μακαριώτατε,

Παρόλο που οι σχέσεις των δύο Εκκλησιών μας ήσαν πάντοτε στενές και αδελφικές, και έτσι παραμένουν και σήμερα, η επίσκεψή σας στην Κύπρο, λόγω των νέων συνθηκών που διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, σηματοδοτεί την έναρξη νέας περιόδου στενότερων σχέσεων των δύο Εκκλησιών μας. Ήδη στην πατρίδα μας ζουν και εργάζονται πολλοί Ρώσοι,  πολλές δε Ρωσικές υπεράκτιες εταιρείες έχουν την έδρα τους στην Κύπρο. Λαμβανομένης υπόψη και της ευκολότερης, σήμερα, διακίνησης των ανθρώπων και της ανάπτυξης των θρησκευτικών περιηγήσεων, διευρύνονται οι τομείς συνεργασίας των Εκκλησιών μας. Εξάλλου στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας σας φοίτησαν τα τελευταία χρόνια , αλλά και τώρα φοιτούν νέοι της πατρίδας μας που με τη σειρά τους συμβάλλουν στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεών μας.

Μακαριώτατε,

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου, με την ευκαιρία της επίσημης επίσκεψής σας, αποφάσισε, ομόφωνα, να σας απονείμει την ανώτατη διάκριση της Εκκλησίας μας, το χρυσούν παράσημο του Αποστόλου Βαρνάβα. Είναι ένδειξη τιμής και αγάπης προς το πρόσωπό σας, τον διακεκριμένο θεολόγο που πολλά προσέφερε, προηγουμένως, στους Θεολογικούς διαλόγους της Ορθοδοξίας και που δεξιώς οιακοστροφεί, σήμερα, την πολυπληθή Εκκλησία της Ρωσίας, αλλά και εκτίμησης προς την Εκκλησία σας. Δεχθείτε αυτή τη διάκριση και να θυμάστε ότι ο τάφος του Αποστόλου Βαρνάβα, η μορφή του οποίου εικονίζεται στο παράσημο, βρίσκεται υπό κατοχή. Είναι απροσπέλαστος σ’ όσους, ελεύθερα, χωρίς να προσκυνήσουν την κατοχή θέλουν να τον επισκεφθούν. Ευχηθείτε και προσευχηθείτε κι εσείς στο Θεό, να μην αργήσει η ώρα της απελευθέρωσης. Για να μπορέσουμε, έτσι, σε μια νέα επίσκεψή σας, να σας ξεναγήσουμε και στον Απόστολο Βαρνάβα και στον Απόστολο Ανδρέα και στην Κερύνεια, στην Αμμόχωστο, στη Μόρφου και σ’ όλη τη σκλαβωμένη, σήμερα, γη μας.