Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου: Λειτουργίες – Κηρύγματα 13 Οκτωβρίου 2019
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος την Κυριακή, 13 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Καϊμακλί.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος την Κυριακή, 13 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στο Παρεκκλήσιον Παναγίας του Τράχωνα στο Στρόβολο. Στις 11.30π.μ. θα χοροστατήσει και κηρύξει κατά την ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αγίου Θεράποντος στις Αγγλισίδες, όπου οι εκτοπισμένοι της Αγκαστίνας θα εορτάσουν τον Άγιο Θεράποντα.
Ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Αρχιμανδρίτης Ιωάννης την Κυριακή, 13 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Μετοχίου Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία.
Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Τριφύλλιος Ονησιφόρου την Κυριακή, 13 Οκτωβρίου 2019, θα λειτουργήσει και κηρύξει στον Ιερό Ναό Αποστόλου Φιλίππου στα Λατσιά.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
10 Οκτωβρίου 2019
****************************************
Αποστολικό Ανάγνωσμα: Τιτ. γ΄ 8-15
Πρωτότυπο κείμενο
Πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις·μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιίστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος.Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.
Νεοελληνική Απόδοση
Αυτός δε ο λόγος, που σου γράφω, είναι κατά πάντα αληθινός και αξιόπιστος. Και περί αυτών των μεγάλων αληθειών θέλω να διαβεβαιώνης και να πείθης τους Χριστιανούς, δια να φροντίζουν, όσοι έχουν πιστεύσει στον Θεόν, να μη μένουν εις την απλήν πίστιν, αλλά να πρωτοστατούν με ζήλον εις τα καλά έργα. Αυτά δε που είπα παραπάνω είναι έργα τα καλά και τα ωφέλιμα στους ανθρώπους.Να αντιπαρέρχεσαι δε και να αποφεύγης τας ανοήτους συζητήσεις και τας γενεαλογίας περί ευγενούς καταγωγής και τας φιλονεικίας και τας μάχας γύρω από τα ζητήματα του Ιουδαϊκού νόμου· διότι όλα αυτά είναι ανωφελή και μάταια. Αιρετικόν άνθρωπον, ο οποίος ύστερα από πρώτην και δευτέραν συμβουλήν μένει με πείσμα εις την πλάνην του, παράτησέ τον και μη συζητής πλέον μαζή του. Γνωρίζων, ότι ο τοιούτος έχει πλέον παρεκκλίνει από την αλήθειαν και διαστροφή και αμαρτάνει, ελεγχόμενος και καταδικαζόμενος από τον ίδιον τον ευατόν του, από την συνείδησίν του. Οταν στείλω εις σε τον Αρτεμάν η τον Τυχικόν, φρόντισε με κάθε τρόπον να έλθης να με συναντήσης εις την Νικόπολιν, διότι εκεί έχω αποφασίσει να περάσω τον χειμώνα. Τον Ζηναν τον νομικόν και τον Απολλώ να τους κατευοδώσης και να τους εφοδιάσης με πολλήν επιμέλειαν, ώστε να μη τους λείπη τίποτε στο ταξίδι των. Ας φροντίζουν δε και όλοι οι ιδικοί μας να πρωτοστατούν εις τα καλά έργα και μάλιστα εις τας επειγούσας ανάγκας των αδελφών, δια να μη μένουν άκαρποι. Σε χαιρετούν όλοι όσοι είναι μαζή μου· χαιρέτησε όλους εκείνους, που μας αγαπούν δια της πίστεως του Χριστού. Η χάρις του Θεού, ας είναι με όλους σας. Αμήν.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Λουκ. η΄ 5-15
Πρωτότυπο κείμενο
Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό. καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Τίς εἴη ἡ παραβολή αὕτη;. ὁ δὲ εἶπεν· Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. Ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.
