Η επέτειος των διακοσίων χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης (1821-2021) προσφέρει την αφορμή για να στραφούμε και να επανεξετάσουμε πολλά από τα ζητήματα που ανακύπτουν και διχάζουν στην κρίσιμη περίοδο πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής και ιδεολογικών αλλαγών, που έχει αποκρυσταλλωθεί στην ιστοριογραφία ως «Εποχή των Επαναστάσεων» και που εκτείνεται από το 1776 έως το 1848. Η Ελληνική Επανάσταση ήταν ένα καθοριστικής σημασίας γεγονός κατά την περίοδο της καταστολής που ακολούθησε την ήττα της Γαλλικής Επανάστασης το 1815. Σηματοδότησε την πρωιμότερη έκφραση της ελπίδας για την ελευθερία που θα πυροδοτούσε μια διαδικασία αναβίωσης και μεταλαμπάδευσης των φιλελεύθερων ιδεών σε παγκόσμια κλίμακα. Η επαναξιολόγηση της ελληνικής επαναστατικής εμπειρίας και η σύγκρισή της με άλλα επαναστατικά κινήματα ανά την Ευρώπη εκείνης της περιόδου αναδεικνύουν τις όψεις του επαναστατικού φαινομένου και του χαρακτήρα της «Εποχής των Επαναστάσεων», οι οποίες μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμες και ενδεικτικές για την κατανόηση παράλληλων μορφών της συλλογικής κινητοποίησης και της αλλαγής σε παγκόσμια κλίμακα.
Παρασκευή, 12 Μαρτίου 2021
16:00 Έναρξη Συνεδρίου
Χαιρετισμός:
ΜΕΛΈΤΙΟΣ – ΑΘΑΝΆΣΙΟΣ ΔΗΜΌΠΟΥΛΟΣ
Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΝΤΖΗΝΙΚΟΛΆΟΥ
Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας Πειραιώς
Εισαγωγή στο Συνέδριο: ΠΑΣΧΆΛΗΣ ΚΙΤΡΟΜΗΛΊΔΗΣ
Ο Ελληνικός Κόσμος κατά την Εποχή των Επαναστάσεων
16:45 Απηχήσεις της Εποχής των Επαναστάσεων (I)
Πρόεδρος: ΕΥΆΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΊΟΥ
JOHN DAVIS, Η Ελλάδα και οι Φιλελεύθερες Επαναστάσεις του 1820-1823 στη Νότια Ευρώπη
MIROSLAV ŠEDIVÝ, Η Αυστρία και οι επαναστάσεις στα 1820: Ανάμεσα στην κληρονομιά του
Συνεδρίου της Βιέννης και την πολιτική αλλαγή
ANNIE JOURDAN, Η Ευρώπη και οι Επαναστάσεις του 1776-1848
17:45-18:15: Συζήτηση
18:20 Απηχήσεις της Εποχής των Επαναστάσεων (ΙΙ)
Πρόεδρος: ΒΑΓΓΈΛΗΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΆΚΗΣ
JOSÉ MARIA PORTILLO VALDÉS, Ελλάδα, Ισπανία και η θεωρία της χειραφέτησης κατά τον πρώιμο
ευρωπαϊκό φιλελευθερισμό
CHRISTOPHER CLARK, ΧΡΉΣΤΟΣ ΑΛΙΠΡΆΝΤΗΣ, Η Ελλάδα και οι Επαναστάσεις του 1848: Άμεσες
ανταποκρίσεις και λανθάνουσες συνάφειες
ΑΝΝΑ ΚΑΡΑΚΑΤΣΟΥΛΗ, Διεθνικότητα και κοσμοπολιτισμός κατά τη δεκαετία του 1820:
Ο Φιλελληνισμός στη δημόσια σφαίρα
19:20-19:50: Συζήτηση
19:55 Απηχήσεις της Εποχής των Επαναστάσεων (III)
Πρόεδρος: ΔΗΜΉΤΡΙΟΣ ΚΑΡΑΔΉΜΑΣ
DAVID A. BELL, Από τη Φιλαδέλφεια στην Αθήνα: Γιατί οι επαναστάσεις εμφανίζονται κατά κύματα
FRANCESCO SCALORA, «Che dura prova è tentar di greca aquila il dorso». Ο Ελληνικός Αγώνας για την
Ανεξαρτησία και η απήχησή του στη σικελιανή κουλτούρα του 19ου αιώνα
ŞÜKRÜ ILICAK, Η δεκαετία πριν την Ελληνική Επανάσταση: Μια μαύρη τρύπα στην οθωμανική ιστορία
20:55-21:25: Συζήτηση
Σάββατο, 13 Μαρτίου 2021
11:00 Επαναστατικοί απόηχοι στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη
Πρόεδρος: ΠΑΡΑΣΚΕΥΆΣ ΚΟΝΟΡΤΆΣ
ΜΑΡΙΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ, Εσωτερικές Διαμάχες και Εμφύλιες Συγκρούσεις στη Σερβική και την Ελληνική
Επανάσταση: Μια συγκριτική προσέγγιση
HARALD HEPPNER, Η Σερβική, Ελληνική και Ρουμανική Επανάσταση σε σύγκριση
SIMON DIXON, Η Ρωσία και η Ελλάδα στην Εποχή των Επαναστάσεων
12:05-12:35: Συζήτηση
12:40 Επαναστατική πράξη στον Ελληνικό Κόσμο (I)
Πρόεδρος: ΑΝΑΣΤΑΣΊΑ ΠΑΠΑΔΊΑ-ΛΆΛΑ
ΟΛΓΑ ΚΑΤΣΙΑΡΔΗ-HERING, Από τις εξεγέρσεις στην Ελληνική Επανάσταση: Οικονομικοπολιτικές
πραγματικότητες και ιδεολογικά οράματα μεταξύ των Ελλήνων (από τα τέλη του 18ου αι. έως το 1821)
ΝΑΣΙΑ ΓΙΑΚΩΒΑΚΗ, Πότε ακριβώς άρχισε η Ελληνική Επανάσταση; Η Φιλική Εταιρεία ως μέρος της
επαναστατικής πράξης κατά το έτος 1820
ΒΑΣΩ ΣΕΙΡΗΝΙΔΟΥ, Το άγρυπνο μάτι της Επανάστασης: Η δημόσια ασφάλεια και η συγκρότηση της
