Η Έγκωμη Λευκωσίας και η σχέση της με το Μετόχιο της Ιεράς Μονής Κύκκου “Άγιος Προκόπιος”
Κωστής Κοκκινόφτας
Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου
Η μελέτη της τοπικής ιστορίας γνωρίζει στις μέρες μας αξιοσημείωτη ανάπτυξη, καρπός της οποίας υπήρξε η έκδοση μερικών δεκάδων σχετικών βιβλίων, που, ανάμεσα στα άλλα, συνδέονται με την αγωνιώδη προσπάθεια, για να διασωθούν, μέσα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, μνήμες και συνήθειες του παρελθόντος και να προβληθούν ως πρότυπα για το μέλλον. Πρόκειται για ένα τομέα, στον οποίο πρωτοπόρησαν οι παλαιοί δάσκαλοι, όπως οι Νέαρχος Κληρίδης, Ιωάννης Κωνσταντινίδης, Ματθαίος Κυριακούλης, Αντώνιος Φραγκίσκου, Κώστας Σωτηρίου και άλλοι, οι οποίοι εξέδωσαν, στα τελευταία χρόνια της Αγγλοκρατίας και στα πρώτα της Ανεξαρτησίας, 16 σχετικά βιβλία, τα οποία στηρίζονταν σε πληροφορίες, που οι συγγραφείς τους συνέλεξαν κυρίως από την προφορική παράδοση.
Από το 1974, όμως, και στη συνέχεια, μετά τα τραγικά γεγονότα, που προκάλεσε η τουρκική εισβολή, οι σχετικές εκδόσεις πολλαπλασιάστηκαν και ξεπερνούν σήμερα τις 300. Το γεγονός αυτό φανερώνει, ότι η τοπική ιστορία αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης ενός μεγάλου αριθμού συγγραφέων, οι οποίοι επέκτειναν την έρευνά τους, εκτός από την προφορική παράδοση, και σε αρχειακές πηγές, εργαζόμενοι πολύ πιο συστηματικά από τους προηγούμενους. Εκατόν περίπου από τις ανωτέρω εκδόσεις αφορούν στις κατεχόμενες κοινότητες της πατρίδας μας, οι κάτοικοι των οποίων εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους από τις δυνάμεις εισβολής. Οι υπόλοιπες αφορούν κοινότητες της ελεύθερης Κύπρου, οι οποίες, είτε λόγω της αστυφιλίας, είτε λόγω της απότομης διαφοροποίησης του τρόπου ζωής των κατοίκων τους κατά τις τελευταίες δεκαετίες, είναι σήμερα αποξενωμένες από το παραδοσιακό περιβάλλον, που τις χαρακτήριζε για αιώνες.
Μέχρι το 2007 είχαν κυκλοφορήσει 220 βιβλία τοπικής ιστορίας, 88 από τα οποία αναφέρονταν στις κατεχόμενες κοινότητες της Κύπρου. Για το ζήτημα αυτό, όπως και τους τίτλους των πρώτων σχετικών βιβλίων, που κυκλοφόρησαν, βλ. Κωστή Κοκκινόφτα, «Βιβλιογραφία χωριών και πόλεων της Κύπρου (1942-2007)», Επετηρίδα Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών 34 (2008) 369-389.
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο εδώ…
Πρώτη δημοσίευση στην ιστοσελίδα: 08.07.2019