Νεοελληνική Απόδοση
“Εβγήκε ο σπορεύς στο χωράφι, δια να σπείρη τον σπόρον του. Και καθώς αυτός έσπερνε, άλλο μεν μέρος του σπόρου έπεσε κοντά στον δρόμον, κατεπατήθη από τους διαβάτας και τα πτηνά του ουρανού το κατέφαγαν. Και άλλο έπεσε εις την πετρώδη γην και αφού εφύτρωσε, εξηράνθη, διότι δεν είχε υγρασίαν. Και άλλο έπεσε ανάμεσα εις αγκάθια και καθώς εβλάστησαν και εμεγάλωσαν τα αγκάθια, το έπνιξαν εντελώς. Και άλλο έπεσεν εις την εύφορον και καλήν γην και αφού εφύτρωσε, έκαμε καρπόν εκατονταπλάσιον”. Ενώ δε έλεγε αυτά, είπε με φωνήν μεγάλην· “Εκείνος που έχει αυτιά πνευματικά, δια να ακούη την αλήθειαν του Θεού, ας ακούη αυτά που εγώ διδάσκω”. Τον ερωτούσαν δε οι μαθηταί του λέγοντες· “ποιό είναι το νόημα αυτής της παραβολής;” Αυτός δε είπεν· “εις σας που έχετε αγαθήν διάθεσιν, εδόθη από τον Θεόν το προνόμιον και η χάρις να γνωρίζετε τας μυστηριώδεις αληθείας της βασιλείας του Θεού. Τους άλλους δε (επειδή δεν έχουν αγαθήν διάθεσιν και ενδιαφέρον να ακούσουν και δεχθούν την αλήθειαν και δια να τους προφυλάξω από την μεγάλη ευθύνην, που θα είχαν ενώπιον του Θεού, αν εκαταλάβαιναν και περιφρονούσαν τας θείας αληθείας) τους διδάσκω με παραβολάς, ώστε, ενώ βλέπουν να μη ημπορούν να εισχωρήσουν στο βαθύτερον νόημα, και ενώ ακούουν να μη ημπορούν να ενοήσουν την αλήθειαν. Το νόημα δε της παραβολής αυτής είναι το εξής· Ο σπόρος συμβολίζει τον λόγον του Θεού. Εκείνοι δε που ομοιάζουν προς το έδαφος κοντά στον δρόμον, είναι όσοι ήκουσαν και δεν επρόσεξαν τον λόγον του Θεού. Επειτα έρχεται ο διάβολος και παίρνει τον λόγον από την καρδία των, δια να μην πιστεύσουν και σωθούν. Εκείνοι δε που συμβολίζονται με την πετρώδη γην, είναι όσοι όταν ακούσουν δέχονται με χαράν τον λόγον του Θεού, δεν έχουν όμως βαθειές ρίζες εις την καρδία των και δι’ αυτό ολίγον καιρόν πιστεύουν και εις εποχήν πειρασμού απομακρύνονται από την πίστιν. Το δε μέρος του σπόρου, που έπεσε εις τα αγκάθια, συμβολίζει εκείνους οι οποίοι, όταν ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον εδέχθησαν και επροσπάθησαν να τον τηρήσουν με κάποιαν προθυμίαν, αλλά πνίγονται από αγωνιώδεις φροντίδας δια την απόκτησιν πλούτου και από τας υλιστικάς απολαύσεις της ζωής αυτής, και έτσι δεν προχωρούν μέχρι τέλους, ώστε να έχουν καλούς και μονίμους καρπούς. Το δε μέρος του σπόρου, που εσπάρθηκε εις την εύφορον γην, συμβολίζει τους καλοπροαιρέτους ανθρώπους, οι οποίοι με καλήν και αγαθήν καρδίαν, αφού ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον κρατούν με προσοχήν και ευλάβειαν μέσα των και έχουν ως καρπούς τα έργα της αρετής μαζή με την υπομονήν, την οποίαν θα δεικνύουν εις διαφόρους θλίψεις και περιπετείας.