αστυνομίας κατά την Ελληνική Επανάσταση
ΤΖΕΛΙΝΑ ΧΑΡΛΑΥΤΗ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΑΛΑΝΗ, Η θάλασσα και η συγκρότηση έθνους-κράτους: Ανάμεσα
σε ένα ιδιωτικό, κουρσάρικο και «πειρατικό» εμπορικό ναυτικό και έναν επαναστατικό εθνικό στόλο, 1821-1829
14:00-14:40: Συζήτηση
14:45 Επαναστατική πράξη στον Ελληνικό Κόσμο (II)
Πρόεδρος: ΚΏΣΤΑΣ ΚΩΣΤΉΣ
ANNA MARIA RAO, Οικονομικά συμφέροντα και πολιτικές ειδήσεις στην αλληλογραφία των
Νεαπολιτάνων προξένων στην Ελλάδα
ΣΠΥΡΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ, Το όραμα των επαναστατημένων Ελλήνων για ένα δημοκρατικό και
φιλελεύθερο κράτος: Τα Συντάγματα του Αγώνα και τα πρώτα μετεπαναστατικά Συντάγματα
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, Ιδεώδη ελευθερίας στην Ελληνική Επανάσταση και ο πολιτικός
λόγος της Νεωτερικότητας
15:45-16:15: Συζήτηση
ΟΛΓΑ ΚΑΤΣΙΑΡΔΗ-HERING, Καταληκτήρια Συμπεράσματα
Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
200 χρόνια Ελληνικής Επανάστασης (1821-2021)
Η Ελληνική Επανάσταση στην Εποχή των Επαναστάσεων (1776-1848)
Επαναξιολογήσεις και Συγκρίσεις
ΔΙΕΘΝΈΣ ΣΥΝΈΔΡΙΟ
12-13 ΜΑΡΤΊΟΥ 2021
Οργανωτική Επιτροπή
Πρόεδρος της Επιτροπής:
Μελέτιος – Αθανάσιος Δημόπουλος, Καθηγητής, Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού
Πανεπιστημίου Αθηνών
Μέλη:
Νίκος Αλιβιζάτος, Νάσια Γιακωβάκη, Μαρία Ευθυμίου,
Άννα Καρακατσούλη, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Όλγα Κατσιαρδή-Hering, Πασχάλης Κιτρομηλίδης,
Παρασκευάς Κονόρτας, Αναστασία Παπαδία-Λάλα, Ευάνθης Χατζηβασιλείου
www.2021.uoa.gr
Συμμετέχοντες:
ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΙΠΡΑΝΤΗΣ, μεταδιδακτορικός Eρευνητής Max Weber, Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο
ΝΙΚΟΣ Κ. ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
DAVID A. BELL, Princeton University
ΣΠΥΡΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΑΛΑΝΗ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο και Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, μεταδιδακτορική Eρευνήτρια στο
Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του Ελληνικού Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (FORTH)
ΝΑΣΙΑ ΓΙΑΚΩΒΑΚΗ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
CHRISTOPHER CLARK, University of Cambridge
JOHN DAVIS, University of Connecticut
ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
SIMON DIXON, University College London
ΜΑΡΙΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
HARALD HEPPNER, University of Graz
ŞÜKRÜ ILICAK, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, Ερευνητής στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του
Ελληνικού Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (FORTH)
ANNIE JOURDAN, University of Amsterdam
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΑΔΗΜΑΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΆΝΝΑ ΚΑΡΑΚΑΤΣΟΥΛΗ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΑΚΗΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΟΛΓΑ ΚΑΤΣΙΑΡΔΗ-HERING, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΔΗΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΝΟΡΤΑΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΣΤΗΣ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΠΑΔΙΑ-ΛΑΛΑ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
JOSÉ MARIA PORTILLO VALDÉS, University of the Basque Country
ANNA MARIA RAO, Università degli Studi di Napoli Federico II
FRANCESCO SCALORA, University of Padova and CHS in Greece Harvard University
MIROSLAV ŠEDIVÝ, Institute of Historical Sciences, University of Pardubice
ΒΑΣΩ ΣΕΙΡΗΝΙΔΟΥ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών
ΤΖΕΛΙΝΑ ΧΑΡΛΑΥΤΗ, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του
Ελληνικού Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (FORTH)
ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών