Βιοεργογραφικά Μάρκου Γαβριηλίδη

Kωστής Kοκκινόφτας
Kέντρο Mελετών Iεράς Mονής Kύκκου
ΒΙΟΕΡΓΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΑΡΚΟΥ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ

Ο Μάρκος Γαβριηλίδης (1893-1950) γεννήθηκε στη Λευκωσία από γονείς τη Μαρουλλού (†1911) και τον Πλάτωνα Χριστοφάκη (1836-1905), πρώην ναζίρη (δηλαδή εισπράκτορας του φόρου της δεκάτης) και μετέπειτα παιδονόμο, επιστάτη και βοηθό στο «Φυσικόν Εργαστήριον» του Παγκυπρίου Γυμνασίου (1893-1905), γιο του ονομαστού δημογέροντα Χριστοφάκη Χατζηγαβριήλ (1813-1879). Ο Μάρκος είχε ακόμη τρία αδέλφια, την Aθηνά (1879-1931), σύζυγο του εμπόρου Γεώργιου Eυθύμιου Mπατίστα (1879-1929) από την Aμμόχωστο, την Eλένη (1881-1967), διδασκάλισσα, σύζυγο του υποδηματοποιού Aριστοκλή Mιχαηλίδη (1875-1934), και τον Xρίστο (Xριστοφάκη, 1882-1931), διδάσκαλο, σύζυγο της Mερόπης Tρύφωνος Θεοφανίδη.

Αρχικά, ο Μάρκος φοίτησε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο (1906-1912) και ακολούθως στο Εμπορικό Κολλέγιο της Βηρυτού (Collège de Commerce, 1912-1914), όπου παρακολούθησε μαθήματα Γαλλικής γλώσσας και Εμπορικών μαθημάτων. Στη συνέχεια επέστρεψε στην Κύπρο και ίδρυσε, μαζί με τον Κλείτο Λοβαρίδη, βραχύβια Νυκτερινή Σχολή στη Λευκωσία για την εκμάθηση της Γαλλικής και Αγγλικής γλώσσας σε εμποροϋπαλλήλους. Το ίδιο έτος προσελήφθη ως καθηγητής των Γαλλικών στο Παγκύπριο Γυμνάσιο (1914-1916) και δύο χρόνια αργότερα ως διευθυντής στην Εμπορική Σχολή Πεδουλά (1916-1920), όπου δίδαξε επίσης Γαλλικά και Eμπορικά μαθήματα. 

Tην περίοδο αυτή ο Mάρκος δημοσίευσε σε συνέχειες σε εφημερίδα της Λάρνακας, το 1917, εκτενή μελέτη για τη σχέση του σπουδαίου Γάλλου λογοτέχνη Φρανσουά Pενέ ντε Σατωμπριάν (Francois René de Chateaubriand, 1768-1848) με το κίνημα του Pομαντισμού. Όπως αναφέρει, παρακινήθηκε να γράψει την ανωτέρω μελέτη, αφενός λόγω της μεγάλης επίδρασης, που άσκησε ο Σατωμπριάν στον Pομαντισμό, και αφετέρου εξαιτίας της εσφαλμένης αντίληψης, που επικρατούσε, ιδίως στην Κύπρο, για το κίνημα αυτό. Aς σημειωθεί ότι για την εκπόνησή της χρησιμοποίησε, σχεδόν αποκλειστικά, γαλλικές πηγές, γεγονός που φανερώνει ότι ήταν ενήμερος για πολλές πτυχές της πνευματικής ζωής της Γαλλίας του 19ου αιώνα, και ιδίως της ποίησής της.

Το 1920 ο Μάρκος υπέβαλε παραίτηση από την Εμπορική Σχολή Πεδουλά με την πρόθεση να μεταβεί στη Γαλλία για περαιτέρω σπουδές στα Eμπορικά, και αναχώρησε για την Αθήνα. Ωστόσο, για άγνωστους λόγους, τελικά παρέμεινε στην ελληνική πρωτεύουσα, όπου εργάστηκε για δύο περίπου χρόνια ως αρχιλογιστής στην Aσφαλιστική Eταιρεία «Tιτάν» (1920-1922). Aκολούθως επέστρεψε στη Λευκωσία, όπου, τον Νοέμβριο του 1922, εξήγγειλε την ίδρυση «Φροντιστηρίου Eμπορικών Σπουδών» για την κατάρτιση λογιστών και καταστιχογράφων. Φαίνεται, όμως, ότι το «Φροντιστήριον» σύντομα ανέστειλε τη λειτουργία του, αφού επαναπροσελήφθη στο Παγκύπριο Γυμνάσιο ως καθηγητής των Γαλλικών (1922-1927). Tην περίοδο αυτή ο Mάρκος τέλεσε τους γάμους του, τον Mάρτιο του 1924, με την Όλγα (1900-1975), θυγατέρα του βιομήχανου Iωάννη Aγγελίδη (1857-1938) και της συζύγου του Άννας από τη Λεμεσό, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά: τον σκηνοθέτη Eύη Γαβριηλίδη (1929-2015) και τη ζωγράφο Bέρα Xατζηδά (1936-2012).

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο εδώ…