Οι πυρκαγιές στη Μονή Κύκκου

Kωστής Kοκκινόφτας

Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου

H Mονή Kύκκου επλήγη κατά τη µακραίωνη ιστορία της από τέσσερις µεγάλες πυρκαγιές, τα έτη 1365, 1541, 1751 και 1813, που αποτέφρωσαν µεγάλο µέρος από το µοναστηριακό συγκρότηµά της, αφάνισαν τα κειµήλια και τους πολύτιµους θησαυρούς της και κατέστρεψαν πολλά από τα χειρόγραφά της, µε αποτέλεσµα να στερούµαστε σηµαντικές πληροφορίες για τους πρώτους αιώνες της λειτουργίας της. Aνάµεσά τους απωλέσθηκαν και τα αυτοκρατορικά χρυσόβουλλα, που αναφέρονταν στην ίδρυσή της από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Aλέξιο Kοµνηνό (1081-1118).

Για την πρώτη πυρκαγιά του έτους 1365 διασώζονται πληροφορίες στα τέσσερα χειρόγραφα της Mονής των ετών 1614, 1661, 1695 και των αρχών του 18ου αιώνα, τα οποία αναπαράγουν σχετική περιγραφή παλαιότερου χειρογράφου, που ανάγεται στο έτος 1421/22 . Eπίσης, γίνεται εκτενής αναφορά στην έντυπη έκδοση του ιστορικού της, που πρωτοκυκλοφόρησε στη Bενετία το 1751 από τον διδάσκαλο της Eλληνικής Σχολής Λευκωσίας (1742-1760) και µετέπειτα Πατριάρχη Iεροσολύµων (1766-1770) Eφραίµ τον Aθηναίο, ο οποίος χρησιµοποίησε παλαιά χειρόγραφα από το Aρχείο της. O Aθηναίος λόγιος διασώζει και τη µοναδική, από ό,τι έχουµε υπόψη µας, µαρτυρία για την πυρκαγιά που κατέκαυσε τη Mονή γύρω στο 1541. Για τις άλλες δύο πυρκαγιές, των ετών 1751 και 1813, αναγράφονται αρκετά στις επανεκδόσεις της ιστορίας του Eφραίµ στα χρόνια της Tουρκοκρατίας, τα έτη 1782, 1817 και 1819. Eπίσης, δίνονται πληροφορίες σε οθωµανικά έγγραφα, που διαφυλάχθηκαν στο Aρχείο της Mονής, και γίνεται αναφορά σε σχετικές επιγραφές και σε περιηγητικά κείµενα της εποχής.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο εδώ…