Θρονική εορτή της Εκκλησίας Κύπρου επί τη μνήμη του Αγίου Αποστόλου Βαρνάβα

ΘΡΟΝΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΕΠΙ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΒΑΡΝΑΒΑ
(11 Ἰουνίου 2015)

«Χαίροις Βαρνάβα Ἀπόστολε, ὁ Πρῶτος ἐν Ἱερουσαλὴμ κηρύξας τὸ Χριστοῦ Εὐαγγέλιον…Χαίροις ὁ τῶν ἑβδομήκοντα Ἀποστόλων Κορυφαῖος, καὶ τῶν δώδεκα ἰσοστάσιος. Χαίροις…τῶν Κυπρίων τὸ μέγιστον εὖχος, καὶ θεῖον βλάστημα, πρόεδρος καὶ Ποιμὴν αὐτῶν, καὶ τεῖχος ἀκράδαντον».

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Νέας Ἰουστινιανῆς καί πάσης Κύπρου κ. Χρυσόστομε,
Πανιερώτατοι Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Συλλειτουργοί καί συμπροσευχόμενοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Ἐξοχώτατοι Ἄρχοντες,
Εὐλαβείς φιλέορτοι συμπανηγυρίζοντες χριστιανοί καί χριστιανές,Καί ἐφέτος, Χάριτι Θεοῦ, ἑορτάζωμεν εἰς τήν μεγαλόνησον Κύπρον, τήν ἁγιοτόκον καί ἡρωοτόκον, ἐν εὐχαριστιακῇ συνάξει τόν Παμμακάριστον Ἀπόστολον Βαρνάβαν, ὁ ὁποῖος «Αὐτόκλητος Χριστῷ προσέδραμε» καί ἀνεδείχθη κορυφαῖος ἐν τοῖς ἑβδομήκοντα Ἀποστόλοις. Ὅλοι μαζί ἐδώ με τά ὅπου ἐπί τῆς γῆς τέκνα τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῶν Κυπρίων προσάδομεν εὐχαριστήριον ὕμνον «ὡς τέκνα ὑπακοῆς, ἀκολουθοῦντες ἀποστολοπαράδοτον προτροπήν «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ Ἅγιός εἰμι» (Α΄ Πέτρ. 1,16). Καί ἀναμιμνησκόμεθα τόν ἱδρυτήν καί προστάτην καί πρῶτον Ἀρχιεπίσκοπον τῆς τοπικῆς ταύτης Ἐκκλησίας, πού ἔσπειρε τόν εὐαγγελικόν θεῖον λόγον εἰς τό εὔφορον ἔδαφος τῆς εὐλογημένης καί μαρτυρικῆς μεγαλονήσου Κύπρου, μαζί μέ τόν τετραήμερον τοῦ Κυρίου φίλον Λάζαρον καί τόν Ἅγιον Ἠρακλείδιον, Ἐπίσκοπον Ταμασοῦ.

Ἔχομεν τήν ἰδιαιτέραν εὐλογίαν νά ἐκπροσωποῦμεν κατά τούς πανεπίσημους τούτους ἑορτασμούς τήν Πρωτόθρονην ἐν τοῖς Ὀρθοδόξοις Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον. Τόν σεπτόν Προκαθήμενόν Του, Παναγιώτατον Οἰκουμενικόν Πατριάρχην Κύριον Κύριον Βαρθολομαῖον, Του Ὁποίου τόν ἀδελφικόν ἀσπασμόν καί τίς εγκάρδιες εὐχές διαβιβάζομεν καθηκόντως καί εὐσεβάστως πρός Ὑμᾶς, Μακαριώτατε, καί τήν περί Ὑμᾶς Ἱεραρχίαν τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, ὡς καί τήν πατρικήν εὐχήν καί Πατριαρχικήν εὐλογίαν τοῦ Πρωτευθύνου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν ἱ. Κλῆρον, τάς μοναστικάς ἀδελφότητας καί τόν εὐσεβῆ Κυπριακόν λαόν. Καί μάλιστα σήμερον, πού ὁ Πατριάρχης τοῦ Γένους, κατ’ ἀγαθήν συγκυρίαν λόγῳ τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τῆς μνήμης τῶν Ἀποστόλων Βαρνάβα καί Βαρθολομαίου, ἑορτάζει ἐν τῇ καθέδρᾳ τοῦ μαρτυρικοῦ καί ἀείφωτου Φαναρίου τά ὀνομαστήριά Του.

Ὁ σημερινός ἑορτασμός, πού ἀποτελεῖ ἀναμφισβήτητον ὁρόσημον εἰς τήν ἀνά τούς αἰῶνας πορείαν ὄχι μόνον τῆς τοπικῆς ἀλλά καί ὅλης τῆς ὑπ’ οὐρανόν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τυγχάνει γεγονός μεῖζον διά τά ἐπί γῆς καί τά ἐν οὐρανοῖς. Ἀποτελεῖ ἀφορμήν ἀναβαπτισμοῦ εἰς τήν πνευματικήν κολυμβήθραν τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως καί παραδόσεως. Ἰδίως σήμερα πού ζοῦμε σέ μίαν ἐποχήν μεγάλης ἐκκοσμικεύσης καί πολυδιάστατης σύγχυσης ἀλλά καί ὑπαρξιακοῦ ἀποπροσανατολισμοῦ. Με τήν πρακτικήν τῆς ἀπρόσωπης παγκοσμιοποίησης οἱ ἄρχοντες τοῦ αἰῶνος τούτου προσπαθοῦν νά κλονίσουν τίς ρίζες μας καί τήν πνευματικήν μας δυναμικήν. Ὅμως ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία διαφυλάττει Ἁγιοπνευματικά ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ τήν πολιτιστικήν μας ἰδιοπροσωπείαν καί τήν ὀντολογικήν ταυτότητά μας.

Μέσα σέ μία τέτοια πολυσύνθετη νέα πραγματικότητα, ἡ ἀνά τοῦς αἰῶνες συμπόρευσις καί ὁ πολυδιάστατος συμπνευματισμός μεταξύ τῶν δύο ἀδελφῶν Ἐκκλησιῶν Κωνσταντινουπόλεως καί Κύπρου συνετέλεσε στήν δημιουργίαν ἀκαταλύτων πνευματικῶν σχέσεων καί ἀναποδράστων πολιτιστικῶν δεσμῶν.
Καταφαίνεται τοῦτο ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι «στόν ἔνδοξό μας Βυζαντινισμό» κατά τόν ποιητή οἱ Βυζαντινοί Αὐτοκράτορες καί οἱ Οἰκουμενικοί Πατριάρχαι ἀνεξαιρέτως ἐσεβάσθησαν τό ὑπό τῆς Γ’ ἐν Ἐφέσῳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (431) παραχωρηθέν αὐτοκέφαλον εἰς τήν πανηγυρίζουσαν σήμερον Ἐκκλησίαν Κύπρου.
Ἐπιπλέον, τιμῶμεν τό γεγονός ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Κύπρου μετέσχε σ’ ὅλους τούς ἀγῶνες ἐνάντια στις αἰρέσεις. Θεήλατοι Ἐπίσκοποι ἐξεπροσώπησαν τήν τοπικήν Ἐκκλησίαν, καί μάλιστα στό πλευρό τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, σ’ ὅλες τίς Οἰκουμενικές Συνόδους: Στήν Α΄ ἐν Νικαίᾳ (325) οἱ Ἐπίσκοποι Πάφου Κύριλλος ἤ Κυριακός, Σαλαμῖνος Γελάσιος καί Τριμυθοῦντος Σπυρίδων ὁ θαυματουργός· στη Β΄ ἐν Κωνσταντινουπόλει (381) οἱ Ἐπίσκοποι Πάφου Ἰούλιος, Τριμυθοῦντος Θεόπομπος, Ταμασοῦ Τύχων καί Κιτίου Μνήμιος· στήν Γ΄ ἐν Ἐφέσῳ (431) ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας Ρηγῖνος, οἱ ᾿Επίσκοποι Πάφου Σαπρίκιος, Κουρίου Ζήνων καί Σόλων Εὐάγριος καί ὁ Χωρεπίσκοπος Καισάριος· στήν Δ´ ἐν Χαλκηδόνᾳ (451) ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας ᾿Ολύμπιος, οἱ ᾿Επίσκοποι Σόλων ᾿Επιφάνιος, Θεοδοσιανῆς Σωτήρ, Ταμασοῦ ᾿Επαφρόδιτος καί ᾿Αμαθοῦντος Θεοδόσιος καί ο Διάκονος Διονύσιος· στήν Στ´ ἐν Κωνσταντινουπόλει (680-681) οἱ ᾿Επίσκοποι Σόλων Στρατόνικος, Κιτίου Τύχων καί Τριμυθοῦντος Θεόδωρος· καί στήν Ζ´ ἐν Νικαίᾳ (787) ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας Κωνσταντῖνος, οἱ ᾿Επίσκοποι Κύθρων Σπυρίδων, Σόλων Εὐστάθιος, Κιτίου Θεόδωρος, Τριμυθοῦντος Γεώργιος καί ᾿Αμαθοῦντος ᾿Αλέξανδρος καί ὁ ῾Ηγούμενος Κάλλιστος.

Ἀλλά καί ἀργότερα, κατά τήν περίοδον τῶν ἀραβικῶν ἐπιδρομῶν, ὅταν ἡ ᾿Εκκλησία Κύπρου ὑπέστη πολλές δοκιμασίες, ὁ τότε ᾿Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, γιά νά σώσει τό ποίμνιό του ἀπό τή σφαγή καί τήν ἐρήμωση, προσέτρεξε πρός συνδρομήν εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν. Κατόπιν συμβουλῆς καί βοήθειας τοῦ Αὐτοκράτορα ᾿Ιουστινιανοῦ Β´ τοῦ Ρινότμητου, μετέφερε ὅσους διασώθηκαν στήν περιοχή τῆς Κυζίκου, κοντά στόν ῾Ελλήσποντο, πού ὀνομάσθηκε Νέα ᾿Ιουστινιανή, ἀπό τό ὄνομα τοῦ Αὐτοκράτορα.

῾Η Πενθέκτη, μάλιστα Οἰκουμενική Σύνοδος τό 691 μ.Χ. ἀναγνώρισε μέ τόν 39ο κανόνα της τή νέα αὐτή ἕδρα τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Κύπρου, ὡς καί τά δίκαια καί τά προνόμια τῆς ᾿Εκκλησίας Κύπρου. Μετά τήν ἐκδίωξιν τῶν ᾿Αράβων καί ἀφοῦ σταμάτησαν οἱ ἀραβικές ἐπιδρομές, ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος ἐπανῆλθε μαζί μέ τό ποίμνιό του στήν Κύπρο τό 698 μ.Χ., φέροντας ἔκτοτε τόν τίτλο «Νέας ᾿Ιουστινιανῆς καί πάσης Κύπρου».
Ἀξίζει ἐνδεικτικῶς νά σημειώσωμεν εἰς τάς ἀρχάς τοῦ 20οῦ αἰώνα, τό πέρασμα ἀπό τή Μητρόπολη Κιτίου τοῦ Μελετίου Μεταξάκη, τοῦ μετέπειτα Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, τοῦ πολλαπλῶς μοχθήσαντα γιά τό αὐτοκέφαλον τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου καί ὄχι μόνον. Ἀλλά καί ἐν ἔτει 2005 ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου μέ τή βοήθεια τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐπέλυσε τό Ἀρχιεπισκοπικό ζήτημα. Μέ τήν συναντίληψιν καί τήν ἀρωγήν πού ἔλαβεν ἐκ τῆς Ἑκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως διευθέτησε τό ζήτημα, διά τῆς συγκλήσεως τό 2006 ἐν Σαμπεζύ Γενεύης Διευρυμένης Συνόδου.

Ἡ συμπόρευσις αὕτη ἀποκτᾶ καί νέαν δυναμικήν μέσῳ τοῦ κοπιώδους ἔργου τῆς προπαρασκευῆς τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τἠς μελλούσης νά συγκληθῇ, σύν Θεῷ, τό 2016 ἐν Κωνσταντινουπόλει. Καί δέν λησμονῶμεν, Μακαριώτατε, τάς καταλυτικάς παρεμβάσεις Σας κατά τάς εῤγασίας τῶν Συνάξεων τῶν Ὀρθοδόξων Προκαθημένων, ὅταν καί μέ τήν ἐγνωσμένην ἐκκλησιαστικήν Σας πείραν, τήν διακρίνουσαν σοφίαν Σας καί τό πνευματικόν Σας κῦρος, ἐτονίσατε μέτ’ ἐμφάσεως τήν ἀνάγκην διά τήν κατά τό δυνατόν ταχυτέρα σύγκληση τῆς Συνόδου ταύτης. Καί πάντα ταῦτα παρά τήν ἀδυναμίαν μας, ὡς ὀρθόδοξοι, νά ὑπερβοῦμεν τόν ἐθνικισμόν μας καί τόν ἐθνοφυλετισμόν μας, ὄντες δέσμιοι τῆς ἐθνικῆς καταγωγῆς μας καί θέτοντες εἰς δευτέραν μοίραν τήν Ὀρθόδοξον πίστιν μας.

Ἐνώπιον μιᾶς τέτοιας πολυσυνθέτου, ἐκκλησιαστικῆς, κοινωνικῆς καί πολιτικῆς, πραγματικότητος, οἱ ἀδελφοί μας Χριστιανοί στήν Μέση Ἀνατολή καί ἀλλαχοῦ σφαγιάζονται, διώκονται, ἐκπατρίζονται, οἱ Ἱεροί μας Ναοί καταστρέφονται ἀπό τήν ἀνελέητη ἰδεολογικοποιημένη θρησκευτική μισαλοδοξία καί ἄνθρωποι, εἰκόνες, ὑποστάσεις τοῦ Θεοῦ θυσιάζονται στή φτωχοποίηση καί στό δουλεμπόριο τοῦ 21ου αἰώνα. Ὅμως, «ἐμορφώθη ἐν ἡμῖν Χριστός». Συμπορευόμενοι πορευόμεθα. Εὑρισκόμεθα εἰς τήν ἑορτάζουσαν καί ἐν Κυρίῳ δικαίως ἐγκαυχομένην καί πανηγυρίζουσαν ἀδελφήν Ἐκκλησίαν τῆς Κύπρου, ἐρχόμενοι ἀπό τήν μαρτυρικήν καί ἐσαεῖ ἐσταυρωμένην Πρωτόθρονον καί Πρωτεύθυνον Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Τό Οἰκουμενικόν μας Πατριαρχεῖον, τό ὁποῖον ἐπί δεκαεπτά περίπου αἰῶνας μεριμνᾶ θυσιαστικῶς καί ὀφειλετικῶς «ὑπέρ εὐσταθείας τῶν Ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν καί τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» καί διακονεῖ τήν πανορθόδοξον ἑνότητα.

Ὁ τόσον ποικιλοτρόπως δοκιμασθείς «ὡς χρυσός ἐν χωνευτηρίῳ» εὐσεβῆς Κυπριακός λαός, σήμερον, ὑπό τήν πεπνυμένην οἰακοστροφίαν καί τήν τετιμημένην πρωθιεραρχικήν Σας διακονίαν καλεῖται, ἀναβαπτιζόμενος εἰς τά ζωήρρητα νάματα τῆς εὐσεβοῦς παραδόσεώς μας, νά πορευθῇ καί πάλιν τόν δύσβατον δρόμον τῆς εὐθύνης. Οἱ ρηξικέλευθες ἐγνωσμένης εὐθύνης πρός τήν ἱστορίαν πρόσφατες πρωτοβουλίες Σας, Μακαριώτατε, διά τήν διάσωσιν τῶν πολιτιστικῶν μνημείων σύνολης τῆς Κύπρου, μέ τή δημιουργία γέφυρας ἐπικοινωνίας πρός τήν νέαν «ἡγετικήν ὁμάδα» τῶν ἐν Βορείῳ Κύπρῳ διαβιοῦντων τουρκοκυπρίων, ἀποτελεῖ ἀχτίδα αἰσιοδοξίας διά τήν ἐπίλυσιν τοῦ χρονίζοντος ἐθνικοῦ ζητήματος, μέ βάση τό σεβασμό τοῦ διεθνοῦς δικαίου καί τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Ἀλλά καί τῆς ἀκεραιότητος τῆς εἰς τούς αἰῶνας ἐνωμένης νήσου Κύπρου, τῆς δεινῶς πληγωθείσης.

Εὐχόμεθα καί προσευχόμεθα ἀπό τό Σεπτόν Κέντρον τῶν ἁπανταχοῦ τῆς Οἰκουμένης Ὀρθοδόξων, τό ἀείφωτον καί τηλαυγές Φανάριον, γιά τήν εἰρήνην, ἐσωτερικήν καί ἐξωτερικήν, τήν ἄνωθεν εἰρήνην, τοῦ σύμπαντος κόσμου, γιά τούς ἐγγύς καί τούς μακράν, γιά ζώντας καί κεκοιμημένους, οὕς μνημονεύομεν πολλάκις κατ’ ὄνομα καί οὕς ὁ Κύριος γινώσκει ἀδελφούς μας, οἱ ὁποῖοι προσδοκοῦν «Ἀνάστασιν νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος».

Ἤδη ὅμως γευόμεθα εὐχαριστιακῶς τούς καρπούς τῆς καταλλαγῆς, τῆς ὁμόνοιας, τῆς συνεργασίας μετά τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί μεταξύ μας, ὡς ἀνθρώπων τοῦ Θεοῦ, πού μποροῦμε νά μακροθυμοῦμε, νά ὑπομένουμε καί νά συγχωροῦμε. Δέν λησμονοῦμε ὅμως τήν ἱστορίαν μας, τήν ἀπό Θεοῦ προέλευσίν μας, τήν ἁγιασμένην πορεία μας, τόν ἱερόν μας σκοπόν, τό κοινόν χριστιανικόν μας τέλος. Δέν λησμονοῦμεν «τό φοβερόν μήνυμα τῆς Σαλαμίνας» τοῦ Σεφέρη. Χῶρος συναντήσεώς μας ἡ Χῶρα τῶν ζώντων, ὅλη ἡ κτίσις. Ἀλλά εἰδικά σήμερα ἡ ἁγιοτόκος Κύπρος, ὑπερπερισσῶς εὐλογημένη ἀπό τόν Δημιουργόν καί Κύριον τοῦ κόσμου καί τῆς ἱστορίας. Κατάμεστη Ἁγίων, τούς ὁποίους ἐπεδωσε τό κήρυγμα καί τό πνευματικόν ἄροτρον τοῦ πανδήμως ἑορταζομένου σήμερα Ἁγίου Βαρνάβα καί οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν τό στήριγμα καί τήν βακτηρίαν μας εἰς τά βάσανα τῆς πρόσκαιρης καί πολυώδυνης αὐτῆς ζωῆς.

Εὐχαριστοῦμε, Μακαριώτατε, τόν Πανάγαθον Κύριον μας καί τόν ἀδιαλείπτως ὑπέρ πάντων ἡμῶν πρεσβεύοντα Ἅγιον ἔνδοξον Ἀπόστολον Βαρνάβαν, γιά τά πολύτιμα δῶρα τῆς κοινωνίας Του μεθ’ ὑμῶν, ἐδῶ στήν Ἐκκλησία τῆς Κύπρου,

    τή « γῆ τῆς πικραμένης Παναγιᾶς»
στήν
«Κύπρο τῆς ἀγάπης καί τοῦ ὀνείρου,
χρυσοπράσινο φύλλο, ριγμένο στό πέλαγος».

Εορτή Αποστόλου Βαρνάβα, ιδρυτού και προστάτου της Εκκλησίας της Κύπρου (11 Ιουνίου 2015)…

*************************************************

Βίντεο: Παρακολουθήστε τις ομιλίες του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου και του εκπροσώπου της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα, πατώντας το εικονίδιο