*************************************
ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019
Δ’ ΛΟΥΚΑ, ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
(Λουκ. η΄ 5-15) (Τιτ. γ΄ 8-15)
Πνεύμα αργολογίας
«ταύτα εστι τα καλά και ωφέλιμα τοις ανθρώποις· μωράς δε ζητήσεις και γενεαλογίας και έρεις και μάχας νομικάς περιϊστασο· εισί γαρ ανωφελείς και μάταιοι»
Φοβερό ολίσθημα για τον άνθρωπο η αργολογία. Ο άγιος Εφραίμ σημειώνει χαρακτηριστικά: «Πνεύμα αργίας, περιεργείας και αργολογίας μη μοι δως». Μάλιστα ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος υποδεικνύει εύστοχα πως η αργολογία ταυτίζεται με τη μυθομανία, την ψευδολογία και τη συκοφαντία. Συνδέεται ακόμα με τη ματαιολογία, δηλαδή με την εκφορά ανούσιων λόγων που αφήνουν τον άνθρωπο να εκπέμπει στις συχνότητες της ρηχότητας. Οι συζητήσεις που χαρακτηρίζονται από τα πιο πάνω είναι τελικά «ανωφελείς και μάταιοι» (Τιτ. γ΄ 9).
Η πηγή της
Από πού πηγάζει όμως η αργολογία; Ο ίδιος ο Χριστός κάνει μια περιγραφή του πάθους αυτού που καταντά μάστιγα στη ζωή του ανθρώπου. «… Ο πονηρός άνθρωπος εκ του πονηρού θησαυρού εκβάλλει πονηρά» (Ματθ. 12,35). Ο Λουκάς θα υποδείξει ότι «εκ γαρ του περισσεύματος της καρδίας λαλεί το στόμα αυτού» (Λουκ. 6,45). Όταν η πονηρία, ως μεγάλη κακία, προσβάλλει τον άνθρωπο, τότε και τα λόγια που θα εκστομίζει θα είναι πονηρά. Μάλιστα, η ακαθαρσία, η φαυλότητα και η πονηρία, δεν περιορίζονται μόνο στα λόγια, αλλά είναι στοιχεία δηλητηριώδη που πηγάζουν μέσα από την καρδιά του ανθρώπου και τον αποξενώνουν από την αληθινή πνευματική ζωή. Πρόκειται συγκεκριμένα για την υπερχείλιση της πονηρής καρδίας. Το στόμα απλώς είναι εκείνο που βγάζει προς τα έξω το μόλυνση της καρδιάς από κάθε είδους πονηρία.
Ο λόγος των Πατέρων, μέσα από τη σοφία τους, είναι θα λέγαμε τόσο περιεκτικός και ξεκάθαρος για το θέμα μας. Επισημαίνουν, λοιπόν, πως η αργολογία φανερώνει άνθρωπο που εύκολα μπορεί να λυγίσει στα πνευματικά ζητήματα. Και αυτός που νικιέται τόσο εύκολα στα μικρά «και τοις μεγάλοις εξ ανάγκης δεδούλωται», θα πέσει σίγουρα και στα μεγάλα, θα τονίσει από την πλευρά του ο Αντίοχος ο μοναχός. Αυτός που ξοδεύει τόσο εύκολα τις ώρες του με ευτράπελα και φθηνά πράγματα και αρέσκεται σ’ ένα ανούσιο ψυχοβλαβές κουτσομπολιό, είναι πολύ ευάλωτος στο να πέφτει και να σωριάζεται στη ζωή του. Αντίθετα, όποιος προσέχει και τα μικρά και τα θεωρούμενα ασήμαντα στη ζωή του, είναι εκείνος που αποκτά την χάρη του Θεού και βγαίνει δυνατός στο στίβο της ζωής. Στην ουσία, ο αργολόγος και ο ματαιολόγος, στερούνται της βούλησης που καταξιώνει τον άνθρωπο σε ανώτερες πνευματικές τροχιές.
Το ελάττωμα της πολυλογίας
Ο άνθρωπος που δεν είναι προσεκτικός στη ζωή του και δεν διστάζει να ξοδεύει τον χρόνο του σε φλύαρα και άχρηστα λόγια, δεν μπορεί να υψώνει πνευματικό ανάστημα. Στα σοβαρά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις υπαρξιακές και πνευματικές αναζητήσεις, αλλά και σε πνευματικά κεφάλαια, όπως είναι η συμμετοχή στη θεία λατρεία, η προσευχή, η αγάπη, η ταπείνωση και άλλα, εκδηλώνει ραθυμία και ακηδία. Αυτά που είναι σημαντικά για τη ζωή του τα θεωρεί περιττά και ανώφελα ή στην καλύτερη περίπτωση τα αφήνει να εξαντλούνται σε μια τυπικότητα. Αντίθετα, οι άκαιρες συζητήσεις, οι πολυλογίες, οι ψυχοφθόροι διάλογοι, τα κουτσομπολιά, τα επιδιώκει γιατί του φαίνονται ευχάριστα. Το πιο σημαντικό όμως που υποδεικνύει η πατερική σοφία είναι ότι ο άνθρωπος που διακατέχεται από το πάθος της αργολογίας, δεν μπορεί με τίποτε να καλλιεργήσει τις αρετές. Είναι τόσο φοβερό το πάθος αυτό που εξαρθρώνει και αποσαθρώνει τις ρίζες των αρετών. Η αληθινή αρετή που κοσμεί τον χαριτωμένο εν Χριστώ άνθρωπο μπορεί να ριζώσει και ν’ αναπτυχθεί μόνο σε απόσταση από την πολυλογία. Η ασυγκράτητη γλώσσα, θα υποδείξει ο αββάς Ισαάκ, είναι δυνατός λιχνιστής, δηλαδή διασκορπιστής. Στο τέλος όλα τα καταστρέφει και κονιορτοποιεί τα πάντα.
Οι συνέπειες
Σε κάποιους πατέρες και πνευματικούς, όταν τους επισκέπτονταν οι άνθρωποι, τους ζητούσαν: «αββά ειπέ λόγον, ίνα σωθώ» Πες μας ψυχωφελή λόγια για να σωθούμε. Τα λόγια τους ήταν πάντα λόγοι αληθείας, άλατι και χάριτι ηρτυμένοι, ψυχωφελείς και σωτήριοι. Αντίθετα, με ό,τι συμβαίνει με το πνεύμα της εποχής μας που προάγει την αργολογία και την φλυαρία. Τα νέα που θέλει συνήθως να μαθαίνει ο σύγχρονος άνθρωπος είναι τα κουτσομπολιά και οι αργολογίες. Το αποτέλεσμα είναι οι λογής συκοφαντίες, οι μικρολογίες, οι ευτραπελίες, οι ψυχοφθόρες συζητήσεις, που σπιλώνουν συνειδήσεις και αφήνουν πίσω τους ερείπια. Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που γνώρισαν μεγάλη καταστροφή στη ζωή τους από τα ανώφελα λόγια τους, τις αργολογίες τους και τις φτηνές και μάταιες συζητήσεις τους. Άλλωστε και οι λαϊκή σοφία υποδεικνύει με νόημα ότι «η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει».
Αγαπητοί αδελφοί, ας φροντίσουμε να διώξουμε το πάθος της αργολογίας και τα γεννήματά της, γιατί ο ίδιος ο Κύριος προειδοποίησε ότι για κάθε αργό λόγο οι άνθρωποι «αποδώσουσι περί αυτού λόγον εν ημέρα κρίσεως» (Ματθ. ιβ΄ 36). Η αγάπη του Θεού μάς έδωσε το εργαλείο της γλώσσας ως ευλογία για να το αξιοποιούμε στη ζωή μας για την πνευματική μας τελείωση και προκοπή. Μόνο σ’ αυτή την αγιασμένη πορεία καταξιώνεται ο άνθρωπος και στη ζωή του γεύεται όλες τις ευλογίες. Αυτό έπραξαν και οι άγιοι Πατέρες της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου, οι οποίοι με τον λόγο τους κατατρόπωσαν την πλάνη των αιρέσεων και ανέδειξαν την αλήθεια της Εκκλησίας ως τη ζωογόνο εκείνη δύναμη που ανυψώνει τον άνθρωπο ως αιώνια ύπαρξη. Γι’ αυτό και τους τιμούμε σήμερα και καλούμαστε ν’ ακολουθήσουμε κι εμείς στη ζωή μας το δικό τους παράδειγμα. Είναι η μόνη οδός ασφαλείας, αλλά και σωτηρίας που μπορούμε ν’ ακολουθήσουμε. Γένοιτο.
Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος
